Η επικράτηση της κατ' οίκον εργασίας ποικίλλει σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη-Το χαμηλότερο ποσοστό της Ευρώπης στην Ελλάδα κατέγραψε έρευνα της Global Survey of Working Arrangements (G-SWA)
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει το υψηλότερο ποσοστό τηλεργασίας μεταξύ 18 ευρωπαϊκών χωρών, με τους εργαζόμενους να εργάζονται κατά μέσο όρο 1,8 ημέρες την εβδομάδα από το σπίτι. Σε ευρύτερη κλίμακα, το σύνολο αυτό κατατάσσει το Ηνωμένο Βασίλειο στη δεύτερη θέση μεταξύ 40 εθνών.
Αλλά, εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο, πώς διαφέρουν τα ποσοστά εργασίας από το σπίτι (WFH) στην Ευρώπη και στον κόσμο; Και τι μπορεί να εξηγεί τις διαφορές μεταξύ των χωρών;
Η παγκόσμια έρευνα για τις εργασιακές ρυθμίσεις (Global Survey of Working Arrangements (G-SWA) δείχνει ότι οι τάσεις της τηλεργασίας έχουν εξελιχθεί μετά την πανδημία COVID-19. Το τέταρτο κύμα της έρευνας, που διεξήχθη μεταξύ Νοεμβρίου 2024 και Φεβρουαρίου 2025, καλύπτει εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης ηλικίας 20 έως 64 ετών που έχουν ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση (κολέγιο ή πανεπιστήμιο).
Ενώ ο παγκόσμιος μέσος όρος τηλεργασίας ανέρχεται σε 1,2 ημέρες την εβδομάδα, τα ποσοστά WFH διαφέρουν σημαντικά στις 40 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, κυμαινόμενα από μόλις 0,5 ημέρες την εβδομάδα στη Νότια Κορέα έως 1,9 ημέρες στον Καναδά.
Γιατί το Ηνωμένο Βασίλειο ηγείται του κινήματος WFH;
Αρκετοί παράγοντες στηρίζουν την κορυφαία θέση του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με τον Dr. Cevat Giray Aksoy, επικεφαλής οικονομολόγο της EBRD και αναπληρωτή καθηγητή οικονομικών στο King's College του Λονδίνου.
"Το Ηνωμένο Βασίλειο σημειώνει υψηλή βαθμολογία στον πολιτισμικό ατομικισμό, ο οποίος συνδέεται στενά με την άνεση σε αυτόνομα εργασιακά περιβάλλοντα", δήλωσε ο Giray Aksoy.
Ο Aksoy σημείωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο βίωσε μακρά και αυστηρά λουκέτα, επιταχύνοντας την υιοθέτηση υποδομών και κανόνων απομακρυσμένης εργασίας. Εξήγησε επίσης ότι η αγορά εργασίας του Ηνωμένου Βασιλείου είναι συγκεντρωμένη σε τομείς υπηρεσιών - όπως τα χρηματοοικονομικά, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες και τα μέσα ενημέρωσης - όπου η WFH μπορεί να αποτελέσει μια πρακτική επιλογή.
"Είναι κρίσιμο ότι οι Βρετανοί εργαζόμενοι έχουν αναπτύξει ισχυρές και διαρκείς προτιμήσεις για υβριδική εργασία, επιθυμώντας συνήθως 2-3 ημέρες WFH την εβδομάδα. Αυτό δεν είναι πλέον ένα οριακό όφελος- είναι μια βασική προσδοκία", δήλωσε.
Ο Aksoy προειδοποίησε ότι οι επιχειρήσεις που αγνοούν αυτή την πραγματικότητα μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρό μειονέκτημα στην προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων - ιδίως όταν ανταγωνίζονται εργοδότες σε άλλες αγγλόφωνες χώρες που έχουν αγκαλιάσει την ευελιξία.
Φινλανδία, Γερμανία, Πορτογαλία: 1,5+ εργάσιμες ημέρες WFH κατά μέσο όρο
Στην Ευρώπη, η Φινλανδία (1,7 ημέρες) και η Γερμανία (1,6 ημέρες) ακολούθησαν το Ηνωμένο Βασίλειο στην κατάταξη. Τα ποσοστά WFH είναι επίσης σχετικά υψηλά στην Πορτογαλία (1,5 ημέρες), καθώς και στην Ουγγαρία και τις Κάτω Χώρες (και οι δύο 1,4 ημέρες).
Οι εργαζόμενοι στην Τσεχία, την Ιταλία και τη Σουηδία εργάζονται από το σπίτι 1,3 ημέρες την εβδομάδα, που είναι ελαφρώς πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Η Ρουμανία, η Ισπανία και η Αυστρία ευθυγραμμίζονται με τον παγκόσμιο μέσο όρο, αναφέροντας η καθεμία 1,2 ημέρες εξ αποστάσεως εργασίας την εβδομάδα.
