Συνέντευξη του κ. Λίνου - Αλέξανδρου Σισιλιάνου λίγες ημέρες μετά την εκλογή του και πριν αναλάβει επισήμως τα καθήκοντά του
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Έλληνας καθηγητής της Νομικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Λίνος - Αλέξανδρος Σισιλιάνος εξελέγη πριν λίγες ημέρες Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Το euronews συνάντησε τον κ. Σισιλιάνο στο Στρασβούργο και είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί του για μια σειρά από ζητήματα που αφορούν τη δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Άλλωστε, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει εκδώσει πάνω από 1.000 αποφάσεις, που σχετίζονται με την Ελλάδα.
Μεταξύ αυτών και αποφάσεις που αφορούν τα χρόνια την οικονομικής κρίσης.
«Ειδικά ως προς την οικονομική κρίση, παρά την κριτική, ενδεχομένως κατανοητή, η οποία ακούστηκε για το εδώ δικαστήριο, ότι ήταν λίγο άτολμο για παράδειγμα, εγώ νομίζω ότι έμεινε στο ρόλο του. Έμεινε στο ρόλο του και ο ρόλος του ήταν να δει κατά πόσον τα όποια μέτρα, οι όποιες ενέργειες υπεβλήθησαν στην κρίση του ήταν δυσανάλογες προς τον επιδιωκώμενο σκοπό. Είχαμε υποθέσεις που αφορούσαν το πρώτο μνημόνιο, δεν είχαμε υποθέσεις που αφορούσαν το δεύτερο ή το τρίτο μνημόνιο, περιέργως. Μόνο για το πρώτο είχαμε. Είχαμε όμως υποθέσεις που αφορούσαν και το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων, περίπου 7.000 προσφεύγοντες. Και εκεί το κύριο και καίριο επιχείρημα του Δικαστηρίου είναι ότι εάν η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να προστατεύσει όλους του μικρο-ομολογιούχους και να επικοινωνήσει με αυτούς, το όλο εγχείρημα κινδύνευε να καταρρεύσει. Επομένως υπήρχε αντικειμενική και εύλογη αιτιολογία για το κούρεμα, το οποίον έγινε, υπό τις συνθήκες υπό τις οποίες έγινε και η κατάληξη του Δικαστηρίου είναι ότι δεν υπήρξε παραβίαση του δικαιώματος της περιουσίας υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες και λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών του 2012, όταν έγινε το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων», υπογραμμίζει ο κ. Σισιλιάνος.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κλήθηκε να εξετάσει αρκετές φορές προσφυγές που σχετίζονται με την εύρυθμη λειτουργία της δικαιοσύνης στην Ελλάδα, αλλά και την κατάσταση στις φυλακές.
«Οι ομάδες των υποθέσεων που είναι οι σημαντικότερες αυτή τη στιγμή και που αναδεικνύουν σε ένα βαθμό τα υφιστάμενα προβλήματα, αφορούν την απονομή της δικαιοσύνης, την ορθή οργάνωση και την απονομή της δικαιοσύνης, την ταχύρυθμη απονομή της δικαιοσύνης. Εδώ έχουμε ζητήματα ακόμα, παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει πάρα πολλές προσπάθειες και συνεχίζουν να γίνονται και με την ανανέωση των Κωδίκων, του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, σχετικά πρόσφατα, του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, του Ποινικού Κώδικα κ.ο.κ. Άρα υπάρχει και πολιτική βούληση και ορατή βελτίωση των πραγμάτων. Εν πάσει περιπτώσει όμως, εξακολουθούν να είναι εκκρεμείς αυτήν την στιγμή στο δικαστήριο αρκετές υποθέσεις που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αφορούν ζητήματα φορμαλισμού, που αφορούν ζητήματα πρόσβασης, ακώλυτης πρόσβασης στη δικαιοσύνη, αφορούν ζητήματα ταχείας απονομής της δικαιοσύνης κλπ», σημειώνει ο κ. Σισιλιάνος και προσθέτει:
«Μια δεύτερη ομάδα υποθέσεων αρκετά σημαντική αφορά τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές, στα κρατητήρια της αστυνομίας και σε άλλους τόπους κράτησης. Υπάρχει ένας υπερπληθυσμός, ο οποίος είναι άνισα κατανεμημένος στις διάφορες δικαστικές φυλακές. Υπάρχουν φυλακές που δεν έχουν ζήτημα υπερπληθυσμού, υπάρχουν άλλες που έχουν μεγάλο πρόβλημα ή μεγαλύτερο πρόβλημα. Όταν ένα άτομο έχει λιγότερο από τρία τετραγωνικά μέτρα στη διάθεσή του, συμπεριλαμβανομένης και της τουαλέτας, καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό, από πλευράς έντασης που μπορεί να δημιουργηθεί, από πλευράς πρακτικών συνθηκών διαβίωσης κ.ο.κ.»
