Το Euronews Health εστιάζει σε πέντε τρόπους με τους οποίους η τεχνητή νοημοσύνη έχει αλλάξει τον ιατρικό κλάδο μέσα στη φετινή χρονιά
Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης (AI) για την ενίσχυση της υγείας των πολιτών κέρδισαν έδαφος το 2025, με την υπόσχεση να εξατομικεύσουν την ιατρική φροντίδα, να επιταχύνουν τις διαγνώσεις, να συμβάλουν στην ανακάλυψη νέων φαρμάκων και πολλά ακόμη.
Η Φινλανδία, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί την AI για να εκπαιδεύει επαγγελματίες υγείας, ενώ η Εσθονία την εφαρμόζει στην ανάλυση ιατρικών δεδομένων και η Ισπανία τη χρησιμοποιεί για την ανίχνευση ασθενειών.
Ωστόσο, οι έρευνες δείχνουν ότι η AI δεν πρέπει να αντικαταστήσει σύντομα τους επαγγελματίες υγείας: οι γιατροί εξακολουθούν να υπερέχουν της AI σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ενώ τα chatbot δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν ζητήματα ψυχικής υγείαςκαι κινδυνεύουν να διασπείρουν ιατρική παραπληροφόρηση.
Υπάρχουν επίσης σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια, με ειδικούς της τεχνολογίας και της αντιτρομοκρατίας να προειδοποιούν ότι εξτρεμιστές θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν εργαλεία AI για να δημιουργήσουν βιολογικά όπλα ικανά να προκαλέσουν πανδημία.
Παρά ταύτα, η AI εισχωρεί ολοένα περισσότερο στον ιατρικό χώρο. Ιδού πέντε τρόποι με τους οποίους άλλαξε την υγεία και την ευεξία των Ευρωπαίων φέτος.
1. Πρόβλεψη κινδύνων για την υγεία
Επιστήμονες ανέπτυξαν ένα μοντέλο AI που μπορεί να προβλέψει πάνω από 1.000 ιατρικές παθήσεις, μεταξύ των οποίων ορισμένοι καρκίνοι, εμφράγματα και διαβήτης, περισσότερο από μια δεκαετία πριν γίνει η επίσημη διάγνωση.
Αν και δεν είναι ακόμη έτοιμο για χρήση στα ιατρεία, το εργαλείο θα μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να κατανοήσουν πώς εξελίσσονται οι ασθένειες με την πάροδο του χρόνου.
Παράλληλα, κυκλοφόρησαν φέτος και άλλα εργαλεία AI για να προβλέπουν αν σπάνιες γενετικές μεταλλάξειςθα οδηγήσουν σε νόσο, να εκτιμούν τους καρδιολογικούς κινδύνους των γυναικών αναλύοντας τις μαστογραφίες τους, και να χρησιμοποιούν συνήθεις απεικονιστικές εξετάσεις για τον εντοπισμό βιοδεικτών του χρόνιου στρες.
2. Επιτάχυνση της διάγνωσης ασθενειών
Για πρώτη φορά στην Ευρώπη, ένας βοηθός AI με την ονομασία Prof. Valmed πιστοποιήθηκε φέτος ώστε να βοηθά τους γιατρούς στη διάγνωση και τη θεραπεία, αξιοποιώντας ένα τεράστιο απόθεμα ιατρικών δεδομένων ασθενών.
Και άλλα διαγνωστικά εργαλεία βρίσκονται στον ορίζοντα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, ερευνητές ανέφεραν ότι ένα στηθοσκόπιο με AI μπορεί να ανιχνεύει καρδιακές παθήσεις σε μόλις 15 δευτερόλεπτα.
Το στηθοσκόπιο αποδείχθηκε κάπως υπερευαίσθητο, καθώς πρόσθετες εξετάσεις απέκλεισαν καρδιακή ανεπάρκεια σε περίπου τα δύο τρίτα των ασθενών που είχε επισημάνει. Ωστόσο, οι ερευνητές τόνισαν ότι το εργαλείο εντόπισε και πραγματικά καρδιακά προβλήματα που διαφορετικά θα είχαν περάσει απαρατήρητα.
Και στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι γιατροί χρησιμοποιούν την AI για να γλιτώσουν στους ασθενείς εβδομάδες αναμονής για διάγνωση καρκίνου του προστάτη.
Το εργαλείο AI αναλύει απεικονιστικές εξετάσεις και εντοπίζει ασθενείς υψηλού κινδύνου για καρκίνο του προστάτη, δίνοντάς τους προτεραιότητα ώστε να εξεταστούν από ακτινολόγο.
3. Παρακολούθηση ασθενών μετά από επεμβάσεις
Μια γερμανική ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε την AI για να αυτοματοποιήσει τη διαδικασία παρακολούθησης ασθενών στους οποίους έχουν τοποθετηθεί στεφανιαίες ενδοπροθέσεις σε αγγεία που είχαν αποφραχθεί λόγω καρδιοπάθειας. Συνήθως, η παρακολούθηση της επούλωσης είναι χρονοβόρα και μπορεί να οδηγήσει σε άλλες επιπλοκές.
Ο αλγόριθμος με AI χρησιμοποιεί απεικόνιση των αγγείων για να αναλύει πόσο καλά επουλώνονται οι ασθενείς και μπορεί να διακρίνει γρήγορα διαφορετικά μοτίβα επούλωσης με ακρίβεια αντίστοιχη των έμπειρων κλινικών. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το εργαλείο θα μπορούσε να βοηθήσει στην τυποποίηση της παρακολούθησης των stent και να ενισχύσει την καρδιαγγειακή υγεία.
4. Αντιμετώπιση της αντοχής στα αντιβιοτικά
Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν την AI για να αντιμετωπίσουν τα υπερβακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, τα οποία αποτελούν ολοένα μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία σε όλη την Ευρώπη.
Τα επόμενα τρία χρόνια σκοπεύουν νααναπτύξουν ένα μοντέλο AI για τον σχεδιασμό και τη δοκιμή νέων θεραπειών κατά των βακτηρίων ανθεκτικών στα φάρμακα, και θα χρησιμοποιήσουν την AI για να κατανοήσουν καλύτερα πώς ανταποκρίνεται το ανοσοποιητικό σε έναν άλλο τύπο βακτηρίου, καθώς αναζητούν ένα αποτελεσματικό εμβόλιο.
5. Απαλλαγή των γιατρών από διοικητικές εργασίες
Ιατρεία και νοσοκομεία σε όλη την Ευρώπη υιοθετούν εργαλεία AI για τη διαχείριση διοικητικών καθηκόντων όπως η καταγραφή σημειώσεων και οι παραπομπές. Στόχος είναι να δοθεί στους γιατρούς περισσότερος χρόνος με τους ασθενείς, εν μέσω αυξανόμενων ελλείψεων υγειονομικού προσωπικού και έντονων πιέσεων στο ανθρώπινο δυναμικό.
Η Microsoft διέθεσε φέτος στην Ιρλανδία τον κλινικό της βοηθό με AI, ενώ η Tandem Health της Σουηδίας λάνσαρε τον καταγραφέα ιατρικών σημειώσεων με AI σε Ισπανία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Φινλανδία. Λειτουργεί επίσης στις Κάτω Χώρες, τη Νορβηγία και τη Δανία.