Που στρέφονται οι έρευνες των αρχών - Έξαρση των περιστατικών τροφικής δηλητηρίασης στην Τουρκία - Γιατί δεν επηρεάστηκαν άλλοι που κατανάλωσαν παρόμοιες τροφές;
Οι αποκαλύψεις για τους θανάτους της μητέρας και των δύο παιδιών μιας οικογένειας από την Γερμανία που ταξίδεψαν στην Κωνσταντινούπολη για διακοπές και άφησαν την τελευταία τους πνοή στο νοσοκομείο με υποψία τροφικής δηλητηρίασης συνεχίζονται.
Ο Kadir Muhammet Böcek, 6 ετών, και η Masal Böcek, 3 ετών, είχαν πεθάνει μια ημέρα νωρίτερα στο νοσοκομείο. Όπως αποκαλύπτεται τώρα και η μητέρα τους Çiğdem Böcek πέθανε στη μονάδα εντατικής θεραπείας την Παρασκευή. Ο πατέρας Servet Böcek διασωληνώθηκε επειδή η ζωή του εξακολουθούσε να βρίσκεται σε κίνδυνο.
Στις 9 Νοεμβρίου η τετραμελής οικογένεια έφτασε στην Κωνσταντινούπολη από τη Γερμανία και τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου έφαγαν μύδια από πλανόδιο πωλητή στη συνοικία Ortaköy. Κατανάλωσαν ακόμα κοτόπουλο και λουκάνικο σε εστιατόριο.
Η έρευνα για το αν οι θάνατοι προκλήθηκαν από τροφική δηλητηρίαση ή ποια τρόφιμα μπορεί να προκάλεσαν την δηλητηρίαση συνεχίζεται.
Στην Τουρκία, οι θάνατοι που προκαλούνται από τροφική δηλητηρίαση από φαγητά που καταναλώνονται στο σπίτι ή σε εστιατόρια αυξηθεί τελευταία. Τον περασμένο μήνα, η οικογένεια Birkent που ζούσε στο Eyüpsultan της Κωνσταντινούπολης, νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο αφού έφαγε για δείπνο ζυμαρικά με κοτόπουλο, και τα παιδιά της οικογένειας ηλικίας 4 και 2 ετών πέθαναν.
Οι ειδικοί σε θέματα υγείας έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις για το θέμα και οι πολίτες ανησυχούν.
Ο βιολόγος Urartu Şeker ανήρτησε στον λογαριασμό του στο X: "Η τροφική δηλητηρίαση έχει γίνει σχεδόν ένα χρόνιο πρόβλημα δημόσιας υγείας στη χώρα. Οι ήπιες περιπτώσεις συχνά δεν αναφέρονται, οπότε υποθέτω ότι η πραγματική συχνότητα εμφάνισης είναι "πολύ μεγαλύτερη από ό,τι φαίνεται"".
Πώς συμβαίνει η τροφική δηλητηρίαση;
Η τροφική δηλητηρίαση συμβαίνει όταν καταναλώνονται τρόφιμα που περιέχουν μικροοργανισμούς (βακτήρια, ιούς, παράσιτα) ή τοξίνες (βακτηριακές τοξίνες, τοξίνες αλλοιωμένων τροφίμων).
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν διάρροια, εμετό, πυρετό, ναυτία και κοιλιακές κράμπες. Ο χρόνος που χρειάζεται για να εμφανιστούν τα συμπτώματα εξαρτάται από την ακριβή υποκείμενη αιτία της δηλητηρίασης.
Τι κρύβεται πίσω από την τροφική δηλητηρίαση;
Ένας από τους μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από την τροφική δηλητηρίαση είναι η μόλυνση των τροφίμων από μικρόβια.
Η τροφική δηλητηρίαση μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα ανεπαρκούς μαγειρέματος, μικροοργανισμών που μεταφέρονται από τον άνθρωπο στα τρόφιμα ως αποτέλεσμα κακής υγιεινής, επαφής των τροφίμων με μολυσμένο νερό ή μόλυνσης με περιττώματα. Οι μικροοργανισμοί που μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες στους ανθρώπους σε αυτές τις περιπτώσεις περιλαμβάνουν παθογόνα όπως η σαλμονέλα, το E. coli, το καμπυλοβακτηρίδιο, η λιστέρια, ο νοροϊός ή η ηπατίτιδα Α. Τα μικρόβια αυτά πολλαπλασιάζονται στο έντερο και προκαλούν διάρροια, εμετό και κοιλιακό πόνο.
Τα συμπτώματα από σαλμονέλα μπορεί να εμφανιστούν μέσα σε 6 έως 48 ώρες, στο E. coli μέσα σε 1 έως 3 ημέρες και στους ιούς μέσα σε 12 έως 48 ώρες.
