Η Μέρι Ρόμπινσον, πρόεδρος της οργάνωσης Elders και πρώην πρόεδρος της Ιρλανδίας στο Global Conversation
Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:
Καλώς ήλθατε στο Global Conversation. Μαζί μας είναι η Μέρι Ρόμπινσον, η πρώην πρόεδρος της Ιρλανδίας, η πρώην Ύπατη Αρμοστής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ και η τωρινή πρόεδρος της οργάνωσης Elders. Είναι μια ομάδα ανεξάρτητων ηγετών από όλο τον κόσμο, που μαζεύτηκαν το 2007, από τον Νέλσον Μαντέλα και συνεργάζονται για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Έχει περάσει πάνω από χρόνος, από τότε που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε την Covid-19 πανδημία. Από τότε ο κόσμος και η Ευρώπη είναι σε κατάσταση κρίσης. Παρόλο που δεν καταγράφεται σωστά, η πανδημία αυξάνει επικίνδυνα το χάσμα ανάμεσα σε χώρες, πληθυσμούς και κοινωνικές τάξεις. Ποια θα είναι η μακροχρόνια συνέπεια αυτής της κατάστασης;
Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:
Υπάρχει μεγάλη ανησυχία. Στην ομάδα μας, στους Elders, έχουμε συζητήσει εκτενώς για το πώς η Covid έχει επιδεινώσει της ανισότητες φυλής και φύλου, όταν έχεις μια αναπηρία ή όταν είσαι περιθωριοποιημένος. Όταν είσαι μετανάστης ή πρόσφυγας. Παντού έχει αυξηθεί η ανισότητα. Θα είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση, γιατί εκτός από την κρίση της πανδημίας, έχουμε και την κλιματική κρίση. Πρέπει λοιπόν να ανακάμψουμε από τον κορονοϊό, με έναν τρόπο που θα εναρμονίζεται με την ανάγκη μείωσης των εκπομπών. Είναι μια πολύ δύσκολη δεκαετία αυτή που θα αντιμετωπίσουμε από εδώ και πέρα. Οι ανισότητες είναι πολύ αληθινές και οι άνθρωποι υποφέρουν. Θα πρέπει να κάνουμε κάτι για αυτό. Ιδιαίτερα οι γυναίκες έχουν επηρεαστεί άσχημα από τη σημερινή κατάσταση.
Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:
Οι μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες έχουν αναλάβει τη μερίδα του λέοντος στη φροντίδα και την ενασχόληση με τα παιδιά. Είμαστε στο 2021 και οι γυναίκες στην Ευρώπη συνεχίζουν να κερδίζουν κατά μέσο όρο 14% λιγότερα χρήματα την ώρα σε σχέση με τους άνδρες. Οι διαφορές είναι τεράστιες στα κράτη μέλη της Ε.Ε. Γιατί πιστεύεις ότι πρέπει να το αντιμετωπίσουμε το συντομότερο δυνατόν;
Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:
Είναι πολύ σημαντικό να αντιμετωπίσουμε αυτό που ο ΟΗΕ αποκαλεί, οι γυναίκες στον ΟΗΕ αποκαλούν ισότητα γενεών. Πρέπει να το κάνουμε με αφορμή την 25η επέτειο της Διακήρυξης του Πεκίνου, που ήταν στην ουσία πέρσι, αλλά θα την τιμήσουμε φέτος με συγκεκριμένες στοχεύσεις. Είναι αλήθεια ότι η εργασία των γυναικών έχει αναγνωριστεί στον τομέα της υγείας και της φροντίδας, ακόμη και στον καθαρισμό των νοσοκομείων. Είναι χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, που τις εκτιμούμε περισσότερο τώρα, γιατί κράτησαν ανοιχτές αυτές τις μονάδες. Αλλιώς θα είχαν κλείσει. Εντούτοις, οι γυναίκες απασχολούνται δυσανάλογα, είτε επειδή είναι σε τομείς όπως η φιλοξενία, το λιανικό εμπόριο που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την Covid-19, ή όπως είπες, έχουν αναλάβει μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας και έπρεπε να λείψουν από την εργασία τους, λόγω της τηλεκπαίδευσης των παιδιών και της φροντίδας των ηλικιωμένων. Άρα είναι κάτι πολύ σοβαρό.
Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:
Πιστεύεις ότι αυτή η πανδημία μπορεί να βοηθήσει να αφυπνιστεί η Ευρώπη; Επειδή ως ήπειρος γερνάμε και πρέπει να προετοιμαζόμαστε ίσως για την επόμενη πανδημία ή για το 2060. Αλλά τότε θα έχουμε ρομπότ γύρω μας και δεν θα χρειάζεται βέβαια να πληρώνουν φόρους.
** Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:**
Στην ομάδα των Σοφών το γνωρίζουμε πολύ καλά. Έχουμε την Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ, μία από τους Elders. Ήταν πρόεδρος σε μια επιτροπή που είχε προειδοποιήσει για την επερχόμενη πανδημία, τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, όταν δεν είχε ακόμη ξεκινήσει. Πιστεύει ότι μπορεί να έχουμε πανδημίες και στο μέλλον. Όλος ο κόσμος πρέπει να το γνωρίζει. Θέλω να προσπαθήσουμε να σκεφτούμε διαφορετικά το πώς θα βγούμε από την πανδημία. Δεν μου αρέσει ειλικρινά η ιδέα του να χτίσουμε καλύτερα πάνω σε ο,τι είχαμε, γιατί δεν πιστεύω ότι θέλουμε να επιστρέψουμε στον κόσμο των ανισοτήτων που ζούσαμε. Θέλω να οικοδομήσουμε το μέλλον με ισότητα, δικαιοσύνη και βιωσιμότητα. Βιωσιμότητα με τη φύση και με την ανάγκη μας να έχουμε ένα βιώσιμο κόσμο για τα παιδιά και τα εγγόνια μας.
Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:
Ένα άλλο θέμα που κυριαρχεί και διχάζει την ευρωπαϊκή ήπειρο για χρόνια είναι το ζήτημα της διαχείρισης της μετανάστευσης. Είσαι γνωστή υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πώς μπορεί η Ευρώπη να διαχειριστεί αυτό το ζήτημα καλύτερα;
Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:
Χρειάζεται να έχουμε ένα δικαιότερο σύστημα στην Ευρώπη. Δεν πρέπει να αφήσουμε τις μεσογειακές χώρες, ειδικά την Ιταλία και την Ελλάδα να διαχειρίζονται ένα δυσανάλογο φορτίο. Δεν είναι δίκαιο. Και έχει διαρκέσει πάρα πολύ. Πρέπει να το διαχειριστούμε πολύ πιο δίκαια. Γνωρίζουμε επίσης ότι αυτοί οι μετανάστες που ζουν σε επικίνδυνες καταστάσεις και έρχονται να ζήσουν σε μια άλλη χώρα, έχουν διάθεση να δημιουργήσουν κάτι καινούργιο. Είναι θαρραλέοι και φτιάχνουν νέες κοινωνίες, όπου πάνε. Αυτή είναι η εμπειρία μας.
** Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:**
Οι εικόνες που βλέπουμε από καταυλισμούς στην Βοσνία θα έπρεπε να κάνουν την Ευρώπη και τους Ευρωπαίους πολιτικούς να ντρέπονται. Συμφωνείς;
** Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:**
Πρέπει να τα πάμε καλύτερα. Έχουμε άμεση παροχή βοήθειας για τους αιτούντες άσυλο στην Ιρλανδία. Κάνουμε τροποποιήσεις στις πολιτικές μας, γιατί κατανοούμε ότι μια κοινωνία κρίνεται από τον τρόπο που μεταχειρίζεται τους φυλακισμένους της και όσους καταφεύγουν σε αυτήν επειδή έπρεπε να γλιτώσουν από ένα πόλεμο ή μια δίωξη. Πρέπει λοιπόν να επικεντρωθούμε σ’ αυτά τα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και στο να βγούμε από την πανδημία με καλύτερα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας στην Ευρώπη και παντού.
Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:
Μέρι, ως μία από τους Σοφούς, είσαι υπέρ της ειρήνης. Πόσο ανησυχείς για τις κακές σχέσεις Βρετανίας-Ιρλανδίας και την ευθραυστότητα της ειρηνευτικής Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής;
** Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:**
Είναι ένα ζήτημα, που καταλαβαίνεις, ότι δεν μπορώ να μιλήσω γιατί ήμουν πρώην πρόεδρος. Δεν θέλω να μιλήσω για πολιτικά ζητήματα γενικά. Το παρακολουθώ όμως στενά και με προσοχή. Δεν θέλω όμως να πω κάτι, γιατί τα πράγματα είναι λίγο τεταμένα αυτή την στιγμή. Και αυτό δεν είναι καλό.
** Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:**
Ας μιλήσουμε για κάτι για το οποίο αισθάνεσαι άνετα. Είναι η κλιματική αλλαγή. Την ανέφερες πριν. Εδώ στις Βρυξέλλες, υπήρξε πολύς θόρυβος αυτή την εβδομάδα, για όσους διαμορφώνουν τις εξελίξεις για αυτό το ζήτημα, γιατί ο Τζον Κέρι ήταν εδώ και δεσμεύτηκε ότι θέλουν να συνεργαστούν με την Ε.Ε. για να πιάσουν τους φιλόδοξους πράσινους στόχους. Τι πρέπει να κάνουν οι πολιτικοί και οι μεγάλες εταιρίες για να διασφαλίσουν ότι η ευρωπαϊκή ήπειρος θα έχει ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα μέχρι το 2050; Πέρα από πομπώδεις δηλώσεις και παραπλανητικές πολιτικές.
Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:
Έχουμε δύο μεγάλα ζητήματα φέτος. Έχουμε την Σύμβαση για την Βιολογική Ποικιλότητα στην Κίνα και έχουμε και την Διάσκεψη για το Κλίμα στην Γλασκώβη τον Νοέμβριο. Και τα δύο έχουν αναβληθεί από πέρσι. Θέλουμε όλες οι χώρες, οι εταιρίες, οι επενδυτικές επιχειρήσεις και κάθε κοινωνία ουσιαστικά, να δεσμευτούν ότι δεν θα έχουν εκπομπές CO2 μέχρι το 2050 ή νωρίτερα. Και να εργαστούν για αυτόν τον στόχο προς τα πίσω. Τι θα σημαίνει αυτό για το 2030 ή το 2025. Τι σημαίνει για τις δεσμεύσεις που πρέπει να γίνουν από τις χώρες. Και βέβαια δεν είμαστε ακόμη στο σωστό δρόμο. Αν δούμε συνολικά το ζήτημα, στο τι έχουν δεσμευτεί να κάνουν οι χώρες, τότε θα διαπιστώσουμε ότι δεν έχουμε έναν ασφαλή κόσμο.
**Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:
**
Ο χρόνος μας τελειώνει. Μία ακόμη ερώτηση. Είσαι στη δημοσιότητα για δεκαετίες. Μια τέτοια σταδιοδρομία δεν γίνεται χωρίς να υπάρχουν και κάποιες δυσκολίες. Η δική σου ήταν το 2018 στο Ντουμπάι, όταν συνάντησες την πριγκίπισσα Λατίφα. Ξέρω ότι έχεις μιλήσει πολύ γι’ αυτό το θέμα τις τελευταίες δύο εβδομάδες, ότι ήσουν ειλικρινής και δήλωσες ότι ήσουν αφελής τότε. Θέλω όμως να επιμείνω. Αισθάνεσαι ότι αυτά τα δύο χρόνια χάθηκε μια ευκαιρία να υποστηρίξεις πιο σθεναρά την περίπτωσή της;
**Μέρι Ρόμπινσον, Πρόεδρος της Οργάνωσης Elders:
**
Είναι πολύ σημαντικό να υποστηρίξουμε τώρα τον Ύπατο Αρμοστή που ζήτησε να έχει κάποια απόδειξη ότι ζει και να προχωρήσει παραπέρα με το γραφείο του και να ζητήσει την απελευθέρωση όχι μόνο της πριγκίπισσας Λατίφα, αλλά και της αδελφής της. Σ’ αυτό πρέπει να εστιάσουμε.