Οι Βρυξέλλες παρουσίασαν τη Μεγάλη Τετάρτη τον οδικό τους χάρτη για την προετοιμασία μιας συντονισμένης εξόδου από περιοριστικά μέτρα και την αποφυγή λαθών που μπορεί να οδηγήσουν πίσω στην έναρξη της πανδημίας του νέου κορονοϊού.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλς Μισέλ παρουσίασαν την Μεγάλη Τετάρτη τον οδικό χάρτη για την προετοιμασία μιας συντονισμένης εξόδου από περιοριστικά μέτρα και την αποφυγή λαθών που μπορεί να οδηγήσουν πίσω στην έναρξη της πανδημίας του νέου κορονοϊού.
Ο ευρωπαϊκός χάρτης πορείας καθορίζει κριτήρια που πρέπει να πληρούνται πριν αρχίσει η άρση των περιοριστικών μέτρων. Περιλαμβάνει επίσης μια σειρά συστάσεων για τη διασφάλιση μιας σταδιακής, ενοποιημένης και συντονισμένης στρατηγικής εξόδου σε όλη την ΕΕ.
Όπως τόνισε η κ.Φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να γίνει μια σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων και όχι μαζική.
Συγκεκριμένα η Πρόεδρος της Κομισιόν είπε "ότι η επιστροφή στην ομαλότητα θα είναι πολύ μακρά διαδικασία", με σταδιακά βήματα που διαφέρουν από χώρα σε χώρα γιατί κάθε κράτος βρίσκεται σε διαφορετικό σημείο της πανδημίας του κορονοϊού.
Καθώς ορισμένα κράτη μέλη αρχίζουν να χαλαρώνουν τον περιορισμό, η Κομισιόν προειδοποίησε ότι ακόμη και μια σταδιακή διαδικασία άρσης των μέτρων «αναπόφευκτα» οδηγεί σε αύξηση των νέων περιπτώσεων κορονοϊού και μπορεί να προκαλέσει «πολιτική προστριβή». Και τόνισε ότι η απάντηση είναι ο συντονισμός.
Για παράδειγμα, το άνοιγμα καταστημάτων σε μια χώρα μπορεί να προκαλέσει τους πολίτες μιας γειτονικής χώρας. Και αυτό μπορεί να διασπείρει τον κορονοϊό και να δημιουργήσει πολιτικά και οικονομικά προβλήματα στην άλλη χώρα.
Έτσι σύμφωνα με την Κομισιόν, τα κριτήρια θα πρέπει να είναι: το επιδημιολογικό κριτήριο, η ιατρική διάταση, το ότι τα συστήματα υγείας είναι σε καλή κατάσταση, το ότι έχουν γίνει τεστ σε μεγάλη κλίμακα, οπότε κάθε χώρα κάπως ελέγχει την κατάσταση.
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ αναφέρθηκε στη τηλεδιάσκεψη της Συνόδου Κορυφής, την τέταρτη από την αρχή της κρίσης, η οποία θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα. Πρέπει να εστιάσουμε στην ενιαία αγορά, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το διεθνή ρόλο της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Κομισιόν προτείνει σταδιακή και βαθμιαία προσέγγιση, με χρονική απόσταση ανάμεσα στα στάδια, βάσει συντονισμού μεταξύ των γειτονικών Κρατών Μελών, με άνοιγμα των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ στο τέλος, ακολουθώντας επιστημονικές συμβουλές και ενισχύοντας ταυτόχρονα τόσο την επιτήρηση και τον εντοπισμό των κρουσμάτων, όσο και τα ίδια τα συστήματα υγείας των Κ-Μ σε όλη τη διάρκεια της πορείας, αλλά και μετά από αυτή.
