ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣε πολιτική «κρίση» φαίνεται πως μπαίνει πλέον η Ιταλία.
Ο Ιταλός Πρόεδρος Τζόρτζιο Ναπολιτάνο ανακοίνωσε την παραίτηση του και έτσι η χώρα μπαίνει πλέον σε τροχιά πρόωρης εκλογής προέδρου.
Επειτα από εννέα χρόνια στο Κυρηνάλιο Μέγαρο της Ιταλίας ο «ενωτικός» Ναπολιτάνο αποχωρεί λόγω γήρατος. Η παραίτησή του δεν αποτελεί έκπληξη (είχε ανακοινωθεί ήδη από τα μέσα Δεκεμβρίου). Αποτελεί ωστόσο την απαρχή μιας νέας περιόδου εσωστρέφειας και παρασκηνιακών παζαριών για την κεντρική ιταλική πολιτική σκηνή, κι αυτό ενώ η χώρα δίνει παράλληλα αγώνα για να επιστρέψει σε τροχιά ανάκαμψης το 2015.
Ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι αποχαιρέτησε τον 89χρονο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο υπογραμμίζοντας «την ευφυΐα και τη σοφία με την οποία αυτός αντιμετώπισε τις δυσκολίες».
«Ευχαριστούμε κύριε πρόεδρε», έγραψε στο Twitter o Ματτέο Ρέντσι.
— Matteo Renzi (@matteorenzi) January 14, 2015
«Από ένα μέγαρο εκατόν δέκα χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, ο Ναπολιτάνο επιστρέφει στο σπίτι του, στο ιστορικό κέντρο της Ρώμης, το οποίο δεν ξεπερνά τα εκατόν είκοσι τετραγωνικά μέτρα», γράφει ο ιταλικός τύπος.
«Πρέπει να είμαστε απόλυτα ευγνώμονες στο έργο και στην σωφροσύνη του Ναπολιτάνο», δήλωσε στην τηλεόραση της Rai, ο Ιταλός πρώην πρωθυπουργός Μάριο Μόντι.
Ειδικά για τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι η προεδρική εκλογή αποκτά χαρακτήρα δοκιμασίας, από την οποία πρόκειται να κριθεί το μέλλον της κυβέρνησης και του μεταρρυθμιστικού της έργου (το οποίο φυσικά παγώνει μέχρι η Ιταλία να καταλήξει στον διάδοχο του Ναπολιτάνο). Ο Ρέντσι θέλει στην προεδρία έναν πολιτικό που θα στηρίζει τη μεταρρυθμιστική του ατζέντα και θα μπορεί να συμφωνήσει μαζί του ως προς το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών (ως χαρτί πολιτικής πίεσης) εάν υπάρξει σχετική ανάγκη (πριν από το 2018). Σημειώνεται άλλωστε ότι ο πρόεδρος έχει την εξουσία να διαλύσει το Κοινοβούλιο και να οδηγήσει την Ιταλία στις κάλπες.
Ως προς τα διαδικαστικά, ο πρόεδρος εκλέγεται με μυστική ψηφοφορία από ένα σώμα 1.009 εκλεκτόρων. Σε αυτό συμμετέχουν στο σύνολό τους οι βουλευτές και οι γερουσιαστές, καθώς και περίπου 50 παράγοντες της περιφέρειας-Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για να υπάρξει πρόεδρος απαιτείται πλειοψηφία των 2/3 στους πρώτους τρεις γύρους ψηφοφορίας και απλή πλειοψηφία από τον τέταρτο γύρο και μετά. Η όλη διαδικασία μπορεί ωστόσο στην πράξη να κρατήσει πολλές ημέρες.
