Όταν ένα αεροπλάνο προσγειωθεί οριστικά, η πορεία του τελειώνει εδώ. Μπορεί να έχει γράψει εκατομμύρια μίλια, όμως τώρα μετατρέπεται σε ένα σωρό από υλικά που πρέπει να απορριφθούν.
Πώς θα μπορούσε αυτή η διαδικασία να καταστεί επικερδής; Αυτή είναι η αποστολή ενός ευρωπαϊκού ερευνητικού κέντρου.
Οι προκλήσεις του σχεδίου είναι πολλές. Η ανάκτηση των ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και η συμβολή στο σχεδιασμό του αεροσκάφους του μέλλοντος που θα μολύνει λιγότερο – ακόμη και κατά το τέλος του βίου του.
Ο Ayçe Çelikel, πρόεδρος της Envisa και συντονιστής του σχεδίου AIMERE, μας λέει πως «έχει να κάνει με το κράμα και τα μέταλλα που θα ανακτηθούν. Η δουλειά μας είναι π.χ. να εντοπιστεί το τιτάνιο που αποφέρει μεγαλύτερα κέρδη από το αλουμίνιο. Αφορά όλο τον κύκλο ζωής του αεροσκάφους και στόχος είναι η δημιουργία στο μέλλον αεροσκαφών χωρίς τέτοια προβλήματα. Αυτή η προσέγγιση της ανακύκλωσης θα βοηθήσει στο σχεδιασμό του νέου αεροσκάφους».
Ο αριθμός των αεροσκαφών παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθεί. Κατά την επόμενη εικοσαετία στην Ευρώπη, περίπου 6.000 αεροσκάφη αναμένεται να προσγειωθούν μια για πάντα.
Καθίσταται, λοιπόν, αναγκαία η ανάπτυξη των καλύτερων πρακτικών για τη διαχείριση της απόρριψής τους. Ένα αναγκαίο βήμα, το οποίο θέτει σοβαρά προβλήματα στη σφαίρα της επίδρασης στο περιβάλλον.
Σύμφωνα με τον Martin Fraissignes, εκτελεστικό διευθυντή της AFRA, στο αεροδρόμιο του Σατορού, «η διαχείριση του τέλους του βίου ενός αεροσκάφους αποτελεί μια σχετικά πρόσφατη έννοια της βιομηχανίας. Γι‘αυτό και είναι δική μας έννοια να ορίσουμε καλές πρακτικές στην αποσυναρμολόγηση και την ανακύκλωση των αεροσκαφών, διατηρώντας το σεβασμό προς τους περιβαλλοντικούς κανόνες».
Αφού απολυμανθεί από επικίνδυνα υγρά και ραδιοενεργά στοιχεία, αρχίζει η αποσυναρμολόγηση του αεροσκάφους πριν την απόρριψή του.
Στην παρούσα φάση, παραμένει σημαντικός ο αριθμός των εξαρτημάτων που επιδέχονται περαιτέρω χρήσης στο αεροσκάφος. Έτσι, ξεκινά μια αλυσίδα ανακύκλωσης με την ανάκτηση των επαναχρησιμοποιήσιμων εξαρτημάτων.
«Ανακτούμε όλα τα μέρη που έχουν αξία, μεταξύ άλλων το σύστημα προσγείωσης, τη μηχανή, τη βοηθητική μονάδα ισχύος, όλα τα ηλεκτρονικά συστήματα, τον κλιματισμό. Γενικά, ό,τι μπορεί να πουληθεί δεύτερο χέρι», επισημαίνει ο τεχνικός διευθυντής της Valliere Aviation Olivier Dieu.
Ένα αεροσκάφος φτιάχνεται κατά 60% από αλουμίνιο, 15% από ατσάλι και 10% από πολύτιμα μέταλλα όπως το τιτάνιο.
Ο άλλος στόχος της έρευνας είναι ο έγκαιρος εντοπισμός των πιο πολύτιμων μεταλλικών κραμάτων στην άτρακτο, βήμα που ενισχύει την ανακύκλωση.
Τα ερωτήματα για την οικονομική βιωσιμότητα κάποιων φάσεων της απόρριψης όντως υπάρχουν. Όμως, το σχέδιο στοχεύει στη δημιουργία ενός μοντέλου που θα διαχειρίζεται αυτά τα ζητήματα με το σωστό τρόπο.
Πάντως, ο Torsten Müller του Ινστιτούτου Χημικών Τεχνολογιών Frauenhofer υπογραμμίζει ότι «προς το παρόν, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η διαδικασία της ανακύκλωσης. Διότι οι ποσότητες δεν είναι τόσο μεγάλες για να έχουμε μια πραγματική οικονομική διαδικασία, ειδικά ως προς τα πλαστικά μέρη. Πιθανόν η καλύτερη λύση να είναι η εύρεση μιας νομικής οδού αφ‘ενός και αφ‘ετέρου μια ακριβώς χαρτογραφημένη τεχνολογία διάλυσης για το αεροσκάφος ως σύνολο».
Αν τα αεροσκάφη μολύνουν λιγότερο στο μέλλον, θα είναι επίσης επειδή αυτά τα υλικά μπορούν να ζουν, από εδώ και στο εξής, μια καινούρια ζωή.