Η Ράνια Σχίζα πρωταγωνιστεί φέτος σε δύο εντελώς διαφορετικά έργα: στον αλληγορικό «Αράφ», το νέο θεατρικό έργο του Γιάννη Τσίρου, στο θέατρο Αποθήκη και στη συγκινητική «Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή» της Κικής Μαυρίδου στο θέατρο Εν Αθήναις.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Ράνια Σχίζα έχει μια μεγάλη υποκριτική διαδρομή στο ελληνικό θέατρο. Φέτος πρωταγωνιστεί σε δύο εντελώς διαφορετικά έργα, ερμηνεύοντας δύο δραματικούς ρόλους: στον αλληγορικό «Αράφ», το νέο θεατρικό έργο του Γιάννη Τσίρου, στο θέατρο Αποθήκη και στη συγκινητική «Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή» της Κικής Μαυρίδου στο θέατρο Εν Αθήναις.
Ο «Αράφ» εκτυλίσσεται σε ένα νησί του Αιγαίου, σε ένα ξενοδοχείο. Ο ξενοδόχος, ένας κηπουρός και μια κτηνίατρος του νησιού είναι οι πρωταγωνιστικοί χαρακτήρες του έργου. Όταν ο ξενοδόχος διασώζει ένα σκυλί μέσα από τη θάλασσα, από κάποιο πιθανό ναυάγιο, οι καταστάσεις αρχίζουν να περιπλέκονται, γιατί το θέμα παίρνει τεράστια δημοσιότητα. Ο καθένας τους θεωρεί πώς η συγκεκριμένη περίπτωση χρειάζεται διαφορετική διαχείριση. Αράφ είναι το όνομα του σκύλου, που ποτέ δεν βλέπουμε επί σκηνής, καθώς είναι κλεισμένος σε μια αποθήκη.
Παράλληλα, επαναλαμβάνει για δεύτερη σεζόν το αποκαλυπτικό μονόλογο της Κικής Μαυρίδου, «Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή», που βασίζεται στη ζωή της μητέρας του Κώστα Ταχτσή. Η παράσταση ξεκίνησε τον περασμένο Μάρτιο και σημείωσε τεράστια επιτυχία. Πήρε εξαιρετικές κριτικές και ταξίδεψε και εκτός Αθηνών, στην Πειραματική Σκηνή του ΘΟΚ στην Κύπρο, στη Θεσσαλονίκη, στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ιωαννίνων, στην Πάτρα, τη Δράμα, την Καρδίτσα, το Αγρίνιο και την Κόρινθο. Φέτος παρουσιάζεται στο θέατρο Εν Αθήναις στο Γκάζι.
Η Έλλη Ζάχου Ταχτσή, μητέρα του σπουδαίου μεταπολεμικού λογοτέχνη Κώστα Ταχτσή, υπήρξε μια ανυπόταχτη γυναίκα, που το μόνο που ήθελε, ήταν να ζήσει ελεύθερη και να αγαπηθεί. Ατύχησε και στα δύο. Υπέκυψε στη σκληρότητα της εποχής της και έγινε πιο σκληρή από αυτήν.
Οι δύο αυτές παραστάσεις ήταν η αφορμή να μιλήσουμε μαζί της.
- Ας ξεκινήσουμε με τον «Αράφ», το νέο έργο του Γιάννη Τσίρου. Είναι ένα ιδιαίτερο έργο που ισορροπεί εξαιρετικά ανάμεσα στο χιούμορ και στο δράμα, ανάμεσα στον ρεαλισμό και την αλληγορία. Ποια είναι τα ζητήματα που θέτει;
Καταρχάς έχει ένα μυστήριο ο Γιάννης Τσίρος. Το βασικό θέμα που θέτει - το οποίο δεν λέγεται και αυτό θεωρώ ότι είναι το υπέροχο – είναι σαφέστατα το προσφυγικό ζήτημα. Μπορεί να είναι πρωταγωνιστής ένας σκύλος, που διέσωσε ο ξενοδόχος από τη θάλασσα, αλλά είναι σαφές μέσα από τις λέξεις που χρησιμοποιεί, αλλά και τους υπαινιγμούς που κάνει, ότι αναφέρεται στους πρόσφυγες που προσπαθούν να διασχίσουν τη Μεσόγειο για να βρουν μια καλύτερη ζωή στη Δύση. Ταυτόχρονα όμως θίγει και άλλα σημαντικά θέματα, όπως για παράδειγμα του ρατσισμού, των στειρώσεων των ζώων. Για μένα, καταθέτει ένα πολύ ρεαλιστικό έργο και καταφέρνει να συνδυάσει με επιτυχία τον ρεαλισμό με την αλληγορία. Υπάρχει παράλληλα ένα έντονο απειλητικό στοιχείο που έρχεται όχι μόνο απέξω αλλά και εσωτερικά.
