Ο Μασκ κάνει πολιτική στο X – Τα στοιχεία τον διαψεύδουν
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Ίλον Μασκ, επανέρχεται με αμφισβητούμενους ισχυρισμούς σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη δημοτικότητά της και την ποιότητα της δημοκρατίας εντός των συνόρων της.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας δήλωσε ότι η Ιρλανδία –όπως και όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης– θα έπρεπε να αποχωρήσουν, υποστηρίζοντας ότι η ΕΕ «καταστρέφει τη δημοκρατία στην Ευρώπη».
Τα σχόλιά του έγιναν ως απάντηση σε ανάρτηση που επέκρινε πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), το οποίο απέρριψε τον ισχυρισμό της ιρλανδικής κυβέρνησης ότι αδυνατεί να καλύψει επαρκώς τις βασικές ανάγκες των αιτούντων άσυλο, λόγω υπερβολικού αριθμού αφίξεων.
Το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι η ενωσιακή νομοθεσία απαιτεί από τα κράτη-μέλη να εγγυώνται αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για τους αιτούντες άσυλο — περιλαμβάνοντας στέγαση και κουπόνια διατροφής — ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες.
Οι ισχυρισμοί περί «έλλειψης δημοκρατίας» στην ΕΕ συνήθως επανέρχονται όταν το ΔΕΕ εκδίδει αποφάσεις που δεν εξυπηρετούν τις επιδιώξεις ορισμένων πολιτικών δυνάμεων ή προσώπων. Ωστόσο, έρευνες καταδεικνύουν ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ, και γενικότερα οι ευρωπαϊκές χώρες, συγκαταλέγονται στα πιο δημοκρατικά του κόσμου.
Σύμφωνα με τον Δείκτη Δημοκρατίας της Economist Intelligence Unit (EIU) για το 2024, υπάρχουν 25 χώρες παγκοσμίως που χαρακτηρίζονται ως «πλήρεις δημοκρατίες», εκ των οποίων οι 13 βρίσκονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο δείκτης αξιολογεί κάθε χώρα σε πέντε κατηγορίες: εκλογική διαδικασία και πλουραλισμός, πολιτικές ελευθερίες, λειτουργία της κυβέρνησης, πολιτική συμμετοχή και πολιτική κουλτούρα, δίνοντας βαθμολογία έως 10.
Ανάμεσα στις χώρες με την υψηλότερη βαθμολογία περιλαμβάνονται η Σουηδία, η Φινλανδία, η Δανία και φυσικά η Ιρλανδία, την οποία αμφισβήτησε ο Μασκ.
Ο αριθμός των «πλήρων δημοκρατιών» αυξάνεται ακόμη περισσότερο αν ληφθούν υπόψη ευρωπαϊκές χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία (στην κορυφή της λίστας), η Ισλανδία, η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Εκτός Ευρώπης, υψηλή βαθμολογία έλαβαν χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, η Ταϊβάν και ο Καναδάς.
Αρκετές χώρες της ΕΕ χαρακτηρίζονται ως «ελαττωματικές δημοκρατίες» από την EIU — πρόκειται για τη δεύτερη υψηλότερη βαθμίδα στον δείκτη. Σε αυτήν περιλαμβάνονται κράτη-μέλη όπως η Γαλλία, η Μάλτα, η Σλοβενία και η Λετονία.
Αξιοσημείωτο είναι ότι και οι Ηνωμένες Πολιτείες, η χώρα διαμονής του Μασκ, όπως και η Νότια Αφρική, γενέτειρά του, κατατάσσονται επίσης ως «ελαττωματικές δημοκρατίες».
Η έκθεση της EIU επισημαίνει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες κυριαρχούν στις κορυφαίες θέσεις του δείκτη — τόσο στην πρώτη δεκάδα όσο και στην πρώτη εικοσάδα — με ιδιαίτερη παρουσία των σκανδιναβικών και δυτικοευρωπαϊκών κρατών.
«Η Δυτική Ευρώπη καταγράφει τον υψηλότερο μέσο όρο παγκοσμίως (8,38) και ήταν η μόνη περιοχή που βελτίωσε ελαφρώς τη βαθμολογία της το 2024», σημειώνει η έκθεση, προσθέτοντας ότι παγκοσμίως η δημοκρατία βρίσκεται σε κάμψη, ενώ τα αυταρχικά καθεστώτα ενισχύονται.
Ωστόσο, αναγνωρίζεται ότι η δημοκρατία υποχωρεί σε ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Βουλγαρία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία — η τελευταία κατατάσσεται πλέον ως «υβριδικό καθεστώς», δηλαδή πολιτεύματα που συνδυάζουν στοιχεία εκλογικής δημοκρατίας με αυταρχικές πρακτικές.
Για την Ουγγαρία, η EIU επισημαίνει την υποχώρηση της εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση και την επιδείνωση της διαφθοράς. Αντίστοιχα, η Βουλγαρία σημειώνει χαμηλή βαθμολογία στον δείκτη διαφάνειας.
Αν και εξακολουθεί να υπάρχει δημοκρατικό χάσμα μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Ευρώπης, το κενό κλείνει σταδιακά: η Τσεχία και η Εσθονία εντάχθηκαν φέτος στη λίστα των «πλήρων δημοκρατιών» — για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια, κατά τα οποία καμία ανατολικοευρωπαϊκή χώρα δεν πληρούσε τα σχετικά κριτήρια.