Τι εξηγεί τις διαφορές στην εξ αποστάσεως εργασία;
Ο Dr. Aksoy αποδίδει τη διαφοροποίηση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών σε ένα μείγμα διαρθρωτικών, πολιτιστικών και οικονομικών παραγόντων.
"Μεταξύ αυτών, ο πιο ισχυρός προγνωστικός παράγοντας είναι ο ατομικισμός - ένα πολιτισμικό χαρακτηριστικό που δίνει έμφαση στην προσωπική αυτονομία, την αυτοπεποίθηση και την ανεξαρτησία έναντι των συλλογικών στόχων ή της στενής εποπτείας", δήλωσε.
Πρόσθεσε ότι και άλλοι παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η σοβαρότητα και η διάρκεια των αποκλεισμών του COVID-19, η πυκνότητα του πληθυσμού και η βιομηχανική δομή κάθε οικονομίας.
Για παράδειγμα, οι χώρες με μεγαλύτερο ποσοστό τομέων φιλικών προς την απομακρυσμένη απασχόληση, όπως η πληροφορική και η χρηματοοικονομική, είναι σε καλύτερη θέση για να υποστηρίξουν υβριδικά μοντέλα.
Στις πυκνοκατοικημένες χώρες παρατηρούνται επίσης συχνά υψηλότερα επίπεδα WFH, εν μέρει λόγω των μεγαλύτερων μετακινήσεων.
Γιατί η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο ποσοστό;
Η Ελλάδα αναφέρει το χαμηλότερο ποσοστό WFH στην Ευρώπη, μόλις 0,6 ημέρες την εβδομάδα.
"Μέρος της εξήγησης έγκειται στη δομή της ελληνικής οικονομίας, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε τομείς όπως ο τουρισμός, το λιανικό εμπόριο και η φιλοξενία - θέσεις εργασίας που γενικά απαιτούν φυσική παρουσία", δήλωσε ο Aksoy.
"Αλλά βαθύτεροι πολιτιστικοί και θεσμικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο. Η Ελλάδα βαθμολογείται σχετικά χαμηλά στον ατομικισμό", πρόσθεσε.
Δήλωσε ότι η ψηφιακή υιοθέτηση και οι πρακτικές διαχείρισης ήταν σχετικά υπανάπτυκτες πριν από την πανδημία, γεγονός που πιθανώς επιβράδυνε την WFH.
Οι σκανδιναβικές χώρες διχάζονται ως προς τις τάσεις της εξ αποστάσεως εργασίας
Ενώ η Φινλανδία κατέχει τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη με 1,7 ημέρες απομακρυσμένης εργασίας την εβδομάδα, η Νορβηγία και η Δανία αναφέρουν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά με μόλις 0,9 ημέρες. Η Σουηδία, με 1,3 ημέρες, βρίσκεται στο ενδιάμεσο, αντανακλώντας ένα σαφές χάσμα στις τάσεις της εξ αποστάσεως εργασίας στις σκανδιναβικές χώρες.
Η Aksoy εξήγησε ότι η Φινλανδία έχει ελαφρώς πιο ατομικιστική κουλτούρα και μακροχρόνια έμφαση στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και στην αυτονομία των εργαζομένων σε σύγκριση με τη Δανία και τη Νορβηγία, οι οποίες ενδέχεται να διατηρούν πιο παραδοσιακές πρακτικές διαχείρισης.
"Οι φινλανδικοί οργανισμοί, ιδίως στον δημόσιο τομέα και τις τεχνολογικές βιομηχανίες, υιοθέτησαν από νωρίς τις πολιτικές ευέλικτης εργασίας - ακόμη και πριν από την πανδημία", πρόσθεσε.
Μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, η Γαλλία έχει το χαμηλότερο ποσοστό απομακρυσμένης εργασίας, με τους εργαζόμενους να βρίσκονται κατά μέσο όρο μόλις 1 ημέρα την εβδομάδα από το σπίτι. Η Τουρκία ακολουθεί από κοντά με 0,9 ημέρες, ενώ η Πολωνία προηγείται ελαφρώς με 1,1 ημέρες.
Τα επίπεδα εργασίας από το σπίτι έχουν σταθεροποιηθεί
Τα συνολικά επίπεδα εργασίας από το σπίτι έχουν μειωθεί παγκοσμίως, από 1,6 ημέρες κατά μέσο όρο την εβδομάδα το 2022 σε 1,33 ημέρες το 2023.
Το 2024 και το 2025, μειώθηκαν πολύ πιο συγκρατημένα σε 1,27 ημέρες.
Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα επίπεδα απομακρυσμένης εργασίας έχουν περίπου σταθεροποιηθεί από το 2023.
"Ωστόσο, αυτή η σταθερότητα δεν σημαίνει στασιμότητα. Θα μπορούσαν ακόμη να σημειωθούν σταδιακές μεταβολές - με γνώμονα τις νέες τεχνολογίες, την αλλαγή των δημογραφικών στοιχείων ή τις εξελισσόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας", πρόσθεσε ο Aksoy.