-Νομίζω ότι το πιο σημαντικό στοιχείο του έργου είναι αυτό που δεν λέγεται και διαρκώς υπονοείται. Ισορροπεί εξαιρετικά μεταξύ κωμωδίας και δράματος.
Έτσι ακριβώς! Αυτό που έχει εξαιρετική σημασία είναι ότι ο Τσίρο έχει δημιουργήσει τρεις εξαιρετικούς, ολοκληρωμένους χαρακτήρες. Ο καθένας τους εκπροσωπεί έναν χώρο, μια τάξη. Έχουμε την επιστήμη (κτηνίατρος), το κεφάλαιο-επιχειρηματικότητα (ο ξενοδόχος) και την εργατική τάξη (κηπουρός). Είναι σαφής η πολιτική διάσταση του έργου. Ο συγγραφέας μιλά για ένα καταφύγιο αδέσποτων ζώων, που δεν το θέλει η κοινότητα και αυτό που σου έρχεται κατευθείαν στο μυαλό είναι τα hot spot για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, στα οποία αντιδρούν οι μικρές κοινωνίες των νησιών. Υπάρχουν παντού στο έργο του αυτές οι παραπομπές-υπαινιγμοί, που συνδέουν το κακόμοιρο σκυλί με τη μοίρα των μεταναστών. Ο κάθε ένας από αυτούς τους τρεις χαρακτήρες έχει τη δική του ιστορία, τη δική του διαδρομή, τις δικές του «ρωγμές». Αυτό είναι κάτι που προσφέρει τρομερό χώρο και δυνατότητες στον ηθοποιό, για να μπορέσει να κολυμπήσει και να υποδυθεί τον ρόλο του. Εμένα που προσέφερε πάρα πολλά, ο τρόπος που έχει γράψει το ρόλο μου.
- Ερμηνεύεις την Ματίνα, την κτηνίατρο του νησιού. Πώς θα μας την περιέγραφες;
Η Ματίνα έχει μια πολύ σοβαρή ρωγμή, η οποία αποκαλύπτεται μετά τη μέση του έργου. Είναι μια γυναίκα, που παλεύει μόνη της. Αγαπά πάρα πολύ τη δουλειά της και είναι υπεύθυνη. Κάνει ο,τι μπορεί, χωρίς να τη βοηθά ούτε η πολιτεία, ούτε το θεσμικό πλαίσιο. Μέσα της, όμως υπάρχει ένας πόλεμος σε σχέση με το ηθικό και το νόμιμο. Κάποια στιγμή λοιπόν θα ξεπεράσει το νόμιμο, γιατί υπεισέρχεται ένα πολύ σοβαρό, δικό της θέμα στην ιστορία. Ταυτόχρονα είναι μια γυναίκα απροστάτευτη απέναντι στην ανδρική δύναμη.
-Ποια είναι η κοινωνία που αποτυπώνεται σε αυτό το έργο; Ποιον «φωτογραφίζει» ο συγγραφέας;
Είναι σαφές ότι είμαστε εμείς. Είναι πολύ κοντά μας, αυτό που περιγράφει στο έργο. Είναι τα νησιά μας και αυτά που έχουν βιώσει οι κάτοικοί τους. Εγώ μένω στην Αθήνα και δεν μπορώ να μπω στα παπούτσια τους, για να μιλήσω για τις καταστάσεις που έχουν αντιμετωπίσει. Όταν είμαστε απέξω, ή σχολιάζουμε από τον καναπέ μας ή βγαίνουμε στα παράθυρα της τηλεόρασης και λέμε αβασάνιστα τη γνώμη μας, λέμε συνήθως πάρα πολλά: καταδικάζουμε, αφορίζουμε και λιθοβολούμε για όσα συμβαίνουν στα σύνορα της πατρίδας μας. Είναι πολύ διαφορετικό, όταν βιώνεις από κοντά αυτή την τραγική κατάσταση. Δεν ξέρω αν υπάρχει λύση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι νησιώτες είναι πραγματικά μόνοι τους, αφημένοι στην τύχη τους, όχι μόνο στο μεταναστευτικό. Οπότε το έργο σε προβληματίζει για πολλά και διαφορετικά πράγματα και σε κάνει να κατανοήσεις όλες τις πλευρές που υπάρχουν σε κάποια ζητήματα, όπως το προσφυγικό και οι στειρώσεις των ζώων. Το έργο δεν δίνει απαντήσεις, απλά σου δείχνει όλες τις πλευρές.
