Ο Σλαβόζ Ουζνάσκι Βισνιέφσκι θα είναι ο πρώτος Πολωνός αστροναύτης στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο Αδριανός Γολέμης είναι ο επικεφαλής γιατρός του και υποψήφιος για να βρεθεί στο διάστημα σε μελλοντική αποστολή
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η πολωνική διαστημική αποστολή Ignis αποτελεί μέρος της διεθνούς αποστολής Ax-4, η οποία είναι πιθανό να εκτοξευθεί στα τέλη Μαΐου/αρχές Ιουνίου του τρέχοντος έτους.
Ο Δρ Σλαβόζ Ουνζάνσκι - Βισνιέφσκι επελέγη ανάμεσα σε 22.000 ανταγωνιστές σε μια διαδικασία επιλογής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) για να συμμετάσχει. Επικεφαλής γιατρός των αστροναυτών είναι ο Αδριανός Γολέμης, ο Έλληνας που έχει επίσης περάσει με επιτυχία την επιλογή και ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει ο πρώτος Έλληνας αστροναύτης.
"Περιμένω αυτή τη στιγμή της αποστολής, μετρώντας αντίστροφα τις ημέρες. Αισθάνομαι ότι αυτή η στιγμή πλησιάζει όλο και περισσότερο και σιγά σιγά γίνεται κυριολεκτικά απτή", λέει ο Uznański-Wiśniewski σε συνέντευξή του στο Euronews στη Βαρσοβία.
Η αποστολή Ax-4 είναι η τέταρτη περιστροφή ιδιωτικού πληρώματος που διοργανώνει η αμερικανική εταιρεία Axiom Space με το διαστημόπλοιο SpaceX Crew Dragon. Τα μέλη του πληρώματος θα περιλαμβάνουν την έμπειρη πρώην αστροναύτη της NASA Peggy Whitson ως κυβερνήτη, τον Shubhanshu Shukla από την Ινδία, τον Πολωνό αστροναύτη Sławosz Uznański-Wiśniewski και τον Tibor Kapu από την Ουγγαρία.
Τόσο για την Πολωνία όσο και για την Ινδία, αυτή θα είναι μια ιστορική πρώτη επανδρωμένη πτήση στον ISS.
Πριν από την επιλογή του ως αστροναύτη της ESA, ο Uznański εργάστηκε στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών CERN στη Γενεύη ως ηλεκτρονικός μηχανικός. Διορίστηκε στο εφεδρικό σώμα αστροναυτών της ESA το 2022 και η συμμετοχή του στην αποστολή κατέστη δυνατή χάρη σε μια συμφωνία μεταξύ της Πολωνίας και της Axiom Space το 2023.
Δεκατρία πειράματα
Κατά τη διάρκεια της δεκαπενθήμερης παραμονής του στον ISS, ο Πολωνός αστροναύτης θα πραγματοποιήσει 13 επιστημονικά πειράματα, μεταξύ των οποίων η μελέτη του μικροβιώματος του εντέρου, η ανάλυση ηφαιστειακών φυκών και η δοκιμή μιας καινοτόμου συσκευής επικοινωνίας σκέψης.
"Το πείραμα είναι απίστευτα ενδιαφέρον. Πρόκειται για λειτουργική απεικόνιση του εγκεφάλου στο εγγύς υπέρυθρο που επιτρέπει την οπτικοποίηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Έχει ένα μεγάλο μηχανικό στοιχείο, το οποίο είναι η ειδικότητά μου, μπορώ να καταλάβω πώς σχεδιάστηκε το σύστημα, αλλά το εκπληκτικό για μένα είναι το μέρος στο οποίο δεν είμαι ειδικός - όσον αφορά την ανθρώπινη φυσιολογία, την ιατρική έρευνα, στην οποία θα έχω την ευκαιρία να συνεισφέρω", εξηγεί η Uznański-Wiśniewski.
