Έχοντας περάσει πάνω από δύο δεκαετίες στην αίθουσα αναμονής για την ένταξη στην ΕΕ, η Βόρεια Μακεδονία ελπίζει ότι η αναμονή θα τελειώσει επιτέλους, καθώς ο πρωθυπουργός Mickoski δήλωσε στο Euronews ότι η ένταξη της χώρας του έχει καθυστερήσει λόγω «τεχνητών διαφορών».
Παρά το γεγονός ότι ήταν από τις πρώτες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που υπέβαλαν αίτηση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Βόρεια Μακεδονία έχει σημειώσει μικρή πρόοδο στην πορεία της προς την προσχώρηση τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Ο Hristijan Mickoski, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, δήλωσε στο Euronews ότι η χώρα του «δυστυχώς βρίσκεται στην ίδια θέση όπου βρισκόταν πριν από 25 χρόνια εξαιτίας κάποιων τεχνητών λόγων».
«Όχι εξαιτίας των κριτηρίων της Κοπεγχάγης, όχι εξαιτίας της εκπλήρωσης κάποιων στόχων, αλλά εξαιτίας κάποιων τεχνητών διαφορών, όπως η εθνική μας σημαία, το όνομα του κράτους μας, η αλλαγή ενός σημείου του συντάγματος, η αλλαγή άλλου σημείου του συντάγματος», δήλωσε ο Mickoski.
Εδώ, αναφέρθηκε στο επί δεκαετίες ελληνικό βέτο που οδήγησε στην αλλαγή του ονόματος της χώρας, καθώς και στο συνεχιζόμενο βουλγαρικό βέτο σε θέματα που αφορούν τα δικαιώματα των μειονοτήτων, την ιστορία και τη γλώσσα.
Η Αθήνα πίστευε ότι το όνομα της χώρας σχετιζόταν μόνο με τη βόρεια περιοχή της Ελλάδας. Το 2018 αυτό το κεντρικό θέμα, η διαφωνία για το όνομα, επιλύθηκε με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Τα Σκόπια αποδέχθηκαν την ονομασία Βόρεια Μακεδονία και η Αθήνα ήρε το βέτο της.
Εντωμεταξύ, το βέτο της Σόφιας αφορούσε τις κατηγορίες της ότι η Βόρεια Μακεδονία δεν σέβεται τους κοινούς πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς της με τους Βούλγαρους. Η Βουλγαρία απαίτησε συνταγματικές και εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις ως προϋποθέσεις για πρόοδο στις ενταξιακές συνομιλίες των Σκοπίων με την ΕΕ.
Ο Mickoski χαρακτήρισε τις προϋποθέσεις της Σόφιας για την προσχώρηση της χώρας του «πολιτική πίεση και άδικη μεταχείριση».
«Αυτοί είναι εντός, εμείς είμαστε εκτός, αυτό είναι λιγάκι σαν εκφοβισμός... Θα θέλαμε να δούμε τους εαυτούς μας στο τραπέζι στις Βρυξέλλες και ποιο είναι τώρα το τίμημα και αν αυτό είναι το τελευταίο τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε», δήλωσε.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας προειδοποίησε επίσης ότι η τρέχουσα προσέγγιση υπονομεύει τις ιδρυτικές αρχές της ΕΕ και θα μπορούσε να συμβεί και σε άλλα κράτη που ελπίζουν να ενταχθούν.
«Αν κάποιος τολμά να εκφοβίσει κάποιον άλλον που θέλει να ενταχθεί, γιατί ο άλλος να σιωπήσει; Αυτό δεν είναι φυσιολογικό... πιθανότατα αυτό θα συμβεί στο μέλλον ξανά και ξανά επειδή λειτουργεί», δήλωσε ο Mickoski.
Ο Mickoski κάλεσε τις Βρυξέλλες να αναλογιστούν αν ο κανόνας της ομοφωνίας και τα βέτο των κρατών μελών εξακολουθούν να ευθυγραμμίζονται με «τις αρχές και τις αξίες» που οραματίστηκαν οι ιδρυτές της Ευρώπης.
Αλλαγή των συνταγμάτων
Διερωτήθηκε γιατί η ΕΕ αναμένει μονομερείς παραχωρήσεις από τα Σκόπια ενώ κάνει τα στραβά μάτια στην κατάσταση των Βορειομακεδόνων στη Βουλγαρία.
«Γιατί πρέπει να αλλάξουμε το σύνταγμά μας τότε; Γιατί δεν μιλάμε για τη βορειομακεδονική κοινότητα στη Βουλγαρία; Τι γίνεται με τα ανθρώπινα δικαιώματά τους;» ρώτησε. «Δεν επιτρέπεται να ιδρύσουν μια μη κυβερνητική οργάνωση. Δεν μιλάμε [για] αλλαγή του βουλγαρικού συντάγματος. Μιλάμε για ένα είδος αμοιβαιότητας.»
Ο Mickoski υποστήριξε ότι η ανισορροπία υπονομεύει τις ίδιες τις αρχές της ΕΕ για δικαιοσύνη και ισότητα μεταξύ των κρατών μελών και των υποψήφιων χωρών. Ωστόσο, παρά τις εντάσεις και τις καθυστερήσεις, ο Mickoski επανεπιβεβαίωσε ότι η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ αποτελεί στρατηγική επιλογή.
«Πιστεύουμε ότι το μέλλον μας είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και πιστεύουμε ότι η ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ σημαίνει προστιθέμενη αξία για την ίδια την ΕΕ», ανέφερε.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι οι απλοί Βορειομακεδόνες απογοητεύονται και μπερδεύονται από την έλλειψη προόδου, διερωτώμενοι τι πραγματικά αντιπροσωπεύει σήμερα η ΕΕ.
«Οι πολίτες της χώρας μου είναι γεμάτοι απογοήτευση, με ρωτούν "Εντάξει, κύριε πρωθυπουργέ, τώρα τι; Αν το κάνουμε αυτό, θα είναι το τελευταίο ή πιθανόν να υπάρξουν κάποια [άλλα] επιπλέον στο μέλλον;"»
Ωστόσο, ο Mickoski επέμεινε ότι η χώρα συνεχίζει να συμμερίζεται τα ιδρυτικά ιδεώδη της Ένωσης. «Παρ' όλες αυτές τις ταπεινώσεις και τις απογοητεύσεις και παρά τη σημερινή απογοήτευση που υπάρχει στους πολίτες μας, συμμεριζόμαστε τις ίδιες αξίες», κατέληξε.