Η έρευνα αποκαλύπτει ότι τα σημερινά πρότυπα θερμότητας μιμούνται εκείνα πριν από 6.000 χρόνια και θα μπορούσαν να είναι σημάδι πως έρχονται ακόμη πιο ζεστές ημέρες
Τα ευρωπαϊκά καλοκαίρια γίνονται όλο και πιο μεγάλα και ζεστά. Ωστόσο, υπήρχε "μεγάλη αβεβαιότητα" σχετικά με το πώς ακριβώς ή γιατί συμβαίνει αυτό, λέει η Δρ Σίλια Μάρτιν-Πουέρτας, επικεφαλής ερευνήτρια του Τμήματος Γεωγραφίας του Royal Holloway.
Τώρα, η νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι τα σημερινά πρότυπα θερμότητας μιμούνται εκείνα πριν από 6.000 χρόνια και θα μπορούσαν να είναι σημάδι ότι έρχονται ακόμη πιο ζεστές ημέρες.
Κοιτάζοντας τη λάσπη
Για τη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, η Μάρτιν-Πουέρτας και η ομάδα της επικεντρώθηκαν σε ένα σημαντικό αρχείο της κλιματικής ιστορίας: τη λάσπη. Τα ιζήματα που βρέθηκαν στον πυθμένα των ευρωπαϊκών λιμνώνδίνουν ένα στιγμιότυπο για το πώς άλλαξαν οι εποχές τα τελευταία 10.000 χρόνια.
Αξιολόγησαν την "κλίση θερμοκρασίας του γεωγραφικού πλάτους", ή τη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ της Αρκτικής και του Ισημερινού. Αυτή η κλίση είναι που καθοδηγεί τον καιρό στην Ευρώπη, οδηγώντας τους ανέμους από τον Ατλαντικό Ωκεανό προς την ήπειρο.
Και καθώς η Αρκτική θερμαίνεται, η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ της Αρκτικής και του Ισημερινού μειώνεται. Ως αποτέλεσμα, τα ρεύματα αέρα επιβραδύνονται, με αποτέλεσμα να εντείνονται και να παρατείνονται τα καλοκαιρινά καιρικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες. Η ίδια η καλοκαιρινή περίοδος θα διαρκούσε επίσης περισσότερο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, για κάθε μείωση κατά 1°C της θερμοκρασιακής κλίσης του γεωγραφικού πλάτους, η καλοκαιρινή περίοδος θα παρατεινόταν κατά περίπου έξι ημέρες. Αυτό θα μπορούσε να προσθέσει 42 επιπλέον καλοκαιρινές ημέρες μέχρι το 2100, αν η αύξηση της θερμοκρασίας συνεχιστεί με τον σημερινό ρυθμό. Ωστόσο, με την τρέχουσα τάση θέρμανσης της Αρκτικής, η Ευρώπη θα μπορούσε να δει οκτώ μήνες καλοκαιριού μέχρι το τέλος του αιώνα.
Αυτό αντικατοπτρίζει τις συνθήκες που επικρατούσαν στην Ευρώπη πριν από περίπου 6.000 χρόνια, όπου η θερμή περίοδος διαρκούσε σχεδόν 200 ημέρες.
Γιατί τώρα;
Ενώ η κλίση της θερμοκρασίας υπήρχε πάντα, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίουεπιταχύνουν την αύξηση της θερμοκρασίας της Αρκτικής. Η περιοχή θερμαίνεται σήμερα έως και τέσσερις φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
"Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι αυτό δεν είναι απλώς ένα σύγχρονο φαινόμενο- είναι ένα επαναλαμβανόμενο χαρακτηριστικό του κλιματικού συστήματος της Γης", δήλωσε η Dr Λόρα Μπόγιαλ, συγγραφέας της μελέτης και πρώην διδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Γεωγραφίας του Royal Holloway. "Αλλά αυτό που είναι διαφορετικό τώρα είναι η ταχύτητα, η αιτία και η ένταση της αλλαγής".
Οι συγγραφείς σημειώνουν επίσης ότι άλλοι παράγοντες συμβάλλουν στην αλλαγή των καλοκαιρινών προτύπων, όπως οι θετικοί και αρνητικοί βρόχοι ανάδρασης που προκαλούνται από τον άνθρωπο.
Πώς έχει θερμανθεί η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια;
Η Ευρώπη είναι η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα στον κόσμο. Οι πόλεις ειδικότερα πλήττονται σκληρά από την υπερθέρμανση του πλανήτη χάρη στο φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, όπου η θερμότητα παγιδεύεται από τα κτίρια και απορροφάται από την άσφαλτο και το σκυρόδεμα.
Μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε αυτό το καλοκαίριαπό την οργάνωση "Ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή για όλους" εξέτασε τα δεδομένα θερμοκρασίας 85 πόλεων παγκοσμίως, που καλύπτουν την περίοδο 2019-2023. Διαπίστωσαν ότι οι "εποχές καύσωνα" δεν εμφανίζονται πλέον μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Η Αθήνα στην Ελλάδα είχε μια ιδιαίτερα μακρά περίοδο καύσωνα. Οι υψηλές θερμοκρασίες διήρκεσαν από τα μέσα Μαΐου έως τις αρχές Οκτωβρίου. Τα Τίρανα στην Αλβανία είδαν επίσης 143 ημέρες ακραίας ζέστης. Η Λισαβόνα της Πορτογαλίας και η Μαδρίτη της Ισπανίας είχαν μακρές περιόδους καύσωνα 136 και 119 ημέρες αντίστοιχα.
Προηγούμενη έρευνα έδειξε επίσης ότι πέρυσι, η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή πρόσθεσε κατά μέσο όρο ένα μήνα ακραίας ζέστης για περίπου το μισό πληθυσμό του πλανήτη.