Η εκπρόσωπος του γαλλικού οργανισμού «Δήμητρα» εξηγεί γιατί ο πληθωρισμός των τροφίμων θα συνεχιστεί και πώς οι καταναλωτές πρέπει να προσαρμοστούν
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι κινητοποιήσεις των αγροτών αργά ή γρήγορα θα σταματήσουν.
Αυτό που δεν πρόκειται να σταματήσει είναι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα.
Οι συνεχείς αυξήσεις στα τρόφιμα είναι ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα με κυριότερες παραμέτρους:
- την ανάγκη λήψης μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
- την ανάγκη ίσων όρων παιχνιδιού για τους παραγωγούς εντός και εκτός ΕΕ
- τη μείωση της παραγωγής λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων
- την έλλειψη εργατικού δυναμικού και την ανάγκη περισσότερης καινοτομίας.
Νέα ΚΑΠ, βιώσιμη γεωργία και επάρκεια τροφίμων
Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ, συνολικού προϋπολογισμού 270 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2023-2027, τέθηκε σε εφαρμογή από τις αρχές του 2023. Εφαρμόζεται με βάση το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο που έχει εκπονήσει κάθε κράτος - μέλος. Ο προϋπολογισμός του ελληνικού Σχεδίου ανέρχεται σε 13,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Στόχος της νέας ΚΑΠ είναι να στρέψει την αγροτική παραγωγή σε πιο βιώσιμες μεθόδους, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η επάρκεια των τροφίμων, όπως είχε εξηγήσει λίγο πριν την εφαρμογή της στο euronews o επικεφαλής της Μονάδος Στρατηγικής Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Χάις Σχίλθουις.
Παράλληλα, η νέα ΚΑΠ φιλοδοξεί να προσφέρει πιο φθηνά τρόφιμα στους Ευρωπαίους καταναλωτές.
Κάτι που δεν πρόκειται να συμβεί στο άμεσο μέλλον όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς.
Η Λάουρα Δεμούρτας, από τον οργανισμό «Δήμητρα» (club DEMETER), με έδρα τη Γαλλία, που απαρτίζεται από μεγάλες εταιρείες της διατροφικής αλυσίδας και λειτουργεί ως ενδιάμεσος φορέας μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέας, υποστηρίζει ότι οι Ευρωπαίοι καταναλωτές πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι οι καλές τιμές στα τρόφιμα δεν είναι οι χαμηλές τιμές, αλλά οι τιμές που διασφαλίζουν δίκαιη αποζημιώση στους παραγωγούς και βιώσιμες πρακτικές παραγωγής.
_Oι αγρότες σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες έχουν βγει στους δρόμους. Υπάρχουν κοινοί λόγοι πίσω από αυτές τις διαμαρτυρίες; _
«Πιστεύω ότι για να καταλάβουμε γιατί οι αγρότες διαμαρτύρονται σήμερα, θα πρέπει να εξετάσουμε το γεωπολιτικό πλαίσιο στο οποίο βρισκόμαστε. Από τη μια πλευρά, αντιμετωπίζουμε μία τεράστια κρίση κλίματος και φυσικών πόρων σε όλο τον κόσμο σε δυσανάλογο βαθμό. Το οικοσύστημα που συμβάλλουν τα λιγότερα και είναι τα πιο καλά διατηρημένα, είναι αυτά που υποφέρουν τις πιο σοβαρές συνέπειες.
Από την άλλη πλευρά, έχουμε συγκρούσεις. Η πανδημία παλαιότερα και ο πόλεμος στην Ουκρανία, στη συνέχεια, έχουν αποδείξει τη σημασία να έχουμε επισιτιστική ασφάλεια, επισιτιστική ηρεμία, για να εξασφαλίσουμε τη σταθερότητα της ηπείρου. Και έπισης έχουμε την δημογραφική άνοδο. Σήμερα έχουμε 8 δισεκατομμύρια ανθρώπους να ταΐσουμε και θα γίνουν 10 δισεκατομμύρια άνθρωποι το 2050.
Πώς λοιπόν θα ταΐσουμε περισσότερους ανθρώπους;
Πρέπει να βρούμε μια λύση. Πώς θα παράγουμε περισσότερο και πώς θα περιορίσουμε τη σπατάλη τροφίμων;
Πιστεύω λοιπόν ότι οι αγρότες διαμαρτύρονται ζητώντας υψηλότερες αμοιβές, τη χαλάρωση των αυστηρών προδιαγραφών της Πράσινης Συμφωνίας, να γίνει πιο ευέλικτη και απλοποιημένη η δαπανηρή γραφειοκρατία των αγροτικών και περιβαλλοτικών κανονισμών.
