Οι άνθρωποι που δεν διαθέτουν διαβατήριο από χώρα της ΕΕ σύντομα θα βρεθούν αντιμέτωποι με ένα νέο ψηφιακό σύστημα συνόρων που θα καταγράφει μεγάλο μέρος των προσωπικών τους πληροφοριών. Το λεγόμενο σύστημα εισόδου/εξόδου αποσκοπεί στην αύξηση της ασφάλειας.
Ο νέος κανονισμός θα ισχύει για τους υπηκόους τρίτων χωρών που ταξιδεύουν σε χώρες της ΕΕ για διακοπές ή για επαγγελματικούς λόγους και διαμένουν έως 90 ημέρες σε οποιοδήποτε διάστημα 180 ημερών.
Μία από τις προτεραιότητες είναι ο καλύτερος εντοπισμός των θυμάτων εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας ανθρώπων, και των δραστών, ιδίως εκείνων που αποτελούν τρομοκρατική απειλή. Πράγματι, η απόφαση για τη θέσπιση αυτής της νομοθεσίας ελήφθη μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία το 2015 και στο Βέλγιο το 2016.
Οι ηγέτες της ΕΕ επιθυμούν επίσης να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που θέτουν οι επισκέπτες που παραμένουν για πολύ καιρό και γίνονται παράτυποι μετανάστες. Και τα δύο θέματα αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στη δημόσια συζήτηση και στη χάραξη πολιτικής, ωστόσο ο δρόμος προς την εφαρμογή ήταν μακρύς.
«Υπήρχαν κυρίως θέματα που έπρεπε να επιλυθούν σε τεχνικό επίπεδο, επειδή όλα τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη της ΕΕ έπρεπε να υποβάλουν δήλωση ετοιμότητας. Φαίνεται ότι χρειάστηκε χρόνος για να δημιουργηθεί το σύστημα», εξηγεί ο Vincenzo Genovese, ο οποίος ασχολείται για λογαριασμό του Euronews με τις πολιτικές μετανάστευσης και ασφάλειας.
Το σύστημα θα καταγράφει το όνομα του ατόμου, τον τύπο του ταξιδιωτικού εγγράφου και βιομετρικά δεδομένα -δακτυλικά αποτυπώματα και εικόνες προσώπου- αλλά και όλες τις ημερομηνίες εισόδου και εξόδου.
«Είναι σίγουρα ένα εργαλείο ελέγχου της μετανάστευσης, γιατί γνωρίζουμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό, ίσως και η πλειονότητα των παράτυπων μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση φθάνουν με έναν συνήθη τρόπο και στη συνέχεια μένουν περισσότερο», επισημαίνει ο Vincenzo Genovese.
Οι παράτυπες είσοδοι περιλαμβάνουν επίσης αιτούντες άσυλο και ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα προειδοποιεί για τους κινδύνους περιορισμού των δικαιωμάτων όσων αναζητούν προστασία σε άλλη χώρα.
«Πιστεύω ότι το πιο σημαντικό πράγμα για έναν αιτούντα άσυλο είναι η ασφάλεια. Όταν οι άνθρωποι χρειάζονται προστασία, υπάρχουν διαδικασίες και εναπόκειται στα κράτη μέλη να τις ακολουθούν και να αναλύουν κάθε περίπτωση ξεχωριστά», δήλωσε στο Euronews η Assita Kanko, εισηγήτρια του κανονισμού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Γαλλία, οι Κάτω Χώρες και η Γερμανία έχουν μείνει πίσω
Οι κύριες ανησυχίες σχετικά με το σύστημα εισόδου/εξόδου είναι οι κίνδυνοι για την κυβερνοασφάλεια και οι δυσλειτουργίες του συστήματος, αλλά η Kanko είναι αισιόδοξη, λέγοντας ότι η σταδιακή εφαρμογή «θα επιτρέψει στα κράτη μέλη σταδιακή εισαγωγή με τον δικό τους ρυθμό και προβλέπονται επίσης σχέδια έκτακτης ανάγκης».
Η Γαλλία, οι Κάτω Χώρες και η Γερμανία είναι τα τρία κράτη μέλη που έχουν μείνει περισσότερο πίσω, σύμφωνα με τη βουλευτή της ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών από το Βέλγιο.
«Θα διαπραγματευτούμε με το Συμβούλιο και θα εξετάσουμε πού υπάρχουν ακόμα ανησυχίες και πώς μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε. Το πιο σημαντικό είναι ότι θα δώσουμε στα όργανα επιβολής του νόμου την ευκαιρία να αναλύουν τα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο για τον εντοπισμό εγκληματιών», τόνισε η Kanko.
Τα δεδομένα θα είναι προσβάσιμα για τις αρχές ελέγχου των συνόρων, τις αστυνομικές αρχές κάθε χώρας και τον Οργανισμό της ΕΕ για τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου (Ευρωπόλ).
Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα χρησιμοποιήσουν το σύστημα εκτός από δύο. Εξαίρεση θα αποτελούν η Κύπρος και η Ιρλανδία, που θα συνεχίσουν να σφραγίζουν τα διαβατήρια με το χέρι. Ισχύει επίσης για τέσσερις συνδεδεμένες χώρες Σένγκεν: την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία.
Η ημερομηνία έναρξης θα οριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι διαπραγματευτές έχουν τονίσει ότι ο Οκτώβριος αποτελεί μια βιώσιμη ημερομηνία. Από εκεί και πέρα, τα κράτη μέλη θα μπορούν να υιοθετήσουν μια σταδιακή εφαρμογή ή να εφαρμόσουν πλήρως τον κανονισμό από την πρώτη ημέρα.
Δείτε το βίντεο εδώ!
Δημοσιογράφος: Isabel Marques da Silva
Παραγωγή περιεχομένου: Pilar Montero López
Παραγωγή βίντεο: Zacharia Vigneron
Γραφικά: Loredana Dumitru
Συντονισμός σύνταξης: Ana Lázaro Bosch και Jeremy Fleming-Jones