Οι προοπτικές της Γαλλίας για το 2026 είναι πιεσμένες από χρέος, ελλείμματα και αδιέξοδο. Ήπια ανάκαμψη αλλά ανεπαρκής προσαρμογή και κόπωση μεταρρυθμίσεων βαραίνουν.
Η Γαλλία εισέρχεται στο 2026 με μια οικονομία που παραμένει ανθεκτική, αλλά αντιμετωπίζει ολοένα μεγαλύτερους περιορισμούς λόγω των υψηλών δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του παρατεταμένου πολιτικού αδιεξόδου.
Παρότι αναμένεται μια μετριοπαθής ανάκαμψη της ανάπτυξης καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί και οι συνθήκες χρηματοδότησης βελτιώνονται, οι οίκοι αξιολόγησης και οι τράπεζες προειδοποιούν ότι η ασθενής δημοσιονομική εξυγίανση και το νομοθετικό αδιέξοδο αποτελούν πλέον δομικά χαρακτηριστικά της προοπτικής της Γαλλίας.
Οι ανησυχίες αυτές ενισχύθηκαν όταν ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης KBRA υποβάθμισε την μακροπρόθεσμη κρατική αξιολόγηση της Γαλλίας σε AA- την περασμένη εβδομάδα, επικαλούμενος επίμονα υψηλά ελλείμματα και επιδεινούμενη τροχιά του χρέους. Αναθεωρώντας την προοπτική σε σταθερή από αρνητική, ο οίκος προειδοποίησε ότι χωρίς αποφασιστικές μεταρρυθμίσεις και συγκράτηση των δαπανών, οι δείκτες της κρατικής πιστοληπτικής ικανότητας της Γαλλίας θα παραμείνουν υπό πίεση.
«Παρά την εξαιρετική πρόσβαση της Γαλλίας στη ρευστότητα, το κατακερματισμένο πολιτικό περιβάλλον επιβαρύνει τους πιστωτικούς δείκτες, εμποδίζοντας την ουσιαστική δημοσιονομική προσαρμογή και διατηρώντας τα ελλείμματα σε υψηλά επίπεδα», δήλωσε στο Euronews ο Ken Egan, ανώτερος διευθυντής για κρατικές αξιολογήσεις στην KBRA.
Η ανάπτυξη της Γαλλίας παραμένει συγκρατημένη
Η Γαλλία βρίσκεται σε μια λεπτή φάση μετάβασης. Η ανάπτυξη επιβραδύνεται, το χρέος αυξάνεται και το παράθυρο για δημοσιονομική εξυγίανση στενεύει ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027.
Αν και οι κίνδυνοι ύφεσης παραμένουν περιορισμένοι, η δυνατότητα διόρθωσης των δημόσιων οικονομικών χωρίς να εκτροχιαστεί η δραστηριότητα γίνεται ολοένα πιο περιορισμένη.
Η αύξηση του ΑΕΠ επιβραδύνθηκε στο 1,1% το 2024 και εκτιμάται γύρω στο 0,8% το 2025, σύμφωνα με την KBRA. Η παραγωγή επιβαρύνεται κυρίως από την ασθενή εγχώρια ζήτηση, τις υποτονικές επενδύσεις και την παρατεταμένη αβεβαιότητα που συνδέεται με τη γεωπολιτική και τον κατακερματισμό του εμπορίου.
Η κατανάλωση των νοικοκυριών παραμένει επιφυλακτική, παρά την πτώση του πληθωρισμού και τη βελτίωση των πραγματικών μισθών, καθώς τα ποσοστά αποταμίευσης διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα.
Οι επενδύσεις περιορίζονται επίσης από τις υστερημένες επιδράσεις των υψηλότερων επιτοκίων, ιδίως στην οικοδομή και σε άλλους κλάδους που είναι ευαίσθητοι στα επιτόκια. Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και το πρόγραμμα France 2030 αναμένεται να προσφέρουν στήριξη, αλλά το συνολικό αποτύπωμα μπορεί να είναι περιορισμένο χωρίς ευρύτερες μεταρρυθμίσεις.
Στα θετικά, ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει απότομα στη Γαλλία, προσφέροντας κάποια ανάσα στα νοικοκυριά μετά από μια παρατεταμένη περίοδο πιέσεων στις τιμές.
Ο εναρμονισμένος συνολικός πληθωρισμός υποχώρησε στο 0,9% σε ετήσια βάση στα τέλη του 2025, πολύ κάτω από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Η ταχεία αυτή αποκλιμάκωση αντανακλά έναν συνδυασμό ρυθμιζόμενων προσαρμογών στις τιμές της ενέργειας και συγκρατημένης μισθολογικής δυναμικής.
Η πολιτική δυσχεραίνει την υλοποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής
Καθοριστικός περιορισμός για τη δημοσιονομική πρόοδο είναι το ολοένα πιο διασπασμένο πολιτικό τοπίο της Γαλλίας.