Στέλλα Κυριακίδου: Συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση για επιστροφή στην ομαλότητα
"Η επιστροφή στην ομαλότητα μετά το lockdown θα απαιτήσει μια προσεκτικά συντονισμένη και ευρωπαϊκή προσέγγιση μεταξύ των Κρατών Μελών, βασισμένη στην επιστήμη και στο πνεύμα της αλληλεγγύης", προειδοποίησε σήμερα, η Επίτροπος αρμόδια για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου, με αφορμή τον οδικό χάρτη για την άρση των μέτρων περιορισμού και τις σχετικές συστάσεις που δημοσίευσε σήμερα η Κομισιόν.
"Είναι ζωτικής σημασίας τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης να έχουν την ικανότητα να αντιμετωπίζουν αυξήσεις σε κρούσματα και να διατίθενται βασικά φάρμακα, εξοπλισμός και να έχουμε μεγάλη κλίμακα ικανότητας δοκιμών και ανίχνευσης", διευκρίνισε η αρμόδια Επίτροπος.
"Γνωρίζουμε ότι αυτός ο δρόμος θα είναι μακρύς και σταδιακός και ότι οι συνέπειες αυτής της άνευ προηγουμένου κρίσης στην υγεία θα είναι μακροχρόνιες, αλλά μέχρι να βρεθούν αποτελεσματικές θεραπείες και ένα εμβόλιο, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτόν τον ιό", ξεκαθαρίζει η Στέλλα Κυριακίδου.
Η Ευρώπη θα ξανασταθεί στα πόδια της, μαζί και ενωμένη. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος", σημείωσε.
Αναλυτικά, αναγνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, ο ευρωπαϊκός χάρτης πορείας καθορίζει τις ακόλουθες βασικές αρχές:
- απόφαση για το χρόνο χαλάρωσης των μέτρων με βάση 3 κριτήρια:
- Επιδημιολογικά κριτήρια που δείχνουν ότι η εξάπλωση της νόσου έχει μειωθεί σημαντικά και σταθεροποιηθεί για παρατεταμένη περίοδο.
- Επαρκής χωρητικότητα συστήματος υγείας, για παράδειγμα λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό κορεσμού για μονάδες εντατικής θεραπείας, τη διαθεσιμότητα εργαζομένων στον τομέα της υγείας και ιατρικό υλικό.
- Κατάλληλη ικανότητα παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης κλίμακας ικανότητας δοκιμών για γρήγορη ανίχνευση και απομόνωση μολυσμένων ατόμων, καθώς και ικανότητα παρακολούθησης και ανίχνευσης.
- Ευρωπαϊκή προσέγγιση. Ενώ ο χρόνος και οι τρόποι άρσης των μέτρων περιορισμού θα διαφέρουν μεταξύ των Κρατών Μελών το κοινό πλαίσιο ορίζει:
- αποφάσεις στη βάση επιστημονικών συμβουλών με τη δημόσια υγεία στο κέντρο της, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι ο τερματισμός των περιοριστικών μέτρων συνεπάγεται εξισορρόπηση των παροχών για τη δημόσια υγεία με κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
- συντονισμό μεταξύ των Κρατών Μελών για την αποφυγή αρνητικών επιπτώσεων
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ- σεβασμός και αλληλεγγύη στο υγειονομικό κομμάτι και τις κοινωνικοοικονομικές πτυχές: τα Κ-Μ θα πρέπει τουλάχιστον να ενημερώσουν το ένα το άλλο και την Κομισιόν εγκαίρως πριν από την άρση των μέτρων και τη συνεκτίμηση των απόψεών τους.
Η Κομισιόν καταγράφει ότι ο σταδιακός περιορισμός απαιτεί συνοδευτικά μέτρα, όπως:
- συγκέντρωση εναρμονισμένων δεδομένων και ανάπτυξη ενός ισχυρού συστήματος αναφοράς και ανίχνευσης επαφών, μεταξύ άλλων με ψηφιακά εργαλεία που σέβονται πλήρως το απόρρητο των δεδομένων.
- επέκταση της ικανότητας δοκιμών και εναρμόνιση των μεθοδολογιών δοκιμών. Σημειώνεται ότι η Κομισιόν σε συνεννόηση με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων ενέκρινε κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με διάφορες εξετάσεις και την απόδοσή τους.
