«Erotikon»: Ένα χορευτικό μανιφέστο για τον έρωτα σήμερα

«Erotikon»: Ένα χορευτικό μανιφέστο για τον έρωτα σήμερα
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Ο Κυριάκος Χατζηιωάννου παρουσιάζει την παράσταση «Erotikon-Higher States, Part 3» από τις 18-20 Ιανουαρίου στον εκθεσιακό χώρο της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο Κυριάκος Χατζηιωάννου επιστρέφει στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση για να παρουσιάσει μια πολυμορφική παράσταση, μια ωδή στον έρωτα και σε ο,τι απέμεινε από αυτόν στην εποχή των social media και των dating apps. Αυτό είναι το «Erotikon», το τρίτο μέρος της τριλογίας «Higher States», που φιλοξενείται από τις 18-20 Ιανουαρίου, στον εκθεσιακό χώρο της Στέγης.

Πώς είναι ο έρωτας στις μέρες μας; Τι έχει αλλάξει; Ποιος είναι ο ρόλος της τεχνολογίας και των φαρμάκων; Τι έχει μετατοπιστεί; Πώς αντιμετωπίζεται κοινωνικά; Ζούμε το τέλος της αγάπης; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που σχολιάζει ο χορογράφος σ’ αυτή τη νέα παραγωγή του. Χρησιμοποιώντας μια σειρά αναλυτικών εργαλείων και επιτελεστικών τεχνικών, όπως το τραγούδι, τον φιλοσοφικό λόγο και την κίνηση, επιχειρεί να συνθέσει μια γλώσσα που να σωματοποιεί και να ενσωματώνει τις ανεξερεύνητες πτυχές στο πεδίο των καθημερινών ανθρώπινων σχέσεων.

Ζητήσαμε από τον Κυριάκο Χατζηιωάννου να μας λύσει τις απορίες και να μοιραστεί μαζί μας τις σκέψεις του γι’ αυτό το ζήτημα αλλά και να μας διαφωτίσει για το τι ακριβώς θα δούμε.

Gregory Batardon

-Πώς βλέπετε τον έρωτα στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε;

Μέσα στους σύγχρονους ταραγμένους καιρούς, υπάρχει μια τάση αποδόμησης του έρωτα ή της ρομαντικής αγάπης στη σχέση του ζευγαριού, ως κοινωνικό κατασκεύασμα. Αυτό θεωρείται ότι συνδέεται στην ιστορία των ιδεών τόσο με τον τρόπο ζωής του ετεροφυλικού γάμου, όσο και με τον καπιταλισμό. Σ' αυτή την αποδόμηση της ιδέας του ρομαντικού έρωτα, επιδίδεται η σύγχρονη κοινωνιολογία. Η κοινωνιολόγος Eva Illouz, μάλιστα, περιγράφει στο έργο της «Γιατί πονάει η αγάπη», το πώς η επιθυμία, η ιδέα της ευτυχίας είναι κοινωνικά ενσωματωμένη κι έτσι η δυστυχία της αγάπης στη σύγχρονη εποχή δεν είναι ατομική, αλλά κοινωνικά καθορισμένη. Οι πολιτισμικά πιο απαισιόδοξες προσεγγίσεις, ενόψει της υπερπροσφοράς από τα dating apps και τη δυνατότητα για γρήγορο σεξ, μιλάνε για το «τέλος της αγάπης», καθώς και τον ακρωτηριασμό της ικανότητας για έρωτα για το μεμονωμένο άτομο. Όσον αφορά το σεξ και τον ερωτισμό: στο σημερινό «φαρμακοπορνογραφικό καθεστώς», οι σεξουαλικές μας παραστάσεις και ανάγκες εξαρτώνται από τις συσκευές των τεχνολογικών και φαρμακευτικών παρεμβάσεων, καθώς και από τα περιβάλλοντα των μέσων οπτικοποίησης και συνεπώς γίνονται οι ίδιες πηγή της νεοφιλελεύθερης δημιουργίας αξιών.

Κωστής Φωκάς

- Μπορεί να υπάρξει αληθινός έρωτας για τη γενιά των social media;

Αυτό είναι θέμα διερώτησης και υπήρξε τεράστια συζήτηση μεταξύ μας κατά τη διάρκεια κάθε πρόβας... Αλλά ας πούμε ότι το «φάντασμα» του αληθινού έρωτα έχει ακόμα τεράστιο αντίκτυπο στις κοινωνίες στις οποίες ζούμε και στο σώμα μας.