- Αυτό που είναι εμφανές μέσα από το έργο είναι ότι κανείς, ούτε άνθρωπος ούτε σκύλος, δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το αύριο. Το μέλλον μοιάζει ρευστό. Κάποιο απρόβλεπτο γεγονός μπορεί να ανατρέψει τις βεβαιότητες του παρόντος και η ζωή μας να βρεθεί σε συνθήκες που δεν ελέγχονται. Το πιστεύεις;
Βέβαια! Ο καθένας μας μπορεί να βρεθεί στη θέση του Αράφ, να βρεθεί υπόλογος για κάτι που δεν φταίει. Αισθάνομαι ότι με όλα αυτά τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας, με τη δυστυχία και τους πολέμους, το μέλλον είναι πολύ δυσοίωνο. Ο παραλογισμός της ζωής μας σήμερα είναι ότι ο πόλεμος είναι κάτι δεδομένο. Το ότι θα σκοτώνονται παιδιά, άσχετα με το ποιος φταίει, είναι πλέον κάτι δεδομένο και φρικτό. Η λογική μου «καίγεται» μπροστά σε αυτή την κατάσταση. Επειδή λοιπόν η πραγματικότητα είναι τόσο ζοφερή, δεν μπορείς να αισθάνεσαι καμιά ασφάλεια και βεβαιότητα για το μέλλον. Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξη. Βλέπεις άλλωστε πόσος κόσμος δυσκολεύεται να αγοράσει βασικά αγαθά για να περάσει τις γιορτές.
-Αισθάνεσαι ότι η σκηνοθεσία του Γιώργου Παλούμπη ενέτεινε τον ρεαλισμό του έργου;
Βοήθησε πάρα πολύ σ’ αυτό το τόσο δύσκολο και υπαινικτικό έργο, που διαθέτει όμως από την άλλη πλευρά και απίστευτη ακρίβεια. Εγώ δεν μπορώ να αλλάξω ούτε μια λέξη στα λόγια μου. Είναι τόσο τέλεια γραμμένο από τον Γιάννη Τσίρο. Η συμβολή του Γιώργου ήταν καθοριστική, στη μορφή που πήρε το έργο. Ήθελα πολύ να συνεργαστώ μαζί του. Χάρηκα πολύ όταν με πήρε τηλέφωνο για τον ρόλο και η συνεργασία μας είναι εξαιρετική. Είναι ένας σκηνοθέτης που αποκρυπτογραφεί το έργο μαζί με τους ηθοποιούς. Μας άκουγε. Ξέρει τόσο καλά τον ρεαλισμό και συνεχίζει και τον ψάχνει. Ψάχνει την αλήθεια. Δεν υπάρχει τίποτε περιττό και κραυγαλέο στην προσέγγισή του.
