Στην έρευνα, όσοι έτρωγαν τουλάχιστον δύο φέτες τυρί με υψηλά λιπαρά καθημερινά είχαν 13% μικρότερο κίνδυνο άνοιας και 29% αγγειακής άνοιας.
Η κατανάλωση τυριών και κρέμας με πλήρη λιπαρά ενδέχεται να συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, σύμφωνα με μακροχρόνια μελέτη από τη Σουηδία.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, δείχνει ότι όσοι κατανάλωναν τακτικά γαλακτοκομικά υψηλών λιπαρών όπως τσένταρ, μπρι, γκούντα και κρέμα με πλήρη λιπαρά είχαν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν άνοια σε βάθος πολλών δεκαετιών παρακολούθησης σε σχέση με όσους έτρωγαν ελάχιστα ή καθόλου.
Η μελέτη παρακολούθησε 27.670 ενήλικες στη Σουηδία, με μέσο όρο ηλικίας 58 ετών κατά την ένταξή τους. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για περίπου 25 χρόνια, περίοδο κατά την οποία 3.208 άτομα διαγνώστηκαν με άνοια.
Στην αρχή της μελέτης, οι συμμετέχοντες κατέγραψαν τι έτρωγαν μέσα σε μία εβδομάδα, απάντησαν σε αναλυτικά ερωτηματολόγια για τη διατροφή τους τα προηγούμενα χρόνια και συζήτησαν με τους ερευνητές τις μεθόδους παρασκευής τροφίμων.
Αποτελέσματα της μελέτης
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι έτρωγαν τουλάχιστον 50 γραμμάρια τυριού υψηλών λιπαρών την ημέρα, δηλαδή περίπου δύο φέτες τσένταρ, είχαν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν άνοια από εκείνους που κατανάλωναν κάτω από 15 γραμμάρια ημερησίως.
Ως τυριά υψηλών λιπαρών ορίστηκαν όσα περιείχαν πάνω από 20% λίπος, ενώ οι κρέμες υψηλών λιπαρών περιείχαν συνήθως 30 έως 40% λίπος.
Αφού ελήφθησαν υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, το επίπεδο εκπαίδευσης και η συνολική ποιότητα της διατροφής, η αυξημένη κατανάλωση τυριού συσχετίστηκε με 13% χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας.
«Όταν εξετάσαμε συγκεκριμένους τύπους άνοιας, διαπιστώσαμε ότι ο κίνδυνος αγγειακής άνοιας ήταν κατά 29% χαμηλότερος στα άτομα που έτρωγαν περισσότερα τυριά με πλήρη λιπαρά», εξήγησε η Έμιλι Σόνεστεντ, επιδημιολόγος διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Λουντ στη Σουηδία και κύρια συγγραφέας της μελέτης.
«Διαπιστώσαμε επίσης χαμηλότερο κίνδυνο για τη νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά μόνο σε όσους δεν έφεραν την παραλλαγή του γονιδίου APOE e4, έναν γενετικό παράγοντα κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ.»
Η καθημερινή κατανάλωση κρέμας υψηλών λιπαρών συνδέθηκε επίσης με μειωμένο κίνδυνο άνοιας. Όσοι κατανάλωναν τουλάχιστον 20 γραμμάρια την ημέρα, περίπου μία έως δύο κουταλιές της σούπας, είχαν 16% χαμηλότερο κίνδυνο σε σύγκριση με όσους δεν κατανάλωναν καθόλου.
Τα οφέλη δεν αφορούσαν όλα τα γαλακτοκομικά
Οι συσχετίσεις δεν αφορούσαν όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
«Παρότι τα τυριά και οι κρέμες με περισσότερα λιπαρά συνδέθηκαν με μειωμένο κίνδυνο άνοιας, άλλα γαλακτοκομικά και οι εκδοχές με χαμηλά λιπαρά δεν έδειξαν το ίδιο αποτέλεσμα. Επομένως, δεν είναι όλα τα γαλακτοκομικά ισάξια όταν μιλάμε για την υγεία του εγκεφάλου», είπε η Σόνεστεντ.
Περιορισμοί της μελέτης
Παρά τα ευρήματα, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιώδη σύνδεση μεταξύ γαλακτοκομικών υψηλών λιπαρών και μειωμένου κινδύνου άνοιας.
Ο δρ Ρίτσαρντ Όουκλεϊ από την Alzheimer’s Society υπογράμμισε ότι παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η σωματική δραστηριότητα, η ισορροπημένη διατροφή, η διακοπή του καπνίσματος και η μετρίαση της κατανάλωσης αλκοόλ, παίζουν πολύ μεγαλύτερο ρόλο.
«Η συγκεκριμένη έρευνα δεν δείχνει ότι η αυξημένη κατανάλωση γαλακτοκομικών με υψηλά λιπαρά, όπως τυριών ή κρέμας, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας», είπε.
«Τα δεδομένα δείχνουν ότι η διακοπή του καπνίσματος, η συστηματική σωματική δραστηριότητα, η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, η διαχείριση χρόνιων παθήσεων και η μειωμένη κατανάλωση αλκοόλ παίζουν πολύ σημαντικότερο ρόλο στη μείωση του κινδύνου άνοιας από το να επικεντρωνόμαστε σε ένα μόνο τρόφιμο.»
Η καθηγήτρια Τάρα Σπάιρς-Τζόουνς, διευθύντρια του Centre for Discovery Brain Sciences στο Εδιμβούργο, επισήμανε έναν ακόμη περιορισμό: η μελέτη κατέγραψε τη διατροφή των συμμετεχόντων μόνο μία φορά, 25 χρόνια πριν αναλυθούν οι διαγνώσεις άνοιας.
«Είναι πολύ πιθανό η διατροφή και άλλοι παράγοντες τρόπου ζωής να άλλαξαν μέσα σε αυτά τα 25 χρόνια», είπε, προσθέτοντας ότι ο συνολικός τρόπος ζωής παραμένει ο καθοριστικός παράγοντας για την υγεία του εγκεφάλου.
«Ισχυρά στοιχεία στον χώρο δείχνουν ότι η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση και οι νοητικά διεγερτικές δραστηριότητες μπορούν να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα του εγκεφάλου», πρόσθεσε.
«Δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία ότι κάποιο μεμονωμένο τρόφιμο προστατεύει τους ανθρώπους από την άνοια.»