Η τροφική δηλητηρίαση ενδέχεται να οφείλεται και σε κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν τοξίνες. Ορισμένα βακτήρια μπορούν να πολλαπλασιαστούν στα τρόφιμα και να παράξουν τοξίνες. Για παράδειγμα, η τοξίνη Bacillus cereus μπορεί να σχηματιστεί σε αμυλούχα τρόφιμα, όπως το ρύζι και τα ζυμαρικά, και η τοξίνη Clostridium botulinum (αλλαντίαση) μπορεί να σχηματιστεί σε κονσερβοποιημένα τρόφιμα. Σε αυτή την περίπτωση, οι άνθρωποι καταναλώνουν την τοξίνη που παράγεται από τον μικροοργανισμό.
Εάν τα τρόφιμα δεν αποθηκεύονται στην κατάλληλη θερμοκρασία, εάν τα μαγειρεμένα τρόφιμα παραμένουν σε θερμοκρασία δωματίου για μεγάλο χρονικό διάστημα, εάν έχει παρέλθει η ημερομηνία λήξης του προϊόντος, τα μικρόβια μπορούν να αναπαραχθούν στα τρόφιμα και να αρχίσουν να παράγουν τοξίνες.
Ειδικά τα τρόφιμα με μαγιονέζα, το κρέας και τα γαλακτοκομικά, το μαγειρεμένο ρύζι και τα ζυμαρικά μπορεί να είναι επικίνδυνα. Τα θαλασσινά διατρέχουν επίσης υψηλό κίνδυνο.
"Τα οστρακοειδή, όπως τα μύδια, μπορούν να συσσωρεύσουν βιοτοξίνες από φύκια που παράγουν τοξίνες ή από μολυσμένο νερό", έγραψε ο ειδικός σε θέματα τροφίμων Bülent Şık σε ανάρτηση στον λογαριασμό του στο X.
"Για παράδειγμα, στην περίπτωση της "παραλυτικής δηλητηρίασης από οστρακοειδή (PSP)", τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν μέσα σε 10-30 λεπτά, μπορεί να εμφανιστεί σοβαρή αναπνευστική ανεπάρκεια, νευρολογικά ευρήματα και θάνατος".
Πώς θα μπορούσε να έχει δηλητηριαστεί η οικογένεια από τη Γερμανία;
Στο πλαίσιο της έρευνας που ξεκίνησε η εισαγγελία, αναφέρθηκε ότι εξετάστηκαν τα εστιατόρια όπου έφαγε η οικογένεια Böcek στην Κωνσταντινούπολη και το δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου διέμεναν, ενώ συνελήφθησαν και οι πλανόδιοι που πούλησαν τρόφιμα στην οικογένεια.
Η έρευνα για το γιατί ακριβώς οδήγησε την οικογένεια στο θάνατο συνεχίζεται. Οι αρχικές ειδήσεις σχετικά με το θέμα ανέφεραν ότι η οικογένεια είχε καταναλώσει kumpir (ψητή γεμιστή πατάτα) στο Ortaköy. Ωστόσο, μεταγενέστερες πληροφορίες δεν περιείχαν καμία δήλωση σχετικά με το kumpir.
Ο δημοσιογράφος Ceylan Sever ανέφερε: "Σύμφωνα με την έρευνα της Γενικής Εισαγγελίας της Κωνσταντινούπολης, διαπιστώθηκε ότι η οικογένεια εισήλθε στην Τουρκία από το αεροδρόμιο Sabiha Gökçen στις 16:40 στις 9 Νοεμβρίου. Η οικογένεια Böcek μπήκε στο ξενοδοχείο όπου διέμενε χωρίς να σταματήσει πουθενά. Στη συνέχεια, έφυγαν από το ξενοδοχείο στις 10:08 της 11ης Νοεμβρίου και έφαγαν μύδια από πάγκο πλανόδιου στο Ortaköy γύρω στις 14:20. 20 λεπτά αργότερα, η οικογένεια Böcek πήγε σε ένα κατάστημα με την επωνυμία G.M. Εδώ έφαγαν σούπα και έφαγαν λουκάνικο, κοκορέστι και κοτόπουλο. Η οικογένεια Böcek επέστρεψε στο ξενοδοχείο στις 18:43".
Ο εμπειρογνώμονας τροφίμων Şık εφιστά την προσοχή στην επήρεια των θαλασσινών. Σύμφωνα με τον Şık, βακτήρια που βρίσκονται στα θαλασσινά όπως το Vibrio vulnificus ή το Vibrio parahaemolyticus μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Άλλα τρόφιμα που καταναλώνει η οικογένεια μπορεί επίσης να περιέχουν βακτήρια όπως ο Staphylococcus aureus και ο Bacillus cereus, τα οποία παράγουν τοξίνες και προκαλούν δηλητηρίαση.
