Κατά τους δικαστές, η Φίρχνερ γνώριζε και «υποστήριξε σκόπιμα» τον θάνατο 10.505 κρατουμένων στο στρατόπεδο συγκέντρωσης κοντά στο Ντάνζιγκ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓερμανικό δικαστήριο απέρριψε την έφεση μιας 99χρονης γυναίκας, η οποία καταδικάστηκε ως συνεργός σε περισσότερες από 10.000 δολοφονίες για το ρόλο της ως γραμματέας του διοικητή των SS στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Στούτχοφ των ναζί κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο επικύρωσε την Τρίτη την καταδίκη της Ίρμγκαρντ Φίρχνερ, στην οποία επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης δύο ετών με αναστολή τον Δεκέμβριο του 2022 από ομοσπονδιακό δικαστήριο στο Ιτζεχόε της βόρειας Γερμανίας.
Κατηγορήθηκε ότι συμμετείχε στον μηχανισμό που βοήθησε στη λειτουργία του στρατοπέδου κοντά στο Ντάνζιγκ, που σήμερα είναι η πολωνική πόλη Γκντανσκ. Καταδικάστηκε για συνέργεια σε δολοφονία σε 10.505 περιπτώσεις και για συνέργεια σε απόπειρα δολοφονίας σε πέντε περιπτώσεις.
Σε ακρόαση ενώπιον ομοσπονδιακού δικαστηρίου στη Λειψία τον περασμένο μήνα, οι δικηγόροι της Φίρχνερ έθεσαν υπό αμφισβήτηση το κατά πόσον ήταν πράγματι συνεργός σε εγκλήματα που διέπραξαν ο διοικητής και άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι του στρατοπέδου, καθώς και το κατά πόσον γνώριζε πραγματικά τι συνέβαινε στο Στούτχοφ.
Το δικαστήριο του Ιτζεχόε δήλωσε ότι οι δικαστές ήταν πεπεισμένοι ότι η Φίρχνερ "γνώριζε και, μέσω της εργασίας της ως στενογράφος στο γραφείο του διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ από την 1η Ιουνίου 1943 έως την 1η Απριλίου 1945, υποστήριξε σκόπιμα το γεγονός ότι 10.505 κρατούμενοι σκοτώθηκαν σκληρά με αεριοποιήσεις, με εχθρικές συνθήκες στο στρατόπεδο", με μεταφορά στο στρατόπεδο θανάτου του Άουσβιτς και με αποστολή σε πορείες θανάτου στο τέλος του πολέμου.
Οι εισαγγελείς δήλωσαν κατά την αρχική διαδικασία ότι η δίκη της Φίρχνερ ενδέχεται να είναι η τελευταία του είδους της.
Ωστόσο, η ειδική υπηρεσία ομοσπονδιακών εισαγγελέων στο Λούντβιγκσμπουργκ, που έχει αναλάβει τη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου της ναζιστικής εποχής, αναφέρει ότι εκκρεμούν άλλες τρεις υποθέσεις σε εισαγγελείς ή δικαστήρια σε διάφορα μέρη της Γερμανίας. Καθώς όλοι οι ύποπτοι βρίσκονται πλέον σε πολύ προχωρημένη ηλικία, ανακύπτουν όλο και περισσότερο ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα των υπόπτων να δικαστούν.
Συνεργός σε δολοφονία
Η υπόθεση Φίρχνερ είναι μία από τις πολλές των τελευταίων ετών που στηρίχθηκαν σε ένα προηγούμενο που δημιουργήθηκε το 2011 με την καταδίκη του πρώην αυτοκινητιστή του Οχάιο Τζον Ντέμιαντζουκ ως συνεργού σε φόνο με την κατηγορία ότι υπηρέτησε ως φρουρός στο στρατόπεδο θανάτου Σομπιμπορ . Ο Ντέμιαντζουκ, ο οποίος αρνήθηκε τους ισχυρισμούς, πέθανε πριν εκδικαστεί η έφεσή του.
Τα γερμανικά δικαστήρια απαιτούσαν προηγουμένως από τους εισαγγελείς να δικαιολογήσουν τις κατηγορίες παρουσιάζοντας στοιχεία για τη συμμετοχή ενός πρώην φρουρού σε μια συγκεκριμένη δολοφονία, πράγμα συχνά σχεδόν αδύνατο.
Ωστόσο, οι εισαγγελείς υποστήριξαν με επιτυχία κατά τη διάρκεια της δίκης του Ντέμιαντζουκ στο Μόναχο ότι η βοήθεια στη λειτουργία ενός στρατοπέδου ήταν αρκετή για να καταδικαστεί κάποιος ως συνεργός σε δολοφονίες που διαπράχθηκαν εκεί. Στη συνέχεια, ομοσπονδιακό δικαστήριο επικύρωσε το 2015 την καταδίκη του πρώην φύλακα του Άουσβιτς Όσκαρ Γκρόνινγκ με το ίδιο σκεπτικό.
Η Φίρχνερ δικάστηκε σε δικαστήριο ανηλίκων επειδή ήταν 18 και 19 ετών κατά τον χρόνο των φερόμενων εγκλημάτων και το δικαστήριο δεν μπορούσε να διαπιστώσει πέραν πάσης αμφιβολίας την "πνευματική της ωριμότητα" τότε.
Το Στούτχοφ, που αρχικά ήταν σημείο συγκέντρωσης Εβραίων και μη Εβραίων Πολωνών που απομακρύνθηκαν από το Ντάνζιγκ, χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως "στρατόπεδο εργασιακής εκπαίδευσης", όπου καταναγκαστικοί εργάτες, κυρίως Πολωνοί και Σοβιετικοί πολίτες, στέλνονταν για να εκτίσουν ποινές και συχνά πέθαιναν.
Από τα μέσα του 1944, δεκάδες χιλιάδες Εβραίοι από τα γκέτο της Βαλτικής και από το Άουσβιτς γέμισαν το στρατόπεδο, μαζί με χιλιάδες Πολωνούς πολίτες που παρασύρθηκαν από τη βίαιη ναζιστική καταστολή της εξέγερσης της Βαρσοβίας.
Άλλοι που φυλακίστηκαν εκεί ήταν πολιτικοί κρατούμενοι, κατηγορούμενοι εγκληματίες, άτομα ύποπτα για ομοφυλοφιλική δραστηριότητα και Μάρτυρες του Ιεχωβά. Περισσότεροι από 60.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο στρατόπεδο.