Μπορεί να έχει την εύνοια της κυβέρνησης Τραμπ, αλλά οι πιθανότητες του Κόνορ ΜακΓκρέγκορ να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία της Ιρλανδίας είναι σχεδόν μηδενικές, λένε οι ειδικοί στο EuroVerify.
Ο αμφιλεγόμενος πρώην μαχητής πολεμικών τεχνών Κόνορ ΜακΓκρέγκορ είναι μάλλον απίθανο να μπορέσει να θέσει υποψηφιότητα για την ιρλανδική προεδρία, δήλωσαν δύο ειδικοί στο EuroVerify, παρά τις εκτεταμένες αναφορές των ΜΜΕ που υποστηρίζουν ότι ο πρωταθλητής του UFC θα επιχειρήσει να είναι υποψήφιος ια τις εκλογές που αναμένεται να διεξαχθούν έως τις 11 Νοεμβρίου.
Ο ΜακΓκρέγκορ, ο οποίος έχει αναδειχθεί σε φυσιογνωμία της ιρλανδικής ακροδεξιάς, έγινε πρωτοσέλιδο την περασμένη Παρασκευή, όταν ανακοίνωσε μέσω Instagram ότι θα διεκδικήσει την προεδρία με μια αντιμεταναστευτική πλατφόρμα.
Αλλά αρκετά μέσα ενημέρωσης παρέλειψαν να εξηγήσουν ότι οι πιθανότητες να μπει το όνομά του στο ψηφοδέλτιο είναι εξαιρετικά μικρές.
Ο ΜακΓκρέγκορ, ο οποίος πέρυσι κρίθηκε υπεύθυνος για βιασμό και ξυλοδαρμό μιας γυναίκας στο Δουβλίνο και έχει αντιμετωπίσει άλλες κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση στην Ισπανία και τη Γαλλία, φιλοξενήθηκε πρόσφατα από τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο στο πλαίσιο της επίσκεψης για την Ημέρα του Αγίου Πατρικίου.
Έχει επίσης λάβει υποστήριξη από τον Ίλον Μασκ και τον αυτοαποκαλούμενο μισογύνη Άντριου Τέιτ, ο οποίος αντιμετωπίζει κατηγορίες για εμπορία ανθρώπων και οργανωμένο έγκλημα που αφορά την εκμετάλλευση γυναικών.
Μιλώντας από την αίθουσα Τύπου του Λευκού Οίκου, ο ΜακΓκρέγκορ εξαπέλυσε μια σειρά από αβάσιμους ισχυρισμούς κατά της κυβέρνησης του Δουβλίνου, υποστηρίζοντας ότι η «παράνομη μεταναστευτική κομπίνα οργιάζει (sic) τη χώρα».
Ο πρωθυπουργός Μίχαλ Μάρτιν αντεπιτέθηκε, λέγοντας ότι ο ΜακΓκρέγκορ «δεν μιλάει σε καμία περίπτωση εξ ονόματος του ιρλανδικού λαού».
Στην ανακοίνωσή του στο Instagram την περασμένη Παρασκευή, ο ΜακΓκρέγκορ έδωσε παραπλανητικές υποσχέσεις στην προσπάθειά του να συγκεντρώσει υποστήριξη, λέγοντας ότι θα «αντιταχθεί» στο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου της ΕΕ - την νέα νομοθεσία που αποσκοπεί στην κατανομή του βάρους της επεξεργασίας των αιτήσεων ασύλου στα κράτη μέλη της ΕΕ - και ότι θα θέσει το Σύμφωνο σε δημοψήφισμα.
Αλλά ακόμη και αν εκλεγεί στην προεδρία, δεν θα μπορέσει να υλοποιήσει καμία από τις υποσχέσεις του χωρίς την υποστήριξη της κυβέρνησης ή του κοινοβουλίου.
Το EuroVerify μίλησε με δύο νομικούς εμπειρογνώμονες για να αναλύσει γιατί οι πιθανότητες του ΜακΓκρέγκορ είναι σχεδόν μηδενικές.
Θα μπορούσε ο ΜακΓκρέγκορ να είναι υποψήφιος πρόεδρος;
Ο Ιρλανδός πρόεδρος εκλέγεται απευθείας από τον ιρλανδικό λαό για επταετή θητεία. Ένας πρόεδρος δεν μπορεί να είναι υποψήφιος για περισσότερες από δύο θητείες.
Τον ρόλο αυτό κατέχει σήμερα ο Μάικλ Ντ. Χίγκινς, ο οποίος υπηρετεί τη δεύτερη θητεία του, και οι επόμενες εκλογές πρέπει να διεξαχθούν έως τις 11 Νοεμβρίου.
Ο υποψήφιος για την προεδρία πρέπει να είναι Ιρλανδός πολίτης άνω των 35 ετών, κριτήριο το οποίο πληροί ο ΜακΓκρέγκορ. Αλλά ο υποψήφιος πρέπει επίσης είτε να προταθεί από τουλάχιστον 20 μέλη του Oireachtas, του ιρλανδικού κοινοβουλίου, είτε από τουλάχιστον τέσσερις από τις 31 τοπικές αρχές της Ιρλανδίας.
Ένας πρώην πρόεδρος μπορεί επίσης να προτείνει τον εαυτό του.
Ο Έοϊν Ο'Μάλεϊ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, δήλωσε στο Euronews ότι οι πιθανότητες να περάσει ο ΜακΓκρέγκορ αυτά τα όρια είναι «εξαιρετικά απίθανες».
Δεν υπάρχουν 20 μέλη του Oireachtas που θα υποστήριζαν την υποψηφιότητά του, εξήγησε ο Ο'Μάλεϊ, και ενώ τα συμβούλια έχουν υποστηρίξει στο παρελθόν τις υποψηφιότητες των υποψηφίων, ο ΜακΓκρέγκορ είναι «πολύ αμφιλεγόμενη προσωπικότητα» για να συμβεί ξανά κάτι τέτοιο.
