Η Ευρώπη φιλοξενεί πάνω από δύο εκατομμύρια ερευνητές και ο συνασπισμός θέλει να προσελκύσει πολύ περισσότερους, ιδίως μετά τους περιορισμούς που επέβαλε η κυβέρνηση των ΗΠΑ στην επιστημονική κοινότητα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποσχέθηκε αυτόν τον μήνα ένα νέο πακέτο 500 εκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2025-2027, μέρος του οποίου θα προορίζεται ειδικά για ερευνητικά έργα με βιομηχανικές εφαρμογές.
Η πρόεδρος Ursula von der Leyen δήλωσε ότι ο συνασπισμός πρέπει να «υπερασπιστεί την επιστήμη» σε ομιλία της στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι, προσθέτοντας ότι είναι «το καύσιμο για την ανάπτυξη και την πρόοδο», αλλά «αμφισβητείται στον σημερινό κόσμο».
Οι περικοπές του κρατικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ θεωρούνται ως ευκαιρία για την προσέλκυση τέτοιων ταλέντων στην Ευρώπη, όπως αναγνώρισε η Ekaterina Zaharieva, Ευρωπαία Επίτροπος για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, την έρευνα και την καινοτομία.
«Στην Ευρώπη, κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά. Δεν λέμε στους ερευνητές πώς και τι να ερευνήσουν. Σεβόμαστε την ελευθερία τους στην έρευνα και είναι ευπρόσδεκτοι στην Ευρώπη», δήλωσε η Zaharieva στο Euronews.
Μια νέα πράξη για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας αποσκοπεί στη νομοθετική κατοχύρωση της ελευθερίας της επιστημονικής έρευνας.
«Στη Γερμανία, για παράδειγμα, η ακαδημαϊκή και η ερευνητική ελευθερία θεωρούνται θεμελιώδη δικαιώματα και είναι ήδη κατοχυρωμένα στο γερμανικό σύνταγμα», εξηγεί η Amandine Hess, η οποία κάλυψε την ανακοίνωση για το Euronews.
Τα χρήματα είναι λίγα και το πακέτο ενδέχεται να μην είναι αρκετό
Μια νέα επταετής επιχορήγηση θα παρέχει στους ερευνητές μακροπρόθεσμες προοπτικές σταδιοδρομίας και οι ερευνητές που θα μετακομίσουν στην Ευρώπη θα λάβουν συμπλήρωμα επιπλέον της επιχορήγησης (το ποσό θα διπλασιαστεί φέτος).
Ωστόσο, η γραφειοκρατία με την οποία έρχονται αντιμέτωποι οι επιστήμονες όταν υποβάλλουν αίτηση για επιχορηγήσεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα ιδρύματα με περιορισμένους προϋπολογισμούς δείχνουν ότι η ΕΕ απέχει πολύ από την τήρηση των υποσχέσεών της.
«Εστιάζουμε πολύ στη μείωση της γραφειοκρατίας, στη μείωση των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων και στο πώς θα καταστήσουμε το πρόγραμμα πιο προσιτό σε μικρότερους ερευνητικούς οργανισμούς, σε μικρότερες εταιρείες, γεγονός που θα εξοικονομήσει χρόνο και χρήμα στους αιτούντες», δήλωσε η Ευρωπαία Επίτροπος αναφερόμενη στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το κύριο πρόγραμμα χρηματοδότησης της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» ανέρχεται σε 93 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του επταετούς κυλιόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ. Εντούτοις, τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τις εθνικές επενδύσεις και υπάρχουν σημαντικές διαφορές: το Βέλγιο δαπανά το 3,4% του ΑΕΠ του, ενώ η Ρουμανία μόνο το 0,4%.
Συνολικά, η ΕΕ δαπανά το 2,2% του ΑΕΠ της για την έρευνα και η Επιτροπή έχει θέσει ως στόχο το 3% έως το 2030. Όμως, ακόμη και αυτό το ποσοστό είναι πολύ χαμηλότερο από εκείνο άλλων προηγμένων περιοχών, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες με 3,5% και η Ιαπωνία με 3,3%.
Οι επιστήμονες φοβούνται ότι δεν θα χρηματοδοτηθεί επαρκώς η έρευνα στο πλαίσιο του επόμενου κυλιόμενου προϋπολογισμού.
«Τα δημόσια κονδύλια δεν θα είναι ποτέ αρκετά. Έτσι, αυτό με το οποίο ασχολείται η Επιτροπή είναι το πώς θα γίνουν περισσότερες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα στην καινοτομία στην έρευνα», υποστήριξε η Zaharieva.
«Αλλά αυτό στο οποίο υστερούμε είναι η μεταφορά αυτής της γνώσης στην αγορά και αυτό αφορά το Ταμείο Ανταγωνιστικότητας. Το Πλαίσιο Έρευνας περιλαμβάνεται στις συνθήκες μας, αλλά η σχέση με την ανταγωνιστικότητα είναι πραγματικά κρίσιμη για την εφαρμογή», ισχυρίστηκε.
Δείτε το βίντεο εδώ!
Δημοσιογράφος: Isabel Marques da Silva
Παραγωγή περιεχομένου: Pilar Montero López
Παραγωγή βίντεο: Zacharia Vigneron
Γραφικά: Loredana Dumitru
Συντονισμός σύνταξης: Ana Lázaro Bosch και Jeremy Fleming-Jones