Τι προβλέπεται στο ευρωπαϊκό δίκαιο για την -πρωτοφανή- περίπτωση παραίτησης προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ απόφαση του Σαρλ Μισέλ να είναι υποψήφιος στις ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν στις 9 Ιουνίου συνεπάγεται την εγκατάλειψη της θέσης του προέδρου του Ευρωπαϊκού πολύ πριν ολοκληρωθεί η θητεία του.
Τι συνεπάγεται αυτό και γιατί η απόφασή του δεν άρεσε σε όλους στις Βρυξέλλες;
Η Ολλανδή ευρωβουλευτής Σόφι Ιντ Βελντ, που ανήκει στην ίδια πολιτική οικογένεια με τον πρώην πρωθυπουργό του Βελγίου, το Renew Europe των κεντρώων και φιλελευθέρων, έκανε ένα οξύ σχόλιο. Σε ανάρτησή της, έγραψε ότι ο Μισέλ είναι σαν τον καπετάνιο που εγκαταλείπει πρώτος το πλοίο στο μέσον μιας καταιγίδας.
«Προχωρά με βάση το προσωπικό του συμφέρον»
Ο καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου Αλμπέρτο Αλεμάνο χαρακτήρισε την απόφαση του Μισέλ «εγωιστική»: «Υπό μία έννοια προχωράμε σε terra incognita. Πρόκειται για μια νέα εποχή για τους Ευρωπαίους ηγέτες. Στην πράξη αυτό που κάνει ο Μισέλ είναι ότι προχωρά με βάση το προσωπικό του συμφέρον. Σίγουρα δεν ταυτίζεται με αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο θα ήταν να παραμείνει στη θέση του και να ολοκληρώσει τη θητεία του τον Νοέμβριο του 2024».
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό δίκαιο, σε περίπτωση παραίτησης του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αν δεν βρεθεί εγκαίρως αντικαταστάτης, τότε η θέση περνά αυτομάτως στον ηγέτη του κράτους-μέλους που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Θεωρητικά, αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαμε να δούμε τον ευρωσκεπτικιστή Βίκτορ Όρμπαν να αναλαμβάνει τα ηνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν η Ουγγαρία θα ασκήσει την προεδρία της ένωσης κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2024 από την 1η Ιουλίου.
Ο καθηγητής Αλεμάνο πρόσθεσε: «Είναι πολύ πιθανό μέχρι τότε οι Ευρωπαίοι ηγέτες να έχουν βρει τον αντικαταστάτη. Το πιθανότερο θα είναι ένας μεταβατικός πρόεδρος, κάποιος που θα αναλάβει να ολοκληρώσει τη θητεία του κυρίου Μισέλ από τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο. Στη συνέχεια, θα προκύψει το νέο όνομα ως αποτέλεσμα της συμφωνίας για τις κορυφαίες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Από το περιβάλλον του Σαρλ Μισέλ λέγεται ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα μπορούσαν να βρουν τον διάδοχό του είτε μέχρι τα μέσα Ιουλιου μετά τις εκλογές είτε απλώς να επιλέξουν ένα μεταβατικό πρόεδρο για το ενδιάμεσο διάστημα μέχρι τον Νοέμβριο.
Ο ίδιος πιστεύει ότι υπάρχουν λύσεις ενώ για την ώρα δεν έχει δείξει αν στοχεύει σε κάποια από τις άλλες κορυφαίες θέσεις στην ΕΕ, όπως αυτή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ή αν βλέπει το μέλλον του ως απλός ευρωβουλευτής.