Με 490 ψήφους υπέρ και 147 κατά, οι ευρωβουλευτές υιοθέτησαν έκθεση που "εκφράζει τη λύπη της για την οπισθοδρόμηση του κράτους δικαίου, καθώς και για την αυξανόμενη ρωσική επιρροή στο κυβερνών κόμμα, το "Γεωργιανό Όνειρο".
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα από τα πιο αυστηρά διατυπωμένα έγγραφα στην ιστορία της διεύρυνσης: την έκθεση προόδου για την ενταξιακή διαδικασία της Γεωργίας.
Με 490 ψήφους υπέρ και 147 κατά, οι νομοθέτες της ΕΕ εξέφρασαν τη λύπη τους "για την οπισθοδρόμηση του κράτους δικαίου, καθώς και για την αυξανόμενη ρωσική επιρροή στο κυβερνών κόμμα, το Γεωργιανό Όνειρο, του οποίου ηγείται ο δισεκατομμυριούχος Μπιτζίνα Ιβανισβίλι".
Πρόκειται για την πρώτη έκθεση σχετικά με τη Γεωργία ως υποψήφια χώρα της ΕΕ, η οποία βασίζεται στις τεχνικές και πολιτικές αξιολογήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2023 και το 2024.
Το έγγραφο που εγκρίθηκε από την πλειοψηφία του ευρωκοινοβουλίου τονίζει την έλλειψη νομιμότητας αυτού που αποκαλεί "αυτοανακηρυχθείσες αρχές που εγκαθιδρύθηκαν από το κόμμα Γεωργιανό Όνειρο μετά τις βουλευτικές εκλογές νοθείας της 26ης Οκτωβρίου 2024".
Ο Tobias Cremer, Γερμανός ευρωβουλευτής της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), ήταν ένας από τους κύριους συντάκτες της έκθεσης. "Είδαμε εκλογές νοθείας πέρυσι στις βουλευτικές εκλογές και από τότε βλέπουμε όλο και πιο βίαιες καταστολές και επιθέσεις εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών", δήλωσε ο Cremer στο Euronews.
Η Επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ, Μάρτα Κος, εξήρε την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη Γεωργία.
"Αυτό που βλέπουμε στη Γεωργία απέχει πολύ από οτιδήποτε περιμένουμε από μια υποψήφια χώρα, τα δημοκρατικά θεμέλια της Γεωργίας διαβρώνονται μέρα με τη μέρα, όταν το κόμμα Γεωργιανό Όνειρο ξεκίνησε καταστολή της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών", δήλωσε η ίδια.
Άβολη γειτονιά
Οι εκλογές του περασμένου φθινοπώρου πυροδότησαν ένα κύμα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη Γεωργία που διήρκεσε περισσότερο από έξι μήνες.
Μία από τις πρώτες φωνές που κατήγγειλε εκλογική νοθεία ήταν η πρόεδρος της Γεωργίας, Σαλόμε Ζουραμπιτσβίλι.
"Αυτοί (οι αξιωματούχοι του Γεωργιανού Ονείρου) δεν έχουν αναγνωριστεί από τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας, διότι κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν τους αναγνώρισε ότι κέρδισαν αυτές τις εν μέρει νοθευμένες εκλογές και κανείς δεν μπήκε στο κοινοβούλιο. Έτσι, είναι ένα κόμμα και ένα παράνομο κοινοβούλιο", δήλωσε η Ζουραμπιτσβίλι στο Euronews τον περασμένο Δεκέμβριο.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανησυχεί επίσης έντονα για το κύμα συλλήψεων των γεωργιανών αρχών εναντίον δημοσιογράφων και ορισμένων μελών της αντιπολίτευσης. Τουλάχιστον έξι στελέχη της αντιπολίτευσης συνελήφθησαν από τις αρχές τους τελευταίους μήνες.
Στις 24 Ιουνίου, ο πολιτικός Giorgi Vashadze του κεντρώου κόμματος Strategy Aghmashenebeli καταδικάστηκε σε οκτώ μήνες φυλάκισης επειδή αρνήθηκε να καταθέσει σε επίσημη έρευνα την οποία οι επικριτές του Γεωργιανού Ονείρου χαρακτηρίζουν πράξη πολιτικής εκδίκησης.
Την προηγούμενη ημέρα, σε τρία άλλα στελέχη της αντιπολίτευσης επιβλήθηκαν ανάλογες ποινές αφού αρνήθηκαν να συνεργαστούν με την ίδια κοινοβουλευτική έρευνα που διερευνούσε φερόμενα αδικήματα της κυβέρνησης του πρώην προέδρου Μιχαήλ Σαακασβίλι, ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται στη φυλακή.
Ο γενικός γραμματέας του Γεωργιανού Ονείρου Κάχα Καλαντζέ απέρριψε τους ισχυρισμούς ότι οποιαδήποτε από τις συλλήψεις είχε πολιτικά κίνητρα, λέγοντας ότι οι πολιτικοί δεν εξαιρούνται από το νόμο.
"Νομίζω ότι όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά γιατί αυτοί οι άνθρωποι κρατούνται. Παραβίασαν το νόμο, δεν εμφανίστηκαν στην επιτροπή. Η ιδιότητα ενός πολιτικού ή οποιουδήποτε άλλου προσώπου δεν μπορεί να αποτελεί κίνητρο για την παραβίαση του νόμου", δήλωσε.
