25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ταινίες που ξεχώρισαν στο Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα

Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα
Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα Πνευματικά Δικαιώματα 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Το Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει φέτος πολλές και ενδιαφέρουσες ταινίες από όλο τον κόσμο.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει φέτος πολλές και ενδιαφέρουσες ταινίες από όλο τον κόσμο.

Ο Αμερικανός ντοκιμαντερίστας Ραλφ Άρλικ μετρά πάνω από 50 χρόνια στον χώρο του σινεμά. Στο επίκεντρο του τελευταίου του ντοκιμαντέρ με τίτλο «Μου αρέσει εδώ»: ο ανθρώπινος βίος, η θνητότητα, τα γηρατειά. Ο πολυβραβευμένος 82χρονος σκηνοθέτης αποτυπώνει τα συναισθήματά του και καταθέτει ένα γοητευτικό κινηματογραφικό σχόλιο για την ομορφιά και της χαρές της ζωής. Επισκέπτεται φίλους από το παρελθόν και το παρόν του, τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Το «εδώ», μια λέξη που τόσο αρέσει στον δημιουργό, αναφέρεται τόσο στο άμεσο περιβάλλον του στην ύπαιθρο όπου ζει, όσο και στην ίδια τη ζωή.

«Μιλώ κάποια στιγμή μέσα στη ταινία απαξιωτικά για τους ανθρώπους που γράφουν τα απομνημονεύματά τους, για αυτούς που θέλουν να διηγηθούν την ιστορία της ζωής τους. Αυτό ακριβώς κάνω όμως κι εγώ. Αυτή η ταινία είναι τα δικά μου απομνημονεύματα. Είναι η αυτοβιογραφία μου μέχρι ένα ορισμένο σημείο. Μπορεί να είναι επίσης το κύκνειο άσμα μου. Ελπίζω όμως ότι δεν θα είναι. Θα ήθελα να γυρίσω κανα δύο ταινίες ακόμη. Αυτό δεν είναι όμως βέβαιο. Οι ταινίες απαιτούν πολύ χρόνο και δεν μπορώ να τις κάνω με τον τρόπο που τις έκανα στο παρελθόν. Δεν μπορώ να περιμένω άλλα 18 χρόνια για να κάνω μια καινούργια ταινία. Πρέπει να την κάνω πιο γρήγορα» εξηγεί ο σκηνοθέτης.

Ραλφ Άρλικ
«Μου αρέσει εδώ»Ραλφ Άρλικ

Ο Αμερικανός δημιουργός επενδύει τις σκηνές με σκέψεις για τη δυσφορία που νιώθει κανείς όταν γερνά. Η κάμερα έρχεται αντιμέτωπη με σοβαρότητα και με χιούμορ με τα εμπόδια που υψώνονται μπροστά σε κάποιον που κοντεύει στο τέλος της ζωής του. Ο Άρλικ δεν αφήνει όμως σε κανένα σημείο τη θλίψη και την μελαγχολία να πάρουν το πάνω χέρι:

«Νομίζω ότι έτσι είμαι εγώ. Είναι όμως και μια απόφαση που έχει να κάνει με το μάρκετινγκ της ταινίας. Δεν θέλω να κάνω μια καταθλιπτική ταινία, γιατί ποιος θέλει να δει μια καταθλιπτική ταινία; Γι’ αυτό κλίνω λίγο παραπάνω προς τον ενθουσιασμό, την αισιοδοξία, τη θετική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Όταν γυρίζεις μια ταινία, πρέπει να σκέφτεσαι ποιος θα θέλει να τη δει, ποιος θα πάει στο σινεμά. Αν περιλαμβάνει θέματα που προκαλούν στενοχώρια, κανείς δεν θα θέλει να πάει. Το ντοκιμαντέρ αντικατοπτρίζει την αισιοδοξία που εγώ έχω, ως άτομο. Όπως αναφέρω μάλιστα στην ταινία: “Μου αρέσει εδώ. Μου αρέσει η ζωή μου”».

