Βασίλης Λιάκος: «Όλοι μας διογκώνουμε τη σημασία και το ρόλο των social media στη ζωή μας»

«F-X» - Πνευματικά Δικαιώματα Elina Giounanli/Elina Giounanli/nophoto.gr

Πνευματικά Δικαιώματα Elina Giounanli/Elina Giounanli/nophoto.gr

Δημοσιεύθηκε 26/01/2023 - 09:00•ανανεώθηκε πριν 09:00

Το θεατρικό έργο του Γάλλου Michael Stampe «F – X» παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο σκηνοθέτης Νίκος Νικολαΐδης και ο ηθοποιός Βασίλης Λιάκος, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Θέατρο 104, στο Γκάζι. Πρόκειται για ένα μονόλογο που γράφτηκε το 2012 και έχει ανεβεί στην Γαλλία και την Βρετανία.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το θεατρικό έργο του Γάλλου Michael Stampe «F – X» παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο σκηνοθέτης Νίκος Νικολαΐδης και ο ηθοποιός Βασίλης Λιάκος, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Θέατρο 104, στο Γκάζι. Πρόκειται για ένα μονόλογο που γράφτηκε το 2012 και έχει ανεβεί στην Γαλλία και την Βρετανία.

F-X (Francois Xavier) είναι τα αρχικά του κεντρικού χαρακτήρα του έργου. Μετά το θάνατο της μητέρας του, ο ήρωας προσπαθεί να βρει την ταυτότητά του, να αποκαταστήσει την προ πολλού χαμένη ισορροπία του. Το πρωί δουλεύει ως λογιστής. Το απόγευμα κλείνεται στο διαμέρισμά του. Με όχημα την τέχνη και μια φωτογραφική μηχανή, προσπαθεί να δημιουργήσει ένα άλμπουμ φωτογραφιών, χρησιμοποιώντας ως μοντέλο τον εαυτό του. Στην πραγματικότητα, μέσα από την έκθεση του σώματός του, κατανοεί ποιος είναι, τι έχει ζήσει: η καταπιεστική σχέση με τη μητέρα του, η απουσία του πατέρα, η κακοποίησή του σε παιδική ηλικία από έναν οικογενειακό φίλο, ο ένας και μοναδικός κολλητός του, έρχονται στην επιφάνεια, μέσα από την ανάγκη του για απομόνωση και ιδιωτικότητα, παράλληλα όμως για σεξουαλική αφύπνιση και χειραφέτηση.

Η σύνθεση αυτή των φωτογραφιών καταλύει τελικά την μοναξιά του. Γίνεται η γέφυρα επικοινωνίας του με τους followers του στο Instagram, όπου τις κοινοποιεί. Η διάδρασή του με τους θαυμαστές του περιορίζεται κυρίως στα σχόλια που δέχεται για το σώμα του, τα οποία αποτελούν σημείο αναφοράς στη ζωή του. Ζώντας μέσα σ' αυτήν την καθημερινότητα, και δημιουργώντας μέσα από τις φωτογραφίες που κοινοποιεί, περιμένει να βρει την ελευθερία του και να απελευθερωθεί από τα δεσμά του παρελθόντος.

Μπαίνει στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης για να ζήσει για πρώτη φορά όπως θέλει, για να κτίσει την περσόνα του, γιατί η φυσιολογική ζωή του δεν του αρέσει. Έτσι κοινωνικοποιείται. Έρχεται σε επαφή με τον κόσμο, με τον τρόπο που θέλει και ξεμπλοκάρει. Η ελευθερία θα έρθει. Όμως θα έρθει σε ανύποπτο χρόνο, ξαφνιάζοντάς τον. Χαρίζοντάς του το φως.

Συναντήσαμε τον πρωταγωνιστή του έργου Βασίλη Λιάκο και μιλήσαμε για το θεατρικό εγχείρημα, το ρόλο των social media στη ζωή μας και για τον τρόπο χειραφέτησης του F-X.

