Τα ποσοστά εμβολιασμού κατά της ιλαράς είναι «μη βέλτιστα» σε πολλά μέρη των ΗΠΑ και της Ευρώπης
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η ιλαρά προκαλεί ανησυχίες στους ειδικούς της δημόσιας υγείας μετά τον θάνατο ενός ανεμβολίαστου παιδιού σε μια επιδημία στις ΗΠΑ που έχει μολύνει περισσότερα από 150 άτομα.
Τα κρούσματα του ιού που μπορεί να προληφθεί συνεχίζουν να αυξάνονται στην αμερικανική πολιτεία του Τέξας, αλλά ιλαρά έχει επίσης αναφερθεί φέτος σε εννέα άλλες πολιτείες.
Αναφέρθηκαν επίσης 16.510 κρούσματα ιλαράς σε 30 ευρωπαϊκές χώρες το 2024, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC). Εννέα άνθρωποι πέθαναν στη Ρουμανία και ένας πέθανε στην Ιρλανδία.
Δείτε τι πρέπει να γνωρίζετε για την ιλαρά και πώς να προστατευτείτε.
Τι είναι η ιλαρά;
Είναι μια ασθένεια του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από έναν από τους πιο μεταδοτικούς ιούς στον κόσμο. Ο ιός μεταδίδεται με τον αέρα και εξαπλώνεται εύκολα όταν ένα μολυσμένο άτομο αναπνέει, φτερνίζεται ή βήχει. Προσβάλλει συχνότερα τα παιδιά.
"Κατά μέσο όρο, ένα μολυσμένο άτομο μπορεί να μολύνει περίπου 15 άλλα άτομα", δήλωσε ο Σκοτ Γουίβερ, διευθυντής του κέντρου αριστείας του Global Virus Network.
"Υπάρχουν μόνο λίγοι ιοί που πλησιάζουν έστω και στο ελάχιστο αυτό".
Η ιλαρά μολύνει πρώτα την αναπνευστική οδό και στη συνέχεια εξαπλώνεται σε όλο το σώμα, προκαλώντας υψηλό πυρετό, ρινική καταρροή, βήχα, κόκκινα, υγρά μάτια και εξάνθημα.
Το εξάνθημα εμφανίζεται γενικά τρεις έως πέντε ημέρες μετά τα πρώτα συμπτώματα, ξεκινώντας ως επίπεδες κόκκινες κηλίδες στο πρόσωπο και στη συνέχεια εξαπλώνεται προς τα κάτω στο λαιμό, τον κορμό, τα χέρια, τα πόδια και τα πέλματα.
Όταν εμφανίζεται το εξάνθημα, ο πυρετός μπορεί να ανέβει πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με το CDC.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για την ιλαρά, οπότε οι γιατροί προσπαθούν γενικά να ανακουφίσουν τα συμπτώματα, να αποτρέψουν τις επιπλοκές και να κρατήσουν τους ασθενείς άνετους.
Οι άνθρωποι που έχουν πάθει ιλαρά μία φορά δεν μπορούν να την ξαναπάθουν, λένε οι αξιωματούχοι υγείας.
Μπορεί η ιλαρά να αποβεί θανατηφόρα;
Συνήθως δεν σκοτώνει τους ανθρώπους, αλλά μπορεί.
Οι συνήθεις επιπλοκές περιλαμβάνουν λοιμώξεις των αυτιών και διάρροια, αλλά μερικοί άνθρωποι καταλήγουν στο νοσοκομείο. Εν τω μεταξύ, έγκυες γυναίκες που δεν έχουν κάνει το εμβόλιο μπορεί να γεννήσουν πρόωρα ή να αποκτήσουν μωρό με χαμηλό βάρος γέννησης.
Μεταξύ των παιδιών με ιλαρά, περίπου ένα στα 20 αναπτύσσει πνευμονία, δήλωσε το CDC, και περίπου ένα στα 1.000 υποφέρει από οίδημα του εγκεφάλου που ονομάζεται εγκεφαλίτιδα - το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε σπασμούς, κώφωση ή διανοητική αναπηρία.
Η ιλαρά είναι θανατηφόρα "σε λίγο λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων, κυρίως στα παιδιά", δήλωσε ο Γουίβερ, ο οποίος εργάζεται στο Ιατρικό Τμήμα του Πανεπιστημίου του Τέξας στις ΗΠΑ.
"Τα παιδιά αναπτύσσουν την πιο σοβαρή νόσηση. Η αιτία θανάτου σε τέτοιου είδους περιπτώσεις είναι συνήθως η πνευμονία και οι επιπλοκές από την πνευμονία".
Πώς μπορείτε να προλάβετε την ιλαρά;
Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε την ιλαρά είναι να κάνετε το εμβόλιο κατά της ιλαράς, της παρωτίτιδας και της ερυθράς (MMR). Το πρώτο εμβόλιο συνιστάται για παιδιά ηλικίας 12 έως 15 μηνών και το δεύτερο για παιδιά ηλικίας τεσσάρων έως έξι ετών.
"Πριν αναπτυχθεί το εμβόλιο τη δεκαετία του 1960, όλοι έπασχαν" από ιλαρά, δήλωσε ο Γουίβερ, περιγράφοντας το εμβόλιο ως "πλήρη αλλαγή του παιχνιδιού".
Υπάρχουν "σπουδαία δεδομένα" σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου, είπε, επειδή υπάρχει εδώ και δεκαετίες.
"Οποιοδήποτε από αυτά τα κρούσματα που βλέπουμε μπορεί εύκολα να προληφθεί με την αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού στην κοινότητα", είπε.
Στις ΗΠΑ, οι περισσότερες πολιτείες βρίσκονται κάτω από το όριο εμβολιασμού του 95% για τα νήπια - το επίπεδο που απαιτείται για την προστασία των κοινοτήτων από κρούσματα ιλαράς.
Τα ποσοστά εμβολιασμού είναι επίσης "μη βέλτιστα" σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με το ECDC. Το 2024, το 81,7% των κρουσμάτων ιλαράς ήταν μεταξύ ανεμβολίαστων ατόμων, ανέφερε ο οργανισμός.
Χρειάζεστε αναμνηστικό εμβόλιο αν έχετε κάνει το εμβόλιο MMR πριν από λίγο καιρό;
Οι επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης μερικές φορές ελέγχονται για αντισώματα κατά της ιλαράς και τους χορηγείται ενισχυτικό εμβόλιο εάν είναι απαραίτητο, δήλωσε ο Γουίβερ, ακόμη και αν έχουν ήδη λάβει τις συνήθεις δύο δόσεις ως παιδί.
Είπε ότι τα άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης και έκαναν τα εμβόλια πριν από πολλά χρόνια μπορεί επίσης να θέλουν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να κάνουν αναμνηστικό εμβόλιο εάν ζουν σε περιοχή με επιδημία.
Σε αυτούς μπορεί να περιλαμβάνονται τα μέλη της οικογένειας που ζουν με κάποιον που έχει ιλαρά ή όσοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε αναπνευστικές ασθένειες λόγω υποκείμενων ιατρικών καταστάσεων.
"Αλλά δεν νομίζω ότι όλοι πρέπει να πάνε και να τρέξουν στον γιατρό τους αυτή τη στιγμή, αν έλαβαν δύο δόσεις ως παιδιά", δήλωσε.
"Αν οι άνθρωποι έκαναν απλώς τον καθιερωμένο εμβολιασμό, τίποτα από αυτά δεν θα συνέβαινε".