Ντενί Γκεερμπράν, Λίνα Τσριμόβα
«Ο Λόφος»Ντενί Γκεερμπράν, Λίνα Τσριμόβα

Ο Ντενί Γκεερμπράν και η Λίνα Τσριμόβα μας ταξιδεύουν στο μακρινό Κιργιστάν, στα σύνορα με την Κίνα, σε ένα λόφο που κατοικείται από άντρες, γυναίκες και παιδιά. Είναι μια χωματερή, που θυμίζει την Κόλαση του Δάντη. Εκεί γνωρίζουμε έναν τραυματισμένο πρώην στρατιώτη, μια μητέρα που θρηνεί τα πεθαμένα παιδιά της, νέους στερημένους από κάθε μέλλον.

Σε αυτόν τον τεράστιο σκουπιδότοπο, η ανθρώπινη ζωή δεν έχει καμιά αξία. Η κληρονομιά της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης συναντά την παγκοσμιοποιημένη κατανάλωση. Το πέρασμα του χρόνου δεν αλλάζει τίποτε στην δραματική καθημερινότητα των ανθρώπων. «Ο Λόφος» είναι ένα ντοκιμαντέρ παρατήρησης, γροθιά στο στομάχι.

«Είναι ένα μέρος που έχει τεράστια οπτική δύναμη. Είχα την αίσθηση ότι οι άνθρωποι που γνωρίσαμε, όταν τους άκουγες να μιλάνε, ήταν σαν να μας περίμεναν, να εκφράσουμε εμείς αυτό που είναι, αυτό που ζουν και που κανένα αυτί δεν μπόρεσε ποτέ να ακούσει. Πρέπει να ξέρετε ότι πρόκειται για άτομα που εργάζονται σε εξαιρετικά σκληρές συνθήκες, πάνω στα απορρίμματα. Και δουλεύοντας στα σκουπίδια οι ίδιοι, θεωρούνται από τους ανθρώπους της πόλης από την υπόλοιπη κοινωνία ως απόβλητοι, ως ένα με τα σκουπίδια. Και αυτοί οι απόβλητοι θέλησαν να μας μιλήσουν και να επιβεβαιώσουν την ανθρώπινη φύση τους» αναφέρει ο Ντενί Γκεερμπράν.

Ντενί Γκεερμπράν, Λίνα Τσριμόβα
«Ο Λόφος»Ντενί Γκεερμπράν, Λίνα Τσριμόβα

«Οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί, μένουν στο λόφο, γύρω από το λόφο. Είναι στιγματισμένοι από την υπόλοιπη κοινωνία. Συχνά κρύβουν το γεγονός ότι εργάζονται σε αυτό το μέρος. Αυτό το μέρος δεν υπάρχει επίσημα. Διευθύνεται από μαφιόζους, οι οποίοι προφανώς δεν θέλουν κάμερες εκεί. Επιτρέψτε μου να κάνω μια μικρή παρέκκλιση και να πω κάτι που έχει σχέση με την Ευρώπη. Αυτό έχει να κάνει με το ότι πιστεύουμε ότι είναι ένα μέρος πραγματικά χαμένο στα βάθη, κανείς δεν ξέρεις πού. Όταν μιλάμε για το Κιργιστάν, φαίνεται τόσο μακρινό, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ κοντά μας. Υπάρχουν ζητήματα που γνωρίζουμε εδώ στην Ευρώπη. Το θέμα είναι στην ουσία τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Δηλαδή υπήρξε χρηματοδότηση για να μεταμορφωθεί αυτό το μέρος, για να κλείσει αυτό το κέντρο συλλογής απορριμμάτων και να χτιστούν εργοστάσια που θα ανακύκλωναν απόβλητα. Μόνο που αυτά τα χρήματα τα κατασπατάλησαν οι τοπικές αρχές. Έκαναν φτερά. Νομίζω ότι είναι επίσης σημαντικό για τους Ευρωπαίους να συνειδητοποιήσουν ότι ο κόσμος είναι τόσο μικρός που ακόμη και μέρη που είναι πολύ μακριά είναι ταυτόχρονα και πολύ κοντά» τονίζει η Λίνα Τσριμόβα.