Θέλουν επίσης μια αναθεώρηση όλων αυτών των εμπορικών συμφωνιών, όπως η Mercosur και οι εισαγωγές να υπόκεινται στους ίδιους κανόνες, όπως τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΘέλουν την αναστολή των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, που επιτρέπουν την εισβολή προϊόντων με χαμηλά πρότυπα και χαμηλές τιμές, στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ο θυμός των αγροτών πηγάζει από το γεγονός ότι η κοινωνία ζητά πολλά από αυτούςχωρίς κατ’ ανάγκη να τους παρέχει την υποστήριξη που χρειάζονται για να ανταποκριθούν ως καταναλωτές και ως θεσμοί και να αναλάβουν όλο το κόστος της προσαρμογής.
Η λογική των χαμηλών τιμών στα σούπερ μάρκετ δεν είναι βιώσιμη.
Πρέπει να εισάγουμε στην εξίσωση της μετάβασης και τους καταναλωτές και να τους ενημερώσουμε στα θέματα γύρω από τα τρόφιμα.
Πρέπει να καταλάβουμε ότι η λογική της χαμηλής τιμής δεν είναι βιώσιμη.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ καλή τιμή πρέπει να είναι μια καλή τιμή για το περιβάλλον, για τους παραγωγούς και για την υγεία.
Οι αγρότες ζητάνε απλά περισσότερη υποστήριξη.»
Να δούμε λίγο τη νέα ευρωπαϊκή ΚΑΠ. Υπάρχει μία συζήτηση ότι ζητά από τους αγρότες να μειώσουν την παραγωγή τους. Αληθεύει αυτό;
«Δεν νομίζω ότι ζητάει από τους αγρότες να παράγουν λιγότερο. Το πρόβλημα είναι ότι τα τελευταία τρία χρόνια, η Ευρώπη ζητούσε από τους αγρότες να απομακρυνθούν
από τη λογική του ύψους παραγωγής γιατί πιστεύαμε ότι η επισιτιστική ασφάλεια
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗείχε ήδη επιτευχθεί στην ήπειρο.
Έτσι η ΕΕ ζήτησε να βελτιωθούν τα πρότυπα παραγωγής, με τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της αγροτικής παραγωγής και τη βελτίωση των μεθόδων παραγωγής.
Στη θεωρία ήταν όλα καλά, αλλά είναι μακριά στην πράξη από την πραγματικότητα που ζούμε σήμερα.
Η νέα ΚΑΠ δε λέει ότι πρέπει να παράγουν λιγότερο απλά το 40% του προϋπολογισμού του προϋπολογισμού της ΚΑΠ έχει αφιερωθεί στον περιβαλλοντικό πυλώνα.
Το πρόβλημα είναι ότι για να παράγουμε περισσότερο πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚαι η κλιματική αλλαγή “κατατρώει” την Ευρώπη. Δεν μπορούμε απλά να ζητάμε από τους αγρότες να καταπολέμησουν την κλιματική αλλαγή και να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Πρέπει να διασφαλίσουμε τα μέσα που θα τους επιτρέπουν να παράγουν περισσότερο.
Γιατί χωρίς επισιτιστική ασφάλεια δεν θα είμαστε σε θέση να πολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή.»
Εκτιμάτε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα κάνει πίσω σε κάποιους από τους κανόνες περιβαλλοντικής προστασίας που έχει εισαγάγει στη νέα ΚΑΠ;
«Δεν πιστεύω ότι η Ε. Επιτροπή θα κάνει βήματα πίσω στους στόχους που έχει θέσει
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗστην Κοινή Αγροτική Πολιτική. Απλώς πιστεύω ότι θα ακούσουν τους αγρότες. Και το έδειξαν αυτό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρότεινε τη μείωση των εισαγωγών από την Ουκρανία σε ζάχαρη, πουλερικά και αυγά.
Επίσης, πρότεινε να ληφθούν μέτρα και να τεθούν περιορισμοί σε προϊόντα που προέρχονται από άναρχες αγορές. Επίσης πρότεινε να γίνονται περισσότεροι έλεγχοι στις εισαγωγές από γειτονικές χώρες.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι στόχοι της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής δεν έχουν εφαρμοστεί ακόμα.
