Στην Ελβετία για τη διάσκεψη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προέβλεψε το Σάββατο ότι «θα γραφτεί ιστορία» στη διάσκεψη που φιλοξενείται στην Ελβετία και έχει ως στόχο να χαράξει τα πρώτα βήματα προς την ειρήνη στην Ουκρανία, παρόλο που οι προσδοκίες δεν είναι πολλές, επειδή δεν συμμετέχει η Ρωσία.
Σε μια σύντομη δήλωσή στους δημοσιογράφους μαζί με την πρόεδρο της Ελβετίας Βιόλα Άμχερντ, ο Ζελένσκι προσπάθησε να χαρακτηρίσει τη συνάντηση πετυχημένη, λέγοντας: «Καταφέραμε να επαναφέρουμε στον κόσμο την ιδέα ότι οι κοινές προσπάθειες μπορούν να σταματήσουν τον πόλεμο και να εγκαθιδρύσουν μια δίκαιη ειρήνη»
«Πιστεύω ότι θα γίνουμε μάρτυρες της ιστορίας που γράφεται εδώ στη σύνοδο κορυφής», σημείωσε με έμφαση.
Ελβετοί αξιωματούχοι που φιλοξενούν τη διάσκεψη δηλώνουν ότι περισσότεροι από 50 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων έχουν δεχθεί να συμμετάσχουν στη διεθνή συνάντηση.
Μεταξύ αυτών ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Παρών στη διάσκεψη είναι και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος συναντήθηκε κατ' ιδίαν με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Περίπου 100 αντιπροσωπείες, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών φορέων και των Ηνωμένων Εθνών, παρίστανται.
Βοήθεια από τις ΗΠΑ
Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις ανακοίνωσε βοήθεια άνω του 1,5 δισ. δολαρίων για τον ενεργειακό τομέα, την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική άμυνα στην Ουκρανία.
Η Χάρις, που συμμετέχει στη διήμερη σύνοδο κορυφής για την ειρήνη στο πολυτελές ορεινό θέρετρο Μπούργκενστοκ, στην Ελβετία, δήλωσε πως η βοήθεια περιλαμβάνει 500 εκατ. δολάρια νέων κονδυλίων για την ενεργειακή βοήθεια.
Επιπλέον, 324 εκατ. δολάρια βοήθειας που έχουν ήδη ανακοινωθεί από την USAID, την υπηρεσία των ΗΠΑ για την ανάπτυξη, θα ανακατευθυνθούν προκειμένου να απαντήσουν σε επείγουσες ενεργειακές ανάγκες.
"Η χρηματοδότηση αυτή θα επιτρέψει να επισκευαστούν οι ενεργειακές υποδομές που έχουν καταστραφεί από τον πόλεμο, να αυξηθεί η ενεργειακή παραγωγή, να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα και να προστατευθούν οι ενεργειακές υποδομές", ανέφερε η Χάρις σε μια ανακοίνωση.
Το νέο πακέτο βοήθειας, που προέρχεται από την USAID και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, περιλαμβάνει επίσης 379 εκατομμύρια δολάρια για την ανθρωπιστική βοήθεια.
Τα κεφάλαια αυτά "θα βοηθήσουν στην απόκριση στις επείγουσες ανάγκες των προσφύγων, των εκτοπισμένων στο εσωτερικό της χώρας και των κοινοτήτων που έχουν επηρεαστεί από τη βάναυση επίθεση της Ρωσίας εναντίον του ουκρανικού λαού", αναφέρει η ανακοίνωση.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με την υποστήριξη του Κογκρέσου, θα παράσχει 300 εκατομμύρια δολάρια επιπλέον για την πολιτική άμυνα στην Ουκρανία.
Τα χρήματα αυτά "θα τους βοηθήσουν να λειτουργούν σε ασφάλεια στις γραμμές του μετώπου ώστε να υπερασπιστούν το αμερικανικό έδαφος, να διασώζουν τους άμαχους στόχους των επιθέσεων του Κρεμλίνου, να προστατεύσουν τις κρίσιμες υποδομές και να ερευνήσουν τουλάχιστον 120.000 περιπτώσεις εγκλημάτων πολέμου και άλλων ωμοτήτων που έχουν καταγραφεί", ανέφερε η Κάμαλα Χάρις.
Στήριξη από ΗΠΑ και ΕΕ
Στην τοποθέτησή της η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, αναφέρθηκε και στις προτάσεις που έκανε ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν.
«Πρόεδρε Ζελένσκι, οι ΗΠΑ συμμερίζονται το όραμά σας για το τέλος αυτού του πολέμου και το τέλος στα δεινά του ουκρανικού λαού. Και ας δεσμευτούμε όλοι στην επιτακτική ανάγκη να επιστρέψουμε τα αθώα παιδιά που απήχθησαν από τη Ρωσία, να τα επιστρέψουμε στα σπίτια τους. Δεν πρέπει να αποφασιστεί τίποτα για το τέλος αυτού του πολέμου χωρίς την Ουκρανία. Αντίθετα, ωστόσο, την Παρασκευή ο Πούτιν υπέβαλε μια πρόταση. Αλλά πρέπει να πούμε την αλήθεια. Δεν ζητά διαπραγματεύσεις Καλεί σε παράδοση» σημείωσε η Κάμαλα Χάρις.
