Σε αυτό το επεισόδιο, εστιάζουμε σε μια οδηγία για τις άμισθες πρακτικές ασκήσεις, η οποία στοχεύει να βάλει τέλος στην εκμετάλλευση περίπου 1,5 εκατομμυρίου νεαρών Ευρωπαίων.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Υπάρχουν περισσότερα από τρία εκατομμύρια ασκούμενοι στην ΕΕ που εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και σχεδόν οι μισοί από αυτούς είναι μη αμειβόμενοι. Τον Μάρτιο του 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ένα νέο είδος «ποιοτικής πρακτικής άσκησης» που θα πρόσφερε δίκαιη αμοιβή, συνταξιοδοτική προστασία και ισότιμη πρόσβαση για τις ευάλωτες ομάδες.
Εντούτοις, τα 27 κράτη της ΕΕ δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συναίνεση επί της πρότασης τον Δεκέμβριο και αυτή θα τεθεί εκ νέου υπό διαπραγμάτευση το 2025. Η ΕΕ δεν μπορεί να επιβάλει νομικά δεσμευτική νομοθεσία που απαγορεύει τις άμισθες πρακτικές ασκήσεις, καθώς πρόκειται για τομέα εθνικής αρμοδιότητας, ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποσχεθεί να βελτιώσει το σημερινό κείμενο που βρίσκεται σε αδιέξοδο.
«Έχουμε κενό όχι μόνο σε εργατικό δυναμικό αλλά και σε δεξιότητες. Έχουμε επίσης τεράστια ανεργία των νέων. Επομένως, προφανώς βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό στην ποιότητα των πρακτικών ασκήσεων για να τους προσελκύσουμε στην αγορά εργασίας», δήλωσε η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Roxana Mînzatu στο EU DECODED του Euronews.
«Πρέπει να συνεργαστούμε με τα κράτη μέλη και είμαι βέβαιη ότι κατανοούν πως η ποιότητα των πρακτικών ασκήσεων, οι ελάχιστοι κανόνες που θέλουμε να επιβάλουμε όσον αφορά τις πρακτικές ασκήσεις σε όλη την Ευρώπη είναι προς το βέλτιστο συμφέρον των χωρών αυτών, των βιομηχανιών και των οικονομιών τους», πρόσθεσε.
Κατά μέσο όρο, το 78% των νεαρών Ευρωπαίων έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία πρακτική άσκηση, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο του 2023. Το ένα πέμπτο αυτών επιλέγει να πραγματοποιήσει την πρακτική του άσκηση σε διαφορετικό κράτος μέλος της ΕΕ. Στη Γερμανία, τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες έως και το 90% των νέων κάνουν πρακτική άσκηση. Μικρότερο ποσοστό την επιλέγει στη Μάλτα, την Τσεχική Δημοκρατία και τη Σουηδία.
«Χώρες όπως η Ισπανία και η Γερμανία, για παράδειγμα, πιστεύουν ότι η πρόταση αυτή δεν λειτουργεί όπως είναι διατυπωμένη τώρα, ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανταγωνισμό προς τα κάτω, επειδή δίνουμε προτεραιότητα στις χαμηλές τιμές έναντι της ανάγκης προώθησης της εκπαίδευσης. Όμως άλλες, όπως οι χώρες της Βαλτικής ή οι σκανδιναβικές χώρες, λένε το αντίθετο, ότι το κείμενο λειτουργεί ως έχει», δήλωσε η Paola Soler, η οποία καλύπτει το θέμα για το Euronews.
Πόσοι ασκούμενοι θα προστατεύονται πραγματικά;
Το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και ορισμένα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν επισημάνει ότι περίπου τα τρία τέταρτα των ασκούμενων ενδέχεται να μην καλύπτονται από αυτήν την οδηγία, καθώς το τωρινό σχέδιο αναφέρει ότι θα εφαρμόζεται μόνο σε θέσεις της ελεύθερης αγοράς.
Αυτό σημαίνει ότι η δίκαιη αμοιβή και η προστασία κοινωνικής ασφάλισης δεν θα ισχύουν για τους ασκούμενους που προσλαμβάνονται για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας που συνδέεται με ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα σπουδών (π.χ. για τη λήψη πτυχίου) ή με τις ενεργές πολιτικές αγοράς εργασίας που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις ή με την επαγγελματική κατάρτιση.
«Το ένα τέταρτο θα ήταν πραγματικά απαράδεκτο για τους νέους που ζήτησαν αυτήν τη νομοθετική προστασία, τη ζήτησαν κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης για την Ευρώπη και τη ζήτησε και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επομένως, πρέπει να σκεφτούμε ότι, αν νομοθετούμε, το κάνουμε για να προσφέρουμε πραγματικά στη νέα γενιά προστασία και δίκαιη αμοιβή για την εργασία της», πρόσθεσε η Επίτροπος Mînzatu.
Ο μέσος όρος ανεργίας των νέων στην ΕΕ είναι 14,9%, ποσοστό υπερδιπλάσιο από αυτό του γενικού πληθυσμού. Ωστόσο, όταν οι νέοι βρίσκουν την πρώτη τους εργασία ως ασκούμενοι, μπορεί να παγιδευτούν σε αυτόν τον ρόλο για χρόνια.
«Νομίζω ότι θα πρέπει να υπάρχει κανονισμός και όχι μόνο στο χρηματικό θέμα, αλλά και να υπάρχει μια δομή, ένας τρίτος, που εποπτεύει για να βεβαιώνεται ότι πρόκειται πραγματικά για καλή πρακτική άσκηση. Επιπλέον, υπάρχουν επίσης πολλές περιπτώσεις και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η αδελφή μου, για παράδειγμα, η οποία κάνει τη μία πρακτική άσκηση μετά την άλλη και η οποία στο τέλος δεν βρίσκει δουλειά, παρόλο που έχει εμπειρία», δήλωσε στο EU DECODED ένας φοιτητής του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών.
Η πολωνική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ θα προσπαθήσει, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, να προωθήσει τη συζήτηση προκειμένου να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επίτευξη συμφωνίας επί του τελικού κειμένου. Θα τα καταφέρει η ΕΕ στην προσπάθειά της να θέσει ελάχιστους κανόνες για τους ασκούμενους το 2025; Η ετυμηγορία εκκρεμεί!
Δείτε το βίντεο εδώ!
Δημοσιογράφος: Isabel Marques da Silva
Παραγωγή: Pilar Montero López
Παραγωγή βίντεο: Zacharia Vigneron
Γραφικά: Loredana Dumitru
Συντονισμός σύνταξης: Ana Lázaro Bosch και Jeremy Fleming-Jones