Άρα δεν μπορούμε να πούμε ότι η ΚΑΠ είναι το πρόβλημα συνολικά των αγροτών σήμερα.
Οπότε πρέπει απλώς να εξετάσουμε πώς θα καλυφθούν οι παραγωγικές ανάγκες και η επισιτιστική ασφάλεια.»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι αγρότες διαμαρτύρονται για το αυξανόμενο κόστος και τις φθηνές εισαγωγές. Αλλά αυτά είναι προβλήματα που αντιμετωπίζει σχεδόν κάθε ευρωπαϊκός κλάδος. Γιατί οι αγρότες πρέπει να έχουν διαφορετική αντιμετώπιση και να προστατεύονται με τρόπο που οι άλλοι κλάδοι δεν απολαμβάνουν;
«Νομίζω ότι είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε τον ρόλο των αγροτών και την ανάγκη προστασίας του αγροτικού τομέα. Για να έχουμε ειρήνη, χρειαζόμαστε επισιτιστική ασφάλεια. Και για να έχουμε επισιτιστική ασφάλεια, χρειαζόμαστε τη γεωργία.
Δεν λέω ότι οι αγρότες είναι οι μόνοι που πρέπει να προστατεύονται. Αλλά δε ζητάνε παράλογα πράγματα.
Απλώς ζητούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλλει τους ίδιους κανόνες που επιβάλλονται για να παράγουν στην Ευρώπη, να ισχύουν οι ίδιοι για τις εισαγωγές.
Τα εισαγώμενα να υπόκεινται στους ίδιους κανόνες με τα ευρωπαϊκά γεωργικά προϊόντα για να αποφευχθεί η εισβολή, στην ευρωπαϊκή αγορά, προϊόντων με χαμηλό επίπεδο ποιότητας και με χαμηλές τιμές.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔεν μπορούμε να ζητάμε από τους αγρότες να είναι οι κύριοι παράγοντες της μετάβασης αν δεν μπορούν να εισπράττουν υψηλές αμοιβές ή σωστές αμοιβές.
Πρέπει να τους δώσουμε τα εργαλεία, να τους δώσουμε φορολογικά κίνητρα.
Για παράδειγμα, να επιβάλλονται φόροι σε όλα τα εισαγόμενα που δεν σέβονται
τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Πρέπει να προσπαθήσουμε να πείσουμε τους καταναλωτές
ότι η καλή τιμή για τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα πρέπει να είναι μία καλή τιμή και για τους παραγωγούς, όχι μόνο για τους καταναλωτές. »
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔεδομένων όλων αυτών και κάνοντας την υπόθεση ότι κάποια από τα αιτήματα των αγροτών μπορεί να ικανοποιηθούν, βλέπετε τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται στο μέλλον;
«Ναι, νομίζω ότι ο πληθωρισμός των τροφίμων θα συνεχίσει να αυξάνεται. Είδαμε ότι οι αγρότες διαμαρτύρονται επίσης για την αύξηση του κόστους των καυσίμων και των χημικών προϊόντων. Νομίζω ότι για την καταπολέμηση αυτού του πληθωρισμού
η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να βρει μια κοινή στρατηγική, μία κοινή αγροτική στρατηγική και θα πρέπει να ανανεώσει η αίσθηση του κοινού στην αγροτική μας πολιτική.
Σε ότι αφορά στον πληθωρισμό, θα δούμε πώς θα συνεχίσουν οι παγκόσμιες εξελίξεις.
Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη το γεωπολιτικό πλαίσιο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΦυσικά, οι τιμές των τροφίμων θα αυξηθούν. Όλα τα πανεπιστήμια, τα ευρευνητικά ινστιτούτα και οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν πει ότι αν η Ευρωπαϊκή Ένωση διατηρήσει τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας το 2030 και το 2050,η παραγωγή θα είναι χαμηλότερη.
Οι μισθοί θα έχουν αυξηθεί και **οι τιμές θα αυξηθούν.**Αυτό λοιπόν είναι γεγονός και φαίνεται.
Οπότε ναι, νομίζω ότι οι τιμές των τροφίμων θα ανέβουν, αλλά δεν νομίζω ότι ο πληθωρισμός των τροφίμων είναι κάτι κακό σήμερα για τη γεωργία.»