Ευθυμία Ζυμβραγάκη
«Τώρα το φως πέφτει κάθετα»Ευθυμία Ζυμβραγάκη

Η Ευθυμία Ζυμβραγάκη έφυγε από την Κρήτη πριν από πολλά χρόνια, ελπίζοντας ότι θα γλιτώσει από την ενδοοικογενειακή βία. Μένει πλέον μόνιμα στην Ισπανία. Οι άσχημες μνήμες του παρελθόντος θα έλθουν και πάλι στην επιφάνεια, όταν ένας άνδρας ο Ερνέστο, της ζητά να κάνει μια ταινία για τον ίδιο και για τη βία που έχει ασκήσει στις γυναίκες.

Στο ντοκιμαντέρ, «Τώρα το φως πέφτει κάθετα», η σκηνοθέτις συνδυάζει την ιστορία αυτού του άνδρα με τη δική της τραυματική εμπειρία. Η ποιητική ταινία εμβαθύνει στα αίτια και στις επιπτώσεις της κακοποίησης, προσπαθεί να αναδείξει το δύσκολο αυτό ζήτημα, τόσο από την πλευρά του θύτη, όσο και του θύματος:

«Η ιστορία του Ερνέστο και η δική μου ιστορία δεν είναι τόσο κοντινές στην πραγματικότητα. Με ενδιέφερε να πάρω κομμάτια από την ιστορία του, που να μην είναι τα πιο θεαματικά, αυτά που δημιουργήσουν ίσως λαγνεία σε σχέση με τη βία, γιατί είναι τα μικρά πράγματα αυτά που είναι πιο δύσκολο να θεραπευθούν και πιο δύσκολο να αναγνωρισθούν σαν βία. Οπότε τα πιο κοινά είναι αυτά που ανήκουν σε όλους μας. Η δική μου ιστορία είναι σχετικά κοινή, όχι 100% ίσως, αλλά έχει τα δύσκολα σημεία της. Νομίζω όμως ότι είναι κοινή. Οπότε ήθελα να βάλω μαζί αυτά τα κομμάτια ενός ανθρώπου που έζησε και χρησιμοποίησε βία σε μεγάλο βαθμό, ώστε να φτάσει σχεδόν στη γυναικοκτονία, δίπλα σε κάτι που είναι πολύ κοινό και μέρος του κατεστημένου που όλοι μοιραζόμαστε. Η ιδέα μου είναι να γίνει κατανοητό ότι όλοι είμαστε μέρος του ίδιου κοινωνικού συνόλου, που δημιουργεί τις ιδέες σε σχέση με το πώς πρέπει να σχετίζεται μια γυναίκα με έναν άνδρα. Ήταν πραγματικά αυτό που σκεφτόμουν, όταν άκουγα τις ιστορίες του Ερνέστο. Ο τρόπος δηλαδή που συσχετιζόμασταν είχε αυτές τις αντηχήσεις. Μου έρχονταν στο μυαλό μνήμες. Μου άνοιξε τα φτερά, μου έλυσε τα χέρια. Τελικά ήταν χρήσιμο και για μένα, γιατί αυτό που νόμιζα ότι θα ήταν απελευθερωτικό και ίσως θεραπευτικό σε έναν βαθμό για τον Ερνέστο, τελικά ήταν για μένα» εξηγεί η Ευθυμία Ζυμβραγάκη.

Ευθυμία Ζυμβραγάκη
«Τώρα το φως πέφτει κάθετα»Ευθυμία Ζυμβραγάκη
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσ/νίκης: Μεγάλο αφιέρωμα στο ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα και στο queer σινεμά

Las Fallas: Το φεστιβάλ των ξύλινων μνημείων που παραδίνονται στις φλόγες

25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Οι τρεις ελληνικές ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού