Σχεδόν ένας ασθενής στους 30 ενδεχομένως αντιμετωπίζει δυσκολίες να επανέλθει στην κανονικότητά του, σύμφωνα με τον επικεφαλής Ευρώπης του ΠΟΥ - Τι λέει στο euronews ειδικευόμενη γιατρός που υποφέρει από μια ακραία μορφή της πάθησης
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠερίπου 36 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη και την κεντρική Ασία υποφέρουν από συμπτώματα μακράς COVID-19, σύμφωνα με νέους υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Φεν βαν Ράιν που τον Μάρτιο του 2022 εργαζόταν ως ειδικευόμενη γιατρός στην Ολλανδία σε πνευμονολογική πτέρυγα νοσοκομείου με ασθενείς COVID-19, όταν κόλλησε κορονοϊό. Η βαν Ράιν δεν φανταζόταν τότε ότι αυτό θα επηρέαζε ριζικά την ποιότητα της ζωής της.
Η ανάρρωσή της διήρκεσε εβδομάδες και, όταν προσπάθησε να επιστρέψει στην εργασία της, άρχισε να νιώθει ιλίγγους και να λαχανιάζει. Μήνες μετά ήρθε η επίσημη διάγνωση και τώρα η 32χρονη γυναίκα είναι αναγκασμένη να βρίσκεται ξαπλωμένη 22 ώρες κάθε μέρα, αφού, όποτε επιχειρεί να σηκωθεί όρθια, οι καρδιακοί παλμοί της ανεβαίνουν επικίνδυνα.
«Ήμουν απολύτως υγιής. Έτρεχα ημιμαραθώνιο και δούλευα 12 ώρες την ημέρα για επτά μέρες στην σειρά και ένιωθα μια χαρά μετά», λέει η βαν Ράιν στο euronews. «Είχα όλες αυτές τις παρανοήσεις για τους ασθενείς, ότι δεν θα ήμουν ποτέ σαν κι αυτούς. Όμως τώρα είμαι ακριβώς σαν αυτούς, διότι κανείς δεν επιλέγει αυτήν την ασθένεια. Όμως μπορεί να συμβεί στον καθένα».
«Η long COVID παραμένει ένα κενό στην γνώση μας»
Οι νέοι υπολογισμοί του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κάνουν λόγο για 36 εκατομμύρια κατοίκους της Ευρώπης και κάποιων σημείων της κεντρικής Ασίας που ενδεχομένως ασθένησαν με long COVID στα τρία χρόνια από το ξέσπασμα της πανδημίας. Η long COVID είναι μια πάθηση που ακολουθεί την νόσηση με κορονοϊό με τη μορφή συμπτωμάτων που παραμένουν μετά την ανάρρωση. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν εξάντληση, λαχάνιασμα, άνοδο των καρδιακών παλμών, βήχα, ζαλάδα και όχι μόνο.
«Ένας στους τριάντα μπορεί να αντιμετωπίσει δυσκολίες ως προς την επιστροφή του στην κανονική του ζωή», επεσήμανε σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη ο περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη Χανς Κλούγκε.
Στα πρώτα στάδια της πανδημίας, οι νοσήσαντες έλεγαν πως αισθάνονταν παραμελημένοι, καθώς ένιωθαν νέα συμπτώματα ή να επανέρχονται τα ήδη γνωστά. Όπως δήλωναν, ανέφεραν αυτά τα συμπτώματα μετά την ανάρρωσή τους, αλλά δεν είχαν σοβαρή αντιμετώπιση. Πλέον υπάρχουν ομάδες στήριξης, καθώς μια πρόσφατη μελέτη αναφέρει πως η μακρά COVID καταγράφεται περίπου στο 10% των οξέων μολύνσεων.
«Ακούμε τις εκκλήσεις ασθενών με μακρά COVID και τις ομάδες υποστήριξης να γνωστοποιούν όσα περνούν, όμως σαφώς χρειάζεται να γίνουν πολλά περισσότερα για να το κατανοήσουμε», δήλωσε ο Κλούγκε. «Η long COVID παραμένει ένα κενό στην γνώση μας που πρέπει επειγόντως να συμπληρωθεί».