- αύξηση της ικανότητας και της ανθεκτικότητας των εθνικών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, ιδίως για την αντιμετώπιση της προβλεπόμενης αύξησης των λοιμώξεων μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων.
- συνέχιση της ενίσχυσης των ικανοτήτων ιατρικού και προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού και μετά τη χαλάρωση ή άρση των μέτρων.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ- ανάπτυξη ασφαλών και αποτελεσματικών θεραπειών και φαρμάκων, καθώς και ανάπτυξη και γρήγορη παρακολούθηση της εισαγωγής ενός εμβολίου για τον τερματισμό του κοροναϊού.
- οι δράσεις πρέπει να είναι σταδιακές:
- τα μέτρα πρέπει να αρθούν σε διαφορετικά βήματα, με αρκετό χρόνο μεταξύ τους για τη μέτρηση του αντίκτυπου.
- τα γενικά μέτρα πρέπει σταδιακά να αντικατασταθούν από στοχευμένα. Για παράδειγμα, η προστασία των πιο ευάλωτων ομάδων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, διευκόλυνση της σταδιακής επιστροφής των απαραίτητων οικονομικών δραστηριοτήτων, εντατικοποίηση του τακτικού καθαρισμού και απολύμανσης των κόμβων μεταφοράς, καταστημάτων και χώρων εργασίας, αντικατάσταση γενικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης με στοχευμένες κυβερνητικές παρεμβάσεις για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της δημοκρατικής λογοδοσίας.
- οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα πρέπει να αρθούν με συντονισμένο τρόπο.
- οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και οι συνοριακοί έλεγχοι πρέπει να καταργηθούν μόλις συγκλίνει επαρκώς η επιδημιολογική κατάσταση των παραμεθόριων περιοχών.
- τα εξωτερικά σύνορα πρέπει να ανοίξουν εκ νέου σε ένα δεύτερο στάδιο και να ληφθεί υπόψη η εξάπλωση του ιού εκτός της ΕΕ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας πρέπει να γίνει σταδιακά με ειδικά μοντέλα όπως συνέχιση τηλεργασίας, βάρδιες εργαζομένων κ.λπ. Ολόκληρος ο πληθυσμός δεν πρέπει να επιστρέφει ταυτόχρονα στο χώρο εργασίας.
Οι συγκεντρώσεις ατόμων πρέπει να επιτρέπονται σταδιακά, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες διαφορετικών κατηγοριών δραστηριοτήτων, όπως:
- Πρώτα σχολεία και πανεπιστήμια
- Μετά η εμπορική δραστηριότητα (λιανική) με πιθανή διαβάθμιση ·
- Κοινωνικές δραστηριότητες (εστιατόρια, καφετέριες) με πιθανή διαβάθμιση.
- Μαζικές συγκεντρώσεις
Τέλος πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την πρόληψη της εξάπλωσης του ιού, με εκστρατείες ευαισθητοποίησης που θα ενθαρρύνουν τον πληθυσμό να διατηρήσει τις ισχυρές πρακτικές υγιεινής και την κοινωνική απομάκρυνση.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ δράση πρέπει να παρακολουθείται συνεχώς και να προετοιμάζεται η ετοιμότητα για επιστροφή σε αυστηρότερα μέτρα περιορισμού, όπως απαιτείται, καταλήγει η Κομισιόν.
Η ανάλυση
Από τη Ρώμη, το Παρίσι και το Βερολίνο, μέχρι τη Λισαβόνα, η Ευρώπη βρίσκεται σε καραντίνα. Εκατομμύρια πολίτες σε ολόκληρη την ήπειρο έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό στα σπίτια τους. Αλλά καθώς ο ρυθμός του κορονοϊού επιβραδύνεται και ο οικονομικός λογαριασμός αυξάνεται, όλοι προσπαθούν να σκεφτούν μια διέξοδο.
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το σχέδιο εξόδου της - προσπαθώντας να συντονίσει μια αντίδραση σε επίπεδο ΕΕ.
