Η Διακήρυξη του Ντάρτινγκτον καλεί σε «πρωτοφανείς» μειώσεις των εκπομπών, ώστε η παγκόσμια θερμοκρασία να μην υπερβεί τους 1,5 βαθμούς Κελσίου.
Εκατοντάδες επιστήμονες υπέγραψαν μια επείγουσα διακήρυξη, καλώντας τους παγκόσμιους ηγέτες και τους φορείς χάραξης πολιτικής να «δράσουν τώρα και γρήγορα» για την κλιματική αλλαγή.
Η Διακήρυξη του Ντάρτινγκτον υποστηρίζει ότι η ανθρωπότητα θα οδηγηθεί στη «ζώνη κινδύνου» αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου δεν μειωθούν στο μισό έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2010 και στη συνέχεια να επιτευχθούν καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Συντονισμένη από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ και το WWF UK, η διακήρυξη έρχεται σε συνέχεια της Έκθεσης Global Tipping Points 2025, η οποία προειδοποίησε πρόσφατα ότι η Γη είχε φτάσει στο πρώτο καταστροφικό κλιματικό σημείο καμπής λόγω της «άνευ προηγουμένου μαζικής θνησιμότητας» των κοραλλιογενών υφάλων.
Μέχρι στιγμής, την έχουν υποστηρίξει 583 επιστήμονες και 579 ακόμη υποστηρικτές, όλοι με διδακτορικό ή ανώτερα προσόντα.
«Το μέλλον του πλανήτη κρέμεται από μια κλωστή»
«Αν περιμένουμε, θα είναι πολύ αργά», αναφέρει η διακήρυξη. «Η πολιτική και η κοινωνία των πολιτών πρέπει να ενώσουν δυνάμεις για να αποτρέψουν περαιτέρω επιζήμια σημεία καμπής και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες των θετικών σημείων καμπής.
«Το μέλλον του πλανήτη κρέμεται από μια λεπτή ισορροπία. Προς ποια κατεύθυνση θα γείρει εξαρτάται από τις πράξεις μας τώρα και τα επόμενα χρόνια.»
Η διακήρυξη ζητά μια «άνευ προηγουμένου» μείωση των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κίνηση που θα αποδειχθεί αδύνατη χωρίς γρήγορη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα ορυκτά καύσιμα είναι μακράν ο μεγαλύτερος παράγοντας της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής, ευθύνονται για περίπου το 68% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και σχεδόν το 90% όλων των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Οι προοπτικές για ένα μέλλον χωρίς ορυκτά καύσιμα καθυστέρησαν στη COP30 τον περασμένο μήνα, όταν η τελική συμφωνία παρέλειψε τις συζητήσεις για έναν οδικό χάρτη σταδιακής κατάργησης. Ωστόσο, πιο φιλόδοξες χώρες φαίνεται να προωθούν την αναζήτηση για έναν οδικό χάρτη κατάργησης των ορυκτών καυσίμων εκτός της διαδικασίας της COP.
Καταβόθρες άνθρακα
Η διακήρυξη ζητά επίσης την ταχεία κλιμάκωση της βιώσιμης απομάκρυνσης άνθρακα από την ατμόσφαιρα, μέσω της προστασίας και αποκατάστασης φυσικών καταβοθρών άνθρακα όπως τα δάση.
Αν οι καταβόθρες άνθρακα υποβαθμιστούν ή αποψιλωθούν, μπορούν στην πραγματικότητα να απελευθερώσουν τον αποθηκευμένο άνθρακα πίσω στην ατμόσφαιρα. Αυτό έχει ήδη συμβεί σε τμήματα του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, που κάποτε αποκαλούνταν οι πνεύμονες της Γης, καθώς και σε πολλά δάση στην Αφρική και τη Νοτιοανατολική Ασία.
Το έδαφος είναι άλλη μια καταβόθρα άνθρακα που σήμερα αποθηκεύει πάνω από 2.800 γιγατόνους άνθρακα στο ανώτερο ένα μέτρο. Ωστόσο, οι τρέχοντες ρυθμοί υποβάθμισης κινδυνεύουν να απελευθερώσουν στην ατμόσφαιρα τεράστια αποθέματα άνθρακα από τα εδάφη, της τάξης των 4,81 δισ. τόνων CO₂ κάθε χρόνο, περίπου όσο οι ετήσιες εκπομπές των ΗΠΑ.
Θετικά σημεία καμπής
Η διακήρυξη καλεί τους ηγέτες του κόσμου να επικεντρωθούν στην ενεργοποίηση «θετικών σημείων καμπής», που μπορούν να επιταχύνουν τη μετάβαση σε τεχνολογίες και συμπεριφορές χαμηλού άνθρακα, αποτρέποντας την υπέρβαση του ορίου θερμοκρασίας της Συμφωνίας των Παρισίων στο 1,5°C.
«Ένα παράδειγμα φαίνεται στη ραγδαία πτώση της τιμής και την ταχεία εξάπλωση της ηλιακής ενέργειας και της αποθήκευσης με μπαταρίες», προσθέτει η διακήρυξη.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη Διακήρυξη του Ντάρτινγκτον εδώ.