Κοινωνιολόγοι μιλούν στο euronews για τα αίτια που οδήγησαν στα οργισμένα ξεσπάσματα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο ξέσπασμα των πρόσφατων ταραχών στη Γαλλία με αφορμή τον θάνατο του νεαρού Ναέλ από αστυνομικά πυρά συγκρίνεται από αρκετούς αναλυτές με τις νύχτες της οργής που έζησε η χώρα το 2005.
Όπως επίσης και με τα αιματηρά επεισόδια του 2015, όταν δύο έφηβοι αφρικανικής καταγωγής βρήκαν τραγικό θάνατο από ηλεκτροπληξία σε υποσταθμό ηλεκτρικής ενέργειας όπου είχαν τρέξει να κρυφτούν επειδή νόμιζαν ότι τους κυνηγούσε η αστυνομία.
Πιο έντονες οι ταραχές του 2023
Σύμφωνα με τις Αρχές μέσα σε οκτώ ημέρες προκλήθηκε σχεδόν η ίδια ζημιά με εκείνη του 2005. Ωστόσο τότε η «εξέγερση των Αθλίων» όπως την ονόμαζαν κάποιοι, διήρκησε τρεις εβδομάδες.
«Κάθε φορά υπάρχει ένα ολέθριο αστυνομικό σφάλμα, κάθε φορά υπάρχει βία στις δημόσιες υποδομές, όπως τα σχολεία, τα αστυνομικά τμήματα, τις κεντρικές πλατείες» δήλωσε στο euronews o κοινωνιολόγος Φρανσουά Ντουμπέ.
«Κάθε φορά καταλήγει σε λεηλασία. Πάντα οι εκλεγχμένοι αντιπρόσωποι και οι ενώσεις στις γειτονιές δεν ακούγονται. Πίσω από τους διαδηλωτές δεν υπάρχει κανένας οργανισμός, κανένα κόμμα, καμία ένωση ή στοά. Δεν υπάρχει τίποτα» πρόσθεσε.
Όπως το 2005 έτσι και το 2023, οι έφηβοι ήταν αυτοί που πρωταγωνίστησαν στις οδομαχίες. Με αυτό τον τρόπο εξέφρασαν την οργή τους.
Τα προβλήματα είναι ξεκάθαρα. Γκετοποίηση των προαστίων, ανεργία, αβεβαίοτητα, αποτυχία του εθνικού εκπαιδευτικού συστήματος, ρατσισμός, διακρίσεις και εγκληματικότητα είναι τα κύρια θέματα που αναφέρονται πιο συχνά.
Από την πλευρά του, ο κοινωνιολόγος Φαμπιάν Τρουόνγκ είπε στο euronews: «Είναι μια ομάδα νέων οι οποίοι καλώς ή κακώς αισθάνονται πραγματικά οτι βρίσκονται σε αδιέξοδο, ότι είναι εγκαταλελλειμένοι. Αυτό που χρειάζεται επίσης να κατανοήσουμε είναι ότι αυτοί οι νέοι άνθρωποι δεν έχουν αρκετή εποπτεία από ενήλικους ώστε να τους μειώσει τα προβλήματα».
Και συνέχισε λέγοντας: «Όταν καταρρέεις και έχει αυτή την συμπεριφορά, είναι επειδή αισθάνεσαι ότι δεν ανήκεις πουθενά και δεν πρόκειται να βρεις ένα μέρος. Αυτό θα έπρεπε να μας απασχολεί».
Το 2023 η κατάσταση στην γαλλική κοινωνία είναι έκρυθμη. Ήδη η χώρα εδώ και αρκετές εβδομάδες βρίσκεται σε απεργιακό κλοιό λόγω του νέου συνταξιοδοτικού. Επιπλέον, τα κίτρινα γιλέκα αλλά και οι διαδηλώσεις την περίοδο του κορονοϊού δεν είναι και πολύ μακρινά γεγονότα.
Ένας άλλος παράγοντας που δυναμίτησε τις πρόσφατες ταραχές ήταν τα σόσιαλ μίντια, τα οποία το 2005 δεν ήταν τόσο διαδεδομένα όπως τώρα.
Η στάση της πολιτείας και των ΜΜΕ
Εν μέσω γενικευμένων ταραχών, η Εισαγγελία του Παρισιού ανακοίνωσε ότι απαγγέλθηκε κατηγορητήριο για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως σε βάρος του αστυνομικού που πυροβόλησε τον Ναέλ Μ.
Όμως, τόσο η προφυλάκισή του, όσο και το γεγονός ότι ο Εμανουέλ Μακρόν είχε δείξει γρήγορα αντανακλαστικά καταδικάζοντας άμεσα ως αποτρόπαιο και ασυγχώρητο τον πυροβολισμό του εφήβου, είναι αμφίβολο εάν θα ανακόψουν την οργή για την αστυνομική βία που επί 18 χρόνια σποραδικά ξεσπά στα «γκετοποιημένα» βόρεια προάστια των μεταναστών, οι κάτοικοι των οποίων έχουν φθάσει σήμερα να είναι Γάλλοι τρίτης ή τέταρτης γενιάς.
Την οργή έχει επιτείνει το γεγονός ότι αρχικά πηγές προσκείμενες στην αστυνομία «τροφοδότησαν» τα μέσα ενημέρωσης με μία εντελώς διαφορετική εκδοχή για τα όσα διαδραματίστηκαν το πρωινό της Τρίτης. Αναφέρθηκε πως το αυτοκίνητο, το οποίο ο 17χρονος οδηγούσε, έπεσε επάνω στους αστυνομικούς όταν τον σταμάτησαν για έλεγχο.
Ωστόσο, βίντεο το οποίο κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -η γνησιότητα του οποίου έχει επαληθευτεί από γαλλικά μέσα ενημέρωσης- δείχνει την πραγματικότητα: Το αυτοκίνητο έχει σταματήσει για έλεγχο, ο ένας εκ των δύο αστυνομικών σημαδεύει τον οδηγό στο κεφάλι και τον πυροβολεί σχεδόν εξ επαφής στον θώρακα, όταν επιχειρεί να επιταχύνει για να διαφύγει. Τα πλάνα καταδεικνύουν πως ο αστυνομικός που πυροβόλησε δεν βρισκόταν σε κανέναν άμεσο κίνδυνο.
Η οργή που προκάλεσε το βίντεο ήταν τεράστια. Μόνο σε ένα 24ωρο, έως τα ξημερώματα της περασμένης Πέμπτης, είχαν συλληφθεί περισσότερα από 180 άτομα και είχαν τραυματιστεί 170 αστυνομικοί, με τον Γάλλο υπουργό Εσωτερικών, Ζεράλντ Ντερμανέν, να κάνει λόγο για μία «νύχτα αφόρητης βίας κατά των συμβόλων της Δημοκρατίας».
Όπως το 2005, έτσι και σήμερα, η οργή στρέφεται στη βαναυσότητα της αστυνομίας, την κοινωνική περιθωριοποίηση, τις διακρίσεις. Η Γαλλία έχει έκτοτε σε πολλά αλλάξει, όμως αποδεικνύεται ξανά πως η «ουλή» των «banlieues» που «γεννήθηκε» από την αποικιοκρατία δεν έχει επουλωθεί, και σε αυτήν έχουν έκτοτε προστεθεί η εγκληματικότητα, τα καρτέλ ναρκωτικών, αλλά και ο ισλαμικός ριζοσπαστισμός.