Ο χάρτης πορείας για την αμυντική ετοιμότητα θέτει σαφείς στόχους για την ανάπτυξη βασικών στρατιωτικών δυνατοτήτων, αλλά δεν παρέχει τίποτα νέο όσον αφορά τη χρηματοδότηση.
Η ΕΕ σχεδιάζει να έχει το λεγόμενο "τείχος μη επανδρωμένων αεροσκαφών" πλήρως λειτουργικό και ενσωματωμένο σε μια "ικανότητα μη επανδρωμένων αεροσκαφών βασισμένη στο δίκτυο" μέχρι το τέλος του 2027, σύμφωνα με αντίγραφο του επερχόμενου χάρτη πορείας για την αμυντική ετοιμότητα 2030 που διέρρευσε από το Euronews.
Το έγγραφο, το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει επίσημα την Πέμπτη, βασίζεται σε πολύμηνες συνομιλίες μεταξύ της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ και των κρατών μελών για την πλήρη αναμόρφωση της αμυντικής πολιτικής του μπλοκ απέναντι σε μια όλο και πιο πολεμοχαρή Ρωσία.
Η ΕΕ έχει ήδη καταρτίσει έναν κατάλογο εννέα τομέων προτεραιότητας δυνατοτήτων στους οποίους τα κράτη μέλη πρέπει να επενδύσουν επειγόντως, συμπεριλαμβανομένων των πυρομαχικών, της τεχνολογίας μη επανδρωμένων αεροσκαφών και της τεχνολογίας κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ενώ η Επιτροπή πρότεινε επίσης νωρίτερα αυτό το μήνα να δοθεί προτεραιότητα σε τέσσερα πανευρωπαϊκά εμβληματικά έργα.
Τα απαρίθμησε ως το Παρατηρητήριο Ανατολικής Πλευράς, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Τείχους Κηφήνων, της Ασπίδας Αεράμυνας και μιας Ασπίδας Διαστήματος Άμυνας.
Ο οδικός χάρτης δίνει ένα πρώτο χρονοδιάγραμμα ως προς το πότε η Επιτροπή εκτιμά ότι αυτά θα μπορούσαν να είναι έτοιμα και να λειτουργούν. Αναφέρει ότι η ανατολική πτέρυγα και το τείχος των μη επανδρωμένων αεροσκαφών "είναι τα πιο επείγοντα".
Προβλέπει επίσης ότι το τελευταίο θα είναι πλήρως λειτουργικό και ενσωματωμένο σε μια δικτυακή ικανότητα μη επανδρωμένων αεροσκαφών - μέχρι το τέλος του 2027", ενώ το πρώτο θα είναι λειτουργικό "μέχρι το τέλος του 2028".
"Οι δυνατότητες αντιμετώπισης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα σχεδιαστούν ως ένα πολυεπίπεδο, τεχνολογικά προηγμένο σύστημα με διαλειτουργικές ικανότητες καταπολέμησης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών για ανίχνευση, εντοπισμό και εξουδετέρωση, καθώς και ικανότητες πλήγματος επίγειων στόχων με αξιοποίηση της τεχνολογίας των μη επανδρωμένων αεροσκαφών για πλήγματα ακριβείας", αναφέρεται στο έγγραφο.
"Η ικανότητα καταπολέμησης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα πρέπει να είναι πλήρως διαλειτουργική και συνδεδεμένη μεταξύ των κρατών μελών, παρέχοντας ευρωπαϊκή επίγνωση της κατάστασης και την ικανότητα να ενεργούν από κοινού και να διασφαλίζουν κρίσιμες υποδομές μαζί με το ΝΑΤΟ", προσθέτει.
Δίνει επίσης μεγαλύτερη σαφήνεια στο θέμα της στρατιωτικής κινητικότητας, το οποίο έχει οριστεί ως άλλος τομέας προτεραιότητας και το οποίο θα αποτελέσει αντικείμενο μιας άλλης δέσμης μέτρων που θα κυκλοφορήσει τον επόμενο μήνα.
Πώς θα χρηματοδοτηθεί το τείχος
Στον οδικό χάρτη, η Επιτροπή αναμένει ότι "μέχρι το τέλος του 2027" θα δημιουργηθεί "ένας χώρος στρατιωτικής κινητικότητας σε ολόκληρη την ΕΕ, με εναρμονισμένους κανόνες και διαδικασίες και ένα δίκτυο χερσαίων διαδρόμων, αερολιμένων, θαλάσσιων λιμένων και στοιχείων υποστήριξης που θα διασφαλίζουν την απρόσκοπτη μεταφορά στρατευμάτων και στρατιωτικού εξοπλισμού σε ολόκληρη την Ένωση, σε στενό συντονισμό με το ΝΑΤΟ".
Επί του παρόντος, ορισμένα κράτη μέλη απαιτούν 45 ημέρες για τη διεκπεραίωση αιτημάτων άλλων χωρών της ΕΕ για τη μεταφορά στρατευμάτων ή στρατιωτικού εξοπλισμού εντός των συνόρων τους.
Ο στόχος των διαφόρων αμυντικών πρωτοβουλιών που έχει προωθήσει η Επιτροπή μέχρι στιγμής, συμπεριλαμβανομένου ενός προγράμματος αμυντικού δανείου, το οποίο ονομάστηκε SAFE, ήταν η ενίσχυση των κοινών προμηθειών στρατιωτικών δυνατοτήτων και η στήριξη της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Τεχνολογικής και Βιομηχανικής Βάσης (EDTIB).
Πιστεύει ότι αυτό μπορεί να μειώσει το κόστος, να επιταχύνει τις παραδόσεις και να ενισχύσει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών.
Ο οδικός χάρτης προβλέπει νέους στόχους, με τα κράτη μέλη να καλούνται να "οργανώσουν τουλάχιστον το 40% των αμυντικών προμηθειών ως κοινές προμήθειες - έως το τέλος του 2027" και να "προμηθεύονται τουλάχιστον το 60% του προϋπολογισμού τους για τις αμυντικές προμήθειες από την EDTIB και από την Ουκρανία - έως το τέλος του 2030".
Ωστόσο, ο οδικός χάρτης δεν προσδιορίζει νέες πηγές χρηματοδότησης για τη χρηματοδότηση της αύξησης της ευρωπαϊκής άμυνας, παρά τις εκκλήσεις διαφόρων κρατών μελών.
Επαναλαμβάνει μόνο ότι η πρότασή του για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό του μπλοκ σχεδιάζει να αυξήσει τη χρηματοδότηση της άμυνας σε 131 δισ. ευρώ, με τη στρατιωτική κινητικότητα να λαμβάνει 18 δισ. ευρώ, από 1,76 δισ. ευρώ στον τρέχοντα προϋπολογισμό.
Αντίθετα, προτρέπει για άλλη μια φορά να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, προκειμένου να διευκολυνθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα και προωθεί πρόσθετη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), όπως "ταμείο κεφαλαίων" ύψους 1 δισ. ευρώ σε μετοχές για τη στήριξη της ταχείας ανάπτυξης των επιχειρήσεων που σχετίζονται με την άμυνα και των έργων που σχετίζονται με την άμυνα, τα οποία θα πρέπει να δημιουργηθούν πριν από το τέλος του έτους.