-Παράλληλα συνεχίζεις με μεγάλη επιτυχία, κάτι εντελώς διαφορετικό. Ερμηνεύεις τον μονόλογο «Η μάνα αυτουνού, Έλλη Ζάχου Ταχτσή». Πώς αποτυπώνεται η μητέρα του Ταχτσή, μέσα από τον μονόλογο της Κικής Μαυρίδου;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΌταν έπεσε στα χέρια μου το έργο, το διάβασα μονορούφι. Με τάραξε πάρα πολύ αυτή η γυναίκα και με ιντρίγκαρε. Από τότε μέχρι σήμερα, έχω διανύσει μια τόσο μεγάλη απόσταση, που αυτή η γυναίκα, αυτό το θηρίο κάθεται μαζί μου στο μπαούλο της παράστασης και μου χαϊδεύει την πλάτη. Είναι κάτι μαγικό αυτό που συμβαίνει σε κάθε παράσταση. Αυτή η γυναίκα, έτσι όπως είναι φτιαγμένο το έργο, έχει την τόλμη να εξομολογείται και να εκθέτει τον εαυτό της, κάθε βράδυ σε άγνωστους ανθρώπους, ζητώντας συγχώρεση από το γιο της, ξέροντας ότι αυτός δεν θα την έχει ποτέ. Αυτός θέλει να γυρίσει τον χρόνο πίσω και να τρέξει να την αγκαλιάσει, ξέροντας ότι αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Το μόνο που της έχει απομείνει είναι να μιλάει για τη ζωή της. Βάζει τον εαυτό της στο μαρτύριο να εξομολογείται, να φανερώνει τις ενοχές της, γιατί είναι το μόνο που μπορεί να κάνει για αυτόν και για την ίδια.
-Πόσο επηρέασε η ζωή της, τον τρόπο που μεγάλωσε ο συγγραφέας και τον χαρακτήρα του; Γιατί παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον θεατή;
Αυτό που ήταν καθοριστικό για τον Ταχτσή, ήταν νομίζω η έλλειψή της. Τον άφησε πολύ μικρό στη μητέρα της. Η ίδια ήταν αγρίμι από μικρή. Λάτρευε τον πατέρα της και είχε έντονο ανταγωνισμό με τη μάνα της. Χτύπησε επί της ουσίας το κεφάλι της στον τοίχο, όταν είδε τον πατέρα της με μια άλλη γυναίκα. Έκανε ό,τι χειρότερο μπορούσε. Πήγε και παντρεύτηκε, ενώ δεν ήταν έτοιμη ούτε για γάμους, ούτε για παιδιά. Τιμώρησε με αυτόν τον τρόπο τον εαυτό της. Κακόπεσε. Όλη τη βία που υφίστατο η ίδια, την πέρασε στα παιδιά της ακόμη πιο έντονα. Ειδικά στον μικρό Κώστα. Της έσπαγε τα νεύρα να βλέπει ένα τόσο ευαίσθητο κι αφηρημένο παιδί. Είχε τα κότσια όμως αυτή η γυναίκα να παρατήσει τον αλκοολικό άνδρα της και να φύγει. Ήταν κάτι απίστευτο για εκείνη την εποχή. Ερωτεύθηκε στη συνέχεια πολύ και μετά προδόθηκε. Ο έρωτας, καθώς έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή της, καθόριζε και τη συμπεριφορά της απέναντι στα παιδιά. Όταν ήταν συναισθηματικά καλά, ήταν ένας άγγελος, όταν όμως ζοριζόταν ερωτικά, μεταμορφωνόταν σε έναν τύραννο. Αυτό μου το διηγιόταν και η εγγονή της, η συνονόματή της Έλλη. Ότι στέρησε τον Κώστα από την αγκαλιά και την παρουσία της, ήταν καθοριστικό για τον μικρό τότε. Ο Κώστας φορούσε το φουστάνι της, γιατί αυτό ήταν η αγκαλιά που του έλειπε.
