Οι Ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ισχυρότερο ρόλο στις διεθνείς υποθέσεις, αλλά ο στόχος αυτός δεν θεωρείται ύψιστη προτεραιότητα, σύμφωνα με αποκλειστική δημοσκόπηση του Euronews.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕίναι ένα από τα κύρια συμπεράσματα αποκλειστικής δημοσκόπησης του Euronews που διεξήχθη από την Ipsos μεταξύ σχεδόν 26.000 ερωτηθέντων σε 18 κράτη μέλη ενόψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες θα διεξαχθούν μεταξύ 6 και 9 Ιουνίου.
Η πρώτη στο είδος της έρευνα δείχνει ότι το 40% των Ευρωπαίων θεωρεί την ενίσχυση του παγκόσμιου βάρους του μπλοκ ως "προτεραιότητα", ενώ το 42% πιστεύει ότι αυτό θα πρέπει να είναι "σημαντικό αλλά όχι προτεραιότητα". Μόνο το 18% των ερωτηθέντων θεωρεί τον στόχο αυτό "δευτερεύοντα".
Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις πέντε πρώτες χώρες που θα ήθελαν η ΕΕ να έχει πρωταγωνιστικό γεωπολιτικό ρόλο με 41%. Το 46% εκτιμά ότι είναι σημαντικό, αλλά όχι προτεραιότητα. Και μόλις το 13% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι είναι δετερεύουσα υπόθεση.
Τα αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση της διπλωματίας μετά από χρόνια διαδοχικών κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας του COVID-19, της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, οι οποίες είδαν την ΕΕ να αποκτά πιο έντονη παρουσία στα πολυμερή φόρουμ και να συντονίζει την αντίδρασή της με τους δυτικούς συμμάχους της.
Προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η παράτυπη μετανάστευση, οι ψευδείς ειδήσεις και η ταχεία άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίες υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα, έχουν ενισχύσει περαιτέρω την αφήγηση ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνη της τον 21ο αιώνα ούτε να μείνει στο περιθώριο.
Όταν έγινε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν υποσχέθηκε ότι η Κομισιόν θα είναι "γεωπολιτική" και θα έχει μεγαλύτερο λόγο στην παγκόσμια σκηνή.
«Θα επενδύσουμε σε συμμαχίες και συνασπισμούς για να προωθήσουμε τις αξίες μας. Θα προωθήσουμε και θα προστατεύσουμε τα συμφέροντα της Ευρώπης μέσω του ανοιχτού και δίκαιου εμπορίου. Θα ενισχύσουμε τους εταίρους μας μέσω της συνεργασίας, διότι οι ισχυροί εταίροι κάνουν και την Ευρώπη ισχυρή», είχε δηλώσει η Φον Ντερ Λάιεν το 2019, κάνοντας την εισήγησή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Η Επιτροπή μου δεν θα φοβηθεί να μιλήσει τη γλώσσα της εμπιστοσύνης. Αλλά θα είναι ο δικός μας τρόπος, ο ευρωπαϊκός τρόπος. Αυτή είναι η γεωπολιτική Επιτροπή που έχω στο μυαλό μου και που η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως».
Σχεδόν πέντε χρόνια αργότερα, οι Ευρωπαίοι φαίνεται να συμμερίζονται την άποψή της, αν και με λιγότερη ένταση.
Οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές μιας ισχυρότερης Παγκόσμιας Ευρώπης βρίσκονται στην Πορτογαλία (όπου το 56% δηλώνει "προτεραιότητα"), τη Βουλγαρία (50%) και την Ισπανία (49%). Τα υψηλότερα ποσοστά όσων πιστεύουν ότι αυτό πρέπει να είναι "δευτερεύον" προέρχονται από την Πολωνία (28%), τη Ρουμανία (25%) και τη Γαλλία (21%), μια χώρα με μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Στην Ουγγαρία, όπου ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει επιδιώξει να έρθει σε ρήξη με τις Βρυξέλλες όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, η πλειοψηφία του 55% επιλέγει την επιλογή "σημαντικό αλλά όχι προτεραιότητα", το υψηλότερο ποσοστό για αυτή την απάντηση.
Εξετάζοντας την πρόθεση ψήφου ενόψει των εκλογών του Ιουνίου, οι δηλωμένοι υποστηρικτές των τεσσάρων φιλοευρωπαϊκών κομμάτων είναι πιο πιθανό να θεωρήσουν την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της ΕΕ ως "προτεραιότητα": το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (50%), οι Σοσιαλιστές & Δημοκράτες (50%), οι Φιλελεύθεροι της Ανανεωτικής Ευρώπης (51%) και οι Πράσινοι (47%).
Αντίθετα, το 35% όσων υποστηρίζουν τη σκληροδεξιά ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) και το 25% όσων υποστηρίζουν την ακροδεξιά ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) πιστεύουν ότι αυτή η φιλοδοξία θα πρέπει να αποτελεί "προτεραιότητα".
Επιπλέον, το 38% και το 45% των υποστηρικτών του ECR και της ID, αντίστοιχα, λένε ότι αυτό θα πρέπει να είναι "σημαντικό αλλά όχι προτεραιότητα." Το υπόλοιπο (27% και 30%, αντίστοιχα) το θεωρεί "δευτερεύον".
Συνολικά, μεταξύ των 10 κατευθύνσεων δράσης που εξέτασε η Ipsos, η ενίσχυση της παγκόσμιας επιρροής της ΕΕ κατατάσσεται μόλις στην όγδοη θέση, πάνω από τη βοήθεια προς την Ουκρανία και την προστασία των μειονοτήτων.