Μια μεγάλη συνέντευξη του Πολωνού προέδρου για τον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία και τη βοήθεια που πρέπει να συνεχίσουν να δίνουν Ε.Ε. και ΝΑΤΟ στους Ουκρανούς
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Μαζί μας στο Global Conversation από το Νταβός είναι ο Αντρέι Ντούντα, ο πρόεδρος της Πολωνίας. Σας ευχαριστώ που είστε μαζί μας. Πλησιάζουμε στις 24 Φεβρουαρίου, την ημερομηνία που θα σηματοδεί τον έναν χρόνο από τη μεγάλη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η Πολωνία είναι στην πρώτη γραμμή από πολλές απόψεις, αυτή τη χρονιά. Θέλω να σας ρωτήσω, αν άλλαξε η Πολωνία κατά τη διάρκεια αυτού του έτους;
Αντρέι Ντούντα, Πρόεδρος Πολωνίας:
Η Πολωνία έχει αλλάξει πολύ. Οι Πολωνοί οδήγησαν αυθόρμητα στα σύνορα, άνοιξαν τα σπίτια τους πήγαν με τα αυτοκίνητά τους, πήραν πρόσφυγες, όσους έφευγαν από τον πόλεμο, αυτούς που κατέφυγαν στην Πολωνία. Όσες φορές βρίσκομαι στην Ουκρανία, όσες φορές συναντώ υπερασπιστές της Ουκρανίας, στρατιώτες, διοικητές, τους λέω: ακούστε, πολεμήστε ήρεμα, υπερασπιστείτε το κράτος, πολεμήστε ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα. Οι γυναίκες σας, τα παιδιά σας, οι μητέρες σας, οι αδερφές σας που έχουν έρθει σε εμάς, στην Πολωνία, είναι ασφαλείς. Σήμερα, η ουκρανική γλώσσα ακούγεται παντού στην Πολωνία, σε κάθε δημόσιο ίδρυμα, σε κάθε κατάστημα, στο τραμ, στο λεωφορείο, στο δρόμο, παντού. Αυτή είναι η σημερινή μας πραγματικότητα. Ζούμε μαζί, νιώθουμε καλά μαζί. Είμαστε, θα έλεγε κανείς, δύο φιλικά ή και αδελφικά έθνη.
Και για εμάς, όσον αφορά στην στρατιωτική ασφάλεια, είναι μια μεγάλη απόδειξη, όχι μόνο για εμάς ως κοινωνία, αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο, ότι η ανεξαρτησία, η ελευθερία, δεν δίνεται μια για πάντα, ότι η ανεξαρτησία μπορεί να χαθεί ως αποτέλεσμα της επιθετικότητας. Μια ελεύθερη, κυρίαρχη, ανεξάρτητη χώρα έχει δεχθεί βάναυση επίθεση. Ο βάναυσος Ρώσος εισβολέας καταστρέφει σπίτια, εκτοξεύει πυραύλους σε οικισμούς πολιτών, σκοτώνει ανθρώπους. Αυτό είναι ένα τεράστιο σοκ για τον κόσμο. Εμείς χρειάζεται να κινητοποιηθούμε περισσότερο για την ενίσχυση της ασφάλειάς μας.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Πιστεύετε ότι αυτές οι εκκλήσεις για ισχυρότερη ασφάλεια και η ανησυχία για την ανάγκη μεγαλύτερης ασφάλειας θα ενισχυθούν μετά την ομιλία σας στο Νταβός, αφού αυτό το μήνυμα είναι τόσο δυνατό εδώ στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ;
Αντρέι Ντούντα, Πρόεδρος Πολωνίας:
Η αλήθεια είναι ότι αυτό το οικονομικό φόρουμ, το οποίο ανέκαθεν είχε αυτό το πιο οικονομικό προφίλ, σήμερα κυριαρχείται σε μεγάλο βαθμό από θέματα ασφάλειας. Φυσικά και αυτή η ασφάλεια είναι αντικείμενο μελέτης όχι μόνο μέσα από ένα στρατιωτικό, καθαρά στρατιωτικό πρίσμα. Μιλάμε, φυσικά για το γεγονός ότι η Ουκρανία πρέπει να υποστηριχθεί και ότι είναι απαραίτητο να στέλνουμε εξοπλισμό στην Ουκρανία όλη την ώρα, εάν θέλουμε να αμυνθεί και να αποκρούσει τη ρωσική επιθετικότητα.
Γι' αυτό μιλήσαμε τόσο πολύ κατά τη διάρκεια του Φόρουμ για την πολωνική πρωτοβουλία να στείλουμε άρματα μάχης Leopard στην Ουκρανία, ώστε, ως μέρος της συμμαχικής βοήθειας από διάφορες χώρες, να συγκεντρώσουμε αυτά τα άρματα μάχης και να δημιουργήσουμε τουλάχιστον μια τεθωρακισμένη ταξιαρχία για την Ουκρανία. Συζητάμε επίσης για την ενεργειακή ασφάλεια, για την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης, για το γεγονός ότι η ρωσική πολιτική, όπως όλοι βλέπουμε τώρα, σχεδιάστηκε με βάναυσο τρόπο και στόχευε στην κυριαρχία στην Ευρώπη, μέσω του Nord Stream 1 και του Nord Stream 2.
Αυτός είναι και ο λόγος για τις πολωνικές διαμαρτυρίες μας κατά των Nord Stream, καθώς είδαμε σε αυτούς μια πολιτική ρωσικής ηγεμονίας στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, όσον αφορά στο φυσικό αέριο. Εδώ και χρόνια διαφοροποιούμε τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Πολωνία, γιατί είδαμε τον κίνδυνο. Δυστυχώς, οι προειδοποιήσεις μας αγνοήθηκαν. Γι' αυτό σήμερα μιλάμε στο Νταβός για την οικοδόμηση ενεργειακής ασφάλειας με το κεφάλι ψηλά, γιατί το κάνουμε εδώ και πολύ καιρό.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Υπάρχουν πολλές προειδοποιήσεις που έχουν διατυπωθεί από την Πολωνία στο παρελθόν όσον αφορά στην ενεργειακή ασφάλεια και στην οικονομική εξάρτηση, όταν πρόκειται για τη συνολική κατάσταση ασφάλειας. Πώς πιστεύετε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε τη δυναμική της ευρωπαϊκής γεωπολιτικής ασφάλειας, για την Πολωνία και τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης;
Αντρέι Ντούντα, Πρόεδρος Πολωνίας:
Πρώτον, να αναφέρω κάτι που σίγουρα εξέπληξε τον Πούτιν και τους Ρώσους επιτιθέμενους. Είναι η ενότητα, η ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ενότητα του ΝΑΤΟ. Κάτι που δεν ήταν τόσο ξεκάθαρο μέχρι τώρα, γιατί οι Ρώσοι δεν συνάντησαν τέτοια ενότητα ούτε το 2008, όταν επιτέθηκαν στη Γεωργία, ούτε το 2014, όταν ουσιαστικά επιτέθηκαν στην Ουκρανία για πρώτη φορά. Τώρα συγκρούστηκαν με ένα τείχος ενότητας από την ευρωπαϊκή πλευρά και από τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Δεύτερον, αυτός ο πόλεμος έδειξε επίσης ότι δεν υπάρχει ασφάλεια σήμερα χωρίς στενούς ευρωατλαντικούς ή διατλαντικούς δεσμούς. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαδραματίζουν τεράστιο ρόλο όσον αφορά στην οικοδόμηση αυτής της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Σήμερα, αυτή η βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Ουκρανία είναι η μεγαλύτερη.