-Ποιος είναι ο F-X;

Είναι κάποιος που δεν βρίσκει την ευτυχία και το φως σε αυτό που κάνει στην καθημερινότητά του, στη δουλειά του, στους ανθρώπους που τον περιστοιχίζουν. Γι’ αυτό είναι κλεισμένος συνειδητά στο σπίτι του. Από το να σκηνοθετήσει τον εαυτό του με τους άλλους, προτιμά να σκηνοθετήσει τον εαυτό του μέσα στο σπίτι, στη μοναξιά του. Δημιουργεί λοιπόν έναν παράλληλο κόσμο. Χρησιμοποιεί τη φωτογραφία, το διαδίκτυο, προκειμένου να κερδίσει την προσοχή και να πάρει ένα είδος φροντίδας. Βρίσκεται σε λάθος δρόμο, σε ένα αδιέξοδο. Μπλέκει την τέχνη με την πραγματικότητα. Είναι ένας άνθρωπος που είναι ουσιαστικά μόνος του. Παλεύει πολύ. Αποφασίζει λοιπόν να χρησιμοποιήσει το Instagram για να μπει στον κόσμο, να κοινωνικοποιηθεί και να μάθει ποιος πραγματικά είναι. Έχει να κάνει πολύ με ο,τι ζούμε σήμερα.

-Τα social media επιλύουν τελικά το πρόβλημα που έχει; Αναπληρώνει το έλλειμμα αγάπης και προσοχής που έχει από την προηγούμενη ζωή του;

Επιβεβαιώνει, νομίζω, ότι παρόλο που το ίντερνετ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν έρθει για να μας φέρουν κοντά και να μας συνδέσουν με τους άλλους ανθρώπους, τελικά τα πάντα μένουν στην επιφάνεια και δεν μπαίνουν στην ουσία. Θα έλεγα ότι τελικά του δημιουργούν πρόβλημα, αφενός γιατί αυτό το μέσο είναι πολύ κόντρα σε αυτό που είναι και αφετέρου διότι βρίσκεται εκτεθειμένος σε ανθρώπους που δεν του δίνουν, αυτό που θα ’θελε. Δεν έχει όμως άλλο τρόπο στη διάθεσή του για να πάρει αγάπη. Είναι το εφαλτήριο για να φανεί ένας άλλος δρόμος. Είναι η αφορμή να κάνει το δικό του ταξίδι από το σκοτάδι στο φως. Έτσι βρίσκει τη θέση του στον κόσμο.

-Ο F-X δημιουργεί μια νέα εικόνα και άποψη για τον εαυτό του, μέσα στο Instagram. Πόσο απελευθερωτικά και πραγματικά είναι γι’ αυτόν, όσα συμβαίνουν;

Στην αρχή ο διαχωρισμός είναι πολύ καθαρός γι’ αυτόν. Φαίνεται ότι αυτό που πλασάρει μέσα από το κινητό του είναι κάτι καλοφτιαγμένο και σωστό σε σχέση με το πώς εκθέτει τον εαυτό του, ποιες πόζες θα πάρει, ποια πράγματα θα πει στους followers του, πώς θα τους πάει στη δική του πλευρά. Αυτό στην πορεία χάνεται, γιατί όλο το feedback που παίρνει δεν είναι αυτό που θέλει, γιατί τα σχόλια από ανθρώπους που ήξερε και εμφανίστηκαν στη ζωή του, τον ξεγυμνώνουν. Οπότε όλο αρχίζει και μπερδεύεται. Χάνονται τα όρια εκεί μέσα. Οπότε δεν υπάρχει τίποτε απελευθερωτικό. Αντίθετα όλο αρχίζει και «κλείνει».

