ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο τραγούδι-σύμβολο της Επανάστασης των Γαρυφάλλων που ανέτρεψε τη δικτατορία του Μαρσέλο Καετάνο στην Πορτογαλία πριν 40 χρόνια
ακούγεται και πάλι στους δρόμους, έπειτα από δύο χρόνια σκληρής λιτότητας.
Ο Χοακίμ Πίντο Ντα Σίλβα, είναι
ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου «Ορφέας» στις Βρυξέλλες. Αν και τα τελευταία 28 χρόνια ζει στο Βέλγιο, μπορεί να κατανοήσει την οργή των συμπατριωτών του.
«Ο δημόσιος τομέας είναι τεράστιος και η γραφειοκρατία ταλαιπωρεί τους πολίτες. Πολλά πρέπει να αλλάξουν, αλλά δεν πρέπει να απολυθούν δημόσιοι υπάλληλοι. Προσπαθούν να μας πείσουν, πως το πρόβλημα θα λυθεί αν μειωθεί ο αριθμός τους. Δεν είναι έτσι. Πρέπει να καταργηθούν υπηρεσίες και οργανισμοί που δημιουργήθηκαν τα τελευταία 30 χρόνια και δεν προσφέρουν τίποτα στην οικονομία της χώρας μου», δήλωσε ο Ντα Σίλβα στην κάμερα του Euronews.
Η Πορτογαλία έλαβε δάνειο 78 δισεκατομμυρίων ευρώ, αφού δεσμεύτηκε πως θα προχωρήσει σε επώδυνες μεταρρυθμίσεις. Σύμφωνα όμως με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η κατάσταση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
Η ανεργία από το 12,9%, εκτινάχθηκε στο 18,2%. Το έλλειμμα από 4,4% σε 5,5%. Το δημόσιο χρέος αυξήθηκε από 106% σε 123% και η ύφεση από 1,6% σήμερα βρίσκεται στο 2,3%.
Από το 2011, πάνω από 240.000 Πορτογάλοι έχουν μεταναστεύσει και πλέον στηρίζουν την εθνική οικονομία. Το 2012 έστειλαν στην πατρίδα τους 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, η ακτινοθεραπεύτρια Σάρα Ποέτα, που ήρθε στο Βέλγιο πριν τρία χρόνια, δεν είναι σίγουρη πως η χώρα της πρέπει να παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Η χώρα μου είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπότε ήξερα πως μπορώ να μεταναστεύσω. Πράγματι, ήρθα στο Βέλγιο και δεν αντιμετώπισα σοβαρά προβλήματα με το κράτος και την γραφειοκρατία.
Αλλά τώρα πια σκέφτομαι διαφορετικά. Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεν είμαι σίγουρη πως η παραμονή της Πορτογαλίας στην Ευρωζώνη είναι η καλύτερη λύση. Οι άνθρωποι στην πατρίδα μου υποφέρουν, δεν έχουν υγειονομική περίθαλψη, ενώ κάποιοι δεν έχουν να φάνε. Αναρωτιέμαι, αν η παραμονή μας στο ευρώ ωφελεί τους πολίτες», υποστηρίζει.
Τον περασμένο Απρίλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έστειλε αντιπροσωπεία στη Λισαβόνα για να εξετάσει την κατάσταση. Ένας απο τους Πορτογάλους ευρωβουλευτές που στηρίζει την κυβέρνηση συνασπισμού, ελπίζει ότι η Ευρώπη θα ανοίξει τον δρόμο της ανάπτυξης για την χώρα του.
«Στη διεθνή αγορά, δεν υπάρχουν πλέον αγοραστές για τα προϊόντα μας, αλλά πρέπει η οικονομία μας να αναπτυχθεί. Άρα, πρέπει να βρούμε μια ισορροπία και να πετύχουμε ένα διπλό στόχο: Πρέπει να εξυγιάνουμε τα δημόσια οικονομικά μας, αλλά πρέπει να ασχοληθούμε σοβαρά και με την ανάπτυξη. Τα στοιχεία που έχει δώσει η Κομισιόν δείχνουν πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση στην Πορτογαλία», δηλώνει ο ευρωβουλευτής Ντιόγκο Φεϊγιό.
Στην επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου συμμετείχαν και ευρωβουλευτές της Αριστεράς που ζητούν νέο οικονομικό πρόγραμμα και πρόωρες εκλογές.
«Όλοι γνωρίζουν ότι αυτή η κυβέρνηση έχει απολέσει κάθε νομιμότητα. Είναι δημοκρατικά εκλεγμένη, αλλά έχει χάσει κάθε νομιμοποίηση. Αυτή η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει τίποτα, δεν έχει πιάσει έναν στόχο. Ψηφίζει αντιλαϊκά νομοσχέδια και πακέτα μέτρων που απλά οδηγούν όλο και περισσότερους Πορτογάλους στον δρόμο», υποστηρίζει η ευρωβουλευτής Μαρίζα Ματίας.
Παρ‘όλα αυτά, κυβέρνηση και τρόικα υποστηρίζουν πως το πρόγραμμα αποδίδει, μιας και η χώρα στις αρχές Μαΐου επέστρεψε στις αγορές και δανείστηκε ομόλογα αξίας τριών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο Ρικάρντο Κόστα, αρχισυντάκτης της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Εξπρέσο» είναι ο καλεσμένος του Euronews από τη Λισαβόνα.
