Το ποσοστό των ατόμων που χρησιμοποιούν εργαλεία δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης ποικίλλει ευρέως στην Ευρώπη. Το Euronews Next εξετάζει προσεκτικά τα ποσοστά υιοθέτησης και τους παράγοντες που κρύβονται πίσω από αυτές τις διαφορές μεταξύ των χωρών.
Η τεχνητή νοημοσύνη (Gen AI) έχει μετατραπεί από αναδυόμενη τεχνολογία σε καθημερινή χρησιμότητα. Από την προσωπική χρήση έως την εργασία και την εκπαίδευση, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη βασίζονται πλέον σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT, το Gemini και το Grok.
Τα εργαλεία Gen AI επιτρέπουν στους χρήστες να θέσουν μια ερώτηση ή μια προτροπή, όπως π.χ. σχεδιάστε ένα τριήμερο ταξίδι για μένα, και μπορούν να δημιουργήσουν νέο περιεχόμενο, όπως κείμενο, εικόνες, κώδικα, βίντεο ή άλλα δεδομένα, με βάση πληροφορίες και μοτίβα που μαθαίνουν από υπάρχοντα παραδείγματα.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τη Eurostat, περίπου το ένα τρίτο των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών χρησιμοποίησαν εργαλεία ΤΝ τουλάχιστον μία φορά το 2025.
Ωστόσο, η χρήση του Gen AI ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό σε ολόκληρη την ήπειρο. Ποιες χώρες λοιπόν ασχολούνται περισσότερο με την ΤΝ και γιατί η υιοθέτηση διαφέρει τόσο πολύ στην Ευρώπη;
Μεταξύ 33 ευρωπαϊκών χωρών, η χρήση εργαλείων Gen AI κυμαίνεται από 17% στην Τουρκία έως 56% στη Νορβηγία. Εντός της ΕΕ, κυμαίνεται από 18 τοις εκατό στη Ρουμανία έως 48 τοις εκατό στη Δανία.
Η χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης ξεπερνά τους δύο στους πέντε ανθρώπους σε 13 ευρωπαϊκές χώρες
Τουλάχιστον δύο στους πέντε ανθρώπους χρησιμοποίησαν εργαλεία Gen AI σε 13 χώρες κατά τους τρεις μήνες πριν από την έρευνα της Eurostat για το 2025. Στις χώρες αυτές περιλαμβάνονται οι εξής: Ελβετία (47%), Εσθονία (47%), Μάλτα (46), Φινλανδία (46%), Ιρλανδία (45%), Ολλανδία (45%), Κύπρος (44%), Ελλάδα (44%), Λουξεμβούργο (43%), Βέλγιο (42%) και Σουηδία (42%).
Οκτώ χώρες κάτω από το ένα τέταρτο
Εκτός από την Τουρκία και τη Ρουμανία, η χρήση εργαλείων Gen AI έπεσε κάτω από το 25% σε οκτώ χώρες. Αυτό σημαίνει ότι λιγότεροι από ένας στους τέσσερις ανθρώπους έχουν χρησιμοποιήσει τέτοια εργαλεία σε αυτά τα μέρη. Οι χώρες αυτές είναι η Σερβία (19%), η Ιταλία (20%), η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (20%), η Βόρεια Μακεδονία (22%), η Βουλγαρία (23%) και η Πολωνία (23%).
Μεταξύ των μεγάλων οικονομιών της ΕΕ, η Ιταλία (20%) και η Γερμανία (32%) βρίσκονται κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 33%, ενώ η Ισπανία (38%) και η Γαλλία (37%) βρίσκονται ελαφρώς πάνω από αυτόν τον μέσο όρο.
Ισχυρές περιφερειακές διαφορές
Η υιοθέτηση της γενικής τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη παρουσιάζει ένα σαφές χάσμα μεταξύ βορρά-νότου και δυτικής ανατολής. Οι σκανδιναβικές και ψηφιακά προηγμένες χώρες προηγούνται στη χρήση. Η Δυτική Ευρώπη έχει καλές επιδόσεις, αλλά άνισες. Οι νότιες, κεντροανατολικές και βαλκανικές χώρες υστερούν.