Αστροναύτης θα μεταφέρει στο διάστημα χειρόγραφο του Σοπέν και πιροσκί
Επίσης, στο σκάφος θα υπάρχουν συμβολικά αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν τον πολωνικό πολιτισμό και την επιστήμη: μια ερυθρόλευκη σημαία, χειρόγραφα της Maria Skłodowska-Curie και του Fryderyk Chopin, ένα ποίημα της Wisława Szymborska και μια καρδιά από τη Μεγάλη Ορχήστρα της Χριστουγεννιάτικης Φιλανθρωπίας, μεταξύ άλλων. Ο Πολωνός θα πάρει κατεψυγμένα τρόφιμα και αυτά θα είναι παραδοσιακά πολωνικά πιάτα: ντοματόσουπα, πιροσκί με λάχανο και μανιτάρια. Θα είναι δυνατόν να τα φάει στο διάστημα;
"Θα το δούμε και ελπίζω ότι θα μπορέσω να σας το δείξω σε όλους σας μέσω των μέσων ενημέρωσης". - απαντά ο αστροναύτης.
Πριν ξεκινήσει την αποστολή του, ο Πολωνός συμμετείχε σε ειδικά γευστικά τεστ, κατά τα οποία αξιολόγησε διάφορα γεύματα και ποτά για κατανάλωση στο διάστημα. Αυτές οι γευστικές δοκιμές βοήθησαν τον γνωστό Πολωνό εστιάτορα Mateusz Gessler να καθορίσει το μενού που θα είναι διαθέσιμο στο πλήρωμα καθ' όλη τη διάρκεια της παραμονής του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Την παραμονή της συνέντευξης του Euronews με τον Sławosz Uznański-Wiśniewski, πραγματοποιήθηκε μια ιστορική πτήση από ένα αμιγώς γυναικείο πλήρωμα. Το όχημα New Shepard της Blue Origin μετέφερε έξι γυναίκες πάνω από τα διαστημικά σύνορα: την τραγουδίστρια Katy Perry, τη Lauren Sánchez (αρραβωνιαστικιά του Jeff Bezos), τη δημοσιογράφο Gayle King, τις επιστήμονες Aisha Bowe και Amanda Nguyen και την ακτιβίστρια Kerianne Flynn.
Ο Πολωνός αστροναύτης δεν παρακολουθούσε τις δραστηριότητες της Katy Perry και των συντρόφων της. Απλώς επιβιβαζόταν από το Χιούστον στη Βαρσοβία, όπου διεξαγόταν το συνέδριο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Ωστόσο, τόνισε ότι αυτή η "τουριστική" πτήση ήταν ένα σημάδι του "εκδημοκρατισμού της πρόσβασης στο διάστημα".
"Σίγουρα το διάστημα είναι πολύ πιο προσιτό σήμερα. Αν και σε ό,τι αφορά την Πολωνική Διαστημική Αποστολή, το πρόγραμμα αποστολής έχει εντελώς διαφορετικό προφίλ (από τις εμπορικές πτήσεις - σ.σ.) - επιστημονικό και τεχνολογικό. Η κατεύθυνσή μας είναι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός και, ταυτόχρονα, η εκτέλεση πειραμάτων και η εργασία σε ένα επιστημονικό εργαστήριο, κάνοντας έργο για τη δημόσια ωφέλεια".
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος με μέτριο προϋπολογισμό
Η αποστολή πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), στον οποίο συμμετέχουν είκοσι τρεις χώρες. Το 2025, ο ESA έχει προϋπολογισμό 7,68 δισ. ευρώ - μόλις το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της αμερικανικής NASA.
Ο γενικός διευθυντής του ESA Josef Aschbacher ζητά τακτικά καλύτερο συντονισμό των διαστημικών δαπανών στην Ευρώπη, τονίζοντας τη διαφορά στη χρηματοδότηση σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, όπου οι κυβερνητικοί οργανισμοί δαπανούν περίπου 64 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για τον διαστημικό τομέα.
"Το διάστημα συμμετέχει στη ζωή όλων μας, είτε το θέλουμε είτε όχι. Η διαστημική τεχνολογία έχει ευρεία κοινωνική χρησιμότητα. Δεν είναι μόνο μια καθαρά καθημερινή, πολιτική εφαρμογή, αλλά και για την ασφάλεια της χώρας μας και της Ευρώπης". - Ο Uznański-Wiśniewski υπογραμμίζει τη σημασία της διαστημικής αποστολής.
Εξάλλου τα ποσά που δίνουν οι χώρες του Οργανισμού (όπως είναι και η Ελλάδα) τα εισπράττουν πολλαπλά πίσω μέσα από ανταποδοτικά οφέλη που προκύπτουν από τις διαστημικές αποστολές.