«Είμαι ακόμη στο σπίτι άρρωστη και δεν γίνεται τίποτα»
Στην αρχή ο γιατρός της βαν Ράιν πίστευε ότι η ασθενής του είχε υποστεί burn-out λόγω των πολλών ωρών που περνούσε στο νοσοκομείο. «Όταν έχεις πάθει burn-out, δεν έχεις συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος όταν σηκώνεσαι όρθιος ή όταν βάζεις πιάτα στο πλυντήριο. Ζαλιζόμουν και κατέρρεα για την υπόλοιπη ημέρα», περιγράφει η βαν Ράιν.
Έτσι, η 32χρονη ειδικευόμενη γιατρός άρχισε συνεδρίες με ψυχοθεραπευτή και εργοθεραπευτή. Άρχισε να κάνει ποδήλατο για μισή ώρα, ωστόσο οι σφυγμοί της εκτοξεύονταν και χρειαζόταν αποκατάσταση που συχνά διαρκούσε έως και μία εβδομάδα. «Σηκωνόμουν για να πάω στην τουαλέτα και το σώμα μου θεωρούσε πως έτρεχε. Αυτό κάνει δύσκολο ακόμη και το να ζήσω», προσθέτει η βαν Ράιν.
Όπως λέει, αν και υπάρχουν πολλά που δεν είναι ακόμη γνωστά για την μακρά COVID, υπάρχουν έρευνες τις οποίες οι γιατροί οφείλουν να μελετήσουν. «Ως γιατρός που εργάστηκα σε μονάδα COVID, μέσα σε 1,5 χρόνο γνώριζα τι έπρεπε να κάνω. Όταν είχαμε ξεκινήσει, επρόκειτο για μια εντελώς νέα ασθένεια, όμως κάναμε πολύ γρήγορες δοκιμές και μέσα σε δύο χρόνια καταφέραμε να προσφέρουμε σε όλους φροντίδα κορυφαίας ποιότητας. Τώρα με τη long COVID, έχουμε 2023... είμαι ακόμη στο σπίτι άρρωστη και δεν γίνεται τίποτα», λέει απογοητευμένη η 32χρονη γυναίκα.
Υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν, απάντησε στο euronews η Κάθριν Σμόλγουντ, ανώτερη αξιωματούχος εκτάκτων καταστάσεων του ΠΟΥ για την Ευρώπη. Γιατροί, νοσηλευτές, ερευνητές δημόσιας υγείας, μικροβιολόγοι, παρασκευαστές, βοηθοί εργαστηρίων, όλοι «υπέφεραν τα προηγούμενα τρία χρόνια και χρειάζεται να ανακάμψουν ισχυρότεροι, σε καλύτερη κατάσταση», μας λέει.
Το υγειονομικό προσωπικό είναι ένα από τα 13 στοιχεία στο νέο σχέδιο δράσης του ΠΟΥ για όσα μας δίδαξε η COVID-19, προκειμένου να προετοιμαστούμε καλύτερα ένταντι αναλόγων καταστάσεων στο μέλλον.
Στις 5 Μαΐου ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι η COVID-19 δεν αποτελεί παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης και είναι πλέον ένα εν εξελίξει υγειονομικό ζήτημα. Παρ' όλα αυτά, σχεδόν 1.000 άνθρωποι καταλήγουν εξαιτίας της νόσου σε εβδομαδιαία βάση, με τον αριθμό να θεωρείται ότι στην πραγματικότητα είναι πιθανόν μεγαλύτερος.
«Μία στις πέντε ευρωπαϊκές χώρες ακόμη αναφέρουν σημαντικά προβλήματα στις περισσότερες υγειονομικές υποδομές, οπότε υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει», συμπληρώνει η Σμόλγουντ.
«Ακόμη κι αν σε καθημερινό επίπεδο τείνουμε να πιστεύουμε ότι η COVID-19 έχει ξεπεραστεί, όσον αφορά στις υγειονομικές μας υποδομές στα εθνικά συστήματα υγείας είναι ακόμη εδώ και έχει αντίκτυπο στην καθημερινότητά μας».