Η Βασιλική και ο Κωστής παντρεύτηκαν το 2008, όμως έκαναν το πρώτο τους παιδί πριν περίπου 1,5 χρόνο.
Η Βασιλική και ο Κωστής παντρεύτηκαν το 2008, όμως έκαναν το πρώτο τους παιδί πριν περίπου 1,5 χρόνο. Εκείνη είναι διευθύντρια σε ιδιωτικό εκπαιδευτικό οργανισμό, ενώ ο σύζυγός της είναι πολιτικός μηχανικός, ένα επάγγελμα που επλήγη βάναυσα από την ελληνική κρίση.
Τους ρωτήσαμε γιατί τους πήρε τόσο πολύ να ξεκινήσουν τη δική τους οικογένεια.
«Όταν παντρευτήκαμε, η Ελλάδα ήταν στο peak, η γυναίκα μου είχε καλές προοπτικές για προαγωγή που όντως ήρθε μετά, εγώ είχα ένα επάγγελμα – είμαι πολιτικός μηχανικός – το οποίο μέχρι εκείνη τη χρονιά είχε μεγάλη άνθηση στην Ελλάδα. Γενικά υπήρχε μια ευφορία, η οποία από το 2008 και μετά άρχισε να σβήνει», μας εξηγεί ο Κωστής, ενώ η σύζυγός του συμπληρώνει: «Ήμουν σε μια πολύ καλή επαγγελματική φάση και προσδοκούσα μία προαγωγή. Κάπου εκεί, λίγο μετά το 2008, ξεκίνησε όλο αυτό που ονομάσαμε κρίση στην Ελλάδα, Κάθε πρώτη φορά είναι και δύσκολη. Λίγο απ’ όλα νομίζω».
Πρόκειται για μια τάση που υπάρχει εδώ και 30 χρόνια, όμως ήρθε στο προσκήνιο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Οι γυναίκες στην Ελλάδα δεν είναι πλέον και τόσο πρόθυμες να κάνουν παιδιά και ο γυναικολόγος Μιχάλης Ρώτας μας το επιβεβαιώνει.
Όπως λέει, «οι περισσότερες γυναίκες τεκνοποιούν πια μετά τα 33 έτη. Αυτό έχει ως συνέπεια και η εγκυμοσύνη να είναι πιο δύσκολη, γιατί μπορεί να έχει περισσότερες επιπλοκές, αλλά και ο συνολικός αριθμός των παιδιών τα οποία αποκτούν έχει περιοριστεί. Αυτή τη στιγμή το να αποκτήσεις δεύτερο και τρίτο παιδί είναι φορτίο για την οικογένεια».
Είναι λοιπόν κάτι που όντως συμβαίνει. Το ερώτημα είναι γιατί συμβαίνει σε μια χώρα που πάντα θεωρούσε την οικογένεια ως μια αξία υψηλή.
Το κόστος είναι η κύρια αιτία, σύμφωνα με τον διδάκτορα Κοινωνιολογικής Θεωρίας και Μεθοδολογίας Σταμάτη Βενέτη: «Δεν κάνουμε παιδιά στην Ελλάδα, γιατί το κόστος και να γεννηθούν και να ανατραφούν είναι τεράστιο. Τα νέα παιδιά για να έχουν αυτά τα χρήματα, πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια για να καθιερωθούν επαγγελματικά, για να βγάζουν ένα εισόδημα, να είναι σίγουρα ότι μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της ανατροφής του παιδιού».
Η γονιμότητα στην Ελλάδα είναι από τις χαμηλότερες παγκοσμίως. Η μέση Ελληνίδα γεννά 1,3 παιδιά, αριθμός κατά πολύ χαμηλότερος από το 2,1 που χρειάζεται για την ανανέωση του εθνικού πληθυσμού.
Όμως αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, μετατρέπει σταθερά την Ελλάδα σε μια χώρα γερόντων. Σύμφωνα με τις προβολές τις Eurostat, μέχρι το 2050 οι άνω των 65 θα αποτελούν το 32% του πληθυσμού, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με το 2000.
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει το ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα έχει ξεπεράσει τα όρια της βιωσιμότητάς του, η ελληνική κυβέρνηση πρόσφατα πέρασε ακόμη μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Μεταξύ των αλλαγών περιλαμβάνεται ο επαναϋπολογισμός των επικουρικών και η κατάργηση του ΕΚΑΣ, άρα και η μείωση των συνταξιοδοτικών αποδοχών.