- Πού συναντά αυτή η πραγματικότητα τη φιλοσοφία και το έργο του Ρολάν Μπαρτ;

Το έργο μας θέλει να αποτυπώσει παραστατικά προσωπικές και ενδόμυχες εμπειρίες, να προκαλέσει ερεθίσματα ταύτισης, να ανακαλέσει μνήμες, να κατασκευάσει στιγμές παρηγοριάς. Φανταζόμαστε ενός είδους «Μανιφέστο του Έρωτα σε Ταραγμένους Καιρούς», το οποίο, βασιζόμενο στο φημισμένο έργο «Αποσπάσματα του Έρωτικού Λόγου» του Roland Barthes, αντλεί απο ένα σύγχρονο λεξιλόγιο της αγάπης – τόσο μεθοδικά, σωματικά, όσο και μουσικά: «καρδιά», «σώμα», «παρουσία», «εξάρτηση», «τρέλα», «ζήλεια», «σεξ», «αντικειμενοποίηση», «αυτοκτονία», «κατάθλιψη», «πόνος καρδιάς» κτλ.

Κωστής Φωκάς

- Τι προσπαθείτε να πετύχετε με τη συγκεκριμένη παραγωγή;

Το έργο «Erotikon / Higher States, Part 3», ξεκίνησε να μελετάται ως πολυμορφική παράσταση, με σκοπό να προσεγγίσει και να διατυπώσει διευρυμένες έννοιες του έρωτα, να αποτυπώσει παραστατικά προσωπικές και ενδόμυχες εμπειρίες. Το «Erotikon» εγείρει ερωτήματα, ως κάλεσμα αναστοχασμού της διαχρονικότητας του ερωτικού φαινομένου και της δυναμικής που αυτό εμπερικλείει ως ανώτερη συνειδησιακή κατάσταση. Είναι ουσιαστικά μία πρόταση, ένα πείραμα, η δική μας εκδοχή.

- Πώς σχολιάζει η δική σας παράσταση τις ερωτικές και σεξουαλικές παραστάσεις του κόσμου γύρω μας;

Η παράσταση γίνεται σε ένα πολύ ιδιαίτερο περιβάλλον: Το κοινό καλείται να παρακολουθήσει τους τέσσερις καλλιτέχνες Mickey Mahar, Maria Sideri, Nancy Stamatopoulou και εμένα, οι οποίοι αναπτύσσουμε έναν διάλογο για την αγάπη και την επιθυμία, στο υπόγειο στούντιο της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Το κοινό θα μπορούσε απλώς να καταδυθεί σε όσα είναι ορατά, αλλά και σε όσα παραμένουν «κρυμμένα». Όλοι μας προερχόμαστε από πολύ διαφορετικά υπόβαθρα και αυτό που σκεφτόμαστε για την αγάπη και το σεξ είναι υπαρκτό, αλλά συνυφασμένο με πολλές εικόνες που προέρχονται άμεσα από τις πρόβες μας. Ο Urs August Steiner, ο σχεδιαστής των σκηνικών μας, δημιούργησε ένα όμορφο σύνολο που ανοίγει και κλείνει στα μάτια του κοινού και η σχεδιάστρια των κουστουμιών μας Χριστίνα Λαρδίκου δημιούργησε μια όμορφα παιχνιδιάρικη απόδοση, παίρνοντας εμπνεύσεις από σεξουαλικά παιχνίδια και πρακτικές.

Κωστής Φωκάς

- Έχετε δημιουργήσει κάποιες καινούργιες «λέξεις» σ’ αυτότο ερωτικό μετα-λεξιλόγιο που φτιάξατε;

Είμαι χορογράφος, οπότε, παρόλο που η παράσταση περιλαμβάνει κείμενο, αυτό που θα σας παρουσιάσουμε στο «Erotikon» έχει στην πραγματικότητα να κάνει με την κίνηση και τις χειρονομίες. Ο τρόπος με τον οποίο οι καλλιτέχνες μιλάνε, χορεύουν και τραγουδούν μεταξύ τους και με το κοινό, αλλάζουν σε κάθε σκηνή και, ως εκ τούτου, προτείνουν διαφορετικούς τρόπους και ιδιότητες των σχέσεων. Το ερωτικό μετα-λεξιλόγιο εδώ προκύπτει μέσα από μία γλώσσα του σώματος, μια σκηνική γλώσσα, στο πεδίο της κίνησης. Παρακολουθώντας την παράσταση, αυτό μπορεί να απαντηθεί βιωματικά...