-Τι είναι αυτό που αναζητά τελικά;

Αυτό που θα ’θελε είναι να βρει τον εαυτό του. Να ξαναπεί την ιστορία του και να θυμηθεί τι του έχει συμβεί. Να καταλάβει για ποιο λόγο βρίσκεται εκεί που βρίσκεται. Έχει μια μοναχική ζωή. Δεν πήρε ποτέ αγάπη από κανέναν. Ούτε από τη μάνα από την οποία θα ήθελε πολύ και που τον έχει καθορίσει. Εφόσον δεν πήρε αυτή την αγάπη, αποφάσισε να εκθέσει τον εαυτό του μέσα από το διαδίκτυο, είτε σε κάποια έργα τέχνης που προσπαθεί να αναπαραστήσει, είτε στις γυμνές φωτογραφίες του, είτε μέσω video tutorials που κάνει για τον κόσμο για να κοινωνικοποιηθεί. Δεν είναι όμως αυτός ο σωστός τρόπος. Τουλάχιστον του δίνεται η ευκαιρία να κάνει το ταξίδι μέσα του, να μπει και να βγει από τα δικά του σκοτάδια.

-Γιατί έχει αποφασίσει να είναι μόνος του; Να κλειστεί στο σπίτι του;

Από τη στιγμή που πέθανε η μητέρα του, αποφάσισε να εκθέσει τον εαυτό του γυμνό. Καθώς είχε ομοφυλοφιλικές τάσεις που δεν ήταν αποδεκτές από την οικογένειά του, καταπιέστηκε. Θεώρησε ότι επειδή πέθανε η μητέρα του που ήταν το τελευταίο εμπόδιο, μπορεί πλέον να εκτεθεί. Μετά τη δουλειά του, κλείνεται στο διαμέρισμά του, όπου παράγει μια άλλη ζωή. Το πρωί είναι ένας λογιστής που εργάζεται σε μια εταιρία. Είναι κάτι που κάνει εντελώς μηχανικά, γιατί μόνο στο σπίτι είναι ο εαυτός του. Εκεί κάνει αυτό που δεν μπορούσε όλα τα χρόνια: να φανερώσει τον εαυτό του. Να ξεγυμνωθεί. Να μην δέχεται κριτική από ανθρώπους που τον καταπιέζουν. Μπαίνει σε μια διαδικασία να χτίσει το δικό του έργο τέχνης. Πάλεψε πολύ με τον εαυτό του για να φτιάξει τη δική του Δευτέρα Παρουσία. Σαν τον Μιχαήλ Άγγελο. Ταυτίζεται με όλα αυτά τα έργα τέχνης.

-Γιατί επιλέγει από όλους τους καλλιτέχνες τον Μιχαήλ Άγγελο;

Έχει κολλήσει με το πείσμα αυτού του καλλιτέχνη. Με το γεγονός ότι πέντε χρόνια ήταν εκεί και δούλευε το fresco της Καπέλα Σιστίνα, χωρίς να ξαπλώνει. Όρθιος. Να επιμένει να το ολοκληρώσει. Στην ουσία με τον ίδιο τρόπο και ο ήρωάς μας επιμένει για τη ζωή του, για το δικό του ολοκληρωμένο «έργο τέχνης». Επιμένει σε αυτό που βιώνει, επιμένει στην πληγή του, στα σκοτάδια του, στη θλίψη και τις αναμνήσεις του. Ο Μιχαήλ Άγγελος έπεσε και τραυματίστηκε. Αυτή ήταν η αφορμή για να σταματήσει. Προφανώς και ο F X βρίσκει τη δική του «σκαλωσιά». Κατανοεί ότι αντέχει μέχρι ένα ορισμένο σημείο. Την έχει πιέσει πάρα πολύ. Κάποια στιγμή δικαιώνεται. Αυτή είναι η ελευθερία του. Μπορεί πλέον κι αυτός να κατεβεί από την σκαλωσιά του. Έχει ολοκληρώσει αυτό που θέλει. Αισθάνεται ότι δικαιούται πλέον την ελευθερία. Πέρα από την καλλιτεχνική δημιουργία, αυτό είναι που θαυμάζει στον Μιχαήλ Άγγελο: το πείσμα και την επιμονή του για την επίτευξη των στόχων του. Γι’ αυτό διεισδύει στο έργο του, το αναλύει διεξοδικά.

