Αφγανές μετανάστριες στην Ελλάδα: Οι αναμνήσεις, η καθημερινή ζωή και τα σχέδιά τους για το μέλλον

Witness
Witness Πνευματικά Δικαιώματα euronews
Από Julian GOMEZ
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Περίπου 850 Αφγανές και οι οικογένειές τους έχουν βρει προσωρινό καταφύγιο στην Αθήνα, αφού διέφυγαν από το καθεστώς των Ταλιμπάν. Ποιες είναι οι αναμνήσεις τους, η δύσκολη καθημερινότητά τους και τα σχέδιά τους για το μέλλον;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Δεν έχω πάει ποτέ στο Αφγανιστάν. Δεν μιλάω Νταρί ούτε Πάστο, τις δύο επίσημες γλώσσες της χώρας. Είμαι άντρας ρεπόρτερ. Τι κάνω λοιπόν αυτό το βροχερό πρωινό του Ιανουαρίου σε ένα κέντρο μεταναστριών και προσφύγων στην Αθήνα, μιλώντας σε Αφγανές;

Οργάνωσα αυτό το ρεπορτάζ, πριν μερικές εβδομάδες. Είχα διαβάσει ένα άρθρο για το πώς η πρωτεύουσα της Ελλάδας είχε μετατραπεί σε απροσδόκητο κόμβο για τις Αφγανές γυναίκες -και τις οικογένειές τους- που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν μετά την απότομη ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν τον Αύγουστο του 2021.

Είχα διαβάσει ότι οι περισσότερες από αυτές τις γυναίκες ήταν δικαστές, δικηγόροι, δημοσιογράφοι ή ακτιβίστριες για τα πολιτικά δικαιώματα. Διαφορετικά προγράμματα βοήθειας είχαν βοηθήσει στη μεταφορά τους με αεροπλάνο. Σήμερα καλύπτουν τη στέγαση και τις βασικές ανάγκες τους στην Αθήνα.

Μαζί με την fixer μας, Ελένη Κορόβηλα, επικοινώνησα με ένα από τα τοπικά κέντρα που παρέχει βοήθεια σε αυτές τις γυναίκες και τις οικογένειές τους. Ονομάζεται «Μέλισσα». Οι Αφγανές γυναίκες αναζητούν εδώ νομικές συμβουλές, δίδακτρα, ψυχολογική υποστήριξη, δικτύωση με την κοινότητα και κοινωνική αλληλεπίδραση.

Και έτσι είμαι εδώ. στα κεντρικά γραφεία της Μέλισσας σε μια συνθισμένη γειτονιά της Αθήνας. Στο εσωτερικό, οι πολύχρωμοι τοίχοι καλύπτονται από σχέδια γυναικών και φωτογραφίες γυναικών προσφύγων. Μόλις φτάνω, με πηγαίνουν σε ένα σαλόνι με γλυκά και μανταρίνια σε ένα τεράστιο τραπέζι. Διάφορες γυναίκες είναι πρόθυμες να αρχίσουν να μοιράζονται μαζί μου τις ιστορίες για τις απώλειές τους.

Απώλεια οικογένειας και φίλων. Απώλεια δουλειάς, μισθών, ανεξαρτησίας, αυτοεκτίμησης. Όλες αναγκάστηκαν να κρυφτούν. Όλες είναι ακόμα σε κατάσταση σοκ. Πέρασα μια μέρα ακούγοντας τις ιστορίες τους.

Η Χασίνα και η οικογένειά της έφτασαν στην Ελλάδα, στα τέλη Οκτώβρη. Ήταν μια από τις 1300 γυναίκες δικαστές του Αφγανιστάν. Μου λέει για το πώς οι Ταλιμπάν άφησαν ελεύθερους τους ίδιους εγκληματίες που είχε καταδικάσει σε φυλάκιση. Αυτοί αναζητούσαν τώρα εκδίκηση. «Δεν μπορούσα να βγω έξω», μου λέει. «Θα μπορούσαν να σκοτώσουν εμένα ή τα παιδιά μου ή να τα απαγάγουν».

Η Χόμα Αχμάντι κρυβόταν για πέντε εβδομάδες πριν φύγει από τη χώρα με τις δυο κόρες της. Ήταν μέλος του αφγανικού κοινοβουλίου: «Δεν θέλω οι χώρες να αναγνωρίσουν τους Ταλιμπάν μέχρι να σχηματίσουν κυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς και διασφαλίσουν τα δικαιώματα των παιδιών, την ελευθερία των γυναικών και το δικαίωμά τους στην εργασία».

Η 26χρονη Νιλοφάρ έχει πτυχίο Νομικής και Πολιτικών Επιστημών. Δούλευε ως δημοσιογράφος. Έφυγε από το Αφγανιστάν με τα δυο παιδιά της. Το μικρότερο είναι μόλις 8 μηνών: «Πρώτα έπρεπε να τα βάλουμε με τους γονείς και τα αδέλφια μας και την παραδοσιακή κοινωνία του Αφγανιστάν για να έχουμε το δικαίωμα να επιλέξουμε τις δικές μας μαντίλες και τα ρούχα που θα φοράμε. Όταν οι Ταλιμπάν ανήλθαν στην εξουσία, χάσαμε τα πάντα. Είχα όνειρα για μένα, για τα παιδιά μου, για τον αφγανικό λαό. Όλα χάθηκαν σε μια νύχτα».