«Πρόκειται για το υψηλότερο αξίωμα στη χώρα. Είναι ο Πρώτος Πολίτης της Ιρλανδίας. οπότε έχουμε βάλει συνταγματικούς ποιοτικούς ελέγχους», δήλωσε στο Euronews η Τζένιφερ Κάβανο, λέκτορας Νομικής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Νοτιοανατολικής Ιρλανδίας.
«Η κοινοβουλευτική οδός θα είναι λίγο πολύ κλειδωμένη από τις κομματικές δεσμεύσεις. Η διαδρομή της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι λίγο πολύ ελεύθερη για όλους και είχαμε μερικούς πολύ ιδιόρρυθμους υποψηφίους στο παρελθόν. Μην ξεχνάτε όμως ότι αυτό το άτομο δεν είναι πολύ δημοφιλές στην Ιρλανδία», πρόσθεσε.
«Μπορεί να φαίνεται ότι είναι πολύ δημοφιλής εκτός Ιρλανδίας. Εντός της Ιρλανδίας δεν είναι τόσο δημοφιλής. Σίγουρα δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο θα ήθελαν ορισμένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να προσπαθήσουν να κάνουν τους ξένους να πιστέψουν».
Θα μπορούσε ο πρόεδρος να μπλοκάρει τη νομοθεσία της ΕΕ;
Στην ανάρτησή του στο Instagram, ο ΜακΓκρέγκορ πρότεινε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις εξουσίες του εάν εκλεγεί πρόεδρος για να «σταθεί απέναντι στην κυβέρνηση» και να «αντιταχθεί» στη συμμόρφωση της Ιρλανδίας με το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
Το σύμφωνο, το οποίο συμφωνήθηκε από τις χώρες της ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2023 μετά από χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων και εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Απρίλιο του περασμένου έτους, αποσκοπεί στην πλήρη αναμόρφωση της πολιτικής της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο.
Ενώ και οι 27 χώρες της ΕΕ είναι υποχρεωμένες να συμμορφωθούν με το Σύμφωνο, δύο χώρες - η Ιρλανδία και η Δανία - έχουν τη δυνατότητα να εξαιρεθούν από τη νομοθεσία που αφορά το άσυλο, τα σύνορα, τη μετανάστευση, την αστυνομική συνεργασία ή τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης.
Ωστόσο, τον περασμένο Ιούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι η Ιρλανδία είχε «επιλέξει» να ακολουθήσει το Σύμφωνο μετά από ψηφοφορία που διεξήχθη στο Oireachtas τον Ιούλιο.
Πριν λίγες ημέρες εγκρίθηκε από την κυβέρνηση σχέδιο μεταρρύθμισης της ιρλανδικής νομοθεσίας για το άσυλο, προκειμένου να συμμορφωθεί με το σύμφωνο.
Η ιρλανδική προεδρία είναι σε μεγάλο βαθμό ένα τελετουργικό αξίωμα με περιορισμένες εξουσίες, πράγμα που σημαίνει ότι η ανατροπή αυτής της απόφασης, την οποία επιθυμεί ο ΜακΓκρέγκορ, θα ήταν πρακτικά αδύνατη.
Τα νομοσχέδια πρέπει να υπογράφονται από τον πρόεδρο, ο οποίος όμως δεν μπορεί να ασκήσει βέτο σε αυτά. Εάν ένας πρόεδρος αρνηθεί να υπογράψει ένα νομοσχέδιο σε ένδειξη διαμαρτυρίας, μια προεδρική επιτροπή υπογράφει για λογαριασμό του μέσα σε λίγες ημέρες και μπορεί να ακολουθήσει διαδικασία μομφής.
«Δεν μπορούν να λένε ότι δεν πρόκειται να φέρουν νομοθεσία επειδή δεν τους αρέσει», εξηγεί η Κάβανο. «Το τεστ είναι αν είναι συνταγματικό ή αν δεν είναι συνταγματικό».
«Ο πρόεδρος μπορεί επίσης να παραπέμψει τη νομοθεσία στο Ανώτατο Δικαστήριο. Αλλά αν το Ανώτατο Δικαστήριο πει ότι η νομοθεσία είναι συνταγματική, πρέπει να την υπογράψει ή να παραιτηθεί».
Τι γίνεται με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος;
Ο ΜακΓκρέγκορ υποστήριξε ότι θα «έθετε» οποιοδήποτε νομοσχέδιο που θα τροποποιούσε τους κανόνες ασύλου της Ιρλανδίας «σε δημοψήφισμα», λέγοντας ότι είναι «επιλογή του λαού της Ιρλανδίας».
Αλλά ο Ιρλανδός πρόεδρος δεν έχει τη δυνατότητα να προκηρύξει μονομερώς δημοψήφισμα.
Δύο τύποι δημοψηφισμάτων μπορούν κατ' αρχήν να διεξαχθούν στην Ιρλανδία: ένα συνταγματικό δημοψήφισμα, το οποίο απαιτεί την έγκριση και των δύο σωμάτων του ιρλανδικού κοινοβουλίου, και ένα συνηθισμένο δημοψήφισμα, το οποίο απαιτεί αίτηση προς τον πρόεδρο και από τα δύο σώματα.
Ωστόσο, κανένα συνηθισμένο δημοψήφισμα δεν έχει διεξαχθεί ποτέ στην Ιρλανδία - και σε καμία από τις δύο περιπτώσεις ο Ιρλανδός πρόεδρος δεν έχει τη δυνατότητα να το προκηρύξει μονομερώς.