Οι Ευρωπαίοι αποδοκιμάζουν τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον έλεγχο της παράτυπης μετανάστευσης και απαιτούν ισχυρότερους συνοριακούς ελέγχους.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑυτό είναι ένα από τα εντυπωσιακά συμπεράσματα αποκλειστικής δημοσκόπησης του Euronews που διεξήχθη από την Ipsos μεταξύ σχεδόν 26.000 ερωτηθέντων σε 18 κράτη μέλη ενόψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες θα διεξαχθούν μεταξύ 6 και 9 Ιουνίου.
Η πρώτη στο είδος της έρευνα δείχνει ότι το 51% των Ευρωπαίων αξιολογεί "αρνητικά" τον αντίκτυπο της ΕΕ στη μεταναστευτική πολιτική, ενώ μόνο το 16% έχει "θετική" άποψη. Εν τω μεταξύ, το 32% δηλώνει ότι ο αντίκτυπος δεν ήταν "ούτε θετικός ούτε αρνητικός".
Η τάση αυτή διατρέχει όλα τα φύλα, τις ηλικιακές ομάδες και τα επαγγέλματα και είναι συνεπής στις περισσότερες χώρες, όπου η αρνητική πλευρά υπερτερεί σαφώς έναντι των άλλων δύο τμημάτων. Η Γαλλία (62%), η Αυστρία (60%) και η Ουγγαρία (58%) είναι οι πιο επικριτικές χώρες, ενώ η Δανία (26%), η Ρουμανία (27%) και η Φινλανδία (32%) είναι οι λιγότερο επικριτικές.
Οι πιο έντονες διαφοροποιήσεις εμφανίζονται στην πρόθεση ψήφου: οι πιο σκληρές απόψεις προέρχονται, όπως ήταν αναμενόμενο, από εκείνους που υποστηρίζουν τις ακροδεξιές ομάδες Ταυτότητα και Δημοκρατία (78%) και τους σκληροδεξιούς Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (65%), ακολουθούμενες από την Αριστερά (55%), η οποία βρίσκεται στο αντίθετο άκρο του φάσματος.
Οι ψηφοφόροι του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), το οποίο έχει κατηγορηθεί ότι υιοθετεί ακροδεξιά σημεία συζήτησης για εκλογικούς σκοπούς, είναι επιρρεπείς στη μομφή, αλλά με πιο διαφοροποιημένο τρόπο: Το 46% λέει αρνητικά, το 20% λέει θετικά και το 34% δεν λέει τίποτα από τα δύο.
Εκείνοι που συσπειρώνονται πίσω από την κεντροαριστερή ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) είναι αναποφάσιστοι: Το 33% λέει αρνητικά, το 24% λέει θετικά και το 42% δεν λέει τίποτα από τα δύο.
Συνολικά, η αξιολόγηση του αντίκτυπου της ΕΕ στη μεταναστευτική πολιτική είναι η πιο υποτιμητική από τους έξι τομείς που εξετάστηκαν στη δημοσκόπηση, συμπεριλαμβανομένων των αντιδράσεων στην πανδημία COVID-19 και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Τα αποτελέσματα έρχονται ένα μήνα αφότου επιβεβαιώθηκε ότι η ΕΕ είχε καταγράψει 1,14 εκατομμύρια αιτήσεις ασύλου το 2023, τον μεγαλύτερο αριθμό από το 2016. Η αύξηση, σταθερή από τη λήξη των περιορισμών εγκλεισμού, συνοδεύτηκε από ιστορίες στα μέσα ενημέρωσης για υπερπλήρεις εγκαταστάσεις υποδοχής σε χώρες όπως το Βέλγιο, οι Κάτω Χώρες και η Γερμανία.
Το αφήγημα συνέβαλε στην παροχή πολιτικής ώθησης στις διαπραγματεύσεις για το Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, μια συνολική μεταρρύθμιση που εισάγει κοινούς και προβλέψιμους κανόνες της ΕΕ για τη διαχείριση της άφιξης και της κατανομής των αιτούντων άσυλο.
Μετά από περισσότερα από τρία χρόνια συζητήσεων, η Πράξη για τη Μετανάστευση συμφωνήθηκε προσωρινά τον Δεκέμβριο και βρίσκεται τώρα στα τελικά στάδια της νομοθετικής διαδικασίας. Αλλά η αποτελεσματικότητά του εξακολουθεί να αποτελεί ένα υποθετικό ερώτημα που θα απαντηθεί μόνο κατά την επόμενη θητεία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη δηλώσει ότι δεν θα διστάσει να καταφύγει σε νομικές ενέργειες κατά των χωρών που δεν συμμορφώνονται με τους ενισχυμένους κανόνες.
Οι "ανθρωπιστικές αξίες" δεν πείθουν
Η δυσαρέσκεια για τη μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ μεταφράζεται σε ένα οριζόντιο αίτημα για ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης: Το 71% των ερωτηθέντων στη δημοσκόπηση συμφωνεί ότι αυτό θα πρέπει να αποτελέσει την κύρια εστίαση τα επόμενα χρόνια.