Υπάρχει άλλωστε και το προηγούμενο του 1971, οπότε είχαν χρειαστεί… 23 γύροι προτού εκλεγεί τελικά ο Τζιοβάνι Λεόνε στον προεδρικό θώκο. Πίσω στο παρόν, η 28η Ιανουαρίου παρουσιάζεται ως η επικρατέστερη ημερομηνία για την πρώτη ψηφοφορία, και για τη συνέχεια βλέπουμε…
Οι αναλυτές αξιολογούν πάντως ως επιτυχία για τον 40χρονο Ρέντσι και ως δείγμα ενδυνάμωσης της ηγεσίας του το ενδεχόμενο να εκλεγεί πρόεδρος στους πρώτους έξι γύρους. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός εμφανίζεται αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρει με την τέταρτη, πράγμα θεωρητικά εφικτό, αρκεί να τον στηρίξει σύσσωμο το Δημοκρατικό Κόμμα (που «μετράει» επισήμως 415 εκλέκτορες) καθώς και άλλα 90 άτομα. Είναι ξεκάθαρο ότι στην πράξη θα χρειαστεί να υπάρξει συμβιβασμός μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, με τους γνώστες να υποστηρίζουν ότι ο επόμενος πρόεδρος θα είναι μια προσωπικότητα χαμηλών τόνων, προερχόμενη από την κεντρώα-καθολική πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος.
Σε περίπτωση ωστόσο προεδρικού αδιεξόδου το πλήγμα θα είναι πολλαπλό, όχι μόνο για τον ίδιο το Ρέντσι και τις αναπτυξιακές του μεταρρυθμίσεις αλλά και συνολικά για την Ιταλία, η οποία υπενθυμίζεται ότι έχει πάρει παράταση από την Κομισιόν έως τον Μάρτιο προκειμένου να αναθεωρήσει τον προϋπολογισμό της.
Ποιος είναι ο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο
Πρωτοεξελέγη στο ιταλικό κοινοβούλιο το μακρινό… 1953, και έκτοτε αποτελεί μία από τις πλέον σταθερές αξίες στην πολυτάραχη κονίστρα της ιταλικής πολιτικής. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι κάποιοι επιλέγουν να τον αποκαλούν «βασιλιά» («Re Giorgio») για την επιρροή που έχει ασκήσει όλα αυτά τα χρόνια στην εγχώρια πολιτική.
Πρόεδρος της Ιταλίας από το 2006, ο 89χρονος Ναπολιτάνο αποχωρεί σήμερα, δηλώνοντας μάλιστα «ευτυχής που εγκαταλείπει την προεδρική φυλακή» και επιστρέφει σπίτι του. Ηταν γνωστό άλλωστε ήδη από τον Απρίλιο του 2013 (οπότε επανεξελέγη στην προεδρία ως λύση ανάγκης έπειτα από πέντε αδιέξοδες ψηφοφορίες) ότι αυτός θα έφευγε πρόωρα.
Ο πρωθυπουργός Ρέντσι τον αποχαιρέτησε υπογραμμίζοντας «την ευφυΐα και τη σοφία με την οποία αυτός αντιμετώπισε τις δυσκολίες». Και πράγματι, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του και τις περιορισμένες-εθιμοτυπικές του αρμοδιότητες, ο Ναπολιτάνο κατάφερε τα τελευταία χρόνια από τη θέση του προέδρου να λειτουργήσει ως «εγγυητής της σταθερότητας» σε μια περίοδο μεγάλων ανατροπών, κρατώντας την Ιταλία ενωμένη και αποτρέποντας τον κίνδυνο μιας ευρωπαϊκής διάσωσης (από την ανατροπή του Μπερλουσκόνι το 2011 στον σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών υπό τον Μόντι, από την παραίτηση του Μπερσάνι το 2013 στην κυβέρνηση συνεργασίας του Λέτα, και από εκεί στην άνοδο του Ρέντσι στην εξουσία το 2014).
Είναι χαρακτηριστικό ότι στα εννέα χρόνια που έμεινε στην προεδρία, ο Ναπολιτάνο «έζησε» πέντε διαφορετικές κυβερνήσεις και μια άνευ προηγουμένου ευρωπαϊκή κρίση. Και να σκεφτεί κανείς ότι μιλάμε για έναν πολιτικό που ξεκίνησε την πορεία του από το κομμουνιστικό κόμμα, προτού περάσει στον ευρωκομμουνισμό και από εκεί στην ευρύτερη Κεντροαριστερά. Θα μείνει στην Ιστορία ως ο πρώτος πρώην κομμουνιστής (αλλά και μακροβιότερος) πρόεδρος της Ιταλίας.
Πηγές: Έθνος και ΑΠΕ