Σε μια εκτενή αποκλειστική συνέντευξη στο Euronews, ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης μιλάει για το όραμά του για το μέλλον της χώρας του, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ειρήνη στη Γάζα
Η Κύπρος είναι έτοιμη να ξαναρχίσει άμεσα τις συνομιλίες για την επανένωση του νησιού, οκτώ χρόνια μετά την κατάρρευση του τελευταίου γύρου διαπραγματεύσεων με την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών στην Ελβετία το 2017.
«Είμαι έτοιμος να ξαναρχίσω τις διαπραγματεύσεις ακόμη και την επόμενη εβδομάδα», δήλωσε ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης στην εμβληματική εκπομπή συνεντεύξεων του Euronews The Europe Conversation, δύο μήνες πριν την έναρξη της κυπριακής προεδρίας της ΕΕ.
Η δήλωσή του έρχεται αμέσως μετά τη σαρωτική νίκη του φιλοευρωπαίου σοσιαλδημοκράτη Τοφάν Ερχιουρμάν ως ηγέτη των κατεχόμενων εδαφών της Κύπρου.
Ο Ερχιουρμάν κατέβηκε στις εκλογές με πλατφόρμα την επανένωση της Κύπρου υπό ένα ομοσπονδιακό μοντέλο, αναζωπυρώνοντας τις ελπίδες για μια νέα προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς.
«Πιστεύω ότι αυτή είναι μια θετική εξέλιξη», πρόσθεσε ο Χριστοδουλίδης.
Αν ο Ερχιουρμάν προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων «και μιλήσει ξεκάθαρα για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, τότε νομίζω ότι ο δρόμος είναι ανοιχτός για τη λύση του κυπριακού προβλήματος με βάση το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών», είπε ο Χριστοδουλίδης.
Παράλληλα, ο Χριστοδουλίδης απέρριψε τη λύση των δύο κρατών για το νησί, όπως προωθείται από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η πρώην βρετανική αποικία στην ανατολική Μεσόγειο στοιχειώνεται εδώ και δεκαετίες από διαμάχες μεταξύ της ελληνικής και της τουρκικής κοινότητας.
Το 1974, ένα ελληνικό στρατιωτικό πραξικόπημα, το οποίο αποσκοπούσε στην ένωση του νησιού με την Ελλάδα, οδήγησε σε τουρκική εισβολή και στη διχοτόμηση του νησιού μεταξύ του κατεχόμενου βόρειου τμήματος και της ελληνόφωνης Κυπριακής Δημοκρατίας στον νότο, που μόνο αυτή είναι μέλος της ΕΕ.
Η διχοτόμηση αυτή εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα, παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών να επιλύσουν τη διαφορά.
«Η ΕΕ χάνει το εργαλείο διεύρυνσης»
Ο Χριστοδουλίδης τάχθηκε υπέρ ενός γρήγορου επόμενου γύρου διεύρυνσης της ΕΕ, ένα θέμα που βρίσκεται σε αδράνεια εδώ και χρόνια και μόλις πρόσφατα αναζωπυρώθηκε στις Βρυξέλλες.
«Η διεύρυνση είναι ένα από τα σημαντικότερα γεωπολιτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και φοβάμαι πως χάνουμε αυτό το πολύ σημαντικό εργαλείο, επειδή δώσαμε πολλές υποσχέσεις και δεν τις τηρήσαμε», δήλωσε ο Κύπριος πρόεδρος.
Αναφέροντας ιδιαίτερα το Μαυροβούνιο, η Λευκωσία θέλει να κάνει θετικά βήματα υπό την κυπριακή προεδρία της ΕΕ όσον αφορά την προσχώρησή του στην ΕΕ.
Αν δεν υπάρξουν θετικές εξελίξεις, υπάρχει κίνδυνος οι πολίτες στις υποψήφιες χώρες να γυρίσουν την πλάτη τους στην ΕΕ, σύμφωνα με τον Χριστοδουλίδη.
Αυτό θα οδηγούσε τα Δυτικά Βαλκάνια, για παράδειγμα, στα χέρια «άλλων παραγόντων, παραγόντων εκτός ΕΕ», πρόσθεσε.
Φέρνοντας την ΕΕ πιο κοντά στη Μέση Ανατολή
Όταν η Λευκωσία αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ τον Ιανουάριο, μία από τις προτεραιότητες της κυβέρνησής του θα είναι «να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση πιο κοντά στην περιοχή μας, στη Μέση Ανατολή», δήλωσε επίσης ο Χριστοδουλίδης.
Καθώς πρόκειται για το μοναδικό κράτος - μέλος της ΕΕ στην περιοχή, ο Κύπριος πρόεδρος θεωρεί ότι η χώρα του είναι στην κατάλληλη τοποθεσία για να βοηθήσει στην εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, στο οποίο «δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση αυτήν τη στιγμή μπροστά μας».
Ειδικότερα, ο Χριστοδουλίδης ανέλυσε για πρώτη φορά τον τρόπο με τον οποίο η Κύπρος θέλει να αξιοποιήσει εκ νέου τον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο «Αμάλθεια» για να στηρίξει την ενδεχόμενη ανοικοδόμηση της Γάζας.
Το σχέδιό του, που αποτελείται από έξι σημεία, διαρθρώνεται σε γενικές γραμμές σε δύο κύριες κατευθύνσεις: ανθρωπιστική βοήθεια και ασφάλεια.
Στόχος του είναι να στηρίξει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, τον έλεγχο των «αγαθών διπλής χρήσης» και την εκπαίδευση των παλαιστινιακών δυνάμεων ασφαλείας. Η Κύπρος επιδιώκει επίσης να διαδραματίσει ρόλο στην προτεινόμενη από τον Τραμπ «διεθνή δύναμη σταθεροποίησης», η οποία αναμένεται να αποτελείται από Άραβες και διεθνείς εταίρους.
Και τα έξι σημεία συνδέονται με οκτώ ξεχωριστά σημεία του ευρύτερου σχεδίου 20 σημείων του Αμερικανού προέδρου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναφέρονται στην ανθρωπιστική βοήθεια, την οικονομική ανάκαμψη, την ανοικοδόμηση και τη μελλοντική διακυβέρνηση.
Δεν διαφαίνεται τέλος για τον πόλεμο στην Ουκρανία
Όσον αφορά την άμυνα και την ασφάλεια στην Ευρώπη, ο Χριστοδουλίδης εξέφρασε απαισιοδοξία για τις προοπτικές τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια της κυπριακής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
«Δεν βλέπω να έρχεται το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία.»
Παρ' όλα αυτά, η Ευρώπη θα πρέπει να συνεχίσει να υποστηρίζει το Κίεβο και τη σαφή στάση «απέναντι στην παράνομη ρωσική εισβολή και κατοχή της Ουκρανίας», είπε.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Χριστοδουλίδης ανακοίνωσε ότι θα επισκεφθεί την Ουκρανία στις αρχές Δεκεμβρίου, λίγες εβδομάδες πριν την έναρξη της κυπριακής προεδρίας της ΕΕ.