- Πώς προσεγγίζετε κινητικά λοιπόν το φαινόμενο του έρωτα;

Πώς το προσεγγίζουμε; Θα έλεγα απλώς ότι το κάνουμε με αγάπη, με πάθος, με προθυμία να συζητήσουμε και να ακούσουμε ο ένας τον άλλον.

Κωστής Φωκάς

- Πώς θα περιγράφατε το κινητικό σας λεξιλόγιο; Τι στοιχεία συνδυάζει;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η κίνηση είναι μια σύμπραξη δομημένου αυτοσχεδιασμού και σχολιασμού, η οποία συμπυκνώνεται σε ένα κοινό λεξιλόγιο. Στόχος δεν είναι η ωραιοποίηση του έρωτα, αλλά οι πιο εναλλακτικές επιλογές που μπορούν να προκύψουν: η αποδόμηση της ρομαντικής άποψης περί έρωτα, που μεταξύ social media και εφαρμογών dating δύσκολα αντέχει πλέον, καθώς και η αποδόμηση των ετεροφυλικών αφηγημάτων της αγάπης. Επίσης ασχοληθήκαμε με τη μορφή του ερωτικού τραγουδιού και μεταφέρουμε μουσικά τον λόγο. Έτσι η παράσταση «φλερτάρει» με τη μορφή της συναυλίας και αξιοποιεί διαρκώς τέτοια στοιχεία και αναφορές.

- Ποια είναι η συμμετοχή των χορευτών σας στη δημιουργία του συγκεκριμένου έργου;

Οι χορευτές συμμετέχουν ενεργά σε κάθε στάδιο της δημιουργίας αυτού του έργου. Ιδιαίτερα σημαντική θέση στις αποφάσεις έχει η συμβουλή των δραματουργών μου, του Αναστάσιου Κουκουτά και της Μαργαρίτας Τσώμου. Οπότε το αποτέλεσμα που θα δείτε αποτελεί συλλογική δουλειά.

Κωστής Φωκάς

- Το συγκεκριμένο έργο είναι το τρίτο μέρος της τριλογίας «Higher States». Γιατί ακριβώς πρόκειται; Πώς συνδέονται τα τρία μέρη;

Τα Higher States αναζητούν εναλλακτικά επίπεδα στα οποία βρίσκουμε τους εαυτούς μας. Έχουν να κάνουν με τις επιλογές που κάνουμε, με τα πράγματα που αναζητάμε στη ζωή και τέλος, με την τέχνη. Πώς θα μπορούσαν οι παλιές έννοιες να μεταφραστούν στο παρόν; Το πρώτο μέρος της τριλογίας, το «Mysterion», παρουσίασε μια ομάδα ανθρώπων που ακολουθούσε το πρωτόκολλο μιας τελετής επί σκηνής, ενώ το κοινό μπορούσε να ακολουθήσει το ταξίδι μαζί τους. Το δεύτερο μέρος, «Hyperion», έφερε στη σκηνή τη λαχτάρα για μια πτήση από την πίεση της κοινωνίας, ακολουθώντας το μυθιστόρημα του γερμανικού ποιητή Hölderlin με το ίδιο όνομα και δουλεύοντας με την όμορφη μουσική του νέου μουσικού σχήματος Ensemble Modern της Φρανκφούρτης. Ήταν τελικά σημαντικό για μένα να ακουμπήσω το ερωτικό φαινόμενο, και ίσως δεν είναι τυχαίο ότι εδώ, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, οι σεξουαλικές ομάδες και τα μπαρ της Αθήνας είναι τόσο κοντά στην υψηλή κουλτούρα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Κωστής Φωκάς

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ

Ο Κυριάκος Χατζηιωάννου είναι απόφοιτος της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης Αθηνών και του Τμήματος Θεατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Gießen (Γερμανία), με μεταπτυχιακό στη χορογραφία και την περφόρμανς. Τα τελευταία 12 χρόνια είχε αρχικά τη βάση του στο Βερολίνο της Γερμανίας και τη Βασιλεία της Ελβετίας. Πολυσχιδής καλλιτέχνης, μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στη χορογραφία, την έρευνα και τη διδασκαλία. Το 2012, δημιούργησε την ομάδα του Antibodies, μια πλατφόρμα καλλιτεχνών, ακαδημαϊκών και ερευνητών, που λειτουργούν και συνεργάζονται στον τομέα της τέχνης, της έρευνας και της ψυχαγωγίας. Οι δουλειές του συνενώνουν στοιχεία από διαφορετικά καλλιτεχνικά πεδία, υπερβαίνοντας στεγανά και μονολιθικές αντιλήψεις για την τέχνη του χορού, όπως κάνει στην περίπτωση του “Higher States”, που προσεγγίζει υπερβατικές συνειδησιακές καταστάσεις και για το οποίο βραβεύτηκε το 2017 με το June Johnson Dance Prize από το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Πολιτισμού / Μπιενάλε Κρατικών Βραβείων Χορού.