Κατά τη δεύτερη θητεία του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν καταγράφηκαν σειρά δημοσιονομικών αδιεξόδων, η απώλεια της απόλυτης πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο και ολοένα μεγαλύτερες δυσκολίες στην ψήφιση κρίσιμων νομοθετημάτων.
Πολλαπλές προτάσεις δυσπιστίας και η συχνή χρήση συνταγματικών εργαλείων ανέδειξαν ένα βαθύτερο, δομικό αδιέξοδο στη χάραξη πολιτικής.
Οι προσπάθειες προώθησης δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης της αμφιλεγόμενης μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού το 2023, καθυστέρησαν ή ανεστάλησαν, καθώς η κυβέρνηση αναζητεί εύθραυστη κοινοβουλευτική στήριξη.
Η προσωρινή αναστολή των συνταξιοδοτικών μέτρων, που αρχικά αναμενόταν να αποφέρει 11 δισ. ευρώ ετήσιες εξοικονομήσεις έως το 2027, καταδεικνύει το κόστος αυτών των πολιτικών συμβιβασμών.
Οι προσαρμογές στη μεταρρύθμιση αναμένεται πλέον να αποδώσουν μόλις 100 εκατ. ευρώ εξοικονόμησης το 2026.
Ο Egan της KBRA προειδοποίησε ότι η αβεβαιότητα ως προς την κατεύθυνση της πολιτικής «προσθέτει πριμ κινδύνου στο γαλλικό κρατικό χρέος», αντανακλώντας την αυξημένη επιφυλακτικότητα των επενδυτών. Πρόσθεσε ότι, αν και μπορεί να υπάρξουν στιγμές περιορισμένης πολιτικής συνοχής, «η ευρύτερη εικόνα παραμένει αυτή του επίμονου κατακερματισμού, που δείχνει ελάχιστα σημάδια εξομάλυνσης και ενδέχεται να ενταθεί».
Τα δημόσια οικονομικά παραμένουν η κεντρική αδυναμία
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ότι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της Γαλλίας θα αυξηθεί από περίπου 116% το 2025 προς σχεδόν 130% έως το 2030, αποκλίνοντας από τις πορείες εξυγίανσης που παρατηρούνται σε μεγάλο μέρος της ευρωζώνης.
Οι αυξανόμενες πληρωμές τόκων επιτείνουν το δημοσιονομικό βάρος. Το γαλλικό Δημόσιο αναμένει ότι το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους θα εκτιναχθεί στα 59,3 δισ. ευρώ το 2026, από 36,2 δισ. ευρώ το 2020.
Η Γαλλία συνεχίζει επίσης να καταγράφει πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα, που προβλέπεται στο 3,4% την περίοδο 2026-2030, γεγονός που υπονομεύει την ικανότητά της να σταθεροποιήσει την πορεία του χρέους.
«Η αύξηση του κόστους χρηματοδότησης και οι αυξανόμενες πιέσεις στις δαπάνες σημαίνουν ότι η ουσιαστική εξυγίανση θα απαιτήσει μια διαρκή, πολυετή προσπάθεια», προειδοποίησε η KBRA στην έκθεσή της.
Παρότι τα δημόσια έσοδα παραμένουν υψηλά, άνω του 51% του ΑΕΠ, τα περιθώρια για περαιτέρω αύξησή τους είναι περιορισμένα, καθώς η Γαλλία ήδη συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ με τους υψηλότερους λόγους φόρων προς ΑΕΠ.
Την ίδια στιγμή, οι δομικές πιέσεις στις δαπάνες, ιδίως σε συντάξεις και άμυνα, αναμένεται να επιμείνουν.
Η ισχυρή πρόσβαση στις αγορές αντισταθμίζει τους βραχυπρόθεσμους κινδύνους
Παρά τις αδυναμίες αυτές, η KBRA υπογραμμίζει ότι η Γαλλία διατηρεί εξαιρετική ευελιξία στη χρηματοδότηση. Τα γαλλικά κρατικά ομόλογα επωφελούνται από βαθιά ρευστότητα, διαφοροποιημένη επενδυτική βάση και το καθεστώς της χώρας ως πυρήνα της ευρωζώνης.
Οι παράγοντες αυτοί συνεχίζουν να στηρίζουν την ομαλή πρόσβαση στις αγορές, ακόμη και εν μέσω αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας.
Για την KBRA, αυτή η ισορροπία μεταξύ ισχυρής πρόσβασης στις αγορές και ασθενών δημοσιονομικών θεμελιωδών μεγεθών καθορίζει τις προοπτικές της Γαλλίας ενόψει του 2026.
Παρότι η ρευστότητα μειώνει τους βραχυπρόθεσμους κινδύνους, ο οίκος προειδοποιεί ότι χωρίς διατηρήσιμη δημοσιονομική εξυγίανση και μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα, το βάρος του χρέους της Γαλλίας πιθανότατα θα παραμείνει σε ανοδική τροχιά, περιορίζοντας την ευελιξία της πολιτικής μεσοπρόθεσμα.