Το Euronews ρίχνει μια ματιά στα τεράστια κοιτάσματα λιθίου, μετάλλων σπάνιων γαιών και άλλων πολύτιμων ορυκτών πόρων της χώρας
Η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν πρόκειται να επισκεφθεί τη Γροιλανδία την Τετάρτη, καθώς οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Δανίας βρίσκονται στο ναδίρ μετά τις πιέσεις των ΗΠΑ ότι επιθυμούν να αναλάβουν τον έλεγχο του αυτοδιοικούμενου νησιού της Αρκτικής. Αλλά ενώ ο πρόεδρος Τραμπ συνεχίζει να επιμένει ότι πρόκειται για θέμα εθνικής ασφάλειας, δεν έχει κρύψει το ενδιαφέρον του για τους φυσικούς πόρους του αχανή νησιού της Αρκτικής.
Μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλη όσο η Αφρική, όπως φαίνεται στην μερκατορική προβολή του παγκόσμιου χάρτη, όμως η Γροιλανδία γίνεται με τον δικό της τρόπο το «μήλον της Έριδος» για τους περιζήτητους πόρους της από τις παγκόσμιες δυνάμεις, όπως έγινε με την Αφρική στα τέλη του 19ου αιώνα.
Το μεγαλύτερο νησί του κόσμου ισοδυναμεί με τη μισή έκταση ολόκληρης της ΕΕ. Και με 2,17 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, είναι κατά 25% μεγαλύτερο από την Αλάσκα - η οποία είναι η ίδια μακράν η μεγαλύτερη πολιτεία των ΗΠΑ και σήμερα το μοναδικό στήριγμα της χώρας στην περιοχή της Αρκτικής.
Και είναι πλούσια. Όχι με τον ανεπτυγμένο τρόπο της κοντινής περιφερειακής πετρελαϊκής υπερδύναμης της Νορβηγίας, αλλά με τα αποθέματα πρώτων υλών που χαρακτηρίστηκαν «κρίσιμες» από τις Βρυξέλλες - από βασικές πρώτες ύλες όπως ο χαλκός και ο κρυόλιθος έως το κοβάλτιο, το λίθιο και μια πληθώρα μετάλλων σπάνιων γαιών που έχουν ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση για την πράσινη ενέργεια και τις ψηφιακές τεχνολογίες. Αυτά έχουν ονομαστεί, όχι άδικα, το «νέο πετρέλαιο».
Λευκός χρυσός
Σε μια μάλλον ακατάλληλη στιγμή για την κυβέρνηση της Δανίας, φέτος κυκλοφόρησε ένα ντοκιμαντέρ που υποστηρίζει ότι οι δανικές εταιρείες εξόρυξης προχώρησαν στην εξόρυξη κρυολιθίου αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ στη δυτική ακτή της Γροιλανδίας επί 130 χρόνια, χωρίς, όπως υποστηρίζεται, να επιστρέψουν πολλά στην τοπική οικονομία.
Η περιοχή γύρω από το εν λόγω ορυχείο στο Ivigtût (σήμερα Ivittuut) στο νότιο άκρο της Γροιλανδίας, ερευνάται ενεργά από την αυστραλιανή εταιρεία Eclipse Metals, η οποία απέκτησε δικαιώματα έρευνας το 2021. Η εταιρεία ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι σύντομα θα έχει το αποτέλεσμα δειγμάτων πυρήνων γεωτρήσεων που ελπίζει ότι θα επιβεβαιώσουν σημαντικά κοιτάσματα μετάλλων σπάνιων γαιών.
Αλλά το ιστορικό ορυχείο - το οποίο έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο, πλημμυρισμένο, κυκλικό λάκκο από τότε που έκλεισε το 1987 - θεωρείται ότι είναι μόνο «η κορυφή του παγόβουνου» των ορυκτών πόρων στη Γροιλανδία, η προσβασιμότητα των οποίων αυξάνεται καθώς οι πάγοι κυριολεκτικά λιώνουν.
Σε ετήσια έκθεση που δημοσιεύθηκε στα τέλη Ιανουαρίου, το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ ανέβασε το εκτιμώμενο μέγεθος των αποθεμάτων της Γροιλανδίας μόνο σε μέταλλα σπάνιων γαιών σε 1,5 εκατομμύριο τόνους.
Μεγάλη δυναμική
Η Γεωλογική Υπηρεσία της Δανίας και της Γροιλανδίας (GEUS) ήταν μάλλον πιο διαχυτική, ανακοινώνοντας το 2023 ότι είχε εντοπίσει «μεγάλη δυναμική για κρίσιμες πρώτες ύλες στη Γροιλανδία», καθώς δημοσίευσε λεπτομερή έκθεση.
«Πολλές κρίσιμες πρώτες ύλες από τον κατάλογο της ΕΕ μπορούν δυνητικά να βρεθούν στη Γροιλανδία», δήλωσε ο ανεξάρτητος συμβουλευτικός οργανισμός του δανικού υπουργείου Κλίματος, Ενέργειας και Κοινής Ωφέλειας, αναφερόμενος στην πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες που προσδιορίζει 34 βασικά στοιχεία, τα μισά από τα οποία θεωρούνται αυξημένης γεωστρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη.
Οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν πραγματικές ανησυχίες για την ασφάλεια μιας περιοχής του κόσμου που, αν την δει κανείς από ψηλά, ουσιαστικά περικυκλώνεται από τη Ρωσία, τον Καναδά και τη Γροιλανδία. Η Νορβηγία έχει ένα στήριγμα στην Αρκτική στα νησιά Σβάλμπαρντ, απέναντι από εκείνο της Αμερικής στην Αλάσκα.
Ενώ η επίσκεψη του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς στη Γροιλανδία την περασμένη εβδομάδα ήταν φαινομενικά μια επιθεώρηση ενός φυλακίου του αμερικανικού στρατού - οι ντόπιοι είχαν καταστήσει σαφές ότι η συνοδεία του δεν θα ήταν ευπρόσδεκτη σε πολιτιστικές εκδηλώσεις - το αφεντικό του έχει καταστήσει σαφείς τις προθέσεις του.
Ο Γενς Φρέντερικ Νίλσεν, πρώην υπουργός βιομηχανίας και ορυκτών πόρων, ορίστηκε νέος πρωθυπουργός της Γροιλανδίας λίγο πριν από την άφιξη του Βανς. Έχει ήδη δηλώσει ότι η χώρα του δεν τίθεται προς πώληση και θα φιλοξενήσει τη Δανή πρωθυπουργό καθώς φτάνει για τη δική της επίσημη τριήμερη επίσκεψη.