- Φέρνεις αυτό τον μονόλογο εις πέρας με μεγάλη επιτυχία και ελάχιστα μέσα. Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία στο να παρουσιάσεις την ιστορία αυτής της γυναίκας;
Δεν είχα κάποια δυσκολία. Πρωταγωνιστής είναι το ίδιο το κείμενο, που έχει τόσο δυνατές εικόνες από τη ζωή αυτής της γυναίκας. Γι’ αυτό αποφασίσαμε με τον Βαγγέλη Λάσκαρη, που υπογράφει την σκηνοθεσία, ότι δεν χρειάζεται να προσθέσουμε κάτι άλλο στην παράσταση. Υπάρχει μια φυσική ροή στο έργο. Αισθάνομαι να «κυλάω» μέσα του. Είναι ένα ταξίδι αυτή η παράσταση. Είναι σαν να με παίρνει από το χέρι και με οδηγεί στα σκοτάδια μου.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ-Τι είναι αυτό που συγκινεί τόσο πολύ τους θεατές στην ιστορία αυτής της γυναίκας;
Είναι ένα κυτταρικό έργο. Μας αφορά όλους. Σε αρπάζει από το υπογάστριο. Είναι ένα πρωτόλειο έργο για τη μάνα και την οικογένεια. Όλοι έχουμε μια μάνα. Δεν μπορεί να μη σε συγκινήσει. Έχω ακούσει απίστευτα πράγματα από τους θεατές και δέχθηκα εντελώς διαφορετικές αντιδράσεις, όλους αυτούς τους μήνες που παίζεται. Ήρθαν για παράδειγμα τα παιδιά από το Antivirus και στην αρχή ήθελαν να με σπάσουν στο ξύλο για το ρόλο. Άλλοι περιμένουν στο τέλος για να με αγκαλιάσουν. Κάποιος άλλος μεσήλικας μου είπε κλαίγοντας «Κρύβομαι 54 χρόνια. Σας ευχαριστώ». Έχουν έρθει αγόρια με τα αγόρια τους και με ευχαρίστησαν, γιατί πρώτη φορά κατάλαβαν τους γονείς τους και τον τρόπο που τους φέρονταν. Ότι τους βοήθησε να έρθουν πιο κοντά τους. Μου αρέσει πολύ ότι μοιράζομαι με τον κόσμο την αλήθεια αυτού του έργου.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Αράφ»
Κείμενο: Γιάννης Τσίρος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Παλούμπης
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣκηνικά – Κοστούμια: Νατάσσα Παπαστεργίου
Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Μουσική σύνθεση: Κώστας Νικολόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Παναγιώτα Παπαδημητρίου
Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου: Μαριάνθη Ράδου
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΦωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Video promo: Θωμάς Παλυβός
Μακιγιάζ/Hair Styling φωτογράφισης- Σχεδιασμός Μακιγιάζ παράστασης: Διονυσία Κωνσταντίνου
Οργάνωση παραγωγής: Χρυσαντίνα Κουλουμπού
Εκτέλεση παραγωγής: Ρίτα Κώνστα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠαραγωγή: Αθηναϊκά Θέατρα & Artinfo
Παίζουν: Ράνια Σχίζα, Ιωσήφ Πολυζωίδης, Φώτης Λαζάρου
INFO
Θέατρο Αποθήκη
Ημέρες & Ώρες Παραστάσεων: Τετάρτη : 20:00, Πέμπτη – Παρασκευή : 21:00, Σάββατο : 21:15
Κυριακή : 18:00
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤιμή εισιτηρίου
Τετάρτη- Πέμπτη - Παρασκευή
18€ κανονικό - 15€ μειωμένο (φοιτητικό- ανέργων- παιδικό έως 12 ετών- ΑΜΕΑ χωρίς κινητικά προβλήματα), Σάββατο – Κυριακή: 20€ κανονικό- 17€ (φοιτητικό- ανέργων- παιδικό έως 12 ετών- ΑΜΕΑ χωρίς κινητικά προβλήματα)
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣυγγραφέας: Κική Μαυρίδου
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Λάσκαρης
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση : Μάνος Αντωνιάδης
Σκηνικό / Κοστούμι: Γιώργος Λιντζέρης
Κατασκευή κοστουμιού: Ειρήνη Αβζίδου
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣχεδιασμός φωτισμών: Βαγγέλης Μούντριχας
Φωτογραφίες παράστασης: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Αφίσα παράστασης : Γιάννης Κεντρωτάς
Trailer / Κινηματογράφηση: ORKI Productions
Πρόγραμμα παράστασης: Εκδόσεις Απόπειρα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕπικοινωνία / Προώθηση παράστασης: Νταίζη Λεμπέση
Την φωνή του χαρίζει στο ρόλο του Κώστα Ταχτσή ο Νίκος Καραθάνος
INFO
Θέατρο Έν Άθήναις
Ιάκχου 19, Γκάζι, τηλ. επικοινωνίας: 2130356472
Ημέρες Παραστάεων: Κάθε Σάββατο στις 18:00 και Κυριακή στις 21:15
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔιάρκεια: 80΄ (χωρίς διάλειμμα)
Τιμές Εισιτηρίων
Γενική είσοδος: 13 ευρώ
Μειωμένο Εισιτήριο: 11 ευρώ (Φοιτητές / Σπουδαστές / Κάτοχοι Κάρτας Πολυτέκνων / ΑμΕΑ /Άνω των 65 ετών / Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας)
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ* Η παράσταση πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη και την αιγίδα του
Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