Ο κ. Γεράσιμος λέει πως νιώθει προδομένος. Έπειτα από 40 χρόνια εργασίας, η σύνταξή του είναι αυτό που θα λέγαμε ψίχουλα: «Στο όριο της φτώχειας έχουμε φτάσει ή μας φτάσανε. Γιατί κοπήκανε 12 φορές οι συντάξεις και τώρα θα κοπούνε ξανά. Με έχουνε φτάσει με τις περικοπές να παίρνω 453 ευρώ. Τα περισσότερα τα έχουμε κόψει. Πάμε με το σταγονόμετρο».
Με τον αριθμό των απασχολουμένων να συρρικνώνεται και την ανεργία να… ίπταται, το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα υφίσταται έντονες πιέσεις.
Σύμφωνα με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Οικονομικής Δημογραφίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αλεξάνδρα Τραγάκη, η γήρανση του πληθυσμού στην Ελλάδα αποτελεί κατάσταση μη αναστρέψιμη.
«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουνε αλλαγές που θα μπορούσανε από δημογραφικής άποψης να βοηθήσουν άμεσα στην ενίσχυση του συστήματος», δηλώνει στο euronews η κ. Τραγάκη. «Αυτό που θα μπορούσε να γίνει είναι μια διεύρυνση των ηλικιών που συμμετέχουν στην αγορά εργασίας, ενδεχομένως με παράταση του εργάσιμου βίου, αλλά και διεύρυνση των ανθρώπων και των τύπων απασχόλησης».
Κι ενώ η γηράσκουσα Ελλάδα αναζητά το… αόρατο μονοπάτι προς την ανάπτυξη, τα δημιουργικά μυαλά της έρχονται αντιμέτωπα καθημερινά με μια πραγματικότητα που δεν τους δίνει την ευκαιρία να δείξουν την αξία τους.
Τέτοιες είναι και οι περιπτώσεις της Μαρίας Χαραλαμπάκη και του Χάρη Κότιου. Τελειόφοιτοι μεταπτυχιακοί φοιτητές και οι δύο, έχουν ζήσει εκτός συνόρων, επέστρεψαν μεν, αλλά προοπτική βλέπουν μόνο στο εξωτερικό.
«Η Ελλάδα είναι μια πάρα πολύ όμορφη χώρα. Όμως η Ελλάδα για τους νέους αυτή τη στιγμή είναι έως και καταστροφική. Δεν δίνει ορίζοντα, δεν δίνει μέλλον. Είναι θολά όλα τα πράγματα εδώ», μας λέει η Μαρία, ενώ ο Χάρης προσθέτει: «Είναι πολύ δύσκολο να ξεκινάει ένας νέος και με ένα μισθό 500 ευρώ το μήνα να μπορέσει να στήσει την καριέρα του, ώστε να έχει την ελπίδα ότι μετά από 10 ή 15 χρόνια εργασίας θα μπορέσει να εδραιωθεί στον κλάδο του». Πίσω στο σπίτι της Βασιλικής και του Κωστή. Η κυρία Ράνια, η μητέρα της Βασιλικής, έχει έρθει για να βοηθήσει και να δικαιώσει την «αγιοποιημένη» εικόνα της Ελληνίδας γιαγιάς.
Το ζευγάρι, πάντως, δείχνει σκεπτικό ως προς το να κάνει δώρο στη μικρή Σίλια ένα αδελφάκι.
Ο Κωστής εξηγεί: «Ένα παιδί, καλώς ή κακώς, το έχεις στο μυαλό σου και λες εντάξει, θα τα καταφέρω ή με κάποιες θυσίες μπορεί να κάνω και κάτι καλύτερο ακόμα. Όταν είναι δύο τα παιδιά πια, αρχίζει και δυσκολεύει πολύ το πράγμα και δυσκολεύει και από πρακτικούς λόγους».
Από την πλευρά της, η Βασιλική συμπληρώνει: «Είναι πάρα πολύ δύσκολο να δουλεύεις ούτως ή άλλως αν είσαι μαμά, είναι ακόμα πιο δύσκολο να δουλεύεις στην Ελλάδα του 2016, όπου οι ώρες εργασίας είναι σίγουρα πολύ περισσότερες από οκτώ την ημέρα, αν θέλεις οι απολαβές της δουλειάς σου να είναι αξιοπρεπείς κι αν θέλεις να προσφέρεις στο παιδί σου το καλύτερο δυνατό».