Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε έναν μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό ύψους 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος θα συγχωνεύσει με τρόπο αμφιλεγόμενο τα γεωργικά ταμεία και τα ταμεία συνοχής.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό — κατά την ορολογία των Βρυξελλών, το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) — βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη μετά την παρουσίαση της αρχικής πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για μια παρατεταμένη διαπραγμάτευση, η οποία είναι συνήθως από τις πιο έντονες στις Βρυξέλλες.
Ο νέος προϋπολογισμός, ο οποίος καλύπτει την περίοδο από το 2028 έως το 2034, θα αντιπροσωπεύει μια αύξηση κατά 67% σε σύγκριση με τον προηγούμενο προϋπολογισμό από το 2020 έως το 2027, φθάνοντας συνολικά τα 2 τρισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό θα αυξήσει τις δαπάνες της ΕΕ από 1,13% σε 1,26% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος του συνασπισμού.
Η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen είπε ότι στόχος είναι η επίτευξη ενός απλούστερου και αποτελεσματικότερου προϋπολογισμού, ο οποίος θα είναι καλύτερα ευθυγραμμισμένος με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες.
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Euronews Gerardo Fortuna, ο οποίος έκανε ρεπορτάζ για το θέμα, στην προηγούμενη θητεία της η von der Leyen «ήρθε αντιμέτωπη με προκλήσεις άνευ προηγουμένου, όπως η εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία, η πανδημία COVID και η αύξηση στις τιμές ενέργειας». Οι προκλήσεις αυτές κατέδειξαν την ανάγκη της ΕΕ για μεγαλύτερη ευελιξία — και αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό του προτεινόμενου προϋπολογισμού: η δυνατότητα μεταφοράς χρημάτων από έναν τομέα σε άλλο όταν χρειάζεται. «Και το άλλο, φυσικά, είναι η απλοποίηση. Είχαμε πάνω από 50 ταμεία, τώρα υπάρχουν λιγότερα», εξήγησε ο Fortuna.
Διαμάχη για την απλοποίηση των ταμείων
Για να επιτευχθεί αυτή η απλοποίηση, η Επιτροπή αναδιοργανώνει τη δομή του προϋπολογισμού γύρω από τρεις κύριους πυλώνες: ανταγωνιστικότητα, έρευνα και καινοτομία — συμπεριλαμβανομένων αμυντικών υποδομών που σχετίζονται με πόλεμο· εξωτερική δράση, η οποία θα λάβει περίπου 200 δισεκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης της Ουκρανίας· και συγχώνευση παραδοσιακών ταμείων για τη γεωργία, την αλιεία, την πολιτική συνοχής και την κοινωνική πολιτική.
Το γεγονός ότι η κοινή γεωργική πολιτική και η πολιτική συνοχής — παραδοσιακά οι μεγαλύτερες συνιστώσες του προϋπολογισμού — ομαδοποιούνται τώρα και αντιμετωπίζουν σημαντικές περικοπές έχει προκαλέσει διένεξη μεταξύ των αγροτών και των ευρωβουλευτών.
«Το Κοινοβούλιο δεν υποστηρίζει αυτήν την προσέγγιση για το επόμενο ΠΔΠ. Πιστεύουμε ότι η γεωργία και η συνοχή πρέπει να παραμείνουν ξεχωριστά. Εάν συνδυαστούν στο ίδιο πακέτο, θα καταλήξουν να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για χρηματοδότηση. Και δεν πιστεύουμε ότι αυτό είναι καλή ιδέα. Δεν είναι ο σωστός δρόμος για το μέλλον», δήλωσε στο Euronews η ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών Carla Tavares.
Λόγω αυτών των αντιρρήσεων, είναι εξαιρετικά απίθανο να εγκριθεί η πρόταση της Επιτροπής στην τρέχουσα μορφή της. Ορισμένες οικονομικά ισχυρές χώρες της ΕΕ — όπως η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες και η Σουηδία — απέρριψαν ήδη τον προϋπολογισμό, υποστηρίζοντας ότι είναι υπερβολικά ακριβός.
Τώρα αρχίζει ένας μακρύς και δύσκολος δρόμος για την έγκριση της πρότασης. Οι διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό αναμένεται να ξεκινήσουν τον Δεκέμβριο, όταν η δανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ θα προετοιμάσει ένα βασικό έγγραφο στην επόμενη σύνοδο κορυφής. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εμπλακεί επίσης, αλλά μόνο για να δώσει την τελική του έγκριση αφού η συμφωνία αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των ηγετών. Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει έως και δύο χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι οι πολίτες θα πρέπει να περιμένουν για να μάθουν ποιοι τομείς της ζωής τους θα επηρεαστούν περισσότερο από τις αλλαγές στη χρηματοδότηση της ΕΕ.
Δείτε το βίντεο εδώ!
Δημοσιογράφος: Stefan Grobe
Παραγωγή περιεχομένου: Pilar Montero López
Παραγωγή βίντεο: Zacharia Vigneron
Γραφικά: Damaso Jaivenois
Συντονισμός σύνταξης: Ana Lázaro Bosch και Jeremy Fleming-Jones