Κύπρος: Όλο το σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού

Ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Ιωάννου
Ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Ιωάννου Πνευματικά Δικαιώματα Σταυρος Ιωαννιδης // Stavros Ioannides/ΓΤΠ // PIO
Από euronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, παρουσίασε αναλυτικά στοιχεία για την κατάσταση που επικρατεί- Υπογράμμισε ότι αποδεδειγμένα η Τουρκία εργαλειοποιεί τις μεταναστευτικές ροές

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Την κατάσταση με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η Κύπρος, λόγω του μεταναστευτικού προβλήματος, παρουσίασε την Τρίτη, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου.

Αφού παρουσίασε αναλυτικά στοιχεία, τονίζοντας ότι η Τουρκία αποδεδειγμένα  εργαλειοποιεί τις μεταναστευτικές ροές, μίλησε για τις δράσεις της νέας Κυπριακής κυβέρνησης, ώστε να αντιμετωπιστεί το οξυμένο πρόβλημα.

«Τα στοιχεία υπογραμμίζουν το μέγεθος της κατάστασης, τις δυσανάλογες πιέσεις που δεχόμαστε σε σχέση με το μέγεθος, τους πόρους και τον πληθυσμό μας και αποδεικνύουν πως οι δυνατότητες της χώρας μας, εδώ και χρόνια, είναι περιορισμένες για να μπορέσει να χειριστεί αποτελεσματικά την άνευ προηγουμένου εισροή αιτήσεων ασύλου», τόνισε ο κ. Ιωάννου και πρόσθεσε: «Η Κύπρος έχει σταθερά τον υψηλότερο αριθμό νέων αιτήσεων ασύλου, σε σχέση με τον πληθυσμό της, τα τελευταία εφτά χρόνια. Το ποσοστό των αιτητών και δικαιούχων καθεστώτος διεθνούς προστασίας στην Κύπρο υπερβαίνει το 6% του πληθυσμού της χώρας, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο σε σύγκριση με περίπου 1% που αντιστοιχεί σε άλλες χώρες πρώτης γραμμής και ακόμη πιο χαμηλό για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ».

Από το 2015, υπήρξε μια συντριπτική αύξηση των αιτήσεων ασύλου, κατά 490%.

Όπως υπογράμμισε ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, «ένα σημαντικό δεδομένο είναι πως η πλειοψηφία των αιτήσεων διεθνούς προστασίας στην Κύπρο κρίνονται αβάσιμες. Συγκεκριμένα, κατά το έτος 2022, το 96% του συνόλου των αποφάσεων της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν αρνητικές. Οι αριθμοί δείχνουν ξεκάθαρα την κατάχρηση του συστήματος ασύλου από υπηκόους τρίτων χωρών, οι οποίοι στην ουσία είναι οικονομικοί μετανάστες και δεν έχουν βάσιμο λόγο να υποβάλλουν αίτηση για διεθνή προστασία. Επιπλέον, να αναφέρω το ανησυχητικό ποσοστό του 95%, που αφορά στους αιτητές ασύλου που εισέρχονται παράνομα από τα κατεχόμενα».

Πώς φτάνουν στην Κύπρο οι παράτυποι μετανάστες

Η πλειοψηφία των παράτυπων μεταναστών που διασχίζουν την πράσινη γραμμή χρησιμοποιούν τη λεγόμενη «φοιτητική βίζα», τόνισε ο Κωνσταντίνος Ιωάννου και σημείωσε ότι η «φοιτητική βίζα» είναι μακράν ο πιο δημοφιλής τύπος βίζας και το ποσοστό για το έτος 2023 έχει ξεπεράσει το 70%.

«Είναι αποδεδειγμένο ότι η Τουρκία εργαλειοποιεί τις μεταναστευτικές ροές, διευκολύνοντας την άφιξη υπηκόων τρίτων χωρών στην Κύπρο. Οι διαδρομές έχουν εντοπιστεί και καταγραφεί: χρησιμοποιούν το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης για να πετάξουν προς τα κατεχόμενα, μετά από εγγραφή τους σε «κολέγια», και από εκεί διασχίζουν την Πράσινη Γραμμή και περνούν στις περιοχές που ελέγχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Η πλειοψηφία των μεταναστών που ακολουθούν αυτή τη διαδρομή προέρχονται από ασφαλείς χώρες και έχουν κυρίως αφετηρία χώρες της υποσαχάριας Αφρικής.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Ακολούθως ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Κύπρος:

«Μία μεγάλη πρόκληση αποτελεί η πράσινη γραμμή, η οποία έχει ένα ιδιαίτερο καθεστώς, καθώς δεν θεωρείται εξωτερικό σύνορο της ΕΕ. Αυτό βεβαίως δημιουργεί περιορισμούς και απαιτεί ειδικές προσεγγίσεις, εφόσον δεν έχουμε τη δυνατότητα να πάρουμε μέτρα αντίστοιχα με αυτά που λαμβάνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες στα εξωτερικά τους σύνορα για να περιορίσουν τις εισερχόμενες ροές.