"Νομίζω ότι η οικογένεια εκτέθηκε τόσο σε τοξίνες όσο και σε βακτηριακά παθογόνα που προκαλούν τροφικές λοιμώξεις. Αν επρόκειτο μόνο για τοξίνες, η δηλητηρίαση θα είχε αποκαλυφθεί πολύ νωρίτερα και η κατάσταση της υγείας θα είχε επιδεινωθεί πολύ γρήγορα, μέσα σε λίγες ώρες", λέει ο Şık.
"Χωρίς να παραβλέπουμε το γεγονός ότι μιλάμε για πιθανότητες, θα έλεγα ότι η έναρξη των συμπτωμάτων την ίδια ημέρα, η επιδείνωση μέσα σε μία ή δύο ημέρες κ.λπ. συνάδουν με το μοτίβο των σοβαρών λοιμώξεων από Vibrio και παρόμοιων λοιμώξεων από τρόφιμα που προκαλούνται από θαλασσινά στη βιβλιογραφία".
Γιατί δηλητηριάστηκε μια μόνο οικογένεια;
Προκύπτει ωστόσο το ερώτημα γιατί και άλλοι που έφαγαν το ίδιο φαγητό στην Κωνσταντινούπολη δεν αρρώστησαν. Υπάρχουν λόγοι για τους οποίους η τροφική δηλητηρίαση δεν επηρεάζει όλους με την ίδια σοβαρότητα. Ο πρώτος από αυτούς σχετίζεται με το ανοσοποιητικό σύστημα.
Σύμφωνα με την Cleveland Clinic, ένα άτομο με καλά λειτουργικό ανοσοποιητικό σύστημα, ακόμη και αν έχει καταπιεί κάποια βακτήρια ή ιούς, μπορεί να το ξεπεράσει χωρίς να εμφανίσει ασθένεια, ενώ κάποιος με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (ηλικιωμένοι, παιδιά, άτομα με χρόνιες παθήσεις) μπορεί να μην είναι προστατευμένος στο ίδιο επίπεδο. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων(CDC) των ΗΠΑ, τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, τα παιδιά κάτω των 5 ετών, οι έγκυες γυναίκες και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο επιρρεπή σε δηλητηριάσεις.
Ένας άλλος παράγοντας είναι η ποσότητα των τοξινών ή των μικροβίων που προσλαμβάνουν τα άτομα μέσω των τροφίμων. Ένα άρθρο από την Ιατρική Σχολή του Στάνφορντ σημειώνει ότι ακόμη και με το ίδιο γεύμα, δεν λαμβάνουν όλοι ακριβώς την ίδια δόση βακτηρίων ή τοξινών. Παράγοντες όπως ποια μέρη καταναλώνουν τα άτομα και ποια μέρη είναι πιο "βρώμικα" δημιουργούν μεταβλητότητα. Στην περίπτωση αυτή, το άτομο με χαμηλό "φορτίο" μπορεί να επιβιώσει χωρίς συμπτώματα.
Τι πρέπει να κάνετε;
Για να αποφευχθεί η τροφική δηλητηρίαση, πρέπει να τηρούνται η υγιεινή, οι σωστές συνθήκες αποθήκευσης τροφίμων και το κατάλληλο μαγείρεμα.
Το πλύσιμο των χεριών πριν και μετά την προετοιμασία του φαγητού, η διατήρηση ωμού κρέατος, πουλερικών, αυγών και λαχανικών χωριστά το ένα από το άλλο, η αποθήκευση των τροφίμων κάτω από 4 βαθμούς Κελσίου στο ψυγείο και η μη παραμονή των μαγειρεμένων τροφίμων σε θερμοκρασία δωματίου για περισσότερο από δύο ώρες μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο.
Μεταξύ των μέτρων που μπορούν να λάβουν τα άτομα είναι το καλό ζέσταμα του κρέατος, των πουλερικών και των θαλασσινών, η προσοχή στη φρεσκάδα και την καθαριότητα των τροφίμων που καταναλώνονται σε εστιατόρια, η μη κατανάλωση ληγμένων προϊόντων ή προϊόντων με αλλαγμένη οσμή, γεύση και υφή και η αποφυγή τροφίμων που πωλούνται στο ύπαιθρο ή τροφίμων που δεν είναι υγιεινά.
Ωστόσο, όταν πρόκειται για φαγητό εκτός σπιτιού, τα περισσότερα από τα επιμέρους μέτρα είναι μάταια. Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν μέτρα σε αυτό το σημείο και να επιβληθούν βαρύτερες κυρώσεις στους πωλητές που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες.