Η εντυπωσιακή αναδρομική έκθεση για το μεγάλο δάσκαλο του χρώματος φιλοξενείται στην Εθνική Πινακοθήκη με τίτλο «Η εμμονή του βλέμματος»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
160 έργα του Παναγιώτη Τέτση, πίνακες ζωγραφικής, χαρακτικά, ακουαρέλες και παστέρ συνθέτουν τη μεγάλη αναδρομική έκθεση «Η εμμονή του βλέμματος» που φιλοξενείται αυτή την περίοδο στην Εθνική Πινακοθήκη και διαρκεί μέχρι τις 31 Οκτωβρίου. Η έκθεση, που επιμελείται η Έφη Αγαθονίκου, πραγματοποιείται με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του σπουδαίου καλλιτέχνη, που με το έργο και τη διδασκαλία του διαμόρφωσε την ελληνική μεταπολεμική ζωγραφική. Είναι η δεύτερη αναδρομική που του αφιερώνει το κορυφαίο εικαστικό ίδρυμα της χώρας, μετά από εκείνη του 1999.
Στόχος της είναι όχι μόνο να παρουσιάσει την καλλιτεχνική πορεία του καλλιτέχνη αλλά και να εστιάσει στην ιδιαίτερη «ματιά» με την οποία, δίνοντας έμφαση στο φως και το χρώμα, πραγματεύεται τα θέματά του. Η έκθεση καλύπτει όλη την δημιουργική του πορεία, καθώς και τις αγαπημένες θεματικές του. Πρωταγωνιστής είναι το χρώμα και οι καθηλωτικές συνθέσεις του.
Η μνημειακή Λαϊκή αγορά στην είσοδο της Εθνικής Πινακοθήκης και η Ύδρα, δύο από τα πιο αγαπημένα του θέματα, λειτουργούν ως εισαγωγή για τον επισκέπτη στον κόσμο του. Ακολουθεί μια ολοκληρωμένη διαδρομή στο έργο του. Θεματικές ομάδες, οι οποίες δεν χαρακτηρίζονται από μια χρονολογική συνέχεια, διαδέχονται η μία την άλλη, προκειμένου να αποκαλύψουν στον θεατή το εικαστικό ιδίωμα του καλλιτέχνη, τον τρόπο με τον οποίο παρατηρεί τον κόσμο γύρω του και τον μετουσιώνει σε καλλιτεχνικό έργο.
Σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης, Έφης Αγαθονίκου, «Το θέμα είναι ένα πρόσχημα για τον Τέτση».
Οι θεματικές ενότητες, πολλές φορές, συμπίπτουν με τις χρονολογικές. Για μεγάλα χρονικά διαστήματα, που διαρκούν και τέσσερα αν όχι περισσότερα χρόνια, ο Τέτσης μελετάει, σχεδόν εμμονικά ένα συγκεκριμένο θέμα. Δημιουργούνται «σειρές», «ενότητες», όπως οι ποδοσφαιριστές, οι κήποι, οι μπαλκονόπορτες, οι καρέκλες, τα ναυπηγεία, τα τοπία της Σίφνου, η λαϊκή αγορά της οδού Ξενοκράτους, τα τραπέζια, τα τοπία της Ύδρας, οι βάρκες, οι θάλασσες, τα πορτραίτα των φίλων, οι νεκρές φύσεις, τα πεύκα και τέλος τα βράχια της Ύδρας.
Οι ζωγραφικές αυτές σειρές πλαισιώνονται και με άλλα μέσα, όπως μελάνια, χαρακτικά, ακουαρέλες, γιατί ο καλλιτέχνης θεωρεί ότι πρόκειται για συγκοινωνούντα δοχεία και με τον τρόπο αυτό του δίνεται η δυνατότητα να δει το αποτέλεσμα στο οποίο θέλει να καταλήξει από πολλές οπτικές γωνίες.