-Τι σου αρέσει στο έργο και στον ήρωα που ερμηνεύεις;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Είναι ένα έργο για έναν άνθρωπο που αποφασίζει να πάρει τη ζωή του στα χέρια του και να την αντιμετωπίσει μόνος του, με όποιο κόστος με στόχο το φως. Μιλάει για την ανάγκη του να βρει πάλι τον άξονά του, δικαιολογώντας, κατανοώντας, συγχωρώντας, θυμώνοντας, κλαίγοντας, περνώντας από όλους τις διαδικασίες. Όλα όμως γίνονται γι’ αυτόν, για την ύπαρξή του. Έτσι φτάνει τελικά στην ελευθερία, σε μια συνειδητοποιημένη χειραφέτηση, μόνος του, χωρίς καμιά βοήθεια, μετά από μεγάλο και επίπονο αγώνα. Όλοι μας είμαστε άλλωστε μόνοι μας στη ζωή. Το πώς όμως βγαίνεις στον κόσμο κάθε πρωί, τι δίνεις και τι παίρνεις και πώς επιστρέφεις κάθε βράδυ στο κρεβάτι σου, είναι η γοητευτική, αναπάντεχη περιπέτεια που μας συμβαίνει κάθε μέρα. Εκεί κρύβεται η μεγάλη ανάγκη, το πρόβλημα της εποχής: η δουλειά που κάνει ή δεν κάνει ο καθένας με τον εαυτό του για να βγει έξω στον κόσμο. Νομίζω ότι επειδή έχει υπάρξει τεράστια πίεση αυτά τα δύσκολα χρόνια, έχει βγει σε όλους ο κακός εαυτός μας. Μας χρειάζεται όμως και ο καλός μας εαυτός, που τον έχουμε αφήσει συχνά κάπου πίσω.

-Αλλάξατε πράγματα στο έργο σε σχέση με την αρχική του μορφή;

Αλλάξαμε πολύ το κείμενο, γιατί γράφτηκε το 2012. Έχει αλλάξει καταρχάς πολύ η τεχνολογία από τότε. Από την ιστοσελίδα στο έργο εκείνης της εποχής, σήμερα ο ήρωας έχει Instagram. Παράλληλα είναι εντελώς άλλος ο εξοπλισμός που πρέπει να χειριστώ. Παλιά ήταν οι φωτογραφικές μηχανές και τα φώτα, ενώ τώρα είναι το κινητό τηλέφωνο και το ring light. Επίσης η κατάσταση έχει αλλάξει όσον αφορά στις γυναικοκτονίες, την έμφυλη βία, τα LGBT ζητήματα. Πλέον υπάρχει ένα άλλο βάρος. Ακόμη και το κλείνομαι σπίτι μου έχει άλλο νόημα, μετά από τρία χρόνια κορονοϊού και καραντίνας. Κάναμε πολλή έρευνα για να φέρουμε το κείμενο στο σήμερα. Έχουν αλλάξει πολλά. Βιώσαμε άλλωστε μια έντονη δεκαετία, που είχε από όλα.

-Πόσο δύσκολο είναι να είσαι μόνος σου στην σκηνή με όλη αυτή την τεχνολογία;

Είναι αρκετά απαιτητικό. Ο ήρωας φτιάχνει βίντεο επί σκηνής. Προσπαθεί να κάνει live. Μιλά στον κόσμο του. Είναι αρκετά δύσκολο για μένα, γιατί κάνει ταυτόχρονα πολλά, διαφορετικά πράγματα. Εγώ, ως Βασίλης παρόλο που είμαι ενεργός στο Instagram, δεν κάνω, για παράδειγμα, live. Απλά χρησιμοποιώ τις φωτογραφίες μου ως άλμπουμ. Δεν έχω αυτή την άμεση επαφή και έκθεση. Για μένα λοιπόν είναι πολύ ξένο αυτό που κάνει ο ήρωας. Ελπίζω σε όλη αυτή τη διαδρομή, οι θεατές να βρουν κάτι οικείο στην περιπέτεια αυτού του χαρακτήρα, να μπουν στον κόσμο του.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

