Παρά την έκκληση του Τραμπ προς τα μέλη του ΝΑΤΟ να δαπανήσουν μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού τους για την άμυνα, η δυνατότητα περαιτέρω αυξήσεων στην ΕΕ παραμένει αβέβαιη
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και την αποσταθεροποίηση της ατλαντικής συμμαχίας από τον Ντόναλντ Τραμπ, η ΕΕ αναγκάστηκε να επανεκτιμήσει την προσέγγισή της όσον αφορά τη στρατιωτική άμυνα και τις στρατιωτικές δαπάνες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχει τις μεγαλύτερες δαπάνες μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ, με περίπου 895,6 δισεκατομμύρια ευρώ στον αμυντικό προϋπολογισμό του 2024.
Κατά το περασμένο έτος, οι ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 11,7% σε πραγματικούς όρους και έφθασαν περίπου τα 423,3 δισεκατομμύρια ευρώ (457 δισεκατομμύρια δολάρια), σηματοδοτώντας το δέκατο συνεχές έτος αύξησης.
Μεταξύ 2014 και 2024, οι περιφερειακές δαπάνες στην Ευρώπη ήταν συνολικά πάνω από 50% υψηλότερες.
Η Γερμανία διαθέτει τον τέταρτο μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό στον κόσμο, ο οποίος σημείωσε αύξηση 23,2% σε πραγματικούς όρους μεταξύ 2023 και 2024.
Πιο πρόσφατα, η χώρα ψήφισε ένα ιστορικό νομοσχέδιο που θα επιτρέψει μεγάλη αύξηση των στρατιωτικών δαπανών.
Η Πολωνία έγινε ο δέκατος πέμπτος μεγαλύτερος χορηγός αμυντικών δαπανών παγκοσμίως, από την 20ή θέση που κατείχε το 2022.
Οι αμυντικές δαπάνες των 23 χωρών της ΕΕ που είναι μέλη του ΝΑΤΟ ανήλθαν σχεδόν στο 2% του συνδυασμένου ΑΕΠ τους το 2024 και προβλέπεται να φθάσουν το 2,04% το 2025.
Η επανεκλογή του Τραμπ εντείνει τις πιέσεις προς τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους.
Την ιδέα αυτή υποστήριξε τον Ιανουάριο η επικεφαλής των εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ, Κάγια Κάλλας.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει επίσης δηλώσει ότι στοχεύει να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 3,5% του ΑΕΠ της χώρας, μια αύξηση που θα απαιτούσε επιπλέον 30 δισ. ευρώ ετησίως.
Εάν τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ διατηρούσαν τον ρυθμό ανάπτυξης του 2024, τότε οι αμυντικές δαπάνες θα έφταναν κατά μέσο όρο το 3% του ΑΕΠ εντός πέντε ετών και το 5% εντός δέκα ετών.
Ωστόσο, η διατήρηση του αυξημένου ρυθμού ανάπτυξης του 2024 είναι πιθανότατα ανέφικτη για τις περισσότερες χώρες.
Για παράδειγμα, η Ισπανία αρνήθηκε να ενδώσει στο αίτημα του Τραμπ.
Η ισπανική κυβέρνηση στοχεύει να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες στο 2% έως το 2029, υπερδιπλασιάζοντας τα 17.523 εκατ. ευρώ που επενδύθηκαν στην άμυνα το 2024, με στόχο να φθάσουν τα 36.560 εκατ. ευρώ σε πέντε χρόνια.
"Για να αυξήσει τις αμυντικές ικανότητες με αποδεκτό κόστος, η Ευρώπη πρέπει να συγκεντρώσει τις προμήθειες", δήλωσε ο διευθυντής του Bruegel, Jeromin Zettelmeyer.