- Περαιτέρω, έχουμε εντοπίσει από την πρώτη στιγμή πως η έλλειψη υποδομών και χώρων κράτησης για τους μετανάστες, των οποίων η αίτηση για άσυλο απορρίφθηκε, αποτελεί τροχοπέδη και δυσκολία ως προς την άμεση διεκπεραίωση των διαδικασιών για επιστροφή στη χώρα καταγωγής τους. Ουσιαστικά, η απουσία προαναχωρησιακού κέντρου, όπου θα μπορούν να κρατούνται οι παράνομα διαμένοντες στη Δημοκρατία, δεν μας επιτρέπει στην παρούσα φάση να απελάσουμε μεγάλο αριθμό ατόμων που έχουν απορριφθεί και θα πρέπει άμεσα να απελαθούν.

- Επιπλέον, η απότομη αύξηση των αιτήσεων ασύλου είχε ως αποτέλεσμα να συσσωρευθεί μεγάλος αριθμός εκκρεμοτήτων, των οποίων η διεκπεραίωση κατέστη εξαιρετικά πιο δύσκολη.

- Τα κενά του συστήματος ασύλου, περιλαμβανομένης της αδυναμίας για αποτελεσματική διεκπεραίωση τόσο μεγάλου όγκου αιτήσεων όλα αυτά τα χρόνια, είχαν ως αποτέλεσμα τις καθυστερήσεις, και ως εκ τούτου, τη δημιουργία μακροχρόνιων διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων, γεγονός που αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα έλξης για τους παράτυπους μετανάστες και για τα δίκτυα λαθρομεταναστών».

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - ΤΡΕΙΣ ΜΗΝΕΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Για τον χειρισμό του μεταναστευτικού, βασική προτεραιότητα στους χειρισμούς της νέας κυβέρνησης είναι: 

(α) Η βελτίωση της ικανότητας ανταπόκρισης και ενίσχυση των ανθρώπινων πόρων για τη διαχείριση/επίσπευση διαδικασιών εξέτασης αιτήσεων ασύλου. Σε αυτόν τον τομέα έχουν γίνει αρκετά πράγματα και έχουμε μετρήσιμα αποτελέσματα.

«Έτσι, για την αντιμετώπιση των συσσωρευμένων αιτήσεων ασύλου και τη διασφάλιση της έγκαιρης διεκπεραίωσης, έχουμε ήδη προχωρήσει στην πρόσληψη νέου προσωπικού ενισχύοντας τις ικανότητες της Υπηρεσίας Ασύλου», είπε ο υπουργός και ανέλυσε ότι: «προσλήφθηκαν επιπλέον 27 εξεταστές αιτήσεων ασύλου, ενώ μέχρι τον Σεπτέμβρη έχει τροχοδρομηθεί η πρόσληψη περαιτέρω 25 εξεταστών. Στην ουσία έχουμε διπλασιάσει τον αριθμό των εξεταστών, γεγονός που συμβάλλει σταδιακά στην αύξηση της εξέτασης των αιτήσεων. Αποτέλεσμα τούτου ήταν να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των αποφάσεων. Συγκεκριμένα έχουν εξεταστεί 2.400 υποθέσεις το τελευταίο δίμηνο (Απρίλη – Μάη), σε σημείο που υπερβαίνει τον αριθμό των αφίξεων της αντίστοιχης περιόδου: 1.646 αιτήσεις ασύλου. Με αυτόν τον τρόπο, έχει καταστεί εφικτό ένα χρονοδιάγραμμα διαχείρισης των αιτήσεων που να αντιμετωπίζει τον αριθμό των συσσωρευμένων αιτήσεων. Και αυτό καταδεικνύει μια αισιόδοξη τροπή στα δεδομένα των χειρισμών μας. Σημειώνεται ότι, με την πρόσληψη των νέων εξεταστών, ο στόχος είναι η εξέταση 1.800 υποθέσεων μηνιαία».

