Η ασιατική χώρα προσφέρει φορολογικές ελαφρύνσεις, φθηνή ηλεκτρική ενέργεια και υποστήριξη των ΑΠΕ, με τις περισσότερες τοποθεσίες να σχεδιάζονται στο Καρακαλπακστάν για να βοηθήσουν στην οικοδόμηση του οικοσυστήματος ΤΝ της χώρας έως το 2030
Το Ουζμπεκιστάν ανακοίνωσε μια σημαντική δέσμη κινήτρων για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων ύψους άνω των 85 εκατ. ευρώ σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης (AI - ΤΝ) και δεδομένων.
Το πρόγραμμα, το οποίο θεσπίστηκε με προεδρικό διάταγμα, αποσκοπεί στο να καταστήσει τη δυτική περιοχή του Καρακαλπακστάν, τόπο εγκατάστασης μεγάλων κέντρων δεδομένων και έργων υψηλής τεχνολογίας, υποστηριζόμενο από γενναιόδωρα φορολογικά κίνητρα και ανάπτυξη υποδομών που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση.
Οι επενδυτές θα λάβουν σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις και πρόσβαση σε χαμηλού κόστους ηλεκτρική ενέργεια, ενώ οι εταιρείες θα πρέπει να επενδύσουν τα δικά τους κεφάλαια και να υιοθετήσουν ενεργειακά αποδοτικές λύσεις, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των μπαταριών αποθήκευσης.
Οι συνεχιζόμενες αναβαθμίσεις των δικτύων οπτικών ινών και των τηλεπικοινωνιακών υποδομών της χώρας βελτιώνουν σταδιακά την ψηφιακή ικανότητα της χώρας, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Υπουργείου Ψηφιακών Τεχνολογιών του Ουζμπεκιστάν και μελέτη του UNDP για την ψηφιακή οικονομία του Ουζμπεκιστάν.
Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό με το σχετικά χαμηλό κόστος λειτουργίας και τη θέση του Ουζμπεκιστάν μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών της Ευρασίας, καθιστούν τη χώρα μια δυνητικά πρακτική τοποθεσία για κέντρα δεδομένων και υπολογιστικές λειτουργίες για επιχειρήσεις που επιθυμούν να διευρύνουν το γεωγραφικό τους αποτύπωμα.
Γιατί το Καρακαλπακστάν; Ενεργειακά και κλιματικά πλεονεκτήματα
Το Καρακαλπακστάν είναι μια αυτόνομη περιοχή στα βορειοδυτικά του Ουζμπεκιστάν και μία από τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση της Λίμνης Αράλη.
Η Λίμνη Αράλη, κάποτε μια από τις μεγαλύτερες εσωτερικές λίμνες του κόσμου, άρχισε να συρρικνώνεται τη δεκαετία του '60 μετά την εκτροπή των ποταμών που την τροφοδοτούσαν από αρδευτικά έργα μεγάλης κλίμακας. Καθώς το νερό υποχωρούσε, η περιοχή βίωσε σημαντικές περιβαλλοντικές αλλαγές, όπως η έκθεση του πρώην πυθμένα της θάλασσας, η αυξημένη αλατότητα και οι συχνότερες καταιγίδες σκόνης.
Η απόφαση της κυβέρνησης να προωθήσει έργα υψηλής τεχνολογίας και έργα που σχετίζονται με την ΤΝ στην περιοχή θεωρείται ως μια προσπάθεια αντιστάθμισης αυτών των μακροπρόθεσμων προκλήσεων με την προώθηση νέων βιομηχανιών, την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία μιας πιο ανθεκτικής οικονομικής βάσης.
Σύμφωνα με την Καμόλα Σομπίροβα, σύμβουλο του Υπουργού Ψηφιακών Τεχνολογιών, η περιοχή προσφέρει έναν σπάνιο συνδυασμό διαθεσιμότητας ενέργειας, κλιματικών συνθηκών και εδαφικών πόρων που απαιτούνται για υποδομές δεδομένων και ΤΝ μεγάλης κλίμακας.
Τα συστήματα ψύξης μπορούν να αντιπροσωπεύουν έως και το 70% της κατανάλωσης ενέργειας ενός κέντρου δεδομένων, σημείωσε η ίδια, και η θέση της περιοχής στο βορειοδυτικό τμήμα του εθνικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, όπου η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας υπερβαίνει την κατανάλωση κατά περίπου 10-15%, εξασφαλίζει ένα πιο σταθερό περιβάλλον εφοδιασμού.
Αν και τα παραδοσιακά κέντρα δεδομένων συχνά βασίζονται σε μεγάλες ποσότητες νερού για ψύξη, τα έργα που σχεδιάζονται στο Καρακαλπακστάν αναμένεται να υιοθετήσουν λύσεις ψύξης με χαμηλή κατανάλωση νερού ή χωρίς νερό, δεδομένης της τεκμηριωμένης λειψυδρίας της περιοχής και της έμφασης που δίνεται στις τεχνολογίες ενεργειακής απόδοσης στις πρόσφατες επενδυτικές ανακοινώσεις.