-Διαδικτυακή ζωή vs Πραγματική Ζωή. Ποια κερδίζει τελικά στο έργο;

Η ζυγαριά γέρνει στο τέλος και κερδίζει η πραγματική ζωή. Ο ήρωάς μας παλεύει σε όλη τη διάρκεια, γιατί όλοι τον είχαν για άχρηστο. Αυτός είχε αποδείξει και αποδεικνύει ότι παλεύει για τη δική του ζωή. Φτάνει σε αυτό που πραγματικά ήθελε με κόπο, πόνο και δυσκολίες. Με πολλά πισωγυρίσματα και πολλή μοναξιά.

-Εσύ συμμερίζεσαι την περιπέτεια, τη διαδρομή του;

Στα λίγα που έχω κάνει στο θέατρο, πάντα ψάχνω να κάνω πράγματα που με αφορούν, με συγκινούν και κυρίως δικαιολογούν τους ήρωες που ερμηνεύω. Αν δεν μπορώ να τους καταλάβω, δεν μπορώ να τους ερμηνεύσω. Μπορεί να ακούγεται χαζό, ρομαντικό, αλλά έτσι λειτουργώ.

-Έχεις βρεθεί σε αντίστοιχη θέση στα social media;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Εννοείται. Σίγουρα σε παίρνει η μπάλα αν είσαι χρόνια εκεί μέσα. Δεν μπορείς να κρατάς ασφαλή απόσταση ή να είσαι αμέτοχος και απαθής. Δεν έχω τέτοιον αυτοέλεγχο. Πορεύεσαι ανάλογα με το πώς είσαι. Απλά με το πέρασμα του χρόνου, αλλάζει η άποψή σου, οι ανάγκες σου, τα δεδομένα σου, το τι ζητάς από εκεί μέσα. Υπάρχει ένα περιοδικό ζύγισμα. Έχω κλείσει τους λογαριασμούς μου, τους έχω ανοίξει ξανά. Έχω κάνει κι εγώ τα πισωγυρίσματά μου. Νομίζω ότι όλοι μας διογκώνουμε τη σημασία και το ρόλο τους στη ζωή μας. Με την ίδια ταχύτητα που σε ανοίγουν στον κόσμο, μπορούν και να σε κλείσουν. Όλο αυτό που ζεις εκεί μέσα είναι πολύ εφήμερο. Αν τα κλείσεις, ελάχιστοι followers σου θα σε θυμούνται μετά από μια εβδομάδα.

-Μπορείς να βρεις τελικά ισορροπία στον κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης;

Μπορείς, αλλά χρειάζεται πολλή δουλειά. Βασικά δεν πρέπει να έχεις ανασφάλειες. Αν μπεις σε αυτόν τον κόσμο έχοντας ανασφάλειες, θα σε πάρει η μπάλα. Αν ξέρεις ποιος είσαι και τι θέλεις και δεν επιθυμείε να πλασάρεις τον εαυτό σου κάπως αλλιώς, πιο…, τότε μπορεί να υπάρξει ισορροπία. Είναι κάτι άλλωστε που όλοι βρίσκουμε και όλοι χάνουμε κάποιες φορές.

-Υπάρχει κίνδυνος;

Εννοείται! Γιατί δεν υπάρχει όριο σε όλο αυτό. Ο αντίκτυπος που έχουν οι πλατφόρμες στη ζωή μας είναι διαφορετικός για τον καθένα και σίγουρα δεν σταματά όταν βγεις έξω από αυτές. Όλοι εκφραζόμαστε με τον δικό μας τρόπο, όπως μας αρέσει, καλώς ή κακώς, χωρίς να γνωρίζουμε ο ένας τον άλλο στην πραγματικότητα. Σχηματίζουμε άποψη, χωρίς να γνωρίζουμε τον άλλο.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