Η Φαρίμπα -δεν είναι το πραγματικό της όνομα- ήταν δικαστής. Αποφεύγει να συζητά το παρελθόν. Είναι πάρα πολύ οδυνηρό. Προτιμά να μου δείξει ένα από τα λίγα πράγματα που έφερε στην εξορία: ένα παραδοσιακό αφγανικό φόρεμα: «Αυτό το φόρεμα δείχνει την ταυτότητα όλων των Αφγανών γυναικών. Κάθε χώρα έχει τα δικά της σύμβολα. Στο Αφγανιστάν, μετά τη γλώσσα και τη σημαία, το μόνο πράγμα που αντιπροσωπεύει όλες τις Αφγανές στον κόσμο είναι αυτό το φόρεμα», μου λέει ντροπαλά.

Για τις περισσότερες από αυτές τις γυναίκες, η Ελλάδα είναι απλώς μια χώρα διέλευσης. Σε ορισμένες έχει ήδη προσφερθεί άσυλο από τον Καναδά και την Ισπανία. Άλλες θέλουν να πάνε στη Γερμανία.

«Η ιδέα ήταν να μπορέσουμε να τους παράσχουμε έναν ασφαλή χώρο στην Ελλάδα για να πιάσουν το νήμα της δουλειάς που έκαναν τόσο καιρό στο Αφγανιστάν. Να αρχίσουν να σκέφτονται ξανά τις δυνατότητές τους. Να αποφύγουν επίσης τον κατακερματισμό που συνεπάγεται η διασπορά.

Προσπαθούν να βρουν τρόπους να βοηθήσουν, να στηρίξουν άλλες και να παραμείνουν ενεργές» μας εξηγεί η διευθύντρια και συνιδρύτρια του Δικτύου Μέλισσα, Ναντίνα Χριστοπούλου.

«Πολλοί μπορεί να αναρωτιούνται γιατί κάνετε όλη αυτή την προσπάθεια για μια μειοψηφία των γυναικών στο Αφγανιστάν, ανθρώπους που μπορούν να θεωρηθούν η «ελίτ», μιλάμε για πολιτικούς, δημοσιογράφους, δικαστές» επισήμανα.

«Λοιπόν, δεν θα τις έβλεπα ως ελίτ. Επιλέξαμε αυτές τις γυναίκες λόγω του ρόλου τους, της ενεργής κοινωνικής και πολιτικής τους παρουσίας και του ακτιβισμού τους. Αυτά δημιούργησαν τις καταστάσεις υψηλού κινδύνου στις οποίες παγιδεύτηκαν. Προσπαθούν να βρουν τρόπους να βοηθήσουν, να στηρίξουν άλλες και να παραμείνουν ενεργές».

«Μπορείτε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα;» τη ρώτησα.

«Σχεδόν μια εβδομάδα αφού έφτασαν, μίλησαν στο Athens Democracy Forum, για το πόσο έντονο ήταν να γι’ αυτές να αναφέρονται στην κατάρρευση της δημοκρατίας στο Αφγανιστάν που οι ίδιες είχαν δουλέψει τόσο σκληρά για να οικοδομηθεί, στη χώρα που γέννησε την ιδέα της δημοκρατίας».

Περίπου 100 από αυτές τις γυναίκες έχουν κάνει αίτηση ασύλου στην Ελλάδα. Τα αιτήματά τους είναι υπό εξέταση.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σκέφτομαι τους πολλούς άλλους Αφγανούς αιτούντες άσυλο που είναι διασκορπισμένοι σε καταυλισμούς σε όλη τη χώρα, οι οποίοι έφτασαν μόνοι τους με βάρκες ή από την ξηρά και όχι με ναυλωμένες πτήσεις, οι οποίοι δεν έχουν τις ίδιες πιθανότητες.

Τους τελευταίους μήνες η Ελλάδα ενισχύει σταθερά την ασφάλεια και την επιτήρηση στα θαλάσσια και χερσαία σύνορά της με την Τουρκία, που είναι οι κύριες εισόδοι για τους περισσότερους Αφγανούς μετανάστες.

Η ελληνική κυβέρνηση υιοθετεί ανοικτά μια πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Μεταναστευτικής Πολιτικής, Πάτροκλο Γεωργιάδη: «Η Ελλάδα τα τελευταία 2-2,5 χρόνια ακολουθεί μια αυστηρή αλλά κατά τη γνώμη μας δίκαιη μεταναστευτική πολιτική. Υπό την έννοια αυτή, μπορεί να έχουμε αυστηροποιήσει τους κανόνες, εντός βεβαίως του πλαισίου των οδηγιών και των κανονισμών της Ε.Ε., αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα μας, η Ελλάδα έχει αποβάλλει το ανθρωπιστικό της στοιχείο».

Όλες οι Αφγανές που μίλησα στην Αθήνα υποστηρίζουν ότι είναι ώρα να δουν το μέλλον. Η δημοσιογράφος Κατέρα Σαέντι εργαζόταν σε διεθνή οργανισμό. Είναι ακτιβίστρια και δημοσιογράφος. Έφτασε στην Αθήνα με τα δύο της παιδιά και τη μαμά της, μια ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα που επίσης διώκεται από τους Ταλιμπάν.

Έχει ήδη σχέδια για το μέλλον: «Θα πάω στον Καναδά, θα βελτιώσω την εκπαίδευσή μου, την εμπειρία μου, τις γνώσεις μου και θα επιστρέψω στο Αφγανιστάν πιο δυνατή από πριν και θα δουλέψω πολύ για το λαό».

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Στο Παρίσι πέντε Αφγανές που δέχονταν απειλές από τους Ταλιμπάν

EΛΑΣ: Εξαρθρώθηκε διεθνές κύκλωμα εμπορίας και εκμετάλλευσης αλλοδαπών γυναικών - 22 συλλήψεις

Ημέρα της Γυναίκας: Συγκινητική η δράση των γυναικών στο Αφγανιστάν