Το έργο του Παναγιώτη Τέτση μπορεί να γίνει αντιληπτό ανά περιόδους μέσα από τη συνομιλία του με τις εικαστικές παραδόσεις του ευρωπαϊκού μοντερνισμού, ακόμη και την εκλεκτική του συγγένεια με τη μονοχρωματική αφαίρεση.
Ο καλλιτέχνης είναι σταθερά προσηλωμένος στην παραστατική ζωγραφική, την ενεργειακή μήτρα του χρώματος και στη μελέτη του φωτός, ως τους βασικούς πυλώνες της συνθετικής αντίληψης που διατρέχει το σύνολο της δουλειάς του και τον καθιστά μοναδικό και απόλυτα αναγνωρίσιμο στην ιστορία της ελληνικής τέχνης.
Ιδιαιτέρως κατά την περίοδο των σπουδών του στο Παρίσι (1953-1956) διαπιστώνουμε την έντονη επίδραση που δέχτηκε από την επαφή του με τα μετεμπρεσιονιστικά ρεύματα και τους φωβιστές ζωγράφους, χωρίς ωστόσο η έκρηξη των έντονων χρωματικών αντιθέσεων να τον οδηγεί στην πλήρη αποδέσμευση από το ορατό, το αντικείμενο των αισθήσεων.
Με έναν θαυμαστά ισορροπημένο τρόπο, ο Τέτσης συνεχίζει να διερευνά τα πάθη της ψυχής, τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και το αστικό περιβάλλον, τον σύγχρονο τρόπο ζωής και τις σταθερές ορίζουσες της ταυτότητας, ενώ παραμένει πιστός στην έρευνα των πλαστικών αξιών και στην άσκηση του βλέμματος, στη μεταστοιχείωση του ρυθμού, της σύνθεσης, του φωτός και του χρώματος.
Η πλειοψηφία των έργων προέρχεται από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης, στην οποία περιήλθαν έπειτα από δωρεές 224 έργων που πραγματοποίησε ο καλλιτέχνης από το 1997-2015, ενώ 64 από τα εκτιθέμενα έργα ανήκουν σε ιδιωτικές ή θεσμικές συλλογές. Η επιλογή των έργων έχει σκοπό να προβάλλει την «εμμονική» ματιά με την οποία παρατηρούσε το περιβάλλον του ο καλλιτέχνης και το μετουσίωνε εικαστικά αλλά και να αποκαλύψει άγνωστες πτυχές της καλλιτεχνικής του παραγωγής και τεχνοτροπίας.
Επάνοδος των βανδαλισμένων έργων στις αρχές Μαΐου
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Συραγώ Τσιάρα ενημέρωσε ότι οι βανδαλισμένοι πίνακες του Χριστόφορου Κατσαδιώτη θα επιστρέψουν στην έκθεση «Η σαγήνη του αλλόκοτου», στις αρχές Μαΐου, καθώς έχει βρεθεί τρόπος, ώστε αυτό να γίνει με απόλυτη ασφάλεια.
Η επανέκθεση θα συνοδευτεί με μια ημερίδα όπου θα συζητηθούν με επιστημονικό και νηφάλιο τρόπο τα ζητήματα της ελευθερίας της τέχνης, του ιερού και του βλάσφημου, τα δεδομένα, αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελευθερία της τέχνης σήμερα.
«Εκτός από την επανατοποθέτηση υπό όρους ασφάλειας, έχουμε φτάσει πλέον στη λύση του προβλήματος και έχουμε επιλέξει τον τρόπο που θα γίνει ασφαλώς η ανάρτησή τους, χωρίς να παρεμβαίνουμε στην εικόνα των έργων και στην τοποθέτησή τους. Ετοιμάζουμε και διεπιστημονική συνάντηση στις αρχές Μαΐου με τη συμμετοχή νομικών, ιστορικών της τέχνης, διευθυντών πολιτιστικών οργανισμών, ιερέων, θεολόγων, πολιτειολόγων για να συζητήσουμε με νηφάλιο και επιστημονικό τρόπο τα ζητήματα της ελευθερίας της τέχνης, του ιερού και του βλάσφημου» επισήμανε η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης.