Euronews: Η Πορτογαλία θα καταλήξει όπως η Ιρλανδία, εκπληρώνοντας τη συμφωνία με την τρόικα μέσα στην προθεσμία, ή, όπως η Ελλάδα, θα χρειαστεί επαναδιαπραγμάτευση του χρέους της;
Ρ. Κόστα: Από χρηματιστική σκοπιά, από την πλευρά δηλαδή των αγορών και της αξιολόγησης του δημοσίου χρέους, η αλήθεια είναι ότι η Πορτογαλία ακολουθεί τα βήματα της Ιρλανδίας με κάποιες εβδομάδες καθυστέρησης, αλλά προλαβαίνει. Το επιτόκιο του χρέους της έπεσε σε επίπεδα που κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει μερικούς μήνες πριν. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η δημοσιονομική επιτυχία με ερωτηματικά δε σημαίνει επιτυχία με οικονομικούς όρους, σε ό,τι αφορά το επίπεδο του προϋπολογισμού και την αποκαλούμενη πραγματική οικονομία. Ειδικά με όρους οικονομικής ανάπτυξης που αναμένεται να συμβεί σύντομα, και ειδικά όσον αφορά την ανεργία που σημειώνει εκρηκτικά νούμερα στην Πορτογαλία.
Euronews: Πράγματι, υπάρχει αρκετή συζήτηση για την αποκαλούμενη κοινωνική κόπωση. Για παράδειγμα, σε αυτό το νέο πακέτο λιτότητας η κυβέρνηση αποφάσισε να δημιουργήσει έναν φόρο βιωσιμότητας για τους συνταξιούχους, ενώ κάποιοι οικονομολόγοι πρότειναν ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί στα αμοιβαία κεφάλαια ακίνητης περιουσίας, σε σημαντικές οικονομικές ομάδες ή οργανισμούς. Γιατί δεν το έκαναν;
Ρ. Κόστα: Σε μία περίοδο που η οικονομία βρίσκεται ήδη σε χάος, οποιαδήποτε κυβερνητική κίνηση που αφορά οικονομικές ομάδες, οικονομικές συναλλαγές ή χρηματοπιστωτικές επενδύσεις μπορεί να κάνει την πορτογαλική οικονομία ακόμη πιο αδύναμη. Με την κυβέρνηση να μη θέλει να το κάνει αυτό, ποιο είναι το πεδίο όπου μπορεί να αντλήσει σημαντικά ποσά; Είναι πάντα μέσω των συντάξεων και των μεταρρυθμίσεων.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗEuronews: Άλλα μέτρα, όπως η απόλυση 30.000 δημοσίων υπαλλήλων και η περικοπή του 10% από τα υπουργικά κονδύλια, θα έχουν την ανάλογη επίδραση στην ποιότητα των υπηρεσιών όπως η υγεία και η παιδεία; Και ποια θα είναι η υπεύθυνη απάντηση του κράτους στην υποβάθμιση των υπηρεσιών;
Ρ. Κόστα: Η επίδραση μπορεί να είναι τεράστια, ειδικά αν η μεταρρύθμιση γίνει βιαστικά. Υπάρχουν μεγάλοι μύθοι για το μέγεθος του δημοσίου τομέα στην Πορτογαλία. Δεν είναι αλήθεια ότι η Πορτογαλία έχει περισσότερους δημοσίους υπαλλήλους από το μέσο όρο της ΕΕ ούτε είναι αλήθεια ότι η ποιότητα των υπηρεσιών είναι τόσο κακή. Μπορεί να υπάρχουν δημόσιες υπηρεσίες όπου τα πράγματα έχουν ήδη αλλάξει, προκειμένου να λειτουργούν με λιγότερους ανθρώπους και από τεχνολογικής αλλά και από πλευράς αποτελεσματικότητας, όμως σίγουρα υπάρχουν πολλές άλλες υπηρεσίες που δεν είναι προετοιμασμένες, γι’ αυτό και θα διαλυθούν εντελώς.
Euronews: Κάποια κόμματα της αντιπολίτευσης ζητούν την παραίτηση της κυβέρνησης, το κλίμα ανάμεσα στα δύο κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού είναι τεταμένο. Η πολιτική κρίση είναι απλώς ένα φάντασμα ή υπάρχει πραγματική πιθανότητα πρόωρων εκλογών και ποιες θα ήταν οι συνέπειες όσον αφορά την εκπλήρωση των στόχων που έχουν τεθεί σε συμφωνία με την τρόικα;
Ρ. Κόστα: Νομίζω ότι η πολιτική κρίση υπάρχει ειδικά μέσα στην κυβέρνηση και προφανώς η βάση που υποστηρίζει την κυβέρνηση είναι τώρα πολύ μικρότερη από ότι όταν εξελέγη. Το θέμα είναι ότι τα δύο κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού και επίσης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ξέρουν ότι τώρα εάν προσθέσουμε μία πολιτική κρίση στην οικονομική και δημοσιονομική κρίση, τότε πιθανότατα το πρόγραμμα προσαρμογής και η οικονομική βοήθεια θα τινάζονταν στον αέρα.