Από την πλευρά της η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, υπενθύμισε τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών ότι δεν μπορεί μια μεγάλη χώρα να εισβάλει και να καταλαμβάνει τα εδάφη μιας μικρότερης γειτονικής χώρας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
«Το πάγωμα της σύγκρουσης σήμερα με ξένα στρατεύματα που κατέχουν ουκρανική γη δεν είναι απάντηση. Στην πραγματικότητα, είναι μια συνταγή για μελλοντικούς πολέμους. Αντίθετα, πρέπει να υποστηρίξουμε μια συνολική, δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη για την Ουκρανία, μια ειρήνη που αποκαθιστά την κυριαρχία της Ουκρανίας και την εδαφική της ακεραιότητα [...] Εμείς, η διεθνής κοινότητα, πρέπει να ενωθούμε για να στηρίξουμε την Ουκρανία στην επιδίωξή της για ειρήνη. Έτσι ανοίγουμε το δρόμο προς την ειρήνη. Έτσι ανοίγουμε το μονοπάτι που θα επιτρέψει τις ζωές και τα σπίτια να ξαναχτιστούν Και έτσι ανοίγουμε τον δρόμο για την αποκατάσταση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας», υπογράμμισε η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.
Η απουσία της Ρωσίας μειώνει τις προσδοκίες
Το ποιος θα εμφανιστεί - και ποιος όχι - έχει γίνει ένα από τα βασικά διακυβεύματα της συνάντησης.
Οι επικριτές της διάσκεψης ότι θα είναι άχρηστη χωρίς την παρουσία της κυβέρνησης του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, που εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε την Παρασκευή ότι η Μόσχα είναι έτοιμη για ειρηνευτικές συνομιλίες ακόμα και «αύριο», αν τα ουκρανικά στραστεύματα αποσυρθούν από τις περιφέρειες της Ζαπορίζια, της Χερσώνας, του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ και αν η Ουκρανία παραιτηθεί από τα σχέδιά της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Το Κίεβο απέρριψε τους όρους του Πούτιν ως «παράλογους»
Οι όροι που έθεσε ο Πούτιν προφανώς αντικατροπτίζουν την αυξανόμενη εμπιστοσύνη της Μόσχας ότι οι δυνάμεις της έχουν το πάνω χέρι στον πόλεμο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Μόσχα εμφανίζει την «ειδική στρατιωτική επιχείρησή» της στην Ουκρανία ως τμήμα ενός ευρύτερου αγώνα με τη Δύση, για την οποία λέει πως θέλει να γονατίσει τη Ρωσία. Το Κίεβο και η Δύση απαντούν πως αυτά είναι ανοησίες και κατηγορούν τη Ρωσία ότι διεξάγει ένα παράνομο κατακτητικό πόλεμο.
Η Ελβετία, η οποία ανέλαβε τη διοργάνωση της συνόδου κορυφής θέλει να ανοίξει το δρόμο για μια μελλοντική ειρηνευτική διαδικασία που θα περιλαμβάνει τη Ρωσία.
Η Κίνα, η οποία υποστηρίζει τη Ρωσία, προστίθεται σε δεκάδες χώρες που παραμένουν εκτός της διάσκεψης.
Το Πεκίνο λέει ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική διαδικασία πρέπει να έχει τη συμμετοχή τόσο της Ρωσίας όσο και της Ουκρανίας και έχει διατυπώσει τις δικές του ιδέες για την ειρήνη.
Η ημερήσια διάταξη
Με φόντο το πεδίο της μάχης και τη διπλωματική στρατηγική, οι διοργανωτές της συνόδου παρουσίασαν τρία σημεία της ημερήσιας διάταξης: την πυρηνική ασφάλεια, όπως στο ελεγχόμενο από τη Ρωσία εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής στη Ζαπορίζια- την ανθρωπιστική βοήθεια και την ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου- και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια - η οποία έχει διαταραχθεί κατά καιρούς λόγω της παρεμπόδισης των μεταφορών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑυτός ο κατάλογος εργασιών, που περιλαμβάνει μερικά από τα λιγότερο αμφιλεγόμενα ζητήματα, υπολείπεται κατά πολύ των προτάσεων και των ελπίδων που διατύπωσε ο Ζελένσκι σε μια ειρηνευτική φόρμουλα 10 σημείων στα τέλη του 2022.
Το σχέδιο περιλαμβάνει φιλόδοξες απαιτήσεις, όπως η αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη, η παύση των εχθροπραξιών και η αποκατάσταση των κρατικών συνόρων της Ουκρανίας με τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας.
Τα ρωσικά στρατεύματα που ελέγχουν πλέον σχεδόν το ένα τέταρτο της ουκρανικής γης στα ανατολικά και τα νότια έχουν σημειώσει κάποια εδαφικά κέρδη τους τελευταίους μήνες. Όταν άρχισαν οι συζητήσεις για μια ειρηνευτική πρωτοβουλία υπό την αιγίδα της Ελβετίας το περασμένο καλοκαίρι, οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν πρόσφατα ανακτήσει μεγάλες εδαφικές εκτάσεις, κυρίως κοντά στις πόλεις της νότιας Χερσώνας και του βόρειου Χάρκοβο.