Δεδομένου του πολέμου στην Ουκρανία, η Ευρώπη προσπαθεί να προσαρμοστεί σε νέες μορφές συγκρούσεων που λαμβάνουν χώρα μακριά από την παραδοσιακή πρώτη γραμμή.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι ευρωπαϊκοί στρατοί βασίζονται όλο και πιο πολύ σε αυτό που αναφέρεται ως αναδυόμενες και ανατρεπτικές τεχνολογίες για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους, να αυτοπροστατευθούν καλύτερα και να αποδυναμώσουν τους εχθρούς τους.
Μία από τις σημαντικότερες από αυτές τις τεχνολογίες είναι η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία μπορεί να αναλύει τεράστια σύνολα δεδομένων για να προβλέπει απειλές και να επιτρέπει την ταχεία λήψη αποφάσεων. Ένας άλλος πολλά υποσχόμενος τομέας είναι η ρομποτική, με την ανάπτυξη αυτόνομων συστημάτων, όπως τα ρομπότ μεταφοράς και κυρίως τα drone. Τα υπερηχητικά όπλα, τα προηγμένα υλικά και οι κβαντικές τεχνολογίες δημιουργούν επίσης σημαντικές ευκαιρίες.
Η δημοσιογράφος μας Valérie Gauriat πήγε στην Πολωνία, η οποία έχει κάνει την άμυνα προτεραιότητα κατά τη διάρκεια της εκ περιτροπής προεδρίας της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως και πολλά άλλα κράτη μέλη, η χώρα διερευνά τις προοπτικές των αναδυόμενων τεχνολογιών που εφαρμόζονται στην άμυνα.
Στη Βαρσοβία, ένα πρόσφατο «Hackathon» συγκέντρωσε περίπου 200 προγραμματιστές από όλη την Ευρώπη για να σχεδιάσουν έργα τεχνολογίας που σχετίζονται με την άμυνα μέσα σε 24 ώρες.
«Δημιουργούμε ένα δίκτυο για καινοτομία στην άμυνα για να εμπνεύσουμε τους νέους να ασχοληθούν με λύσεις που σώζουν ζωές και να αντιμετωπίσουν επείγουσες προκλήσεις ασφαλείας», εξηγεί ο Benjamin Wolba, συνιδρυτής του δικτύου «European Defense Tech Hub» και συνδιοργανωτής της εκδήλωσης.
«Η Ευρώπη πρέπει να ξυπνήσει. Πρέπει να έχουμε τα μέσα για να αμυνθούμε», επιμένει.
Τα έργα που παρουσιάστηκαν από πολυεθνικές ομάδες περιλαμβάνουν ένα σύστημα βασισμένο σε ραδιοεπικοινωνία μέσω λογισμικού για τον εντοπισμό των θέσεων των εχθρών και μια πρωτοβουλία που συνδυάζει φαγοθεραπεία με τεχνητή νοημοσύνη για την ταχεία θεραπεία μολύνσεων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά σε στρατιώτες.
Ουκρανοί φοιτητές δημιούργησαν ένα αυτόνομο σφαιρικό ρομπότ για αποστολές επιθέσεων, καθώς και πυρομαχικά με οπτική καθοδήγηση για στόχευση των θέσεων των εχθρών με μεγαλύτερη ακρίβεια.
«Η Ευρώπη πρέπει να στραφεί στα αυτόνομα συστήματα, γιατί αυτά είναι το μέλλον», τονίζει ο Illya, ο οποίος ειδικεύεται στην όραση υπολογιστή. «Έτσι μπορούμε να σώσουμε ζωές σε περίπτωση πολέμου. Θα πολεμήσουν ρομπότ, όχι κόσμος.»
Για αυτούς τους νέους μηχανικούς, η πρόκληση υπερβαίνει το απλό ταλέντο στις τεχνολογίες. «Έχουμε εμπειρογνωσία στη μηχανική συστημάτων, την πλοήγηση και την όραση υπολογιστή, αλλά, πάνω απ' όλα, αυτή η πρωτοβουλία αντανακλά τις αξίες μας», εξηγεί ο João, μέλος μιας ομάδας από την Πορτογαλία που ήρθε να παρουσιάσει ένα σύστημα πλοήγησης που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για τον εντοπισμό drone ελλείψει GPS. «Αγωνιζόμαστε για τα πιστεύω μας: την ελευθερία μας ως Ευρωπαίοι.»
Η τεχνολογική πρόοδος δημιουργεί επίσης νέες προκλήσεις: οι κυβερνοεπιθέσεις, η τρωτότητα των ενεργειακών υποδομών και οι διαταραχές των διαστημικών δυνατοτήτων είναι απειλές που έχουν γίνει πραγματικές, τονίζει η Federica Valente, επικεφαλής καινοτομίας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας. Η Ευρώπη πρέπει να επιταχύνει την υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών για να αντιμετωπίσει αυτούς τους κινδύνους, αναφέρει.
Και πρέπει επίσης να αναπληρώσει τον χαμένο χρόνο στον οικονομικό τομέα. Ο κατακερματισμός των επενδύσεων μεταξύ των κρατών μελών, το επίμονο χάσμα μεταξύ μη στρατιωτικών και στρατιωτικών τεχνολογιών και η έλλειψη πρόσβασης σε κεφάλαια για startup στον τομέα της άμυνας είναι μερικά από τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν, εξηγεί η ίδια. «Πρέπει πραγματικά να συντονίσουμε και να διοχετεύσουμε τις επενδύσεις σε καινοτόμες δράσεις στον τομέα της άμυνας», καταλήγει η Valente.