Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF) δημοσίευσαν την Παρασκευή την ετήσια έκθεσή τους για την ελευθερία του Τύπου σε όλο τον κόσμο. Η Ευρώπη παραμένει η ασφαλέστερη περιοχή για τους δημοσιογράφους, αλλά η κατάσταση επιδεινώνεται. Εντός της ΕΕ, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Ο ευρωπαϊκός Τύπος ασφυκτιά. Ενώ η ήπειρος παραμένει η πρώτη περιοχή στον παγκόσμιο δείκτη ελευθερίας του Τύπου που δημοσίευσε την Παρασκευή η οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF), η κατάσταση επιδεινώνεται.
Οι οικονομικές δυσκολίες απειλούν τα δημοσιογραφικά γραφεία, ιδίως τα ανεξάρτητα. Ταυτόχρονα, τα μέσα ενημέρωσης έχουν να αντιμετωπίσουν το τέλος της αμερικανικής βοήθειας και την ενίσχυση της ρωσικής προπαγάνδας. «Σήμερα, ο Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί τόσο μεγάλη απειλή για τα μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη όσο και ο Βλαντιμίρ Πούτιν», λέει ο Πάβολ Σαλάι, επικεφαλής του γραφείου ΕΕ-Βαλκανίων της RSF.
Η Νορβηγία, η Εσθονία και οι Κάτω Χώρες κυριαρχούν στην κατάταξη. Αντίθετα, η Ελλάδα, η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο είναι οι χώρες της ηπείρου που κατατάσσονται στη χαμηλότερη θέση, αντίστοιχα στην 89η, 96η και 99η θέση σε σύνολο 180 χωρών.
Εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Αθήνα βρίσκεται στην τελευταία θέση.
«Στην Ελλάδα, η ελευθερία του Τύπου καταπνίγεται πραγματικά από την ατιμωρησία των εγκλημάτων που διαπράττονται κατά των δημοσιογράφων. Αναφέρομαι στη δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ το 2021. Μέχρι στιγμής έχει γίνει μια δίκη και οι κατηγορούμενοι έχουν αθωωθεί», εξηγεί ο Πάβολ Σαλάι.
«Υπήρξε επίσης η μεγαλύτερη παρακολούθηση δημοσιογράφων στην Ε.Ε. Στην Ελλάδα, περισσότεροι από 10 επαγγελματίες του Τύπου έγιναν στόχος του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator, το οποίο έδωσε το όνομά του στην περίφημη πλέον υπόθεση Predatorgate», προσθέτει.
Η Ουγγαρία επικρίνεται για τις επιθέσεις της στο κράτος δικαίου και βρίσκεται στην 68η θέση, καθώς σύμφωνα με τον Σαλάι, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν χρησιμοποιεί άλλα μέσα για τον έλεγχο της πληροφόρησης.
«Το 80% των μέσων ενημέρωσης ελέγχεται από τους φίλους του Όρμπαν. Και από αυτή την άποψη, ο Όρμπαν σφίγγει σταθερά τη λαβή του στα μέσα ενημέρωσης», εξηγεί.
Η Ευρώπη έχει το προβάδισμα, αλλά...
Ενώ η Ευρώπη παραμένει το ασφαλέστερο μέρος για τα μέσα ενημέρωσης, οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα τονίζουν ότι η ΕΕ πρέπει να παραμείνει σε επαγρύπνηση. «Η ελευθερία του Τύπου έχει επιδεινωθεί περαιτέρω στην Ευρώπη», λέει ο Πάβολ Σαλάι.
Ωστόσο, η ΕΕ διαθέτει τα νομοθετικά μέσα για την προστασία των δημοσιογράφων μετά την «υιοθέτηση πέρυσι της Ευρωπαϊκής Πράξης για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αποτελεί ιστορική νομοθεσία».
Το κείμενο αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας των συντακτικών γραφείων, στην προστασία των πηγών και στη διασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στην ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης. Το κείμενο στοχεύει επίσης στην προστασία των δημοσιογράφων από κάθε μορφή κατασκοπείας. Όμως οι κανονισμοί δεν εφαρμόζονται με τον ίδιο τρόπο από όλα τα κράτη μέλη, εκφράζει τη λύπη του ο Πάβολ Σαλάι.
Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα καλούν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να θεσπίσουν μέτρα για να βοηθήσουν τα μέσα ενημέρωσης. Η ΜΚΟ αναφέρει την ανάγκη για καινοτόμα μοντέλα χρηματοδότησης ή φορολογικές ελαφρύνσεις.
Η οργάνωση θέλει επίσης οι ψηφιακές πλατφόρμες να υπερασπίζονται και να προωθούν αξιόπιστα μέσα ενημέρωσης. «Δυστυχώς, οι σημερινές πλατφόρμες τείνουν να προωθούν φήμες και προπαγάνδα και όχι αξιόπιστες πληροφορίες», λέει ο Πάβολ Σαλάι. Επισημαίνει την ανάγκη να χρηματοδοτήσουν τα κράτη μέλη τα μέσα ενημέρωσης μετά το κενό που δημιούργησε η οικονομική και πολιτική αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών.