Η «αγανάκτηση» χωρών της ΕΕ για τα συνεχή βέτο της Ουγγαρίας στη βοήθεια προς την Ουκρανία

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μάσησαν τα λόγια τους τη Δευτέρα, καθώς αρκετοί εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για το μακροχρόνιο βέτο της Ουγγαρίας στη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, η οποία καλύπτει λενα ποσό της τάξεως των 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.

"Έχει πάει πολύ, πολύ μακριά", δήλωσε ο Λιθουανός Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις.

Το μπλοκάρισμα ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο, όταν η Βουδαπέστη αρνήθηκε να εγκρίνει μια δόση 500 εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειρήνης (European Peace Facility-EPF), ενός εργαλείου εκτός προϋπολογισμού που επιτρέπει στα κράτη μέλη να λαμβάνουν μερική επιστροφή χρημάτων για τον στρατιωτικό εξοπλισμό που στέλνουν στο Κίεβο.

Η διαμάχη, η οποία προκάλεσε μεγάλη απογοήτευση στους διπλωμάτες της ΕΕ, επιδεινώθηκε αφού τα κράτη μέλη κατέληξαν τον Μάρτιο σε μια δύσκολη συμφωνία για την αναπλήρωση του EPF με επιπλέον 5 δισεκατομμύρια ευρώ, η οποία σχεδιάστηκε να διατεθεί μέχρι το τέλος του έτους.

Το βέτο της Ουγγαρίας στο κονδύλι των 500 εκατ. ευρώ επηρέασε άλλα δύο του ίδιου μεγέθους, συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Το αδιέξοδο σημαίνει επίσης ότι τα επόμενα 5 δισ. ευρώ δεν μπορούν να προχωρήσουν, δημιουργώντας οριζόντια παρεμπόδιση της βοήθειας της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, οι χώρες έχουν στραφεί σε διμερείς δωρεές που παρακάμπτουν τις Βρυξέλλες.

Οι καθυστερήσεις έχουν προκαλέσει αμηχανία στο ευρωπαϊκό μπλοκ, καθώς η Ουκρανία μάχεται απέναντι σε μια νέα σκληρή επίθεση των ρωσικών στρατευμάτων στη βορειοανατολική περιοχή και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εκλιπαρεί τη Δύση να εντείνει τις προμήθειες όπλων και πυρομαχικών.

Το Σάββατο, ρωσικές αεροπορικές επιδρομές εναντίον σούπερ μάρκετ στο Χάρκοβο προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 16 ανθρώπων και τον τραυματισμό 65, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.

Η απογοήτευση μεγαλώνει

"Δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι μια μόνο χώρα, η οποία υπέγραψε επίσης υπέρ αυτού του ποσού πριν από μερικούς μήνες κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής μεταξύ αρχηγών κρατών, μπλοκάρει τώρα αυτή την κρίσιμη βοήθεια για την Ουκρανία", δήλωσε η Βελγίδα Χαντζα Λαχμπιμπ.

"Πρέπει οπωσδήποτε να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να βοηθήσουμε στρατιωτικά την Ουκρανία", πρόσθεσε.

Ο Εσθονός ομόλογός της Μάργκους Τσάκνα δήλωσε ότι "κάθε φορά" που οι υπουργοί έρχονται στις Βρυξέλλες, έρχονται αντιμέτωποι με τα βέτο της Ουγγαρίας σε "πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες".

"Πρέπει να αρθεί αυτό (το βέτο) με την έννοια ότι πρέπει να πείσουμε την Ουγγαρία. Αλλά είναι ζωτικής σημασίας ότι η Ουκρανία χρειάζεται αυτού του είδους την υποστήριξη", δήλωσε ο Τσάκνα στους δημοσιογράφους.

Η Μπαϊμπα Μπραζε από τη Λετονία δήλωσε ότι η πολιτική ενότητα της ΕΕ θα πρέπει να μεταφραστεί σε "πραγματικά, πρακτικά παραδοτέα" και εξέφρασε τη λύπη της για "πολλά ζητήματα" που καθυστερούν στο Συμβούλιο.

"Περιμένουμε από αυτά τα κράτη μέλη να υποχωρήσουν", πρόσθεσε.

Ο Λιθουανός Λαντσμπέργκις έκανε την πιο καυστική αξιολόγηση, καταγγέλλοντας την ουγγρική στάση ως "συστηματική προσέγγιση απέναντι σε κάθε προσπάθεια της ΕΕ να έχει ουσιαστικό ρόλο στις εξωτερικές υποθέσεις". 

Ο υπουργός αναφέρθηκε στην ενταξιακή διαδικασία της Ουκρανίας και στον νόμο της Γεωργίας για την "ξένη επιρροή" ως περιπτώσεις στις οποίες η Βουδαπέστη προσπάθησε να εκτροχιάσει συλλογικές αποφάσεις.

Ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει αψηφήσει τη δυτική συναίνεση, ασκώντας ανοιχτά φιλική προς τη Ρωσία πολιτική και απαιτώντας παραχωρήσεις για να αμβλύνει τις κυρώσεις.

"Δεν πρόκειται για κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Και πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε γι' αυτό", δήλωσε ο Λαντσμπεργκις. "Ξέρω ότι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φανεί ως μη διπλωματικό πράγμα, επειδή, ξέρετε, είμαστε ευγενικοί   άνθρωποι".

Θα εκτροχιάσει η Ουγγαρία (και) τη χρήση των ακινητοποιημένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων;

Οι λόγοι για το βέτο έχουν προβληματίσει τους αξιωματούχους στις Βρυξέλλες. Η Βουδαπέστη αρνήθηκε αρχικά να εγκρίνει τη δόση των 500 εκατομμυρίων ευρώ επειδή η υπηρεσία καταπολέμησης της διαφθοράς της Ουκρανίας είχε βάλει την ουγγρική τράπεζα OTP Bank στη μαύρη λίστα ως "διεθνή χορηγό πολέμου".

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο χαρακτηρισμός αυτός εξόργισε την κυβέρνηση Όρμπαν και προκάλεσε μια διαμάχη μεταξύ Βουδαπέστης και Κιέβου, με τις Βρυξέλλες να βρίσκονται αμήχανα στη μέση.

Η OPT Bank αφαιρέθηκε τελικά από τον κατάλογο με τις ονομασίες, αλλά η Ουγγαρία διατήρησε σταθερά το βέτο της, υποστηρίζοντας ότι χρειαζόταν περαιτέρω εγγυήσεις ότι καμία άλλη ουγγρική εταιρεία δεν θα έμπαινε στη μαύρη λίστα στο μέλλον.

Οι διπλωμάτες γούρλωσαν τα μάτια τους σε αυτή τη συλλογιστική, την οποία θεωρούν ιδιότροπη και αβάσιμη. Φοβούνται τώρα ότι η Βουδαπέστη θα μπορούσε να εκτροχιάσει τη νέα συμφωνία για τη χρήση των έκτακτων εσόδων που προέρχονται από τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας.

Το σχέδιο θα μπορούσε να συγκεντρώσει μεταξύ 2,5 και 3 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, το 90% των οποίων θα πήγαινε σε προμήθειες όπλων και πυρομαχικών για την Ουκρανία.

Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι η Βουδαπέστη δεν μπλόκαρε τη νομική συμφωνία για τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία. Ωστόσο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το δικαίωμα βέτο που διαθέτει για να εμποδίσει την αποδέσμευση νέων χρημάτων...

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