Η έκθεση «Γιάννης Μόραλης – Χώρος Ιδιωτικός», που φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη, αναδεικνύει τις πρώτες φάσεις της δημιουργικής πορείας του, δίνει έμφαση στον άνθρωπο Γιάννη Μόραλη και μας συστήνει το εργαστήριό του στην Αθήνα, στην οδό Δεινοκράτους 9.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Γιάννης Μόραλης δεν χρειάζεται συστάσεις. Ο σπουδαίος δημιουργός επηρέασε καθοριστικά με το έργο και τη διδασκαλία του το τοπίο της μεταπολεμικής τέχνης στην Ελλάδα. Η έκθεση «Γιάννης Μόραλης – Χώρος Ιδιωτικός», που φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη, αναδεικνύει τις πρώτες φάσεις της δημιουργικής πορείας του, δίνει έμφαση στον άνθρωπο Γιάννη Μόραλη και μας συστήνει το εργαστήριό του στην Αθήνα, στην οδό Δεινοκράτους 9.
Πάνω από 100 ζωγραφικά έργα, σχέδια, χαρακτικά, αλλά και γλυπτά, μακέτες και μελέτες συνθέτουν αυτό το εκθεσιακό εγχείρημα, που συνδιοργώνουν το Μουσείο Μπενάκη με την Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας και Προβολής της Νεοελληνικής Τέχνης – Εργαστήριο Γιάννης Μόραλης.
Η καλλιτέχνις Χριστίνα Μόραλη, ανιψιά του ζωγράφου έχει τον συντονισμό της έκθεσης:«Αυτή η έκθεση, πριν από ένα χρόνο, την ίδια εποχή, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στον δήμο της Άρτας, την πατρίδα του καλλιτέχνη και της οικογένειάς του, με τίτλο “Γιάννης Μόραλης – Στη γενέτειρα”. Σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Η επισκεψιμότητα έφτασε στους τρεις μήνες που κράτησε τα 3.000 άτομα. Στη συνέχεια, το Μουσείο Μπενάκη, όταν είδε το περιεχόμενο της έκθεσης, μας ζήτησε να τη μεταφέρουμε στην Αθήνα. Η έκθεση δεν είναι η ίδια. Δεν έχουμε φέρει όλα τα έργα. Το πιο σημαντικό είναι όμως ότι εδώ έχουμε μεταφέρει το εργαστήριό του».
Η έκθεση διαρθρώνεται σε τρεις ενότητες. Η πρώτη αναφέρεται στην οικογένεια, την παιδική ηλικία και τα νεανικά χρόνια του ζωγράφου. Περιλαμβάνει ένα ανεξερεύνητο πρωτογενές υλικό σχεδιασμάτων και σημειώσεων.
Η δεύτερη ενότητα εστιάζει στο εργαστήριο, το περιβάλλον, δηλαδή, στο οποίο εργάστηκε κατά το μεγαλύτερο διάστημα της καλλιτεχνικής του ζωής. Ο χώρος αυτός αναδεικνύεται με ένα μοναδικό τρόπο, πλαισιωμένος με τον εξοπλισμό, τα σύνεργα της ζωγραφικής και τα προσωπικά του αντικείμενα.
Η τρίτη ενότητα επικεντρώνεται στη «μετάβαση στην ωριμότητα» και τις σχέσεις του Μόραλη με τους φίλους και συνεργάτες του, παρουσιάζοντας γνωστές και άγνωστες συνεργασίες, αλλά και έργα άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως του επιστήθιου φίλου του Γιάννη Παππά και του Γιάννη Τσαρούχη.
Ο επιμελητής της έκθεσης Τάσος Κουτσουρής εξηγεί: «Σ’ αυτή την έκθεση εστιάζουμε περισσότερο στον ιδιωτικό του χώρο, δηλαδή στο εργαστήριο. Αυτός είναι ο πυρήνας απ’ όπου προκύπτει ένα άφθονο, αδημοσίευτο υλικό, που προσφέρεται για περαιτέρω μελέτες, που θα προσδώσουν νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις στο έργο του Γιάννη Μόραλη. Η έκθεση έχει κυρίως έναν συναισθηματικό χαρακτήρα, καθώς μέσα από το εργαστήριο και το στήσιμο της έκθεσης, βλέπουμε και τον άνθρωπο Γιάννη Μόραλη, με τις αδυναμίες του, το χιούμορ του, όπως θα δείτε και στα σχέδια που ζωγραφίζει τους φίλους του. Μια ιδιωτικότητα που υπάρχει και στο έργο του, όπου τα πράγματα υποδηλώνονται, αλλά δεν αποκαλύπτονται».
Όλα τα έργα και το αρχειακό υλικό που παρουσιάζονται, ανήκουν στην οικογένεια και στο συγγενικό περιβάλλον του ζωγράφου. Τα περισσότερα δεν έχουν εκτεθεί ποτέ ξανά.
Η Χριστίνα Μόραλη αναφέρει: «Ένα από τα πιο σημαντικά έργα για μένα της έκθεσης, δεν είναι ακριβώς σημαντικό, αλλά είναι ένα πολύ ιδιαίτερο εύρημα είναι το παιδικό του τετράδιο. Είναι ένα τετράδιο που δεν το γνώριζε η οικογένεια και το βρήκαμε τυχαία. Το είχε φυλάξει με μεγάλη αγάπη σε ένα κουτί. Ανακαλύψαμε ότι περιείχε τα παιδικά του τετράδια, από εκεί δηλαδή που ξεκίνησε η ανησυχία του για τη ζωγραφική. Θεωρώ ότι είναι κάτι πάρα πολύ ιδιαίτερο, όταν έχεις να κάνεις με έναν τόσο μεγάλης εμβέλειας ζωγράφο και βλέπεις το μηδέν, από πού ξεκινάει».
Ο Τάσος Κουτσουρής συμπληρώνει: «Ο Γιάννης Μόραλης είναι από τους σημαντικότερους και πιο προβεβλημένους καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Το έργο του δεν είναι μόνο αυτό που παρουσιάστηκε, δηλαδή μόνο η γεωμετρικότητα. Θα διαπιστώσει κανείς ότι με μια μαθηματική συνέπεια οδηγείται προς την αφαίρεση, αφαιρώντας σιγά-σιγά στοιχεία μέχρι να φτάσει στην απόλυτη γεωμετρικότητα. Αυτή την πορεία θα δούμε σ’ αυτή την έκθεση, που δεν μπορεί να δει κανείς σε μια άλλη».
Η έκθεση «Γιάννης Μόραλης – Χώρος Ιδιωτικός» παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, στο Κολωνάκι, μέχρι τις 8 Ιανουαρίου.
INFO
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Κουμπάρη 1, τηλ. 210 3671000
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή:10:00-18:00, Πέμπτη:10:00-22:00, Τρίτη: κλειστά
Εισιτήρια € 8, € 6.