Μιλήσαμε με τρεις εμπειρογνώμονες της ΕΕ για να εκτιμήσουμε πόσο καλά αντιμετωπίζουν οι Βρυξέλλες το μεγαλύτερο τεστ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Αυτό είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, η ζωή και ο θάνατος εξακολουθούν να εξαρτώνται πολύ από τα κράτη μέλη και αυτό αφορά τους πολιτικούς, τους αρχηγούς των κρατών και τους αρχηγούς των κυβερνήσεων που αγωνίζονται για πραγματικά κάνοντας ο,τι μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα που χτυπά κάθε πολίτη της χώρας τους», λέει ο Φαμπρίς Ποθιέ, επικεφαλής στρατηγικής ανάλυσης στον οργανισμό Rasmussen Global.
«Μέχρι τώρα ο κορονοϊός έχει γίνει ευρωπαϊκή ιστορία επειδή διαφορετικές εθνικές αντιδράσεις έχουν σημαντικές διασυνοριακές επιπτώσεις σε άλλες χώρες. Επομένως, η αποτελεσματικότητα των εθνικών απαντήσεων στην πανδημία αποδυναμώνει ουσιαστικά την έλλειψη ευρωπαϊκού συντονισμού», σχολίασε ο Αλμπέρτο Αλεμάνο, καθηγητής ευρωπαϊκού Δικαίου HEC Paris (έδρα Ζαν Μονέ).
«Είναι σχεδόν σαν οι Βρυξέλλες να μην είναι εκεί. Μήπως ακούει κανείς τι έχει να πει η Επιτροπή ή το Συμβούλιο;», ρωτάει ο Ντάρεν Μακάφρι.
«Αυτό που αναρωτιέμαι μερικές φορές είναι σε ποιο βαθμό, επειδή τα κράτη μέλη κάνουν τα δικά τους και γίνονται εσωστρεφή. Οπότε, σε ποιο βαθμό μπορούμε πραγματικά να κατηγορήσουμε την Κομισιόν και τα συλλογικά όργανα για αυτήν την αποτυχία; Αυτό βασικά έχει σχέση με το πώς η Κομισιόν και η πολιτική ηγεσία αυτής της πολιτικής Κομισιόν ερμηνεύει τη δική της εντολή», σχολίασε η Ματίνα Στεβή, ανταποκρίτρια της εφημερίδας The New York Times στις Βρυξέλλες.
«Στο τέλος της ημέρας, θα μπορούσαμε να δούμε ότι μια τέτοια επιτροπή αποδείχθηκε πολύ αδύναμη, η συνολική ηγεσία, χρησιμοποιώντας τη συγκαταβατική εξουσία που είχε βάσει της Συνθήκης, στο πλαίσιο αυτού του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης δεν χρησιμοποιήθηκε πραγματικά πλήρως», είπε ο Α. Αλεμάνο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Νομίζω ότι είναι αστείο, αυτός ο κύκλος, κάνοντας τις ίδιες κινήσεις περίπου κάθε πέντε χρόνια, υπάρχει κρίση, όλοι κάνουν το δικό τους, υπάρχει πολλή κριτική, δείχνουν το δάκτυλο, ρίχνοντας την ευθύνη στον άλλο, πράγματα που καταρρέουν, αλλά την τελευταία στιγμή, τα πράγματα δεν καταρρέουν, η επιτροπή τα φέρνει όλα πίσω και σκοντάφτουμε στο επόμενο πράγμα», σχολίασε η Ματίνα Στεβή.
«Οι πολιτικοί ηγέτες αγωνίζονται επίσης για το μέλλον τους και για τις δημοσκοπήσεις τους, ωστόσο συμφωνώ όσο πιο συντονισμένη, όσο πιο εξευρωπαϊσμένη είναι μια στρατηγική εξόδου τόσο καλύτερα θα είναι, δεδομένης της κλίμακας του προβλήματος», είπε ο Φαμπρίς Ποθιέ.