Η προσφυγική κρίση, η θρησκευτική ελευθερία, ακόμη και η εφαρμογή του ισλαμικού νόμου στη Θράκη είναι ζητήματα για τα οποία κλήθηκε να λάβει αποφάσεις το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ο κ. Λίνος- Αλέξανδρος Σισιλιάνος μίλησε στο euronews για την Σαρία στη Θράκη.
«Κοιτάξτε, το νομοθέτημα αυτό είχε ιστορικές καταβολές, οι οποίες πάνε πίσω στο 1913, δηλαδή στην εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εξού και εμφανιζόταν το παράδοξο η Ελλάδα να είναι βασιλικότερη του βασιλέως και να εφαρμόζει ισλαμικό νόμο τη στιγμή που η Τουρκία δεν τον εφαρμόζει πλέον. Ωστόσο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κινήθηκε σε μία άλλη λογική, δεδομένου ότι οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, και αυτή είναι η ορθή ανάγνωση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας, δεν επιβάλλουν στην Ελλάδα την εφαρμογή, την υποχρεωτική εφαρμογή της Σαρίας, σε καμία περίπτωση. Κι αυτό το λέει μέσα η απόφαση. Η απόφαση έχει ένα λεκτικό το οποίο είναι εξαιρετικά προσεκτικό, δεν υποχρεώνει την Ελλάδα στην ολοσχερή κατάργηση της εφαρμογής του ισλαμικού νόμου. Εκείνο το οποίον λέει η απόφαση είναι ότι δεν νοείται σήμερα ένας Έλληνας πολίτης να είναι υποχρεωμένος να υποστεί την εφαρμογή του ισλαμικού νόμου, αν δεν το θέλει. Άρα λοιπόν το νομοθέτημα του 2018, το οποίο υιοθετήθηκε ενόσω η υπόθεση ήταν εκκρεμής ενώπιον του Τμήματος Ευρείας Σύνθεσης, ουσιαστικά επιλύει το πρόβλημα αυτό το οποίο ετέθη ενώπιον δικαστηρίων», σημειώνει.
Η θητεία του κ. Λίνου- Αλέξανδρου Σισιλιάνου ως προέδρου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου θα ξεκινήσει στις 5 Μαΐου 2019.
Ποιός είναι ο νέος Πρόεδρος του ΕΔΑΔ
Ο κ. Λίνος- Αλέξανδρος Σισιλιάνος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 9 Μαΐου 1960 και ανέλαβε καθήκοντα δικαστή στο ΕΔΔΑ το 2011. Εξελέγη πρόεδρος τμήματος τον Φεβρουάριο 2017 και αντιπρόεδρος του ΕΔΔΑ τον Μάιο 2017. Η θητεία του ως προέδρου του Δικαστηρίου θα ξεκινήσει στις 5 Μαΐου 2019.
Είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Είναι επίσης μέλος της Συγκλήτου της Ακαδημίας Διεθνούς Δικαίου της Χάγης, συνδεδεμένο μέλος του Ινστιτούτου Διεθνούς Δικαίου το οποίο συγκεντρώνει κορυφαίους διεθνολόγους από όλο τον κόσμο, καθώς και μέλος του Διαρκούς Διαιτητικού Δικαστηρίου που εδρεύει στη Χάγη. Έχει διατελέσει μεταξύ άλλων μέλος και αντιπρόεδρος της Επιτροπής του ΟΗΕ για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων, αντιπρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, αντιπρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και εμπειρογνώμων του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Είναι μέλος επιστημονικών επιτροπών πολλών διεθνών επιστημονικών περιοδικών. Το επιστημονικό του έργο περιλαμβάνει έξι μονογραφίες, διεύθυνση έκδοσης πολλών συλλογικών τόμων (μεταξύ των οποίων εκτενή κατ' άρθρο σχολιασμό της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) και περίπου 100 άρθρα και μελέτες στα ελληνικά, τα αγγλικά και τα γαλλικά σε θέματα γενικού διεθνούς δικαίου, δικαιωμάτων του ανθρώπου και διεθνών οργανισμών. Είναι καθηγητής διεθνούς δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει διδάξει μεταξύ άλλων στις νομικές σχολές των Πανεπιστημίων της Σορβόννης, των Παρισίων ΙΙ, της Οξφόρδης, του Στρασβούργου, της Γενεύης και στην Ακαδημία διεθνούς δικαίου της Χάγης.