Επιπλέον, για να ελαχιστοποιηθεί το χρονοδιάγραμμα εκδίκασης των υποθέσεων ασύλου, η νέα κυβέρνηση επικεντρώθηκε και στον τομέα της βελτίωσης και διευκόλυνση της δικαστικής διαδικασίας με την τροποποίηση των Διαδικαστικών Κανονισμών του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας. Στόχος είναι να ληφθούν περαιτέρω μέτρα, όπως για παράδειγμα η συμπερίληψη πρόσθετων κατηγοριών στις υποθέσεις ταχείας εκδίκασης, ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία εξέτασης και ολοκλήρωσης των υποθέσεων ενώπιον του Δικαστηρίου.

Περαιτέρω πολιτικές αντιμετώπισης του μεταναστευτικού

Στο πλέγμα δράσεων της πολιτικής της κυπριακής κυβέρνησης εντάσσεται και η (β) ενίσχυση και αύξηση των επιστροφών των υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους. 

Έτσι οι αριθμοί των επιστροφών κατά το πρώτο τρίμηνο διακυβέρνησης είναι αρκετά ενθαρρυντικοί.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

«Με μια μικρή σύγκριση του αντίστοιχου τριμήνου, Μάρτιος – Μάιος του 2020, παρατηρούμε πως οι επιστροφές ήταν μόνο 132. Το 2021: 387, το 2022: 1.169, ενώ το 2023, από τον Μάρτιο μέχρι Μάιο, οι επιστροφές έχουν διπλασιαστεί εν συγκρίσει με πέρυσι, φτάνοντας στις 2.312», τόνισε ο κ. Ιωάννου και πρόσθεσε ότι: «Δεδομένων των μέχρι στιγμής αποτελεσμάτων και με τη συνέχιση της πολιτικής που ακολουθείται σε συνεργασία με τους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ, όπως ο Frontex, θεωρούμε πως ο αριθμός των επιστροφών θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο, με στόχο να πλησιάσει τις 1.000 επιστροφές μηνιαίως».

Το τελευταίο τρίμηνο επετεύχθη η μεταφορά 406 ατόμων σε άλλα κράτη μέλη, και αυτό με τη βοήθεια του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για το Άσυλο. 

Οι εθελούσιες και αναγκαστικές επιστροφές, μαζί με τους 406 μετανάστες που μετεγκαταστάθηκαν, αθροίζουν τον συνολικό αριθμό των 2.718 μεταναστών που έφυγαν το εν λόγω τρίμηνο από την Κύπρο.

Είναι άξιο αναφοράς πως τους τελευταίους δύο μήνες, για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια, ο συνολικός αριθμός των μεταναστών που έφυγαν από την Κύπρο είναι μεγαλύτερος από τον συνολικό αριθμό των μεταναστών που κατέφθασαν. Συγκεκριμένα, ενώ ήρθαν 1.646 άτομα στην Κύπρο, έφυγαν από αυτήν περισσότερα από 1.788 άτομα.

Ο άλλος τομέας προτεραιότητας είναι η (γ) ενίσχυση των υποδομών υποδοχής και φιλοξενίας. 

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Επιπρόσθετα, σε συνεργασία με το Γραφείο του ΔΟΜ της Ελλάδος, υλοποιούνται έργα αναβάθμισης του Κέντρου, τόσο για την αύξηση της χωρητικότητας, όσο και για την καλύτερη διαχείριση και επιτάχυνση των διαδικασιών εντός του Κέντρου.

Στο Κέντρο Υποδοχής και Φιλοξενίας Αιτητών Διεθνούς Προστασίας στην Κοφίνου υλοποιείται, επίσης, αναβάθμιση, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για το Άσυλο, που αφορά, μεταξύ άλλων, σε αύξηση κλινών από 450 σε 700, επέκταση κοινόχρηστων υποδομών, βελτίωση συνθηκών ασφάλειας και υγείας κ.λπ. αξίας €3,5 εκ., συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ.

Υποδομές, πολύ σημαντικές, που θα συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των διαδικασιών ασύλου, αλλά κυρίως στην επιτάχυνση των επιστροφών, είναι η δημιουργία του Κέντρου Φιλοξενίας στις «Λίμνες» και του Προαναχωρησιακό Κέντρου στη Μενόγεια, των οποίων η κατασκευή έχει τροχοδρομηθεί και θα ολοκληρωθεί σε περίπου 2 χρόνια. 