Η Πολωνία (86%), η Βουλγαρία (83%) και η Φινλανδία (83%) καταγράφουν το υψηλότερο επίπεδο υποστήριξης αυτής της πορείας δράσης, η οποία αποτελεί πλειοψηφική άποψη σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα.
Αντίθετα, το 28% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι το μπλοκ θα πρέπει αντ' αυτού να δώσει προτεραιότητα σε μια "πολιτική υποδοχής των μεταναστών στο όνομα των ανθρωπιστικών αξιών." Αξιοσημείωτο είναι ότι δύο χώρες πρώτης γραμμής στη Νότια Ευρώπη, η Ισπανία (41%) και η Ιταλία (39%), είναι οι πιο δεκτικές σε αυτή την προσέγγιση.
Στη Δανία, όπου η αριστερή κυβέρνηση της Mette Frederiksen ακολουθεί μια πολιτική "μηδενικού ασύλου", το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (34%) επιλέγει να υποστηρίξει την υποδοχή των μεταναστών.
Οι δυνητικοί ψηφοφόροι των συντηρητικών και φιλελεύθερων κομμάτων είναι οι πιο πιθανό να ζητήσουν ισχυρότερους συνοριακούς ελέγχους: Το 91% του ID, το 89% του ECR, το 81% του ΕΛΚ και το 72% του Renew Europe.
Όσοι υποστηρίζουν την ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) είναι μοιρασμένοι μεταξύ ισχυρότερων συνοριακών ελέγχων (57%) και ανθρωπιστικών αξιών (43%), ενώ οι υποστηρικτές των Πρασίνων (66%) και της Αριστεράς (63%) κλίνουν αποφασιστικά προς το τελευταίο.
Αλλά όταν εξετάζουμε το φύλο, τις ηλικιακές ομάδες και τα επαγγέλματα, τα νούμερα δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ως προς την προτιμώμενη επιλογή: ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ σκληρή στάση υποδηλώνει ότι οι ανησυχίες για τη μετανάστευση θα παραμείνουν υψηλές καθώς οι πολίτες θα ψηφίζουν τον Ιούνιο. Στην πραγματικότητα, το 59% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, γεγονός που το καθιστά το τέταρτο πιο σημαντικό θέμα στην ατζέντα μετά την άνοδο των τιμών, τις κοινωνικές ανισότητες και την οικονομική ανάπτυξη, και μπροστά από την ανεργία, την κλιματική αλλαγή, τη συλλογική άμυνα και τη βοήθεια προς την Ουκρανία.
Επιπλέον, το 29% δηλώνει ότι η καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης θα πρέπει να είναι "σημαντική αλλά όχι προτεραιότητα". Μόλις το 12% καταλήγει στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να είναι "δευτερεύουσα".
Η Φινλανδία είναι το μόνο κράτος μέλος στην έρευνα όπου περισσότεροι άνθρωποι (49%) επιλέγουν την επιλογή "σημαντικό αλλά όχι προτεραιότητα". Σε όλες τις άλλες χώρες, οι ερωτηθέντες τοποθετούν σταθερά τον έλεγχο της μετανάστευσης στην κατηγορία "προτεραιότητα".
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, ο Andrew Geddes, διευθυντής του Κέντρου Μεταναστευτικής Πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο (EUI), δήλωσε ότι οι ανησυχίες που σχετίζονται με τη μετανάστευση έχουν τροφοδοτηθεί και πολιτικοποιηθεί από ακροδεξιά κόμματα, όπως η Εναλλακτική για τη Γερμανία (Γερμανία), η Εθνική Συσπείρωση (Γαλλία), το Κόμμα για την Ελευθερία (Κάτω Χώρες) και το Chega (Πορτογαλία), τα οποία έχουν σημειώσει άνοδο στις δημοσκοπήσεις.
«Βλέπουμε ότι η μετανάστευση γίνεται σταθερά ένα πιο σημαντικό ζήτημα. Η σημασία της αυξάνεται και κινητοποιεί την ψήφο τμημάτων του εκλογικού σώματος. Επομένως, δεν είναι το πιο σημαντικό ζήτημα, αλλά είναι σημαντικό», δήλωσε ο Γκεντές στο Euronews.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Νομίζω ότι βασικά καταλήγει στο ότι οι άνθρωποι θέλουν να δουν ένα σύστημα που να λειτουργεί, που να λειτουργεί και που τα κράτη μέλη να μπορούν να συμφωνούν μεταξύ τους. Αλλά αυτό που βλέπουν αντ' αυτού είναι τα κράτη μέλη να διαφωνούν μεταξύ τους σχετικά με το ποια θα πρέπει να είναι η πολιτική (και) συνεχείς διαφωνίες σχετικά με τη μετανάστευση».