Είμαι πολύ περήφανος ως Πρόεδρος της Πολωνίας, γιατί βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή, όσον αφορά αυτή την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Για αυτή τη στρατιωτική βοήθεια έχουμε ήδη ξοδέψει πάνω από 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια. Επομένως, για εμάς είναι ένα τεράστιο κόστος και μια τεράστια θυσία, αλλά γνωρίζουμε ότι το κάνουμε αυτό για να οικοδομήσουμε την ασφάλεια της δικής μας περιοχής στην Ευρώπη. Το κάνουμε και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Έχουμε δει την Ε.Ε. να μην επεκτείνεται πολύ τα τελευταία χρόνια. Είναι κάτι που πρέπει να ξαναδούμε, για την Ουκρανία, για την Μολδαβία και άλλες χώρες που θα μπορούσαν να είναι εκεί στην Ευρώπη και να ενταχθούν στην Ένωση;
Αντρέι Ντούντα, Πρόεδρος Πολωνίας:
Εμείς, οι Πολωνοί είμαστε υπέρ μιας πολιτικής ανοιχτών θυρών τόσο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και προς το ΝΑΤΟ. Γιατί; Μεταξύ άλλων, γιατί και εμείς οι ίδιοι κάποτε ζήσαμε αυτή την πολιτική. Αν είμαστε υποστηρικτές της δημοκρατίας, με την ουσιαστική έννοια του όρου, τότε είναι τα ίδια τα έθνη που έχουν το δικαίωμα να αποφασίσουν που ανήκουν. Είναι τα έθνη που έχουν το δικαίωμα να αποφασίσουν προς ποια κατεύθυνση θέλουν να πάνε τα κράτη τους, προς ποια κατεύθυνση θέλουν να πάνε τα καθεστώτα τους. Εάν οι Ουκρανοί, οι γείτονές μας, θέλουν να ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν θέλουν να ανήκουν στο ΝΑΤΟ, εάν το ίδιο ισχύει για τον λαό της Μολδαβίας, για τον λαό της Γεωργίας, έχουν το δικαίωμα να να το κάνουν. Αυτός ο πόλεμος το δείχνει, αυτό δεν δέχεται ο Πούτιν. Αυτό ακριβώς προσπαθεί ο Πούτιν, με την αυταρχική του φύση και με τη θέλησή του να υποδουλώσει άλλα έθνη και μαζί με όλη τη ρωσική κοινωνία, θέλουν να αφαιρέσουν από τους Ουκρανούς. Να τους αφαιρέσουν αυτή την ευκαιρία, να αφαιρέσουν την ελευθερία τους, να τους αφαιρέσουν την ευκαιρία να ανήκουν στη Δύση, στο ΝΑΤΟ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν μπορούμε ποτέ να συμφωνήσουμε σε αυτό. Σήμερα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναμένει συγκεκριμένα βήματα από το ΝΑΤΟ.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Μετά από σχεδόν ογδόντα χρόνια ειρήνης στην Ευρώπη, ο πόλεμος επέστρεψε στην ήπειρο. Μιλώντας γενικά, πώς μπορούν οι σημερινές γενιές να αποφύγουν την επανάληψη των τραγωδιών του παρελθόντος; Ποια είναι η άποψη της Πολωνίας;
Αντρέι Ντούντα, Πρόεδρος Πολωνίας:
Πρώτα από όλα, πρέπει να σταματήσουμε την Ρωσία. Γι' αυτό σήμερα, ως ελεύθερος κόσμος, θα πρέπει να υποστηρίξουμε την Ουκρανία με όλες μας τις δυνάμεις, ακόμη και τις στρατιωτικές. Αλλά, από την άλλη πλευρά, τα εγκλήματα πολέμου πρέπει να τιμωρηθούν. Όλος ο κόσμος πρέπει να δει ότι δεν αφήνουμε ατιμώρητα τα εγκλήματα που διέπραξαν οι Ρώσοι στην Ουκρανία. Ότι οι δράστες των εγκλημάτων φέρουν ποινική ευθύνη. Η Ρωσία ήταν αυτή που εισέβαλε στην Ουκρανία χωρίς κανένα λόγο. Και η τιμωρία που πρέπει να υποστεί γι' αυτό, να είναι πολύ αυστηρή.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Κύριε πρόεδρε σας ευχαριστώ για αυτή τη συνέντευξη.