Τόσο η ΕΕ όσο και το ΝΑΤΟ ανησυχούν έντονα για την αυξανόμενη ρωσική διείσδυση στην περιοχή του Νοτίου Καυκάσου. Η Ρωσία έχει αυξήσει την πίεσή της στο Αζερμπαϊτζάν, έχει αναπτύξει περισσότερα στρατεύματα στην Αρμενία, ενώ στη Γεωργία έχει προβεί σε πολιτικές παρεμβάσεις και παρεμβάσεις στα μέσα ενημέρωσης, υποστηρίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
"Αυτό που δείχνει ξεκάθαρα αυτή η έκθεση είναι ότι η κυβέρνηση του Γεωργιανού Ονείρου φαίνεται να παίζει το ρωσικό εγχειρίδιο παραπληροφόρησης, χειραγώγησης και εκφοβισμού, και αυτό πραγματικά δεν οδηγεί προς την κατεύθυνση της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση", δήλωσε ο Cremer.
Ρωσικά στρατεύματα επιτέθηκαν στη Γεωργία τον Αύγουστο του 2008, μόλις τρεις μήνες μετά από μια κρίσιμη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, η οποία χαιρέτισε τις φιλοδοξίες της Τιφλίδας και του Κιέβου για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Ο ρωσικός στρατός κατέλαβε τη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία μέσα σε λίγες εβδομάδες. Οι δύο αυτές περιοχές εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Μόσχας.
Μετά τον πόλεμο του 2008, η γεωργιανή κυβέρνηση έπρεπε να βρει μια ισορροπία μεταξύ των προσδοκιών του 80% σχεδόν του πληθυσμού της για την ΕΕ και της κατανόησης των στρατηγικών προτεραιοτήτων του βόρειου γείτονά της, της Ρωσίας, ιδίως μετά την έναρξη του ολοκληρωτικού πολέμου της κατά της Ουκρανίας στις αρχές του 2022.
Στην πραγματικότητα, παρά την υποψηφιότητά της στην ΕΕ, η Τιφλίδα δεν έχει ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας. Το 2024, το γεωργιανό κοινοβούλιο ψήφισε τον νόμο περί ξένων πρακτόρων, ένα νομοθετικό μέτρο που περιόρισε σημαντικά τις δραστηριότητες των ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό στη χώρα.
"Θέλω να δω τη Γεωργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Νομίζω ότι είναι πολύ σαφές ότι υπάρχει ένας επιτιθέμενος σε αυτή την εξίσωση, και αυτός ο επιτιθέμενος κάθεται στο Κρεμλίνο. Και καταλαβαίνουμε επίσης ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Μόσχα είναι τόσο επιθετική, όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στον Καύκασο, αλλά και μέσα στις δικές μας δημοκρατίες", δήλωσε ο Cremer.
Στόχος της Τιφλίδας παραμένει η πλήρης ένταξη στην ΕΕ έως το 2030
Η Γεωργία υπέβαλε αίτηση για ένταξη τον Μάρτιο του 2022 μαζί με την Ουκρανία και τη Μολδαβία και έλαβε την υποψηφιότητα τον Δεκέμβριο του 2023.
Μόλις μερικούς μήνες αργότερα, οι αυξανόμενες ανησυχίες και διαφωνίες μεταξύ της ΕΕ και της γεωργιανής κυβέρνησης ώθησαν τις δύο πλευρές να παγώσουν τη διαδικασία διεύρυνσης.
Ως αποτέλεσμα, η χρηματοδοτική στήριξη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ειρήνης, ύψους 30 εκατ. ευρώ, ανεστάλη το 2024 και δεν προβλέπεται καμία στήριξη για το τρέχον έτος.
Ωστόσο, ο πρώτος αναπληρωτής πρωθυπουργός της Γεωργίας Levan Davitashvili δήλωσε στο Euronews τον Μάιο ότι στόχος της κυβέρνησης της Τιφλίδας είναι η πλήρης ένταξη μέχρι το 2030.
"Καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για μια μακρά διαδικασία, αλλά είμαστε πλήρως επικεντρωμένοι στην εφαρμογή αυτής της σημαντικής μεταρρύθμισης, και εξακολουθούμε να είμαστε πιστοί σε αυτή τη μεταρρύθμιση, και αυτή η διαδικασία προχωρά με πολύ ενεργό τρόπο", δήλωσε ο Davitashvili.
Η συμμετοχή του Γεωργιανού πρωθυπουργού Irakli Kobakhidze στην 6η Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας (EPC) στα Τίρανα στις 16 Μαΐου σηματοδότησε το ξεπάγωμα των τεταμένων σχέσεων μεταξύ της Τιφλίδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού και τα δύο μέρη έθεσαν σε παύση τις ενταξιακές συνομιλίες της χώρας του Νοτίου Καυκάσου με την ΕΕ.
Με την ευκαιρία αυτή, ο Kobakhidze δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι "υπήρξε μια περίοδος περιορισμένης επικοινωνίας (μεταξύ της Γεωργίας και της ΕΕ) και φαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι μας ήταν πρόθυμοι να αποκαταστήσουν τους δεσμούς με τη Γεωργία".
Ο Γεωργιανός πρωθυπουργός δήλωσε στο Euronews τον Μάιο ότι η χώρα του διαδραματίζει "ζωτικό ρόλο για την Ευρώπη".
"Όλοι πρέπει να αναγνωρίσουν τη στρατηγική σημασία της Γεωργίας για την Ευρώπη, ιδίως για την ευρωζώνη. Ο ρόλος μας στην περιοχή είναι σημαντικός και γι' αυτό αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο η ανάγκη για διάλογο με τους Γεωργιανούς ηγέτες", δήλωσε.