Για το πρόβλημα, δε, της έλλειψης χώρων κράτησης, σε συνεργασία με την Αστυνομία, υπάρχει συνεννόηση ώστε προσωρινά να θεσμοθετηθεί μέχρι τη δημιουργία των Κέντρων –Προαναχωρησιακού και Λίμνες– ένας διατμηματικός μηχανισμός για αξιοποίηση διαθέσιμων χώρων κράτησης, στη βάση στόχευσης σε χώρες επιστροφής, γεγονός που θα διευκολύνει και θα επιταχύνει τις διαδικασίες, ενώ θα εφαρμόζονται παράλληλα και οικονομίες κλίμακας.

(δ) Μέτρα αποτροπής των ροών, με στόχευση την πράσινη γραμμή.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

«Θέλω να ξεκαθαρίσω πως λόγω του ότι η πράσινη γραμμή δεν είναι σύνορο, υπάρχει περιορισμός ως προς τα μέτρα που μπορούμε να λάβουμε στο εσωτερικό για την αποτροπή των παράνομων διελεύσεων», τόνισε ο Κύπριος υπουργός Εσωτερικών και πρόσθεσε: «Για αυτό επενδύουμε μεγάλο μέρος των προσπαθειών μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και αναφέρομαι κυρίως στο Σχέδιο Δράσης της Ανατολικής Μεσογείου, η εκπόνηση του οποίου συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον περασμένο Φεβρουάριο και βρίσκεται στη διαδικασία καταρτισμού του. Τον περασμένο Απρίλιο, σε επαφές που είχα με Ευρωπαίους αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, παρουσίασα μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων και δράσεων, προκειμένου αυτά να περιληφθούν και να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του Σχεδίου, ενώ για τον ίδιο λόγο πραγματοποιήθηκε παρουσίαση των θέσεων μας στους επικεφαλής των διπλωματικών αποστολών στην Κύπρο τον περασμένο Μάιο. Οι θέσεις μας σχετικά με το περιεχόμενο του Σχεδίου επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση της εισροής μεταναστών από την Πράσινη Γραμμή μέσω μιας διπλωματικής προσέγγισης της Τουρκίας, αξιοποιώντας τις πολιτικές και τα εργαλεία της ΕΕ. Το Σχέδιο Δράσης αποτελεί ουσιαστικό εργαλείο που θα συμβάλει στο να επιτύχουμε απτά και ουσιαστικά αποτελέσματα στο ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης. Υπήρχε μια πολύ θετική αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σύγκλιση απόψεων με τις θέσεις μας, και ήδη άρχισαν κάποια μέτρα να εφαρμόζονται. Μερικές από τις θέσεις μας εστιάζουν:

Στην εγκατάσταση ευρωπαϊκού μηχανισμού στο αεροδρόμιο Κωνσταντινούπολης για εποπτεία θεωρήσεων.

Στην τοποθέτηση αξιωματικών συνδέσμων (ίσως του FRONTEX) στις πύλες αναχώρησης αεροδρομίων τρίτων χωρών, με σκοπό τον έλεγχο των επιβατών, στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων.

Επίσης, περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, διαβουλεύσεις μεταξύ της ΕΕ και αερομεταφορέων, οι οποίοι εμπλέκονται στην εμπορία προσώπων ή στη λαθραία μετακίνηση μεταναστών από την Τουρκία προς τις κατεχόμενες περιοχές, καθώς και σε

θέσπιση αντικινήτρων στην παραχώρηση φοιτητικής βίζας σε «κολέγια» στις κατεχόμενες περιοχές, εκεί όπου προκύπτει πως πρόκειται για ουσιαστική διακίνηση παράτυπων μεταναστών.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ως μέτρο αποτροπήςτης παράτυπης μετανάστευσης θεωρείται, επίσης, και η εκστρατεία ενημέρωσης, η οποία έχει σχεδιαστεί σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών. 

Τέλος ιδρύεται και Υφυπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο θα εδραιώσει τις υφιστάμενες αρμοδιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε μια νέα διοίκηση να επικεντρωθεί αποκλειστικά σε θέματα μετανάστευσης και ασύλου. 

Το νομοσχέδιο εστάλη στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας για νομοτεχνικό έλεγχο και αναμένεται να υποβληθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο εντός του Ιουνίου 2023, για έγκριση.

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

ΕΕ: Οι «συνήθεις ύποπτοι» που αντιδρούν στη συμφωνία για το μεταναστευτικό

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: «Τριπλή επιβάρυνση ή και απειλή», λέει για το μεταναστευτικό ο υπ. Εσωτερικών της Κύπρου

Κύπρος: Πιθανότατα το Σάββατο η αναχώρηση του δεύτερου πλοίου με βοήθεια για τη Γάζα