Το σχετικά δροσερό κλίμα της περιοχής, με μέση ετήσια θερμοκρασία 12 έως 14°C, επιτρέπει επίσης τη χρήση φυσικής "ελεύθερης ψύξης", μειώνοντας την εξάρτηση από συστήματα που βασίζονται στο νερό.
Η Σομπίροβα δήλωσε ότι η πρωτοβουλία αναμένεται επίσης να προωθήσει την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη με τη δημιουργία εξειδικευμένων θέσεων εργασίας, την προσέλκυση επενδύσεων στην πληροφορική και τις ψηφιακές υπηρεσίες και την τόνωση της ανάπτυξης υποστηρικτικών βιομηχανιών, όπως η εφοδιαστική, τα συστήματα ψύξης και η συντήρηση εξοπλισμού.
Χάρη γεωγραφική του θέση και τις συνδέσεις διαμετακόμισης, το Καρακαλπακστάν θα μπορούσε επιπλέον να γίνει βάση για την εξαγωγή υπολογιστικής ισχύος ΤΝ, αποθήκευσης στο νέφος και υπηρεσιών μεγάλων δεδομένων, δήλωσε η Σομπίροβα.
Ξεχωριστά, η περιοχή χρησιμεύει ως δυτική πύλη του Ουζμπεκιστάν προς το Καζακστάν και τον υπερκασπικό διάδρομο, με οδικές διαδρομές και οπτικές ίνες να διέρχονται από την περιοχή πριν συνδεθούν με ευρύτερα ευρασιατικά δίκτυα.
Επιλογή και αξιολόγηση έργων
Οι προτάσεις έργων θα εξεταστούν ως προς την ευθυγράμμιση με την εθνική αναπτυξιακή ατζέντα του Ουζμπεκιστάν και τα σχέδιά του για την επέκταση της ψηφιακής οικονομίας.
Η Σομπίροβα δήλωσε ότι η επιλογή των έργων θα δώσει προτεραιότητα σε προτάσεις με ισχυρό εξαγωγικό δυναμικό για υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης και cloud, καθώς και σαφή σχέδια για την εκπαίδευση και την απασχόληση τοπικών ειδικών.
Οι αρχές θα εξετάσουν επίσης τον βαθμό στον οποίο τα έργα βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την οικονομική και λειτουργική σταθερότητα των επενδυτών και την ικανότητά τους να εξασφαλίσουν αξιόπιστες μακροπρόθεσμες λειτουργίες.
Η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης της υπολειπόμενης θερμότητας από τα κέντρα δεδομένων - για παράδειγμα, για την υποστήριξη της γεωργίας θερμοκηπίων - θα αξιολογηθεί παράλληλα με τις συνεισφορές στις τοπικές υποδομές και την κοινοτική ανάπτυξη.
Η πρόθεση, δήλωσε η Σομπίροβα, είναι οι νέες εγκαταστάσεις να αποτελέσουν ολοκληρωμένα μέρη του ευρύτερου τεχνολογικού οικοσυστήματος και όχι απομονωμένες βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την τεχνητή νοημοσύνη
Το πρόγραμμα κινήτρων αποτελεί μέρος της ευρύτερης φιλοδοξίας του Ουζμπεκιστάν να τοποθετηθεί όχι μόνο ως εθνικός ηγέτης στις ψηφιακές τεχνολογίες, αλλά και ως περιφερειακός κόμβος για την πληροφορική και την τεχνητή νοημοσύνη.
Το Ουζμπεκιστάν κατέλαβε την 70η θέση μεταξύ 188 χωρών στο δείκτη ετοιμότητας για την τεχνητή νοημοσύνη 2024, σημειώνοντας άνοδο 17 θέσεων από το προηγούμενο έτος - πρόοδος που η κυβέρνηση αποδίδει στις μεταρρυθμίσεις πολιτικής και στην αυξημένη συνεργασία με παγκόσμιους τεχνολογικούς εταίρους.
Το προεδρικό διάταγμα περιγράφει ένα σχέδιο για τη δημιουργία ενός πλήρους οικοσυστήματος ΤΝ έως το 2030. Αυτό περιλαμβάνει την προσέλκυση περισσότερων από 860 εκατ. ευρώ σε ξένες επενδύσεις, τη δημιουργία πάνω από 10 εργαστηρίων AI με ακαδημαϊκά ιδρύματα και την ανάπτυξη τεχνολογικών clusters που συνδέουν πανεπιστήμια, νεοφυείς επιχειρήσεις και τη βιομηχανία.
Η στρατηγική προβλέπει επίσης τη δρομολόγηση περισσότερων από 100 έργων που βασίζονται στην ΤΝ, την ενσωμάτωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για τη μείωση των εκπομπών και την επέκταση της χρήσης περιβαλλοντικά βιώσιμων ψηφιακών υποδομών.
Μέχρι το 2030, η κυβέρνηση στοχεύει να αυξήσει τις εξαγωγές υπηρεσιών πληροφορικής στα 4,3 δισ. ευρώ και να ενισχύσει την ανταγωνιστική θέση της χώρας στην παγκόσμια αγορά τεχνολογίας.