Πέρα από τις συνεργασίες του με εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού (La Manufacture – Haute école des arts de la scène, Λωζάνη) και τη σημαντική υποστήριξη από το Ελβετικό Συμβούλιο Τεχνών ProHelvetia για τη χορογραφική του έρευνα ως associated artist σε συνεργασία με το θέατρο Kaserne (Basel), ο Χατζηιωάννου εξακολουθεί να πειραματίζεται και ως περφόρμερ, τόσο σε δικά του έργα όσο και στις συνεργασίες του με εικαστικούς καλλιτέχνες, κινηματογραφιστές, αλλά και χορογράφους διεθνούς εμβέλειας. Αυτές τις εμπειρίες και τους πειραματισμούς ενσωματώνει και στη δική του γραφή, η οποία άλλοτε κλίνει προς τον κινηματογράφο και την καλλιτεχνική περφόρμανς και άλλοτε πάλι προς ένα είδος φουτουριστικής τελετουργίας, για να αποκαλύψει απωθημένες ή άγνωστες πτυχές της σωματικότητας.

Ο Κυριάκος Χατζηιωάννου έχει εμφανιστεί ξανά στη Στέγη, στο 2ο Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων, το 2015, με το έργο Or Who Owns the World. Η παράσταση ήταν βασισμένη στη γερμανική πολιτική ταινία του 1932, “Kuhle Wampe Or Who Owns the World”, σε σενάριο του Bertolt Brecht, σκηνοθεσία του Slatan Dudow και μουσική του Hanns Eisler. Τόσο η θεματική της ταινίας όσο και η μεταγραφή της στη σκηνή πραγματεύονται οξύτατα κοινωνικά προβλήματα και έννοιες, προσπαθώντας να δώσουν μια ουσιαστική απάντηση στο κατά πόσο η σημερινή πολιτική δράση και σκέψη ενσωματώνονται στην καλλιτεχνική πρακτική.

Κωστής Φωκάς

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σύλληψη-ιδέα: Κυριάκος Χατζηιωάννου, σε συνεργασία με τη Μαργαρίτα Τσώμου

Σκηνοθεσία, Χορογραφία: Κυριάκος Χατζηιωάννου

Δημιουργούν, Ερμηνεύουν: Mickey Mahar, Μαρία Σιδέρη, Νάνσυ Σταματοπούλου,

Κυριάκος Χατζηιωάννου

Επιμέλεια Μουσικής και Ήχου: Μαρία Σιδέρη, σε συνεργασία με τον Ορέστη Μπενέκα

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σχεδιασμός Σκηνικών: Urs August Steiner

Σχεδιασμός Φωτισμών: Νύσος Βασιλόπουλος

Επιμέλεια Κοστουμιών: Antibodies

Δραματουργία, Επιμέλεια Κειμένων: Αναστάσιος Κουκουτάς, Μαργαρίτα Τσώμου

Œuil Exterieur: Μυρτώ Γράψα, Bernhard Siebert

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Voice Coaching: Γιάννης Βρυζάκης

Feldenkrais Method Instructor: Μαριλένα Πετρίδου

Φωτογραφία: Κωστής Φωκάς

Βοηθός Παραγωγής: Κατερίνα Δρακοπούλου

Οργάνωση Παραγωγής: Στέλιος Γεωργαλής

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

Με τη συνεργασία του: Tanzhaus Zürich

Κωστής Φωκάς

INFO

Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

Συγγρού 107

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

18 – 20 Ιανουαρίου 2019

Εκθεσιακός χώρος | 21:00

Εισιτήρια: Κανονικό: 7, 15 €, Μειωμένο, Φίλος, Παρέα 5-9 άτομα: 12 €

Παρέα 10+ άτομα: 11 €, Κάτοικος Γειτονιάς: 7 €, ΑμεΑ, Ανεργίας: 5 € | Συνοδός ΑμεA: 10 €

Ομαδικές κρατήσεις στο groupsales@sgt.gr

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Κωστής Φωκάς
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Μιθκάλ Αλζγκάιρ: Χορεύοντας την... εξορία στη Στέγη

Στέγη: Χορευτικός μινιμαλισμός από τον Κινέζο Τάο Γιε

Γιώργος Τζιρτζιλάκης: «Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου είναι ένα ημερολόγιο, το συναξάρι μιας δεκαετίας»