Γιατί η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης διαφέρει τόσο πολύ στην Ευρώπη;
"Πρώτον, τα ποσοστά υιοθέτησης [της τεχνητής νοημοσύνης] συνήθως ακολουθούν τα γενικά ψηφιακά θεμέλια μιας χώρας. Οι χώρες που παρουσιάζουν την υψηλότερη υιοθέτηση, όπως η Δανία και η Ελβετία, είναι ήδη πολύ προχωρημένες στην ψηφιοποίηση", δήλωσε στο Euronews Next ο Colin van Noordt, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο KU Leuven του Βελγίου.
Σημείωσε ότι οι άνθρωποι εκεί τείνουν να έχουν ψηφιακές δεξιότητες, χρησιμοποιούν συχνότερα το διαδίκτυο και τείνουν να έχουν μια γενική προτίμηση στην τεχνολογία. Χωρίς να υπάρχουν αυτά τα βασικά στοιχεία, είναι απίθανο οι άνθρωποι να αρχίσουν ξαφνικά να χρησιμοποιούν το Gen AI.
"Αυτό αντικατοπτρίζεται στα δεδομένα: στις χώρες με χαμηλότερη υιοθέτηση, οι άνθρωποι δεν το χρησιμοποιούν επειδή δεν γνώριζαν ότι υπήρχε η γενετική ΤΝ ή δεν ξέρουν πώς να τη χρησιμοποιήσουν", πρόσθεσε.
Ο Noordt εξήγησε επίσης ότι είναι άλλο πράγμα να έχεις πρόσβαση στο GenAI και άλλο να καταλαβαίνεις πώς μπορεί πραγματικά να σε βοηθήσει στην καθημερινή σου ζωή ή στην εργασία σου. "Πολλοί άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη λένε ότι δεν χρησιμοποιούν τη γεννητική τεχνητή νοημοσύνη απλώς και μόνο επειδή δεν ξέρουν για ποιο λόγο να τη χρησιμοποιήσουν. Αυτό δείχνει ότι ο "αλφαβητισμός της ΤΝ" είναι ένας τεράστιος παράγοντας", δήλωσε.
Ο Van Noordt εξέτασε κατά πόσον οι κυβερνητικές δράσεις αποτελούν σημαντικό παράγοντα, αλλά τα στοιχεία δεν είναι απολύτως πειστικά. Πολλές χώρες διαθέτουν ισχυρά έγγραφα πολιτικής, αλλά εξακολουθούν να παρουσιάζουν πολύ χαμηλά ποσοστά υιοθέτησης.
"Αυτό υποδηλώνει ότι ενώ μια κυβέρνηση μπορεί να δώσει κίνητρα, είναι η υποκείμενη ψηφιακή κουλτούρα και οι πρακτικές δεξιότητες των πολιτών που φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη επίδραση", δήλωσε.
Η προσωπική χρήση της τεχνητής νοημοσύνης: Κορυφή για την Κύπρο
Κατά μέσο όρο στην ΕΕ, το 25% των ανθρώπων χρησιμοποιούσαν εργαλεία ΤΝ για προσωπικούς λόγους, ενώ το 15% τα χρησιμοποιούσε για την εργασία του. Σε κάθε χώρα που καλύπτεται, η προσωπική χρήση είναι πιο συχνή από τη χρήση που σχετίζεται με την εργασία, αν και η διαφορά ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό.
Για παράδειγμα, στην Ολλανδία, η χρήση κατανέμεται σχεδόν ισομερώς, με το 28% να χρησιμοποιεί την ΤΝ για προσωπικούς λόγους και το 27% για την εργασία. Αντίθετα, η Ελλάδα παρουσιάζει πολύ μεγαλύτερο χάσμα, με 41% για προσωπική χρήση έναντι 16% για εργασία, διαφορά 25 ποσοστιαίων μονάδων.
Τα ποσοστά υιοθέτησης είναι πολύ χαμηλότερα στον εργασιακό χώρο, "ενδεχομένως επειδή δεν είναι ακόμη σαφές για ποιο λόγο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με θετική συμβολή", σύμφωνα με τον van Noordt.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης είναι χαμηλότερη στην επίσημη εκπαίδευση
Στην ΕΕ, μόνο το 9 τοις εκατό των ανθρώπων χρησιμοποίησαν εργαλεία ΤΝ για την επίσημη εκπαίδευση. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο στη Σουηδία και την Ελβετία, αμφότερες στο 21%, ενώ η Ουγγαρία καταγράφει το χαμηλότερο ποσοστό με μόλις 1%.